1. Η πενταετία που πέρασε χαρακτηρίστηκε στην Ελλάδα από την ορμητική είσοδο των λαϊκών τάξεων στο πολιτικό προσκήνιο. Αυτή η είσοδος εκφράστηκε με τις λαϊκές κινητοποιήσεις κατά της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής που επέφερε το παλιό καθεστώς, στις οποίες ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε δραστήρια. Η νέα κατάσταση αποτυπώθηκε πολιτικά με την άνοδο της Αριστεράς, του κόμματός μας, σε ηγετική δύναμη της κοινωνίας. Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και η διατύπωση του στόχου «Κυβέρνηση της Αριστεράς» έδωσε στο λαϊκό κίνημα πολιτική διέξοδο και κατεύθυνση. Αυτόν τον νέο πολιτικό και κοινωνικό συσχετισμό επιδιώκουν να ανατρέψουν οι δυνάμεις του παλιού καθεστώτος και καλούνται να υπερασπιστούν και να ενισχύσουν το κόμμα μας και η κυβέρνηση.
2. Η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κορμό και ηγεσία της κυβέρνησης, γεγονός ιστορικής σημασίας, έγινε στο εξαιρετικά δυσμενές ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, στο οποίο κυριαρχεί ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός. Η απόφαση να αναλάβουμε την ευθύνη να βγάλουμε τη χώρα μας από την κρίση, χωρίς να δειλιάσουμε μπροστά στις δυσκολίες, συνδέεται με τις καλύτερες παραδόσεις της Αριστεράς. Δεν είμαστε η Αριστερά της απόδρασης και του εθνικού απομονωτισμού, αλλά η Αριστερά που δεν φοβάται να μπει στη φωτιά, στον αγώνα για την προάσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Η υπεράσπιση των κοινωνικά αδύναμων από μια πρωτόγνωρης έντασης λεηλασία και καταστροφή, είναι προϋπόθεση για κάθε σχέδιο που θέλει να έχει ως ορίζοντα τον κοινωνικό μετασχηματισμό, τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα. Γιατί αυτοί οι άνθρωποι, αυτές οι κοινωνικές τάξεις είναι οι φορείς του καινούργιου και το καινούργιο δεν μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε ερείπια.
Αριστερή πολιτική σε δυσμενές περιβάλλον
3. Σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον αναγκαστήκαμε να αποδεχτούμε τη συμφωνία που υπογράφηκε πέρσι το καλοκαίρι, προκειμένου να αποτρέψουμε την καταστροφή με την οποία οι δανειστές απειλούσαν τη χώρα μας μέσα από τη χρεοκοπία και την έξοδο από την Ευρωζώνη, με θύμα πρωτίστως τον κόσμο της εργασίας. Ασφαλώς, όμως, η συμφωνία, δεν είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε είναι «ιδιοκτησία της Αριστεράς», όπως δημόσια ζητούν να αναγνωρίσουμε εκπρόσωποι των δανειστών σε μια προσπάθειά τους να ξαναγράψουν την ιστορία της σκληρής διαπραγμάτευσης και του αγώνα που δώσαμε και να σβήσουν το ίχνος του δικού τους αδίστακτου εκβιασμού. Το δικό μας πρόγραμμα, έτσι όπως έχει διατυπωθεί από τις συλλογικές μας αποφάσεις, είναι ανταγωνιστικό προς τις μνημονιακές δεσμεύσεις και επιχειρεί να τις αποδυναμώσει και να θέσει τις βάσεις υπέρβασης του ασφυκτικού νεοφιλελεύθερου πλαισίου.
