Βαρύ και δύσκολο έργο, αλλά γόνιμο και με αισιόδοξη προοπτική περιμένει τον ΣΥΡΙΖΑ το 2020. Με τις αποφάσεις του νεοσύστατου Πολιτικού Συμβουλίου του (ΠΣ) που ορίζουν ότι το 3ο συνέδριό του θα γίνει 14 – 17 Μαΐου ξεκινούν και τυπικά οι συνεδριακές προ-διαδικασίες, με την αίσθηση στην Κουμουνδούρου ότι ο χρόνος δεν είναι καθόλου πολύς. Η διαδρομή απαιτεί λεπτή και σύνθετη εργασία, διότι έχει να ολοκληρώσει την καμπάνια προσέλκυσης των μελών και συγχρόνως να προλάβουν οι οργανώσεις (ΟΜ), νεοδημιουργημένες και παλαιές, να ολοκληρώσουν τις οργανωτικές τους λειτουργίες, ενοποιώντας προωθητικά και συνθετικά ολόκληρο το δυναμικό τους.
Η διαδικασία αυτή, βέβαια, έχει ξεκινήσει σχεδόν από την επαύριο των εκλογών με τις νέες εγγραφές, εκδηλώσεις, συζητήσεις, πρωτοβουλίες στο κοινωνικό επίπεδο. Μένει το πιο σοβαρό μέρος τους, ουσιαστικά και τυπικά. Τα προσυνεδριακά υλικά, που είναι άξονες και έδαφος των συζητήσεων, έχουν αργήσει. Στις οργανώσεις αυτό εντοπίζεται από πολλά μέλη –νέα και παλαιά– μαζί με άσκηση κριτικής προς την ηγεσία, ιδίως γιατί δεν έχει γίνει η αποτίμηση της κυβερνητικής εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι απαραίτητος εξοπλισμός. Αποτίμηση και προγραμματικές προτάσεις είναι ο εξοπλισμός για να πεισθεί ένας πολίτης να μπει στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.
Αυτό εμποδίζει τις ΟΜ να συζητήσουν και τη δική τους δραστηριότητα απολογιστικά. Αυτό θα ήταν απαραίτητο, εκτός απ’ την καταστατική υποχρέωση που διασφαλίζει την εκφορά γνώμης και συμμετοχή μελών και φίλων, για να αρχίσει να διορθώνεται και η κύρια υστέρηση της ζωής των ΟΜ, που είναι να αισθανθούν ως κόμμα στο χώρο τους, να διαμορφώνουν πολιτική και προγραμματικές θέσεις στη βάση των εμπειριών τους από την κοινωνία, και να τις διεκδικούν. Ιδίως για τη δράση στην τοπική αυτοδιοίκηση, που τα αποτελέσματα πανελλαδικά ήταν αποκαρδιωτικά, επείγει η συζήτηση για να εξομαλύνει αντιθέσεις και τραύματα της προεκλογικής περιόδου.
Θετική αφετηρία, καθώς ξεκινά η πορεία προς το συνέδριο, είναι ότι ξεκαθαρίζει η ηγεσία την ατζέντα των προβλημάτων που θα απασχολούν το κόμμα, που θα είναι η βάση της προγραμματικής του αντιπολίτευσης. Όπως φαίνεται, έγινε κατανοητό ότι είναι άγονη ή περιορισμένης αξίας η πρόταξη θεμάτων, όπως το σκάνδαλο Novartis, η διαφθορά, ή επικοινωνιακά εύπεπτων, όπως τα πτυχία των υφυπουργών. Η μάχη, για εβδομάδες, στην προανακριτική επιτροπή, για παράδειγμα, μάλλον διευκόλυνε την κυβέρνηση, μέσω της υπεροχής της στον Τύπο, να κατεδαφίζει το έργο του ΣΥΡΙΖΑ περνώντας τα ταξικά μέτρα της. Δικαιώματα, η εξωτερική πολιτική της χώρας, με εξαιρετικά σοβαρή πτυχή της τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εργασιακά, το μεταναστευτικό, το περιβάλλον, είναι πρώτα στη σειρά. Εδώ υπάρχει πλεονέκτημα και εδώ ήδη διακρίνονται οι πρώτες ρωγμές στο αφήγημα της ΝΔ.
