Δημήτρης Σκλάβος

Αρκεί να υπογραμμιστεί εδώ ότι η εγκύκλιος «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» ζητά από τους διευθυντές Εκπαίδευσης…

Την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων παρακολούθησαν τηλεοπτικά πάνω από 1 δισ. θεατές, σύμφωνα με…

    Συνεχείς διαρροές και συνεντεύξεις του τρίτου ορόφου του υπουργείου Παιδείας (π.χ. «αυθόρμητο» άρθρο…

Το Σαββατοκύριακο 2-3 Μαρτίου το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) διοργάνωσε συνέδριο στο Δημαρχείο Ηλιούπολης με τίτλο…

Στις 12 Δεκεμβρίου, σε αίθουσα του Μεικτού Ορκωτού Δικαστηρίου στη Δέγλερη, 17 μήνες μετά την…

Απευθύνει ερώτημα ως προς τη βάση εισαγωγής η δημοσιογράφος- τυμβωρύχος της ενημέρωσης στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «δεν είναι για σας πρόβλημα ότι αυτός που γράφει 17 στις πανελλήνιες θα ήταν συμφοιτητής με αυτόν που έγραψε 2;» Η απάντηση: «πρόβλημα είναι ότι αυτός που γράφει 2 πηγαίνει σε ένα ιδιωτικό κολλέγιο και παίρνει πτυχίο ισότιμο με εκείνον που έγραψε 17». Η απάντηση αποδομεί πλήρως το αφήγημα της «αριστείας» και της «αξιοκρατίας»- αφηγήματα που, σε συνδυασμό με την «ατομική ευθύνη», αποτελούν τα θεμέλια του  νεοφιλελευθερισμού. Με δεδομένο ότι δεν μπορεί να ανατραπεί το προφανές απλά αποσιωπάται.  Το κυρίαρχο μιντιακό σύστημα  θα επαναλαμβάνει όποτε και όσο χρειαστεί τα ίδια, ώστε να εμπεδώνονται: «δεν είναι δυνατόν να γράφεις 2 και να περνάς στο πανεπιστήμιο» και φυσικά το ερώτημα για τον απόφοιτο που πληρώνοντας πήρε άριστα από το κολλέγιο, έχοντας γράψει χαμηλό βαθμό στις πανελλήνιες ποτέ δεν θα τεθεί   (μα ποτέ!) από κάποια άλλη/άλλο  τυμβωρύχο της ενημέρωσης στην  υπουργό Παιδείας ή  στον Μωυσή. Ούτε κανένας θα επισημάνει ότι τα κολλέγια δεν ελέγχονται από καμία δημόσια υπηρεσία για το επίπεδο των μορφωτικών υπηρεσιών που προσφέρουν(;). Ούτε κανένας θα επισημάνει ότι καταργήθηκαν οι ελάχιστες ευνοϊκές διατάξεις  για τους απόφοιτους των εσπερινών λυκείων που έδιναν πανελλήνιες. Και πάει λέγοντας.... Υπάρχει απάντηση; Πολιτική δεν σημαίνει περιγραφή της πραγματικότητας, αλλά οι προσπάθειες για να αλλάξει η πραγματικότητα. Ότι η κυρίαρχη πληροφόρηση ανήκει στα χέρια της οικονομικής ελίτ το γνωρίζουμε πια εδώ και δεκαετίες. Οι κύριοι Μαρινάκης, Αλαφούζος, Σαββίδης, Βαρδινογιάννης κλπ  δεν θα αλλάξουν τη στάση τους εφόσον υπάρχει δομική σύγκρουση συμφερόντων –αν πάψει να υπάρχει σύγκρουση, εννοείται ότι κάτι δεν κάνουμε εμείς καλά. Απαιτούνται λοιπόν δίκτυα αντιπληροφόρησης που να απευθύνονται όμως όχι μόνο στους «δικούς» μας, αλλά να μπορούν να φτάσουν και στους «υπόλοιπους», τους εν δυνάμει ταξικά συμμάχους μας. Μέσα από τέτοια δίκτυα θα ξαναμιλήσουμε για τις πανελλήνιες,  για την παραπαιδεία που τις συνοδεύει, για ένα  λύκειο που θα επιδιώκει τη κριτική μόρφωση και όχι το τσάκισμα του εφηβικού χαμόγελου, για την καταργημένη κοινωνιολογία, έχουμε να τους πούμε πολλά και πρέπει να τους κάνουμε συνομιλητές, (δηλαδή πρέπει και να τους ακούσουμε).