Η προσπάθεια απεγκλωβισμού από το Μνημόνιο και την επιτροπεία είναι εξαιρετικά δύσκολη και απαιτητική, ωστόσο είναι η αναγκαία συνθήκη για να κρατηθεί η κοινωνία όρθια, να ανοίξει ο δρόμος στη δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία, που υπό τις σημερινές συνθήκες είναι σε καθεστώς ομηρίας. Απαιτεί δε ένα ολοκληρωμένο ανταγωνιστικό πολιτικό σχέδιο, με αρχή, μέση και τέλος, με διεθνείς συμμαχίες με κόμματα, ριζοσπαστικά κινήματα και προοδευτικές κυβερνήσεις κυρίως του Νότου και με σαφείς τις διαχωριστικές γραμμές, που να αποσαφηνίζουν απολύτως ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν είναι διατεθειμένη να τις υπερβεί, ακόμα και αν χρειαστούν ρήξεις με την ευρωπαϊκή ελίτ, όπως για παράδειγμα ότι έχει σχέση με τα εργασιακά δικαιώματα, τις συλλογικές συμβάσεις, το δικαίωμα στην απεργία, τον μισθό κ.ά.
Από την πλευρά των δανειστών, η συμφωνία που υπογράφηκε δεν είναι απλώς ένας κατάλογος υποχρεώσεων, αλλά ένα πλαίσιο που επιδιώκουν συνεχώς να διευρύνουν. Επομένως, οι εκβιασμοί και οι συγκρούσεις δεν έληξαν τον Ιούλιο του 2015, αλλά συνεχίζονται. Γι’ αυτόν τον λόγο χρειάζεται να σχεδιάσουμε με προσοχή τις πρωτοβουλίες μας με στόχο να κερδίζουμε διαρκώς περιθώρια κινήσεων και να τελειώσουμε το ταχύτερο δυνατόν με το καθεστώς της επιτροπείας. Αυτό δεν είναι υπόθεση μόνο της κυβέρνησης. Χρειάζεται να μπουν σε αυτή την αντιπαράθεση δυνάμεις της κοινωνίας και ζωντανά κινήματα.
Το παράλληλο πρόγραμμά μας χρειάζεται να ξεδιπλωθεί τώρα σε όλο του το εύρος. Αφορά βαθιές αλλαγές στην Παιδεία και την Υγεία, εκδημοκρατισμό του κράτους και της διοίκησης, εξασφάλιση της διαφάνειας και καταπολέμηση της διαφθοράς, ενημέρωση των πολιτών, ριζικές αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, ώστε να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή, να επιβαρύνονται οι πλούσιοι και να ελαφρυνθούν τα εισοδηματικά κατώτερα και μεσαία στρώματα του πληθυσμού. Αφορά επίσης στη φροντίδα για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και στη διεύρυνση των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Σε αυτό το παράλληλο πρόγραμμα ανήκει ακόμα το δικό μας σχέδιο για την ανάπτυξη και τη γρήγορη καταπολέμηση της ανεργίας, σχέδιο που βρίσκεται στον αντίποδα της καταστροφικής νεοφιλελεύθερης πολιτικής, δηλαδή της ασυδοσίας του κεφαλαίου. Στοιχεία της δικής μας πολιτικής είναι η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με σαφείς κανόνες και με κέντρο βάρους τη μικρή και μεσαία και τη συνεταιριστική επιχειρηματικότητα, η ανάπτυξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, τα μέτρα για την ανάσχεση της μετανάστευσης, ιδίως των νέων επιστημόνων, ο έλεγχος και η διαφανής λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, η οικοδόμηση ενός παράλληλου τραπεζικού συστήματος υπό δημόσιο έλεγχο, και η ανάταξη και προστασία του περιβάλλοντος. Η δική μας έννοια της ανάπτυξης δεν προτάσσει τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου, αλλά τη βιώσιμη αξιοποίηση των πόρων με ολοκληρωμένο σχεδιασμό που αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών ζωής σε κάθε τόπο.
