Υπάρχουν διάφορες οπτικές με τις οποίες μπορείς να δεις την Ευρώπη. Είναι η Ευρώπη της λιτότητας, η Ευρώπη φρούριο, η νεοφιλελεύθερη Ευρώπη. Αυτή είναι η ζώσα Ευρώπη. Υπάρχει και η πιθανή Ευρώπη. Μπορεί να είναι η νεοφασιστική Ευρώπη. Πρέπει να είναι Ευρώπη των λαών (ΕτΛ). Αυτή η πιθανότητα θα υπάρχει όσο υπάρχουν αυτοί/ες που την πιστεύουν. Αυτοί και αυτές είμαστε εμείς…
Η ΕτΛ είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την Ευρώπη της κοινωνικής χειραφέτησης, την σοσιαλιστική Ευρώπη. Η ΕτΛ δεν είναι απαραίτητα μια Ευρώπη της ταξικής μονομέρειας, αυτή είναι η δική μας στόχευση, η κομμουνιστική προοπτική. Παρόλα αυτά, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να βασίζεται στην αλληλεγγύη και στο διεθνισμό. Μια ΕτΛ που θα αναζητήσει τη δική της κοινωνική και πολιτική αυτοθέσμιση. Ορίζοντας παράλληλα το επίπεδο των θεσμών μέσα στο οποίο θα διεξάγεται η ταξική πάλη. Στόχος μια Ευρώπη αυτόνομη, χειραφετημένη από την Αμερικάνικη ηγεμονία, πλουραλιστική, με σεβασμό στην ελευθερία και τις ελευθερίες. Στον τελικό της σκοπό, που καθόλου κοντά δεν είμαστε, η Ευρώπη δεν μπορεί παρά να είναι το Όλον. Δηλαδή μια Ευρώπη που θα περιλαμβάνει τόσο την Ρωσία, όσο και την Τουρκία, αλλά βεβαίως και τη Μ. Βρετανία. Αυτό είναι το μοναδικό σχέδιο για μια Ευρώπη, αυτόνομη, πλουραλιστική, ειρηνική, βιώσιμη. Και ένα τέτοιο σχέδιο απέχει πολύ από οποιαδήποτε ιδεαλιστική αφήγηση περί της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Το βασικό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι ένα τέτοιο σχέδιο προϋποθέτει την κοινωνική Ευρώπη. Ο στόχος για μια πιο κοινωνική Ευρώπη που θα αναμετρηθεί με τις άλλες προοπτικές πρέπει να μπορέσει να αποτυπωθεί σαν συσχετισμός. Στον ιδεαλισμό απαντά η ίδια η ταξική σύγκρουση με τα πάνω της και τα κάτω της. Η ίδια η πραγματικότητα. Οι αντοχές των λαών και εκείνων που πλήττονται από την νεοφιλελεύθερη πολιτική. Αυτή η μάχη είναι σε εξέλιξη…
Η ιστορική διαδικασία των μετασχηματισμών του κεφαλαίου και των μετασχηματισμών που επιβάλει στο επίπεδο της μορφής του κράτους τόσο στο εσωτερικό του όσο και στο εξωτερικό του
έχει οδηγήσει στην αποδόμηση της έννοιας της κρατικής κυριαρχίας. Έχει ανατρέψει τις όποιες κοινωνικές κατακτήσεις, έχει αποσαθρώσει το κοινωνικό κράτος σε όφελος του κεφαλαίου. Η παγκοσμιοποίηση και η στροφή από την έννοια της κυβέρνησης σε αυτήν της διακυβέρνησης γίνεται υπηρετώντας το σκοπό της επέκτασης του κυρίαρχου μοντέλου και σε αντιπαράθεση με την κοινωνία των πολιτών. Η οικονομική μορφή και η αρχιτεκτονική του ευρώ συγκεκριμένα για την ευρωζώνη με την εμμονή στην πολιτική της λιτότητα και της ύφεσης εντείνει τον κύκλο της κρίσης. Η Αριστερά σήμερα, στην Ελλάδα και την Ευρώπη, οφείλει να οικοδομήσει ένα σχέδιο απεγκλωβισμού από την Ευρώπη της λιτότητας, Να σταθεί απέναντι στον ρατσισμό και την ξενοφοβία. Να πρωτοστατήσει στην δημιουργία ενός ειρηνικού κόσμου. Η επιστροφή στην ασφάλεια των εσωτερικών συνόρων είναι ο καλύτερος τρόπος να τα υπονομεύσεις, είναι η επιστροφή στην σκοτεινή Ευρώπη…
Η πολύμορφη Ευρωπαϊκή Αριστερά εγκλωβισμένη αδυνατεί να συγκροτήσει ένα συγκεκριμένο πολιτικό και κοινωνικό σχέδιο. Πνιγμένη μεταξύ εσωτερικών αντιφάσεων, ετεροκαθορισμών και εξωτερικών επικαθορισμών, Αδυνατεί στο σύνολο της να μπορέσει να εκπονήσει μια ενιαία στρατηγική. Παρόλα αυτά αρχίζει και εμφανίζεται μια τάση στο εσωτερικό αυτής. Αυτή είναι η στρατηγική οικοδόμησης μετώπων με σκοπό την διακυβέρνηση. Κυρίως αυτό γίνεται στις χώρες του νότου της ευρωζώνης όπου έχουν πληγεί από την εφαρμοζόμενη πολιτική λιτότητας. Ενώ η κουβέντα σε Γαλλία και Γερμανία αναμένεται αρκετά ενδιαφέρουσα. Οι επιλογές της δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας, σε σχέση πάντα με την αύξηση της ακροδεξιάς, αποτελούν σημαντικό διακύβευμα στην Γερμανία. Ενώ η επιλογή, όπως διαφαίνεται, μεταξύ Σαρκοζί και Λεπέν στην Γαλλία μοιάζει ολέθριο σενάριο για τη δημοκρατία. Αν προσθέσουμε και τις εκλογές στις ΗΠΑ μεταξύ Τράμπ και Κλίντον, αντιλαμβανόμαστε ότι στα τέλη του 2017 θα έχει ανατείλει ένας νέος κόσμος. Ένας χειρότερος νέος κόσμος.