Οι αιτίες της καθυστέρησης
Σημειώθηκε, προηγουμένως, ότι ασκείται κριτική στην ηγεσία πως έχει αργήσει να συγκροτήσει την προσυνεδριακή ύλη. Οφείλεται, άραγε, στους συνηθισμένους λόγους; Όχι μόνο. Οφείλεται και στις διαφωνίες που προκύπτουν πριν επιλυθούν διάφορα ζητήματα. Υπάρχει η συμφωνία ότι, καθώς οδεύει στο συνέδριό του ο ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει ταυτόχρονα να συλλειτουργήσουν και συντεθούν το σύνολο των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Αυτό στις ΟΜ γίνεται χωρίς προβλήματα, εντελώς φυσιολογικά, διότι η πολύ μεγάλη πλειοψηφία όσων προσέρχονται, εντάσσονται στις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ και λειτουργούν απ΄ την πρώτη στιγμή ισότιμα, με όλα τα διακαιώματα και υποχρεώσεις. Χωρίς προβλήματα.
Για τα ηγετικά όργανα, όμως, απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή, διότι ανακύπτουν διαφωνίες. Υπάρχει η σιωπηρή συμφωνία ότι δεν μπορεί να τηρηθεί ο τύπος του καταστατικού παντού, αλλά συγχρόνως να μην παρακάμπεται η ουσία του. Έτσι προέκυψαν οι συνθέσεις για την Κεντρική Επιτροπή Ανασυγκρότησης (ΚΕΑ) και το Πολιτικό Συμβούλιο (ΠΣ) αποτελούμενα απ΄ τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ (ΚΕ και ΠΓ) και έναν αριθμό συντρόφων από την, ευρεία, Προοδευτική Συμμαχία. Το γεγονός, όμως, ότι παρακάμφθηκαν -δεν συνεδρίασαν- τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ στη διαδικασία, δεν ήταν μόνο μια μη δημοκρατική και μη συλλογική λειτουργία, αλλά έβλαψε και την ποιότητα της σύνθεσης των νέων, εντεταλμένων για να οργανώσουν το συνέδριο, οργάνων. Η περίπτωση της συμμετοχής του κ. Γκλέτσου -για την οποία περιγελούν τον ΣΥΡΙΖΑ πανελλαδικά στους «καφενέδες»- που θύμωσε και τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι η μοναδική.
Ένα αρκετά σοβαρότερο ζήτημα τέθηκε από την πρόταση που προέβλεπε πέραν της συμπλήρωσης της ΠΓ με συντρόφισσες/ους από την Προοδευτική Συμμαχία να μπουν στο ΠΣ και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, ούτε με πρότερη έγκριση της ΚΕ. Αυτό, η αναβίωση της πρακτικής της «κοπτάτσιας», δηλαδή της συμπλήρωσης χωρίς συλλογική απόφαση ενός οργάνου, ευτυχώς, αποφεύχθηκε.
Διαφωνίες και σε πιο σοβαρά θέματα
Προέκυψαν, όμως, από μια άποψη και πιο σημαντικά άλλα ζητήματα στη συνεδρίαση της προηγούμενης Παρασκευής, όπου συγκροτήθηκε το ΠΣ. Από συντρόφους αμφισβητήθηκε η ομόφωνη απόφαση της ΚΕ και της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ ότι το συνέδριο του Μαΐου είναι το 3ο του ΣΥΡΙΖΑ και όχι του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Αυτό ουσιαστικά προκαταλάμβανε αλλαγή και στην ονομασία του κόμματος, κάτι που μόνο το συνέδριο μπορεί να αποφασίσει. Να σημειωθεί ότι έως τώρα ζήτημα ονόματος τίθεται από στελέχη της Προοδευτικής Συμμαχίας ή και από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ δημοσίως αλλαγή ή προσθήκη στον τίτλο έχει απορρίψει και ο Αλέξης Τσίπρας ως κάτι μη αναγκαίο ή και μη ωφέλιμο, καθώς το όνομα «ΣΥΡΙΖΑ» έχει μια θετική ισχυρή αναγνωρισιμότητα στην κοινωνία.
