Θόδωρος Παρασκευόπουλος

Το 2012 έγινε σάλος στην Αυστρία, επειδή η πρυτανεία του Πανεπιστημίου της Βιέννης κάλεσε την αστυνομία για να απομακρύνει φοιτητές που είχαν κάνει κατάληψη και διαμαρτύρονταν για την επιβολή διδάκτρων. Η αστυνομία επενέβη μόνο όταν την κάλεσε η πρυτανεία, και η κοινή γνώμη έκρινε πως η πρυτανεία έπρεπε να λύσει μόνη της το ζήτημα συζητώντας με τους φοιτητές. Το ίδιο συμβαίνει σε όλα τα Πανεπιστήμια της Ευρώπης, κι ας μην υπάρχει ειδική νομική διάταξη για το πανεπιστημιακό άσυλο. Το μόνο που κάνει ο ελληνικός νόμος είναι να ρυθμίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι κρατικές αρχές μπορούν να παρέμβουν στον χώρο του Πανεπιστημίου και την απαιτούμενη διαδικασία: κακούργημα, οπόταν οι αρχές επεμβαίνουν χωρίς άδεια ή, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, απόφαση του πρυτανικού συμβουλίου. Αυτό δεν είναι ειδικό προνόμιο των Πανεπιστημίων, αλλά ρύθμιση που απαγορεύει την αστυνομική αυθαιρεσία. Χωρίς άδεια της διοίκησης – στο πανεπιστήμιο του εκλεγμένου οργάνου της αυτοδιοίκησης – καμία αστυνομική αρχή δεν μπορεί να επέμβει σε κανέναν δημόσιο οργανισμό ή δημόσια εγκατάσταση: ούτε σε νοσοκομείο, ούτε σε σχολείο ούτε πουθενά, εκτός από τις εξαιρέσεις που προβλέπει ο νόμος. (...) Ο σοβαρός τραυματισμός του καθηγητή Συρίγου ήταν προφανώς λόγος αυτεπάγγελτης επέμβασης της αστυνομίας, χωρίς δηλαδή να απαιτείται καμία άδεια, εφόσον η αστυνομία το αντιλαμβανόταν ή εάν κάποιος, οποιοσδήποτε, την ειδοποιούσε. Επίσης λόγος αυτεπάγγελτης επέμβασης είναι η εμπορία ναρκωτικών ή η αποθήκευση εκρηκτικών. Λόγος αυτεπάγγελτης επέμβασης δεν είναι η φοιτητική διαμαρτυρία ούτε η κατάληψη κτιρίων. Εκεί χρειάζεται, να πάρει πρωτοβουλία το πρυτανικό συμβούλιο. Εάν αυτή η αρμοδιότητα των πανεπιστημακών αρχών καταργηθεί, τότε καταργείται ένας συνταγματικά κατοχυρωμένος και νομικά ρυθμισμένος περιορισμός της κρατικής εξουσίας και επανερχόμαστε σε μεσαιωνικό καθεστώς, και καταργείται το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων που κατοχυρώνεται επίσης συνταγματικά.

H φιλειρηνική πολιτική της Αριστεράς πρέπει όχι απλώς να διασωθεί, αλλά και να αναπτυχθεί περισσότερο. Φιλειρηνική πολιτική είναι μάλλον ασύμβατη με εκδηλώσεις νομιμοφροσύνης στο ΝΑΤΟ, όσο προσεκτική κι αν πρέπει να είναι η ελληνική εξωτερική πολιτική. Διαφορετικά καλλιεργείται και στο λαό – στο λαό του ΣΥΡΙΖΑ πρώτα από όλα – ότι όσα έλεγε για νέες συνθήκες συνεργασίας στην Ευρώπη, για ένα σύμφωνο που θα αντικαθιστά το ΝΑΤΟ και για τη σημασία της μείωσης των εξοπλισμών στην ήπειρό μας και της διάθεσης των πόρων που θα εξοικονομηθούν έτσι για άλλους, ειρηνικούς, σκοπούς είναι πια παλιές και ξεπερασμένες ιδέες.

Και τότε τι διαφορά υπάρχει με την πολιτική των αστικών κομμάτων; Οι διαφορές είναι δύο. Πρώτον, η προγραμματική δέσμευση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βολεύεται με αυτή την κατάσταση και επιδιώκει την ανατροπή του καπιταλισμού ως τρόπου παραγωγής και ως συστήματος εξουσίας και η διαρκής καλλιέργεια αυτής της δέσμευσης και η επεξεργασία των συνεπειών της. Δεύτερον, ο πληβειακός-εργατικός χαρακτήρας του κόμματος με όσα συνεπάγεται αυτός για την οργάνωση και την καθημερινή πολιτική του στις σημερινές συνθήκες της καπιταλιστικής κοινωνίας του 21ου αιώνα. Μόνο με αυτά τα δύο στοιχεία μπορεί να υπάρξει σχετική βεβαιότητα ότι και η κυβερνητική πολιτική θα έχει τη συνεχή έγνοια, όχι μόνο για τη βελτίωση της ζωής του φτωχού κόσμου, αλλά και για την παρουσία του «αόρατου λαού» στο πολιτικό προσκήνιο –όχι με μια έκρηξη, όπως στα 2014-2015, αλλά διαρκώς και με θεσμικές εξασφαλίσεις. Και ακόμα κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να οικοδομηθούν συλλογικά αποκτήματα των λαϊκών τάξεων που οι άνθρωποι, και με άλλη κυβέρνηση, θα πουν: «Αυτά δεν μας τα παίρνεις πίσω!», αποκτήματα δηλαδή που βρίσκονται στον αντίποδα της ιδιοτέλειας που καλλιεργεί ο καπιταλισμός και αποτελεί το ιδεολογικό του υπόβαθρο.

Ενώ στη Γερμανία είχε αρχίσει να γίνεται λόγος για «πασοκοποίηση» του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, προέκυψε Σουλτς! Εκεί που τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων έδιναν διαφορά μέχρι και 17 ποσοστιαίες μονάδες υπέρ του κόμματος της Άγκελας Μέρκελ και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα μόλις που υπερέβαινε το 20%, άρχισε η αντιστροφή και οι Σοσιαλδημοκράτες πλησίασαν, ισοφάρισαν και συχνά ξεπέρασαν δημοσκοπικά τον αντίπαλό τους. Μάλιστα, δημοσκοπήσεις σχετικά με την καταλληλότητα για τη θέση του καγκελαρίου δίνουν προβάδισμα 5 μονάδων στον Μάρτιν Σουλτς.