Η κυβέρνηση εφαρμόζει τη συμφωνία που υπέγραψε, αλλά, και πολύ ορθά, απαιτεί από την άλλη πλευρά να υλοποιήσει και τις δικές της δεσμεύσεις. Σήμερα, η εφαρμογή της συμφωνίας για την ελάφρυνση του χρέους αποτελεί προτεραιότητα, για την οποία χρειάζονται συμμαχίες και συνεννοήσεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
4. Στο παρόν και το άμεσο μέλλον η κυβέρνηση και το κόμμα μας έχουν να αναμετρηθούν με τις δυνάμεις εκείνες που, μέσα και έξω από την Ελλάδα, επιδιώκουν να περιοριστούν ακόμα περισσότερο τα δικαιώματα της μισθωτής εργασίας. Δεν αρκεί να αποκρούσουμε αυτές τις επιδιώξεις. Χρειάζεται, πολύ περισσότερο, να ανακτηθούν δικαιώματα, όπως η γενική ισχύς της Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και των κλαδικών συμβάσεων έναντι των συμβάσεων σε επίπεδο επιχείρησης. Αυτό είναι από τα κεντρικά ζητήματα της «δεύτερης αξιολόγησης», η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί γρήγορα και με επιτυχία. Η πάλη για την ανάκτηση τέτοιων δικαιωμάτων δεν περιορίζεται όμως στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Χρειάζεται η ανάπτυξη ενός ρωμαλέου, μαζικού και αυτόνομου συνδικαλιστικού κινήματος, δουλειά για την οποία το κόμμα μας πρέπει να διαθέσει όλες του τις δυνάμεις. Από τη μεριά της κυβέρνησης χρειάζεται στοχευμένη πολιτική για τον έλεγχο της αγοράς εργασίας, ώστε να καταπολεμηθεί η παραβατικότητα, η αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία και να επιβληθεί η πλήρης τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Για το κόμμα μας, άλλωστε, η υπεράσπιση της εργασίας είναι αδιαπραγμάτευτος στόχος.
5. Ο εκδημοκρατισμός του κράτους και η αλλαγή της Δημόσιας Διοίκησης σε όλα τα επίπεδα, στην κατεύθυνση μιας νέας δημοκρατικής αποτελεσματικότητας, είναι προγραμματική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ και αναγκαία προϋπόθεση για την ανασυγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας μετά την οικονομική και κοινωνική καταστροφή που επέφερε η πολιτική των διαρκών περικοπών και η νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση.
Η απλή αναλογική, οι δημοκρατικές τομές που χρειάζεται να τις επιδιώκουμε διαρκώς, αλλά κι εκείνες που θα επέλθουν με την αναθεώρηση του Συντάγματος, ο εκδημοκρατισμός των υπηρεσιών δημόσιας τάξης και ασφάλειας είναι πεδία στα οποία θα κριθεί το νέο που φέρνει η Αριστερά στην ελληνική κοινωνία. Η αναλογική εκπροσώπηση πρέπει να επεκταθεί και να ισχύσει σε όλα τα αιρετά όργανα της Πολιτείας κάθε επιπέδου, όπως είναι τα δύο επίπεδα της Αυτοδιοίκησης.
Στη διαδικασία για την αναθεώρηση του Συντάγματος επιδίωξή μας είναι να διαφυλάξουμε και να κατοχυρώσουμε τον δημόσιο χαρακτήρα βασικών αγαθών, όπως είναι η Υγεία και η Παιδεία, η ενέργεια και το νερό. Η σαφής συνταγματική κατοχύρωση θα είναι επιστέγασμα των λαϊκών αγώνων για την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών, αλλά και των προσπαθειών της κυβέρνησης να αποτρέψει την ιδιωτικοποίησή τους.
Αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας εκδημοκρατισμού είναι η διαρκής διεύρυνση των δικαιωμάτων, ώστε όλοι οι πολίτες, άνδρες και γυναίκες, ανεξάρτητα από ιδεολογικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις, σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά και πολίτες με ειδικές ανάγκες να είναι και να αισθάνονται ισότιμοι και ισότιμες με ίσες ευκαιρίες. Για την επιβολή της ισοτιμίας χρειάζονται και μέτρα θετικής διάκρισης.
