Ας συνεννοηθούμε λοιπόν…δημοσίως
Η κατηγορία ότι ο τέως υπουργός Οικονομικών ευθύνεται για το ότι χάθηκε η μεσαία τάξη επειδή δεν φρόντισε να της διανείμει 7 από τα 37 δις του ταμειακού αποθέματος τον Αύγουστο του 2018 είναι ανεύθυνη και δείχνει επιπλέον άγνοια τόσο της πραγματικής δημοσιονομικής κατάστασης όσο και του τρόπου λειτουργίας μιας υπερχρεωμένης καπιταλιστικής οικονομίας όπως η ελληνική.
Είναι ανεύθυνη επειδή γίνεται εκ των υστέρων, δηλαδή εκ του ασφαλούς και μας εκθέτει στη λογική καταγγελία ότι επιδιώκουμε να κερδίζουμε ψήφους μοιράζοντας χρήματα, αντίληψη η οποία αποδείχθηκε εσφαλμένη.
Δείχνει άγνοια της πραγματικής δημοσιονομικής κατάστασης γιατί το διαθέσιμο ταμειακό απόθεμα δεν ήταν 37 δις αλλά πολύ λιγότερο μιας και τα 15,7 δις ήταν μπλοκαρισμένα ως δάνειο από τον ESM και αφιερωμένα στην αποπληρωμή του χρέους, ενώ από τα υπόλοιπα 21,3 δις ένα σημαντικό μέρος (6,4 δις) είναι συγκεντρωμένο σε ένα λογαριασμό για τις ανάγκες ρευστότητας των ΔΕΚΟ, το δε εναπομένον που θεωρητικά ήταν διαθέσιμο προοριζόταν για καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης όπως αυτή που πράγματι προέκυψε με την κρίση πανδημίας και ζητήσαμε ως ΣΥΡΙΖΑ να αξιοποιηθεί με τα ΜΕΝΟΥΜΕ ΟΡΘΙΟΙ Ι και ΙΙ. Δηλαδή, αν τα είχαμε δώσει τότε δεν θα μπορούσαμε να έχουμε τα προγράμματα διάσωσης που πρόσφατα προτείναμε.
Το κυριότερο, όμως, είναι πως χάρις στα υπερπλεονάσματα - από τα οποία προέκυψε το ταμειακό απόθεμα – δημιουργήθηκε δημοσιονομικός χώρος για άσκηση κοινωνικής πολιτικής από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Υπήρχε, δε, σαφής μνημονιακός όρος πως ένα τμήμα τους θα πήγαινε για την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών του χρέους και ένα άλλο για πολιτική αναδιανομής κατόπιν έγκρισης από τους θεσμούς. Το τελευταίο, μάλιστα, δεν τηρήθηκε επακριβώς από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ γιατί έκανε αναδιανομή αμέσως από την αρχή κάθε έτους χωρίς να περιμένει τον Απρίλιο όπως όριζαν οι θεσμοί επειδή τότε θα είχαν και τα οριστικά δημοσιονομικά αποτελέσματα για το πλεόνασμα. Από τα υπερπλεονάσματα, λοιπόν, δόθηκαν ως κοινωνικό μέρισμα 727 εκατ. ευρώ το 2017, 782 εκατ. το 2018, ενώ ως 13η σύνταξη δόθηκαν 800 εκατ. το 2019.
Τέλος, ας μη ξεχνάμε πως τον Αύγουστο 2018 μόλις είχαμε βγει από το Μνημόνιο και ο αμέσως επόμενος στόχος για τη σταθεροποίηση και ανάκαμψη της οικονομίας ήταν να πείσουμε τις αγορές πως μπορούμε να πορευθούμε με όρους αξιοπιστίας (δηλαδή χωρίς επιστροφή σε άμεσες παροχές μικροπολιτικής έμπνευσης) προκειμένου να μειώσουμε το επιτόκιο δανεισμού και να βγούμε στις αγορές ενισχύοντας το ταμειακό απόθεμα που τότε ήταν λιγότερο από 37 δις. Αυτό έγινε και αποτυπώθηκε στο επιτόκιο του 10ετούς κρατικού ομολόγου που από 4% περίπου τον Αύγουστο 2018 έπεσε στο 2% ένα χρόνο αργότερα.
Αυτός είναι και ο λόγος που η μεν ελληνική οικονομία κρατήθηκε σε συγκριτικά καλύτερα επίπεδα ανάκαμψης τους αμέσως επόμενους μήνες και με το διεθνές κύρος και την εμπιστοσύνη απέναντί της στην πιο υψηλή στάθμη από το 2008. Κι όλα αυτά έγιναν επειδή θέσαμε το κοινωνικό συμφέρον πάνω από το στενά κομματικό.
Είναι λάθος να πιστεύουμε πως τη μεσαία τάξη τη χάσαμε στο παρά πέντε των εκλογών επειδή δεν μοιράσαμε περισσότερα χρήματα. Ο κόσμος δεν τρώει κουτόχορτο και θα το εκλάμβανε ως εξαγορά ψήφου γυρίζοντάς μας την πλάτη - όπως κι έγινε εν μέρει - θεωρώντας το προσβλητικό. Τη μεσαία τάξη τη χάσαμε στη διάρκεια μιας τετραετίας που εφαρμόσαμε Μνημόνιο και δεν αναπληρώσαμε όλη τη ζημιά των προηγούμενων μνημονίων όπως είχαμε πείσει ότι θα κάνουμε. Η εκλογική ζημιά δεν έγινε τόσο από αυτούς που ψήφισαν τη ΝΔ όσο από αυτούς που δεν ψήφισαν καθόλου ή πήγαν σε άλλα μικρότερα κόμματα.