Αλίκη Κοσυφολόγου

Διεκδίκηση μιας πιο κοινωνικής αντίληψης για τη φροντίδα των παιδιών και για την οικογένεια  …

H πορεία της Παρασκευής 21 Ιανουαρίου στο Σύνταγμα με την αφορμή της υπόθεσης του ομαδικού βιασμού της Γ.Μπ. στη Θεσσαλονίκη, ήταν το δίχως άλλο μία από τις πιο μαζικές πορείες διαμαρτυρίας που έχουν πραγματοποιηθεί στην Αθήνα την τελευταία περίοδο. Οι εκτιμήσεις σε ό,τι αφορά την προσέλευση και τη συμμετοχή ποικίλουν, ωστόσο δεν χωρά αμφιβολία ότι χιλιάδες άνθρωποι κατέκλυσαν το κέντρο της Αθήνας για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στην καταγγέλλουσα, να διαμαρτυρηθούν για την αρχικά ευνοϊκή μεταχείριση των κατηγορούμενων από τις διωκτικές αρχές και να αποτρέψουν ενδεχόμενες απόπειρες συγκάλυψης. Υπήρξε μια στιγμή που η κεφαλή της πορείας είχε φτάσει στο Σύνταγμα ενώ ένα μέρος της βρισκόταν ακόμη στα Προπύλαια. Η πορεία, η οποία είχε καλεστεί από φεμινιστικές συλλογικότητες λίγες ημέρες πριν, χαρακτηρίστηκε από ένα πρωτόγνωρο κλίμα φεμινιστικής αλληλεγγύης και συντροφικότητας. Η πρωτοφανής ανταπόκριση σε αυτό το κάλεσμα –παρά τις χαμηλές θερμοκρασίες και τις γενικότερες δυσκολίες που χαρακτηρίζουν την τρέχουσα περίοδο– αποτύπωσε για μια ακόμη φορά την ολοένα αυξανόμενη επιδραστικότητα των αξιών του φεμινισμού στην κοινωνία. Μετά τις καταιγιστικές αποκαλύψεις σε σχέση τις κοινωνικές, έμφυλες και οικονομικές ανισότητες που διαπερνούν και συγκροτούν το υπόβαθρο αυτής της υπόθεσης ομαδικού βιασμού, η μαζική αυτή απήχηση εξέφρασε και μια κατακτημένη κοινωνική και πολιτική αντίληψη για τη σύνθετη και δομική καταγωγή της έμφυλης βίας στην πατριαρχία και στα σύνθετα δίκτυα ταξικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Ταυτόχρονα, ήταν και μια καταγγελία της έλλειψης πολιτικής βούλησης με νομοθετικές πρωτοβουλίες και οργάνωσης των πολιτικών πρόληψης και εξάλειψης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, καθώς και της τάσης αποπολιτικοποίηση της έμφυλης βίας – που συχνά επιχειρείται σε θεσμικό επίπεδο. Δεν είναι συγκυριακό ότι ένα από τα κεντρικά συνθήματα-καλέσματα στην πορεία ήταν «Ενάντια σε πατριαρχία, κράτος και κεφάλαιο, αδερφή μου εγώ σε πιστεύω».

Ο ηθικός σχετικισμός που προωθείται μέσα από τέτοιου είδους τηλεοπτικά προγράμματα επιδιώκει τον επαναπροσδιορισμό των ορίων του λόγου και της πολιτικής κουλτούρας που αντανακλάται μέσω αυτών. Εξάλλου, αυτή η ανταγωνιστική πολιτική κουλτούρα που στοχοποιείται, είναι αυτή που οδήγησε αρκετά Μέσα Ενημέρωσης να πάψουν να κάνουν λόγο για «εγκλήματα πάθους» και που έκανε τη λέξη γυναικοκτονία ακουστεί μέσα σε δικαστική αίθουσα και μάλιστα δια στόματος λειτουργού της δικαιοσύνης. Κι όλα αυτά συμβαίνουν, ενώ σε λίγες ημέρες ξεκινά η εκδίκαση της υπόθεσης της δολοφονίας του Ζακ Κωστόπουλου και επίκειται η ανακοίνωση της απόφασης στην ιστορική δίκη της Χρυσής Αυγής, γεγονότα που το δίχως άλλο θα επαναφέρουν στη δημόσια συζήτηση θέματα που σχετίζονται με την έμφυλη βια, την ομοφοβία, το ρατσισμό και το φασισμό. Δεν χωρούν αμφιβολίες για το πολιτικό και ιδεολογικό υπόβαθρο των προθέσεων του καναλιού, το οποίο συνεχίζει να προβάλει και να προωθεί το τηλεοπτικό αυτό πρόγραμμα, υποσχόμενο οπτική εκτόνωση και απόλαυση που ενίοτε προκύπτει από τη «διακωμώδηση» των φεμινιστικών κινημάτων και των κατακτήσεων τους. Eξάλλου, αντίστοιχα μπορεί να γίνει στη συνέχεια με τα δικαιώματα των μεταναστών και μεταναστριών, τα εργασιακά δικαιώματα και άλλες κοινωνικές κατακτήσεις. Συνεπώς, δια μέσου του εν λόγω ριάλιτι και άλλων εκπομπών διαμορφώνεται ένας οπτικός πολιτισμός που αξιώνει να «αποκαταστήσει» την τάξη που τα κοινωνικά κινήματα διασαλεύουν.