Αλληλεγγύη με τους πρόσφυγες και τήρηση της διεθνούς νομιμότητας
6. Η ανάπτυξη ενός τεράστιου κύματος προσφύγων, ως συνέπεια των πολέμων στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική, έθεσε στις χώρες της Ευρώπης, κυρίως στις χώρες του Νότου και πρωτίστως στη χώρα μας δυσεπίλυτα προβλήματα. Η παρουσία της Αριστεράς στην κυβέρνηση, αλλά και η δράση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και χιλιάδων ανθρώπων που συμμετέχουν στην υπεράσπιση των προσφύγων, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο ώστε η Ελλάδα να αποτελεί παράδειγμα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Χρειάζεται όμως, παράλληλα με την πίεση προς τους ευρωπαίους εταίρους να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη ενός πολιτικά και κοινωνικά ευρύτατου ευρωπαϊκού κινήματος αλληλεγγύης και υπεράσπισης των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων που αμφισβητούνται σήμερα από την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα τέτοιο κίνημα θα δρα παράλληλα και σε συνεργασία με το κίνημα για τον τερματισμό των πολέμων και την εμπέδωση της ειρήνης στην περιοχή. Η κυβέρνηση καλείται να διαμορφώσει και να εφαρμόσει μια συνεκτική πολιτική για την προστασία των προσφύγων, αλλά και για την ένταξη των μεταναστών και μεταναστριών στην ελληνική κοινωνία. Χρειάζεται ένα συνολικό πλαίσιο ρεαλιστικής προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής που θα βασίζεται στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, της διεθνούς νομιμότητας και ειδικότερα της Συνθήκης της Γενεύης στην παροχή ασύλου.
Για τα παραπάνω, αλλά και για την απόκρουση ακροδεξιών και ρατσιστικών απόψεων και πρακτικών αναντικατάστατος είναι ο ρόλος των δομών και του κινήματος αλληλεγγύης.
Ειλικρινής σχέση με τον λαό, κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες
7. Στην περίοδο από την εκλογική νίκη του Ιανουαρίου 2015 μέχρι σήμερα, με σημαντικούς σταθμούς το «Όχι» στο δημοψήφισμα που απέρριψε το τελεσίγραφο των δανειστών τον Ιούλιο του 2015 και κράτησε ανοιχτό τον δρόμο για μια διαφορετική πορεία από εκείνη που είχε προδιαγραφεί και τη νέα εκλογική νίκη τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, εγκαθιδρύθηκε μια νέα σχέση της κυβέρνησης με τον λαό. Ποτέ στο παρελθόν ο ελληνικός λαός δεν ενημερωνόταν σε αυτή την έκταση για τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, για τις προτάσεις της κυβέρνησης, για τις πιέσεις και τους εκβιασμούς και για το αποτέλεσμα. Αυτή τη σχέση χρειάζεται να την καλλιεργήσουμε ακόμα περισσότερο, γιατί ούτε θελήσαμε, ούτε ζητήσαμε, ούτε λάβαμε εντολή εν λευκώ. Χρειάζεται να είναι απολύτως σαφές στον λαό μας ποιο σχέδιο ακολουθούμε για την παραγωγική, κοινωνική και οικολογική ανασυγκρότηση της χώρας μας, πώς το υλοποιούμε, τι δυσκολίες συναντούμε, πού αναγκαζόμαστε να υποχωρήσουμε, τι αντίμετρα σχεδιάζουμε ή εφαρμόζουμε ήδη, να αφουγκραζόμαστε την αγωνία του στον αγώνα για την καθημερινή επιβίωση. Πρόκειται για ένα καθήκον που πρέπει να αναλάβουν να επιτελούν σε καθημερινή βάση τόσο η κυβέρνηση όσο και η Κοινοβουλευτική Ομάδα και το κόμμα και στην επιτέλεση του οποίου δεν χωρούν ολιγωρίες και στραβοπατήματα.