Ενδιαφέρον, όμως, με ιδεολογικό βάρος επιπλέον, έχουν και δύο άλλα ζητήματα που τέθηκαν στη συνεδρίαση του ΠΣ. Το ένα είναι ο χαρακτηρισμός του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος «πολυσυλλεκτικού» πέραν του αριστερού, ριζοσπαστικού κτλ. Τον προσδιορισμό προτιμούν στελέχη που κατάγονται κυρίως από το ΠΑΣΟΚ, βρίσκοντας όμως και ευήκοα ώτα και σε άλλα ηγετικά στελέχη. Διαφωνούν όχι μόνο όσοι είναι διαπαιδαγωγημένοι με την κλασική θεωρητική θεμελίωση των αριστερών κομμάτων –όχι μόνο κομμουνιστικών– αλλά και λόγω των παραδειγμάτων κομμάτων που προσέκρουσαν –και απέτυχαν– ακριβώς σ’ αυτό το χαρακτηριστικό τους, όπως το ΠΑΣΟΚ. Είναι διαφορετικό που ένα κόμμα της αριστεράς, στη βάση της ηγεμονίας των απόψεων, επιδιώκει όχι μόνο την ευρεία μαζικοποίησή του, αλλά και την ψήφισή του από ετερογενή, ακόμη, κοινωνικά, πολιτικά ή και ιδεολογικά στρώματα και πολίτες.
Το αν το κόμμα επιδιώκει το μετασχηματισμό της κοινωνίας ήταν ένα άλλο ζήτημα που τέθηκε, καθώς από μερικούς συντρόφους της Προοδευτικής Συμμαχίας θεωρήθηκε αυτό αρκετά βαρύς ως στόχος. Είναι αλήθεια ότι στην κλασική ορολογία της Αριστεράς, ιδίως της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής, αυτό υπονοεί ταυτόχρονα και το στόχο του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού, αλλά και τον τρόπο, το δρόμο που είναι δημοκρατικός, που κατακτά βήμα – βήμα τη συναίνεση της πλειοψηφίας, με βάση τις διαρθρωτικές αλλαγές. Εξάλλου, αυτό συμπεριλαμβάνεται και στη Διακήρυξη. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι όντως κόμμα εν κινήσει, αλλά και με μια έντονη ιστορικότητα, ενώ ως μεγάλο αριστερό κόμμα διακυβέρνησης «γεννήθηκε» από μια κοινωνική ανάγκη. Ο συνδυασμός τους δεν είναι δύσκολος και τον επιτάσσει εξάλλου ο συμφωνημένος απ’ όλους οδηγός «τομή και συνέχεια».
Ο μονόπλευρος προσανατολισμός
Υπάρχουν δυο – τρία προβλήματα, που ανακύπτουν στην εξέλιξη της καμπάνιας, που περιορίζουν την ελκυστικότητα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Πρώτον, ο μονόπλευρος προσανατολισμός του σχετικά με τη διεύρυνση – μαζικοποίηση προς τον παλιό κόσμο, του ΠΑΣΟΚ κυρίως. Το φαινόμενο της μετατόπισης της λαϊκής βάσης του ΠΑΣΟΚ προς τον ΣΥΡΙΖΑ έχει, ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό συντελεστεί. Η εμμονή εδώ, μάλιστα με τους γνωστούς άκομψους τρόπους των υπουργοποιήσεων ή τη στελεχοποίηση άλλων μόνο λόγω προέλευσης, υποδηλώνει μια απλοποιημένη, τοπογραφική προσέγγιση για την ενίσχυση της απαραίτητης ηγεμονίας του κόμματος, μέρος της οποίας είναι και η αριθμητική διεύρυνση. Είναι η επιλογή του «εύκολου δρόμου».
