Είναι γνωστή η αντιπαλότητα του «μετώπου της λογικής», γνωστού και ως «Μένουμε Ευρώπη» με τον «λαϊκισμό», όπως αυτό τον εννοεί. Στο πλαίσιο αυτό, η διάκριση που γίνεται περιλαμβάνει τα πάντα. Έτσι λοιπόν, αυτός που λέει την αλήθεια του νεοφιλελευθερισμού στους πολίτες είναι «ορθολογιστής»…
“Η Ευρώπη απειλείται από ένα κύμα λαϊκισμού, από πολιτικούς που έχτισαν καριέρες απευθυνόμενοι στα κατώτερα ένστικτα των πολιτών” ισχυρίστηκε με ιδιαίτερη έμφαση ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο συνέδριο του “Economist”, που διεξήχθη τον Ιούνιο του 2016 στην Αθήνα. “Ανήκουμε σε διαφορετικούς κόσμους. Απευθύνεστε σε κατώτερα ένστικτα και όσα λέτε είναι ψεύδη και λαϊκισμός” είχε απαντήσει, με την ιδιότητα του υπουργού Οικονομικών, ο Γιάννης Στουρνάρας στον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα κατά τη διάρκεια συζήτησης στη Βουλή τον Απρίλιο του 2013. Λίγους μήνες μετά, ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Άγγελος Παπαηλίας, σε κείμενό του στην ιστοσελίδα skai.gr1, θα σημείωνε πως «η Τέχνη θα σε απελευθερώσει. Θα σε ανυψώσει ψυχικά και πνευματικά… Θα σε μεταμορφώσει σε έναν άλλο, διαφορετικό άνθρωπο! Ο λαϊκισμός θα σε γαργαλίσει… Θα σε κολακέψει… γιατί στοχεύει στα κατώτερα ένστικτα του ανθρώπου!».
Είναι γνωστή η αντιπαλότητα του «μετώπου της λογικής», γνωστού και ως «Μένουμε Ευρώπη» με τον «λαϊκισμό», όπως αυτό τον εννοεί. Στο πλαίσιο αυτό, η διάκριση που γίνεται περιλαμβάνει τα πάντα. Έτσι λοιπόν, αυτός που λέει την αλήθεια του νεοφιλελευθερισμού στους πολίτες είναι «ορθολογιστής» (το ότι το σχήμα αυτό θυμίζει την Εκκλησία που κηρύττει τον λόγο του θεού, τον μόνο «αληθή λόγο», μικρή σημασία έχει), ενώ όσοι αναφέρονται στον λαό και ασκούν οποιουδήποτε είδους κριτική στον νεοφιλελευθερισμό -είτε είναι δεξιοί είτε αριστεροί- είναι «λαϊκιστές» που απευθύνονται στα κατώτερα ένστικτα. Ποια είναι η σχέση του κέντρου με τα «άκρα»; Απλούστατα, δεν υφίσταται σύμφωνα με τη ρητορική του μετώπου της λογικής. Γιατί τα «άκρα» ταυτίζονται; Διότι απευθύνονται στα «ένστικτα» και όχι στη λογική. Με αυτά τα δίπολα που παραπέμπουν ευθέως στη διάκριση σώματος και πνεύματος, κυρίαρχη στο χριστιανικό δόγμα, τα οποία θα προκαλούσαν ένα πικρό χαμόγελο στον Βιτγκενστάιν, -το “Tractatus Logico – Philosophicus” ολοκληρώνεται με τη φράση «Για όσα δεν μπορεί να μιλάει κανείς, γι’ αυτά πρέπει να σωπαίνει»-, πορεύεται το «μέτωπο της λογικής». Έχει ωστόσο ενδιαφέρον η εξέταση του αν και κατά πόσο αυτά τηρούνται.
Η έννοια που κυριαρχεί στο τηλεπαιχνίδι “Survivor”, το οποίο προβάλλεται εδώ και μερικούς μήνες από τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, είναι, όπως δηλώνει ευθέως ο τίτλος του, αυτή της επιβίωσης. Οι παίκτες που είναι χωρισμένοι σε δύο ομάδες, αυτή των «Διασήμων» κι αυτή των «Μαχητών», αγωνίζονται καθημερινά στον λεγόμενο «στίβο μάχης» προκειμένου να κερδίσουν το φαγητό τους. Η παρουσίαση του φαγητού, το οποίο ονομάζεται «έπαθλο,» γίνεται με ειδική τελετή. Πριν αποκαλύψει το περιεχόμενο του γεύματος στους παίχτες, ο παρουσιαστής τούς παροτρύνει να εκδηλώσουν την αγωνία τους «αν θέλουν να το δουν». Με το που το δουν ξεσπούν σε χειροκροτήματα, ενώ ειδικό χειροκρότημα υπάρχει πάντα για τον εκάστοτε χορηγό του γεύματος, για να μην ξεχνάμε πως αν δεν υπήρχε η ιδιωτική πρωτοβουλία, θα έπεφτε πείνα.
Έτσι λοιπόν, τα επεισόδια του “Survivor” περιέχουν αγωνίσματα στα οποία βλέπουμε άντρες και γυναίκες ντυμένους και ντυμένες με μαγιό να τρέχουν, να πηδούν εμπόδια, να σέρνονται σε χώματα και λάσπες για να καταφέρουν να φάνε. Το υπόλοιπο κομμάτι των επεισοδίων εστιάζει στα όσα συμβαίνουν στην υπόλοιπη καθημερινότητα: ίντριγκες, συμπάθειες και αντιπάθειες, κουτσομπολιό, λογύδρια στις κάμερες που θυμίζουν παράγοντες ποδοσφαιρικών ομάδων και υπαινιγμοί για ερωτικές συνευρέσεις.
Στο πλαίσιο λοιπόν του αγώνα κατά του λαϊκισμού, η τηλεοπτική ναυαρχίδα του «μετώπου» προβάλλει ένα τηλεπαιχνίδι που, αν μη τι άλλο, απευθύνεται στα “ανώτατα ένστικτα”, το οποίο σημειώνει υψηλότατη τηλεθέαση. Γύρω από αυτό έχει στηθεί ένα ολόκληρος μηχανισμός που τροφοδοτεί με «αποκλειστικές ειδήσεις» και «παραλειπόμενα» το φιλοθεάμον κοινό. Από κοντά βρίσκεται, πέρα από την ιδεολογική σύμπνοια2, και η έμπρακτη παρουσία της Ν.Δ.3 Η μάχη του σταυρού προβλέπεται συναρπαστική, σαν τα τοπία του Άγιου Δομήνικου.
1. http://www.skai.gr/news/culture/article/238209/tehni-kai-laikismos/
2. Κύρκος Δοξιάδης, “Το αληθινό διακύβευμα”, http://www.efsyn.gr/arthro/alithino-diakyveyma
3. http://luben.tv/stream/112852
Χρήστος Σίμος
Πηγή: Η Αυγή