8. Για την επίτευξη των στόχων μας χρειαζόμαστε συμμάχους στην ελληνική κοινωνία και στην πολιτική σκηνή. Χρειαζόμαστε κοινωνικές συμμαχίες, να αποδεικνύουμε καθημερινά στα ευρύτερα λαϊκά στρώματα ότι με την πολιτική της κυβέρνησης και τις προτάσεις του κόμματός μας εξυπηρετούνται στις παρούσες συνθήκες τα συμφέροντά τους. Γι’ αυτό απαιτείται, εκτός από τη διαρκή και ειλικρινή ενημέρωση του λαού, να ληφθούν άμεσα μέτρα ανακούφισης των εργαζομένων, των ανέργων, των συνταξιούχων και των μεσαίων στρωμάτων, όπως διορθωτικά μέτρα για το ΕΚΑΣ, για την προστασία της πρώτης κατοικίας και για το ασφαλιστικό με έμφαση στους νέους επιστήμονες. Προσπαθούμε να διαμορφώσουμε πολιτικές συμμαχίες, που σημαίνει αφενός να περιορίσουμε την επιρροή του αντιπάλου στον πολιτικό χώρο μεταξύ δεξιάς και αριστεράς και αφετέρου να επιδιώκουμε συγκλίσεις και συμμαχίες, τόσο στον χώρο της Αριστεράς όσο και με ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις. Σε αυτή την επιδίωξη δεν παραβλέπουμε ότι στην Ελλάδα σήμερα οι πολιτικές εκφράσεις της Σοσιαλδημοκρατίας και του Κέντρου έχουν εγκλωβιστεί σε πολιτική σύγκρουσης με την Αριστερά και υπηρετούν, κατά κανόνα, νεοφιλελεύθερες επιλογές. Η επιτυχία αυτού του στόχου εξαρτάται πρωτίστως από τη δική μας ικανότητα να διευρύνουμε την ιδεολογική και πολιτική μας επιρροή και το κοινωνικό μας ακροατήριο. Ο στόχος μας για πολιτικές συμμαχίες δεν μπορεί να υπηρετηθεί με δική μας μετατόπιση, αλλά με την εφαρμογή του προγράμματος και της πολιτικής μας και με την κουλτούρα της γενναιοδωρίας που χρειάζεται να αναπτύξουμε περισσότερο.
Αλλαγή των συσχετισμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση
9. Η ευρωπαϊκή πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται πλέον σε άλλη φάση από εκείνη της διακήρυξης σωστών, αλλά γενικών στόχων για την επανίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πρωτοβουλίες για τη συσπείρωση των ευρωπαϊκών κρατών του Νότου, αλλά και για τη συνεργασία των πολιτικών δυνάμεων της Αριστεράς, της Σοσιαλδημοκρατίας και των Πράσινων είναι κεντρικές παρεμβάσεις που αρμόζουν στο μεγαλύτερο κόμμα της ευρωπαϊκής Αριστεράς και μπορούν να αλλάξουν τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης. Πρόκειται για μια εξέλιξη που ευνοεί τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, αλλά και την αλλαγή κατεύθυνσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην Ευρώπη, παρά τις ρωγμές που παρουσιάζονται, παραμένει κυρίαρχη η ηγεμονία των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων. Βασικός στόχος μας παραμένει να δημιουργηθεί ένα ευρύ κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο ενάντια στην πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας, της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Σε αυτή τη διαδικασία πρέπει το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς να δραστηριοποιηθεί περισσότερο και με πρωτοβουλία του κόμματός μας, σχεδιάζοντας δραστηριότητες και παρεμβάσεις σε κινηματικό και πολιτικό επίπεδο.
Χρειάζεται να αξιοποιούμε τις διαφοροποιήσεις στην ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία που κλυδωνίζεται από αντιθέσεις και στρατηγικά αδιέξοδα. Οι συμμαχίες μας, λοιπόν, σε πολιτικό επίπεδο αφορούν σε δυνάμεις των Πρασίνων, αλλά και της Σοσιαλδημοκρατίας που απομακρύνονται από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική.