Την ίδια στιγμή στην ΚΕΑ και το ΠΣ συμμετέχουν αξιόλογοι διανοούμενοι και άλλα κοινωνικά και πολιτικά στελέχη με προσφορά. Μένει έτσι εκτός ένας ολόκληρος κόσμος «από τ’ αριστερά» ή, σωστότερα, ένας κόσμος που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ μόνο στις εθνικές εκλογές, αυτό το 40% των νέων, διανοούμενοι που κάνουν κριτική απ’ τ’ αριστερά, αλλά και κάποιοι στηρίζουν, όσοι έφυγαν το 2015, αλλά δεν τους είναι σήμερα αδιάφορες οι εξελίξεις. Ο μονόπλευρος προσανατολισμός, επιπλέον, κάνει το λόγο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία να είναι «παλαιός», πολύ πολιτικός και όχι κοινωνικός, οραματικός, που ψάχνει να βρει επαφή με τα σύγχρονα αντισυστημικά ρεύματα της νεολαίας. Πώς θα δείξει ότι ανταποκρίνεται στην ευαισθησία τους στη νεανική φτώχεια, τον περιορισμό των δικαιωμάτων, στην υπερθέρμανση του πλανήτη;
Το άλλο ζήτημα είναι αυτό της αναντιστοιχίας, σε ένα βαθμό, του κόσμου που προσέρχεται στις ΟΜ και εντάσσεται ή συνδέεται και του στελεχικού δυναμικού που είχε ηγετικές θέσεις στο ΠΑΣΟΚ. Δεν πρόκειται για τη φράση που ακούει κανείς «μα εμείς γι’ αυτούς φύγαμε απ΄ το ΠΑΣΟΚ». Το ζήτημα προκύπτει από το ότι κάποιοι έχουν, εξ υπαρχής, «στελεχικές βλέψεις». Πολύ περισσότερο υπάρχει ο κίνδυνος να αποτελέσουν στο μέλλον «δεξαμενή στελεχών», που η επιρρεπής ηγεσία –υπάρχει ήδη η πρακτική αυτή με κραυγαλαίες αστοχίες– θα προσφύγει σ’ αυτή για να τους αξιοποιεί σε διάφορες θέσεις, πχ, υποψήφιων βουλευτών, δημάρχων, ευρωβουλευτών, υπουργών κτλ, κτλ. Η μεταφορά εντός ΣΥΡΙΖΑ παλαιών αντιθέσεων και διαφωνιών από το ΠΑΣΟΚ επίσης είναι πιθανή.
Υπάρχει ήδη μια εξόχως θετική εμπειρία από τους πολίτες που προσέρχονται στις ΟΜ και εντάσσονται, που βελτιώνουν την εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ, αυξάνουν την αποτελεσματικότητά του, την επαφή με κοινωνικούς χώρους. Μεταφέρουν ακόμη και τον ενθουσιασμό τους, την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα του διδύμου ΣΥΡΙΖΑ – Αλέξης για να αντιμετωπίσουμε τη δεξιά. Το ζήτημα είναι να σεβαστούν και τα νεόδμητα όργανα αυτό τον κόσμο, να μην τον «εντάξουν» σε σχεδιασμούς συσχετισμών.