Το νέο Προεδρικό Διάταγμα, πάρα πολύ κακώς, δεν έγινε κατορθωτό να εκδοθεί επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Χάθηκε έτσι μια σημαντική ευκαιρία να υπάρξουν εκείνες οι περιβαλλοντικές ρυθμίσεις, που θα συγκροτούσαν το θεσμικό πλαίσιο θωράκισης που ο Υμηττός έχει ανάγκη. Η Νέα Δημοκρατία δεν άφησε, φυσικά, την ευκαιρία να πάει χαμένη. Το «δρόμο» έδειξε, στις 24 Ιανουαρίου, ο δήμαρχος Αργυρούπολης- Ελληνικού και ταυτόχρονα πρόεδρος του διαδημοτικού «Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού» (ΣΠΑΥ), ο οποίος σε μια πανηγυρική συνεδρίαση στο δημαρχείο Ηλιούπολης, παρουσία των υπουργών Εσωτερικών κ. Π. Θεοδωρικάκου και Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κ. Χατζηδάκη, εμφάνισε ένα σχέδιο «αξιοποίησης» του βουνού, το οποίο υποτίθεται ότι ο ΣΠΑΥ έχει ως αποστολή να προστατεύει. Στο πολύ πρόχειρο, επιπέδου γυμνασιακής παρουσίασης, σχέδιο (πρακτικά, μια σειρά από διαφάνειες με ωραίους τίτλους) το βουνό αντιμετωπιζόταν σαν να επρόκειτο για τον Εθνικό Κήπο στο Ζάππειο. Οράματα για εκατοντάδες επισκέπτες, ιθαγενείς και ξένους, υποδομές για πικ-νικ, πάρκα ψυχαγωγίας, περιπατητικές διαδρομές μήκους 100 χιλιομέτρων, ποδηλατικές διαδρομές μήκους 200 χιλιομέτρων, περίπτερα αναψυχής στις εισόδους του βουνού, κλπ. Πλήρης άγνοια (;) και οπωσδήποτε πλήρης περιφρόνηση του φυσικού περιβάλλοντος του Υμηττού. Αντί της προστασίας του, η εντατικοποίηση της ανθρώπινης χρήσης του. Η αίθουσα, φυσικά, σείστηκε από τα χειροκροτήματα και οι παρόντες υπουργοί υποσχέθηκαν χρηματοδότηση. (...) Μπορούν όλα αυτά να εμποδιστούν; Μολονότι σε θεσμικό επίπεδο οι συσχετισμοί δυνάμεων δεν επιτρέπουν αισιοδοξία, η αντιπαράθεση στα σχέδια της «ανάπτυξης» του Υμηττού είναι δυνατόν να βγάλει από την ατομικότητά του πολύ περισσότερο κόσμο από όσο εκ πρώτης όψεως υπολογίζουμε. Πρωτοβουλίες ήδη αναπτύσσονται σε όλους τους δήμους γύρω από το βουνό. Δημοτικές παρατάξεις, κόμματα της Αριστεράς, συλλογικότητες από τα κάτω, περιβαλλοντικοί σύλλογοι, οικολογικά ευαίσθητοι συμπολίτες, έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης και επιχειρούν να συντονιστούν, παρά τις υπαρκτές διαφορές, που όμως πλουταίνουν και πλαταίνουν τέτοιες προσπάθειες. Κανένας, άλλωστε, δεν μπορεί να σώσει τον Υμηττό μόνος του. Ενώ, όμως, στο επίπεδο του κάθε δήμου, δυνάμεις έχουν μπει ή μπαίνουν σε ένα κοινό βηματισμό, απουσιάζει ακόμα ο στενότερος διαδημοτικός συντονισμός. Γίνονται και προς αυτήν την κατεύθυνση προσπάθειες αλλά, ίσως και εξαιτίας των πρωτόγνωρων συνθηκών της πανδημίας, ακόμα υπάρχει έδαφος να καλυφθεί. Η εκδήλωση του «Άνω- Κάτω στο Καλαμάκι» αυτήν τη Κυριακή με ομιλητές από διάφορους δήμους είναι μια σωστή κίνηση προς αυτήν τη κατεύθυνση, ενώ και η Διαδημοτική Επιτροπή για την προστασία του Υμηττού, μια Επιτροπή με μεγάλη προϊστορία, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο τον επόμενο καιρό.