H Ελλάδα και ο ΣΥΡΙΖΑ παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη μάχη για την αλλαγή των συσχετισμών στην Ευρώπη. Το κόμμα μας συμμετέχει, ως πρωτοπόρα πολιτική δύναμη στη συγκρότηση ενός μετώπου του Ευρωπαϊκού Νότου, που θα θέσει με ένταση το θέμα της οικονομικής σύγκλισης και των περιφερειακών ανισοτήτων στην Ευρώπη, αλλά και στη συγκρότηση ενός παράλληλου μετώπου των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων στο σύνολο της Ηπείρου μας.
Στόχοι αυτού του μετώπου θα είναι:
H ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας
H αντιμετώπιση της ανόδου της ακροδεξιάς
H αποφυγή των εθνικών αναδιπλώσεων
H αποφυγή της μετατροπής της Ευρώπης σε Ένωση-Φρούριο
H επίλυση της προσφυγικής κρίσης με όρους αλληλεγγύης και φιλοξενίας
H ειρηνική επίλυση των διαφορών στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής που έχει μετατραπεί σε πραγματική πυριτιδαποθήκη από τις ιμπεριαλιστικές παρεμβάσεις και την έξαρση της φονταμεταλιστικής τρομοκρατίας.
Κρίσιμη για το μέλλον της χώρας μας και της Ευρώπης είναι η απόρριψη των διατλαντικών συμφωνιών για το εμπόριο και τις επενδύσεις TTIP και CETA. Οι συμφωνίες αυτές απειλούν τα δικαιώματα των καταναλωτών, τα εργατικά δικαιώματα, το περιβάλλον και την οικονομική ανάπτυξη και υποσκάπτουν τα κυριαρχικά δικαιώματα των εθνικών κυβερνήσεων και των εθνικών κοινοβουλίων. Η απόρριψή τους από την ελληνική κυβέρνηση και τη Βουλή, αλλά και η αποτροπή της «προσωρινής» ισχύος της CETA είναι σταθερή επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Το κόμμα που χρειαζόμαστε
10. Το κόμμα μας, για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που δημιουργεί ο νέος ρόλος του ως ηγετική πολιτική δύναμη της ελληνικής κοινωνίας, χρειάζεται να ενισχυθεί και να βελτιώσει σημαντικά τη λειτουργία του. Να προσελκύει νέα μέλη στις τάξεις του, άνδρες και γυναίκες. Τα νέα ηγετικά του όργανα έχουν να αναπτύξουν πολιτική για τη μαζικοποίηση των οργανώσεων, προπάντων στα κοινωνικά στρώματα που αγωνίστηκαν για την ανατροπή του παλιού καθεστώτος και υποφέρουν από την πολιτική των περικοπών και της λιτότητας. Έχουν ακόμα να οργανώσουν τη διαρκή συζήτηση για την πολιτική και την κοινωνική κατάσταση, τον πολιτισμό, για την έμφυλη ισότητα, για το πρόγραμμα διεξόδου από την κρίση.
Οι οργανώσεις του κόμματος και τα όργανά του πρέπει να αποκτήσουν καθοριστικό ρόλο για τη διαμόρφωση του πλαισίου της κυβερνητικής πολιτικής σε κάθε πτυχή της. Έτσι θα μπορέσουν να στηρίζουν αποτελεσματικά την κυβέρνηση, να την τροφοδοτούν με τα αιτήματα της κοινωνίας, να την κρίνουν και να διορθώνουν, ως «αριστερή συνείδηση», λάθη και αστοχίες.
Στο κόμμα μας, όπως σε όλα τα κόμματα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, τα μέλη έχουν δικαίωμα να εκφράζουν ατομικά και συλλογικά τη γνώμη τους και να διαμορφώνουν τάσεις και ιδεολογικά ρεύματα. Χωρίς να αμφισβητείται αυτό το χαρακτηριστικό, χρειάζεται διαρκής φροντίδα ώστε να διασφαλίζεται η ενότητα του κόμματος, η εφαρμογή από όλους και όλες των αποφάσεών του, η ατομική ευθύνη και λογοδοσία των στελεχών του κόμματος για τις ευθύνες που αναλαμβάνουν, οι ίσες δυνατότητες όλων των μελών να εκφράζονται και να συμμετέχουν στα όργανα του κόμματος χωρίς στεγανά. Το κόμμα χρειάζεται να έχει ένα ενιαίο πολιτικό κέντρο, την Κεντρική Επιτροπή που χαράσσει την πολιτική του και, με την Πολιτική Γραμματεία, φροντίζει για την εφαρμογή της.
