Macro

Είναι χρήσιμη η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία;

Μετά ή ταυτόχρονα με την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε εναλλακτική εξουσίας και στη συνέχεια σε κυβέρνηση στην Ελλάδα και προφανώς συνεπεία της οικονομικής κρίσης, εμφανίστηκαν σε πολλές χώρες της Δύσης και τελικά καταγράφηκαν σαν παγκόσμιο φαινόμενο νέα αριστερόστροφα πολιτικά υποκείμενα.

Πιο κοντινό στο υπόδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι Podemos και η κυβερνητική συνεργασία στην Πορτογαλία, ενώ στον πολιτικό χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας παρατηρούμε μια ενδιαφέρουσα στροφή των βασικών τους πολιτικών φορέων προς τα αριστερά και μάλιστα με όρους «από τα κάτω» και σε σκληρή διαμάχη με το δεξιόστροφο κατεστημένο των κομμάτων αυτών που «κάηκε» από την ταύτιση με τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά.

Τέτοια παραδείγματα είναι η ανάδειξη του Τζέρεμι Κόρμπιν στην ηγεσία των Εργατικών, παρά την επίσημη ανταρσία της μπλαιρικής πτέρυγας, αλλά και η επιλογή του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος μέσα από μαζική συμμετοχή της λαϊκής βάσης του «αουτσάιντερ» Μπενουά Αμόν, ως υποψηφίου για τις γαλλικές προεδρικές εκλογές.

Αντίστοιχα, αλλά σε μία διαδικασία «από τα πάνω», οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες κατεβάζουν ως υποψήφιο στις γερμανικές εκλογές τον τέως πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. Η υποψηφιότητα Σουλτς με εμφανή διαφοροποίηση από τις επιλογές της συγκυβέρνησης των σοσιαλδημοκρατών με τη Μέρκελ και η μαθηματική -τουλάχιστον- πιθανότητα συγκρότησης κυβερνητικού συνασπισμού SPD – Πράσινων και Linke έχει εκτοξεύσει (δημοσκοπικά τουλάχιστον) το SPD.

Στη χορεία των αριστερόστροφων εξελίξεων στη διεθνή πολιτική περιλαμβάνεται και η ευρύτατη απήχηση της καμπάνιας του Μπέρνι Σάντερς στις αμερικανικές εκλογές.

Είναι προφανές ότι όλα αυτά δεν είναι τυχαίες συμπτώσεις. Άλλο τόσο, όμως, δεν είναι δεδομένο ότι αυτές οι εξελίξεις μπορούν να προστεθούν μεταξύ τους και να παραγάγουν πολιτικά αποτελέσματα, κυρίως στο ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου υπάρχει μεγαλύτερο πεδίο διαμόρφωσης συλλογικής πολιτικής.

Σε μία φάση κατά την οποία όλες οι μεταπολεμικές σταθερές πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε το παγκόσμιο σύστημα αμφισβητούνται από τις ίδιες τις ελίτ που τις εισήγαγαν και ταυτόχρονα καταρρέουν οι μεγάλες «κεντρώες συναινέσεις» των τελευταίων δεκαετιών, ένα κόμμα της Αριστεράς, που ταυτόχρονα ασκεί κυβερνητική εξουσία σε χώρα της Ευρώπης, δεν μπορεί παρά να παρακολουθεί με θετικό ενδιαφέρον αυτές τις εξελίξεις στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας.

Η κοινωνική πόλωση, την οποία παρόξυνε η οικονομική κρίση, οδήγησε και οδηγεί σε πολιτικές πολώσεις με ταξικούς όρους. Οι υποτελείς τάξεις στη Δυτική Ευρώπη και στην Αμερική, και κυρίως η χαμηλή μεσαία τάξη, αλλά και οι νέοι, αναζητούν πειστικές αφηγήσεις, νέες ταυτότητες και πολιτικές ταυτίσεις. Από τη λαϊκίστικη Δεξιά -υπερσυντηρητική και νεοφιλελεύθερη εν τω άμα- προωθείται η ξενοφοβική εθνική αναδίπλωση ως στρατηγική διεξόδου. Η απήχηση των δυνάμεων αυτών σε κοινωνικό επίπεδο (αρκεί να αναφέρουμε τον Τραμπ και το Brexit) καλπάζει.

Το αντίπαλο στρατόπεδο διεθνικά και διεθνιστικά απομένει να συγκροτηθεί. Σε αυτό δεν χωρούν όλοι, αλλά δεν δικαιολογούνται και εκ των προτέρων αποκλεισμοί. Για να υπάρξει αριστερή απάντηση στην κρίση χρειάζονται αριστερές κυβερνήσεις στα κράτη της Ε.Ε., αλλά χρειάζεται και σχέδιο συλλογικό που να αντιπαρατίθεται με πραγματικούς όρους στη διάλυση με δεξιό πρόσημο.

Γιώργος Κυρίτσης

Πηγή: Η Αυγή