Στέφανος Δημητρίου

07
09

Η ανυπεράσπιστη δημοκρατία

Το βιβλίο του Αλέξανδρου Κεσσόπουλου για τη δημοκρατία της Βαϊμάρης δεν είναι απλώς μια διατριβή για τη συνταγματική ιστορία, παρόλο που εναργέστατα ανασυγκροτεί και το ιστορικό πλαίσιο. Πρόκειται για μία ευμέθοδη και συστηματική μελέτη που επιτυγχάνει να δείξει τη διαλεκτική σχέση πολιτικής θεσμών και θεωρίας. Ο συγγραφέας δείχνει ότι η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία δεν ήταν αποτέλεσμα ανατροπής της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αλλά της κατάρρευσής της. Όμως, θεμελιώδης αρχή της δημοκρατίας είναι η λαϊκή κυριαρχία, οπότε αναπόδραστα προκύπτει το ερώτημα: ποια η ευθύνη του λαού για αυτήν την κατάρρευση; Η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία είναι αποτέλεσμα της εκλογικής νίκης του κόμματός του, λίγο πριν. Αυτό καθόρισε την άνοδό του στην εξουσία, που, στην ουσία, του την παρέδωσαν. Αυτό σημαίνει ότι ο λαός εκδήλωσε την εμπιστοσύνη του στον αρχηγό των ναζί, δηλαδή στον κατεξοχήν εχθρό της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Περισσότερα »
12
01

Ο μεγάλος ηττημένος

Η κρίση της δημοκρατίας θέτει επιτακτικά το ζήτημα της ανανοηματοδότησής της. Προϋπόθεση είναι η προγραμματική ανανέωση της ίδιας της πολιτικής, δηλαδή η ανάκτηση των πρωτείων της από την οικονομία. Αυτό προϋποθέτει τη ριζική ανανέωση του πολιτικού λόγου, ώστε να αναδειχθούν όλες οι πολιτικές διακυβεύσεις της δημοκρατίας. Το αίτημα αυτό συγκαθορίζεται από τις διακυβεύσεις που αφορούν τη σχέση κράτους, θεσμών και δημοσίου αγαθού, σε συνάφεια με τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού. Σε αυτές ενδέχεται να ξαναβρούμε το κέντρο του δημοκρατικού, πολιτικού ζητήματος, που είναι η σχέση πολιτικής και κράτους. Αυτό, πάλι, προϋποθέτει την αξιακή ανατίμηση της πολιτικής, με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη, ώστε να επιτευχθεί η διαμόρφωση και η θεσμική συγκρότηση μιας στρατηγικής που θα αποσκοπεί στην προάσπιση της κοινωνικής συνοχής. Έτσι θα διασφαλιστούν και όλες οι δικαιοκρατικές και δικαιωματοκρατικές αξίες. Τέτοιες αξίες, όμως, χωρίς την αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης, θα ισοδυναμούν με ανεκπλήρωτες ευχές.
Περισσότερα »
07
08

Τα πρωτεία της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας

Τι βαραίνει τώρα στο ζύγι; Το δημόσιο ή το ιδιωτικό; Πάντα, άλλωστε, η μείζων διακινδύνευση, παντού στην Ευρώπη, είναι ποιος ορίζει τη δημόσια σφαίρα: οι δυνάμεις της πολιτικής και κοινωνικής Δημοκρατίας ή ο αντιδημοκρατικός νεοφιλελευθερισμός; Μη αναθεωρήσιμο είναι το δημοκρατικό, κοινωνικό κράτος δικαίου. Αυτό, όμως, είναι ζήτημα συσχετισμού δυνάμεων, κάτι που θα αποκρυσταλλωθεί στο αναθεωρητικό αποτέλεσμα και, ίσως, και να το καθορίσει.
Περισσότερα »
03
06

Στέφανος Δημητρίου: Ο Καινούργιος Άνθρωπος

Ο νεοφιλελευθερισμός παράγει αυτόν τον καινούργιο άνθρωπο αλλάζοντας τις σημασίες των εννοιών και απονοηματοδοτώντας τις αξίες που οργάνωναν την ιδέα του ανθρώπου της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης, της αξιοπρέπειας. Ο καινούργιος άνθρωπος και η απανθρωπία του, μέσα από την κατάρρευση του Διαφωτιστικού ανθρωπισμού, είναι ήδη εδώ και το μόνο που μπορούμε να του αντιτάξουμε είναι η δημόσια πολιτική αρετή και οι αξίες μας.
Περισσότερα »