Σε εποχές αναζήτησης συμμαχιών, οι οποίες μάλιστα ορίζονται ως απόπειρες συγκρότησης πολιτικών πόλων, το τι χαρακτηριστικά θα λάβουν τα καινούργια μορφώματα είναι πάντα ένα ζητούμενο. Η πρόταξη συγκεκριμένων επίδικων (αγώνας για κατάργηση των φορολογικών παραδείσων, υπεράσπιση του νερού ως κοινωνικό αγαθό, δωρεάν ποιοτική παιδεία και υγεία για όλους, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, προστασία των δημόσιων χώρων, κ.λπ.) είναι πολύ πιο εύκολη υπόθεση σε ρευστές συγκυρίες, πριν να λάβει οριστική μορφή το οικοδόμημα που επιχειρείται να χτιστεί. Επιπλέον, όταν μιλάμε για πολυκατοικίες, έχει σημασία ποιες ιδέες θα εγκατασταθούν στα θεμέλια, ποιες στα υπόγεια, ποιες στο φωταγωγό, ποιες στην πρόσοψη, και φυσικά ποιες στο ρετιρέ. Πεδίο δόξης λαμπρό, λοιπόν, για τους εργολάβους, τους πολιτικούς μηχανικούς, τους εργάτες της νεόδμητης οικοδομής.

Ο ρόλος των Ιδρυμάτων Πολιτισμού τείνει να γίνει περισσότερο κυρίαρχος στο ελληνικό πολιτιστικό γίγνεσθαι τα τελευταία χρόνια. Η οικονομική κρίση που υποχρέωσε τους κρατικούς θεσμούς να περιορίσουν την οικονομική τους συνεισφορά υπήρξε η μια αιτία (όπου υποχωρεί το Δημόσιο έρχεται το Ιδιωτικό με τους δικούς του όρους, προτεραιότητες και στρατηγικές να καταλάβει το δημιουργημένο κενό). Το Δημόσιο, προφανώς με όρους κύκλων συμφερόντων, αλλά και υποκείμενο σε σχετική λογοδοσία μέσω των εκλογών, επέβαλλε έναν συγκεκριμένο έλεγχο, περισσότερο ή λιγότερο ασφυκτικό στα πολιτιστικά πράγματα. Ο ιδιωτικός τομέας δια των Ιδρυμάτων (αφού προηγήθηκε το δια μέσου της ιδιωτικής τηλεόρασης), έρχεται επιθετικά με τη σειρά του να διευρύνει/επιβάλλει ένα παράλληλο δίκτυο ελέγχου, για λογαριασμό συγκεκριμένων αυτοαναφορικών ελίτ που δεν λογοδοτούν προς τα έξω. Είναι γεγονός ότι ο χώρος του Πολιτισμού αποδεικνύεται επιπλέον όλο και περισσότερο προσοδοφόρος τα τελευταία χρόνια και στη δική μας επαρχία - έχει ήδη αποτελέσει κορυφαία κερδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα στην υπόλοιπη Ευρώπη και στις ΗΠΑ από τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όμως, δεν είναι η κερδοφορία το μόνο ή το κύριο κίνητρο ενασχόλησης για τις διάφορες κλειστές ομάδες που θέλουν να απολαύσουν την πρωτοκαθεδρία στις Τέχνες. Η ιδεολογική αναπαραγωγή και αποδοχή εκ μέρους της κοινωνικής πλειοψηφίας συγκεκριμένων προτύπων (του ηρωικού, φτωχού πλην τίμιου και ντόμπρου εργάτη, του καταφερτζή, αυτοδημιούργητου, ελισσόμενου, ανερχόμενου και επί πτωμάτων, αλλά τελικά επιτυχημένου επιχειρηματικού στελέχους, της δυναμικής γυναίκας που όμως είναι και σπουδαία μαγείρισσα, της προκλητικής γραμματέως που απολαμβάνει τη σεξουαλική παρενόχληση, κ.λπ.) περνάει πρώτα πρώτα μέσα από τους διαδρόμους της αγοράς και διάχυσης του πολιτιστικού προϊόντος, και σε αυτό εστιάζουν τα κάθε λογής κέντρα και παράκεντρα εξουσίας - η σχετική βιβλιογραφία είναι τεράστια και δεν απευθύνεται μόνο στους ειδικούς. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να εξεταστεί η συμπεριφορά και οι εκάστοτε επιλογές του Κέντρου Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος»; Αναμφίβολα ναι. Όμως, χωρίς να αποδεχόμαστε κανενός είδους νομοτέλεια. Η πολιτιστική πολιτική που ασκείται από οποιονδήποτε, από τη συλλογικότητα του μικρού εναλλακτικού θεάτρου στον Κεραμεικό ως το υπουργείο Πολιτισμού και τα Ιδρύματα Νιάρχου, Ωνάση, Δασκαλόπουλου, Διάζωμα, κ.λπ., επιδέχεται κριτικής, και μάλιστα σκληρής (που επιτρέπει ενδεχομένως και το γιουχάισμα) και της οποίας το μεγαλύτερο όπλο είναι η επιρροή της επί της επισκεψιμότητας.