Άρης Καραντινός
ΠΛΑΙΣΙΟ
Αποφάσεις του Πολιτικού Συμβουλίου
Στη συνεδρίαση αποφασίστηκαν τα εξής:
1. Στόχος μας η δημιουργία ενός μεγάλου ανοιχτού, ριζοσπαστικού και δημοκρατικού κόμματος της Σύγχρονης Αριστεράς. Ενός κόμματος που φιλοδοξεί να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της Προοδευτικής Παράταξης στον τόπο μας. Και να διαμορφώσει τους όρους μιας νέας προοδευτικής πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας. Στη βάση ενός ριζοσπαστικού και ταυτόχρονα ρεαλιστικού προγράμματος Προοδευτικής Διακυβέρνησης, που έχει ανάγκη ο τόπος και με το οποίο θα δώσουμε τη μάχη για μια νέα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
2. Η απλή αναλογική που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε για να μείνει και να δημιουργήσει μία νέα σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στα κόμματα, το πολιτικό σύστημα και τους πολίτες. Σε αυτό το πλαίσιο ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία δεν πρόκειται να συναινέσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου. Οι πολιτικές συγκλίσεις είναι αναγκαίες σε προγραμματική βάση και με ορίζοντα μία νέα προοδευτική πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία.
3. Το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, θα πραγματοποιηθεί 14 – 17 Μαΐου 2020 και θα είναι ένα Συνέδριο συνέχειας και τομής ταυτόχρονα.
4. Οι θέσεις του 3ου Συνεδρίου θα αποτελούνται από το τρίπτυχο της Διακήρυξης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, το Πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, καθώς και τον απολογισμό της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Στόχος μέχρι αρχές Φλεβάρη να έχουν εγκριθεί οι θέσεις για το 3ο Συνέδριο από την ΚΕΑ.
5. Το Συνέδριο θα είναι προγραμματικό και καταστατικό, συνεπώς μέσα στο Γενάρη θα συγκροτηθεί με ευθύνη του Πολιτικού Συμβουλίου και Επιτροπή για το καταστατικό.
6. Το Διεθνές Συνέδριο για την αποτίμηση της «Πρώτης φοράς Αριστερά» και τη διεθνή εμπειρία Προοδευτικής Διακυβέρνησης θα διεξαχθεί το τριήμερο 2-4 Απριλίου 2020.
7. Το επόμενο διάστημα θα εντατικοποιηθεί η καμπάνια εγγραφής νέων μελών στη βάση της διακήρυξης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.
Στόχος μας είναι να απευθυνθούμε σε κάθε πολίτη που συμφωνεί με τις αρχές της Διακήρυξης. Να δώσουμε αποτελεσματικά τη μάχη για τον πολλαπλασιασμό της οργανωτικής βάσης του κόμματος:
-
Με την αξιοποίηση του isyriza.gr
-
Με δημιουργία νέων οργανώσεων σε κάθε δήμο και σε κάθε κοινωνικό χώρο και μαζικό φορέα.
Το Πολιτικό Συμβούλιο απαρτίζεται από 41 μέλη: Αλέξης Τσίπρας, Σία Αναγνωστοπούλου, Ρεγγίνα Βάρτζελη, Δημήτρης Βίτσας, Νίκος Βούτσης, Όλγα Γεροβασίλη, Μενέλαος Γκίβαλος, Σπύρος Δανέλλης, Ρένα Δούρου, Γιάννης Δραγασάκης, Θοδωρής Δρίτσας, Νατάσα Θεοδωρακοπούλου, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Έφη Καλαμαρά, Κατερίνα Κνήτου, Τάκης Κορμάς, Αντώνης Κοτσακάς, Φώτης Κουβέλης, Πάνος Λάμπρου, Αντώνης Λιάκος, Νίκος Μαδεμλής, Γιάννης Μπαλάφας, Αριστείδης Μπαλτάς, Νίκος Μπίστης, Θάνος Μωραΐτης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Παναγιώτης Παναγιώτου, Σοφία Πανδή, Νίκος Παππάς, Γιάννης Ραγκούσης, Ράνια Σβίγκου, Νίκος Σκορίνης, Πάνος Σκουρλέτης, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Χάρης Τσιόκας, Στέφανος Τζουμάκας, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Νίκος Φίλης, Δημήτρης Χαλαζωνίτης, Δημήτρης Χατζησωκράτης, Τασία Χριστοδουλοπούλου.