Η ανάδειξη νέων στελεχών σε όλα τα επίπεδα του κόμματος και ιδίως η ισόρροπη συμμετοχή γυναικών στα κομματικά όργανα, στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και στην κυβέρνηση πρέπει να είναι μόνιμο μέλημα όλων μας.
Ο συντονισμός της δραστηριότητας του κόμματος, της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και των κυβερνητικών στελεχών που ανήκουν στο κόμμα μας είναι πρώτιστη ανάγκη, και η Κεντρική Επιτροπή πρέπει να επεξεργαστεί και να πάρει τα κατάλληλα μέτρα.
11. Η νέα Κεντρική Επιτροπή θα αναλάβει να επεξεργαστεί την πολιτική του κόμματος στα κύρια μέτωπα που είναι σήμερα η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Αλληλεγγύη, στην οποία περιλαμβάνεται και το προσφυγικό, το Αγροτικό και η ανάπτυξη του μαζικού λαϊκού κινήματος. Η πορεία του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος και η συμμετοχή των κομματικών μας δυνάμεων σε αυτό θα είναι αντικείμενο οργανωμένης συζήτησης στο κόμμα με ευθύνη της Κεντρικής Επιτροπής και του αρμόδιου Τμήματος.
Την επόμενη περίοδο χρειάζεται να οργανωθεί το γρηγορότερο η αναγκαία επιστημονική και θεωρητική υποστήριξη της πολιτικής του κόμματος, η διάδοση των επιτευγμάτων της σύγχρονης μαρξιστικής και γενικότερα αριστερής σκέψης στην εποχή μας, καθώς και η εκπαίδευση των μελών και στελεχών του κόμματος, ώστε να μπορούν να αναλάβουν καθήκοντα στο Κοινοβούλιο, την Αυτοδιοίκηση, τα Συνδικάτα, αλλά και στην οργανωτική μας δουλειά. Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, που ήδη βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης, μπορεί να αναλάβει σημαντικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια.
Η νεολαία
12. Το σχέδιό μας για τη δίκαιη ανάπτυξη και την παραγωγική ανασυγκρότηση δεν μπορεί να προχωρήσει, εάν δεν συμπεριλαμβάνει την νέα γενιά. Οι νέοι και οι νέες πρέπει να αποτελέσουν έναν από τους κεντρικούς πυλώνες του εγχειρήματος, καθώς, τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας, η νεολαία βιώνει με ιδιαίτερη σκληρότητα τις επιπτώσεις της επίθεσης του κεφαλαίου. Υπό αυτό το πρίσμα, η καταπολέμηση της μαύρης και αδήλωτης εργασίας, η καταπολέμηση της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων γυναικών που αγγίζει το 65%, η επιστροφή των νέων επιστημόνων από το εξωτερικό, η υπεράσπιση και διεύρυνση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας και η απόκρουση κάθε προσπάθειας για την είσοδο ιδιωτών στην Ανώτατη Παιδεία, καθώς και η κατοχύρωση των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των νέων ανθρώπων πρέπει να αποτελέσουν βασικές πολιτικές προτεραιότητες τόσο για το κόμμα όσο και για την Κυβέρνηση. Για τον σκοπό αυτό, έχουμε την υποχρέωση να στηρίξουμε αποφασιστικά και με κάθε πρόσφορο τρόπο την οργάνωση της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ σε όλα τα επίπεδα. Παράλληλα, με σεβασμό στην αυτονομία της οργάνωσης της νεολαίας, οφείλουμε να ενθαρρύνουμε την επεξεργασία ενός δικού της νεολαιίστικου προγράμματος.