Από την άλλη, η ανάδυση στην Μ. Βρετανία του Κόρμπιν και αυτό που εκφράζει για το Εργατικό κόμμα, όσο και η ενδυνάμωση του Σάντερς στους Δημοκρατικούς στις ΗΠΑ αναδεικνύουν την τάση ριζοσπαστικοποιήσης των κοινωνιών και αποσυντονίζουν ακόμα περισσότερο την παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία στον κόσμο. Η αποδέσμευση και η ριζοσπαστικοποίηση της κομματιών της σοσιαλδημοκρατίας μπορεί να γίνει μόνο στο έδαφος της κοινωνικής κριτικής και όπου αυτή εμφανίζεται. Η ανάπτυξη διεκδικήσεων και αγώνων για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Ευρωπαίων πολιτών μπορούν να αποτελέσουν την απαραίτητη διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει στην χειραφέτηση κοινωνικών στρωμάτων της εργατικής τάξης που στηρίζουν ακόμα την σοσιαλδημοκρατία. Το ζήτημα και σήμερα παραμένει όμως ποια Ευρώπη θέλουμε. Το σχέδιο για την κοινωνική Ευρώπη αποτελεί την ύστατη ελπίδα για την ανάσχεση της πορείας διάλυσης της ΕΕ. Το σχέδιο για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μετώπου για την ανατροπή της λιτότητας και του νεοφασισμού, ενός Ευρωπαϊκού κοινωνικού κινήματος αντίστασης που θα βασίζεται σε μια μίνιμουμ κοινωνική, ταξικά μεροληπτική πλατφόρμα αποτελεί αδήριτη αναγκαιότητα.
Το ζήτημα παραμένει η ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας σε όφελος της κοινωνικής Ευρώπη και της ανάπτυξης με κοινωνικό πρόσημο . Μια ανάκαμψη που καμία σχέση δεν μπορεί να έχει με μια οικονομίστικη οπτικής περί μιας απλής οικονομικής μεγέθυνσης. Η ανάκαμψη θα πρέπει να είναι ταυτόχρονα ένα σχέδιο πολιτικής ανατροπής αλλά και κοινωνικής χειραφέτησης των Ευρωπαϊκών λαών. Προϋποθέτει τομές και ρήξεις στο κυρίαρχο υπόδειγμα, εισβολή των μαζών στο παιχνίδι της διακυβέρνησης.
Η συνάντηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς με τη σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί παρά να εντάσσεται στην στρατηγική δημιουργίας ενός διακριτού πολιτικού πόλου που θα ξεκινάει από την αριστερά της Αριστεράς, θα συμπεριλαμβάνει τους Πράσινους και θα εντάσσει κομμάτια της σοσιαλδημοκρατίας και των δημοκρατικών πολιτών που απεμπλέκονται από το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα. Οι συσχετισμοί στην Ευρώπη δεν είναι θετικοί. Η πραγματικότητα αυτή κάνει ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη για συντονισμό και διεθνείς πρωτοβουλίες σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, όσο και σε διακρατικό. Μέσα σε μια παγκόσμια συγκυρία που αποτελεί “πυρηνική βόμβα”. Οι συσχετισμοί όμως υπάρχουν γιατί αλλάζουν. Αν δεν αλλάζουν δεν μπορούμε να μιλάμε για συσχετισμούς. Θα μιλάμε για το τέλος της Ιστορίας. Ευχαριστούμε, δεν θα πάρουμε…
Ο Πέτρος Καλκανδής, είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
