ΣΥΡΙΖΑ

Θάνος Νασόπουλος: 6 πράγματα που μου έμαθε η Αριστερά και 6 πράγματα που μάλλον ξεχνάει ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα

– Αριστερός δεν γεννιέσαι. Αριστερός γίνεσαι. Δεν υπάρχουν μήτρες παραγωγής αριστερών βρεφών. Με την Αριστερά μπορεί να συναντηθείς στα 15 σου, μπορεί και στα 60. Δεν είναι λοιπόν μόνο ανόητο, αλλά και αυτοαναιρετικό για την ίδια την Αριστερά να απευθύνεται, να προσεγγίζει και να εντάσσει στους κόλπους της μόνο Αριστερούς ανθρώπους. Είναι η δική της ευθύνη και υποχρέωση να παράγει Αριστερούς ανθρώπους. Υπό αυτό το πρίσμα στον ΣΥΡΙΖΑ είναι καλοδεχούμενοι όλοι οι δημοκρατικοί και προοδευτικοί πολίτες, όλοι αυτοί που θέλουν να αλλάξουν τη ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων αυτής της χώρας, συνεπώς και τη δικιά τους. Τι φαίνεται να ξεχνάει ωστόσο σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ; Τον βασικό του ρόλο. Να παράγει αριστερούς ανθρώπους. Και αυτή είναι μια διαδικασία στο επίπεδο της βάσης, στην καθημερινότητα, στον δρόμο και το πεζοδρόμιο, στην πλατεία, τα καφενεία, τους χώρους δουλειάς. Στις μικρές μάχες που αλλάζουν ελάχιστα τη ζωή των ανθρώπων και διαμορφώνουν συνειδήσεις. Έξω από τα γραφεία και τους διαδρόμους.

– Μικρό αριστερό κόμμα, είναι ένα κόμμα που δεν μπορεί να είναι αριστερό. Το πολιτικό σχέδιο της Αριστεράς έχει ανάγκη από μυαλά, χέρια και πόδια. Όσο μεγαλώνει το κόμμα, τόσο δυναμώνει και το πολιτικό του σχέδιο. Είναι απαντημένο λοιπόν το ερώτημα αν η Αριστερά είναι με την συνεχή μαζικοποίηση. Η Αριστερά έχει ως μέσο και αυτοσκοπό τη συνεχή μαζικοποίηση. Για να δίνει μικρούς αγώνες σε όλους τους χώρους που βρίσκονται, που αναπνέουν, που δουλεύουν και διασκεδάζουν οι άνθρωποι. Για να δίνει μεγάλους αγώνες στα τριτοβάθμια σωματεία και τους συλλόγους, στην αυτοδιοίκηση και ναι στις εθνικές εκλογές για να πάρει την κυβερνητική εξουσία. Τι δεν είναι αριστερό; Η αντιστροφή αυτής της διαδικασίας. Το να αθροίζεις δυνάμεις για να πάρεις την κυβερνητική εξουσία, δυνάμεις που ήταν από απούσες μέχρι πολέμιες σε όλες τις υπόλοιπες μάχες της καθημερινότητας. Δυνάμεις που με τις πρακτικές τους, συνέβαλλαν στην αποστροφή του κόσμου απέναντι στην πολιτική και τη συμμετοχή, πλήττοντας βαθιά τη δημοκρατία. Δυνάμεις που μπορούν να επαίρονται για τις τεράστιες λίστες και τα μεγάλα ποσοστά τους σε μια σειρά εκλογικές διαδικασίες, αδιαφορώντας για τα ποσοστά αποχής που αγγίζουν μέχρι και το 60%.

– Όταν καλείς τον κόσμο να πάρει τον ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια του, σημαίνει ότι διαθέτεις τον ΣΥΡΙΖΑ στον απλό κόσμο, μη αντιλαμβανόμενος ορθά το κόμμα ως μια ιδιόκτητη σφραγίδα της ηγεσίας και των μεγαλοστελεχών. Μα όταν διαθέτεις τον ΣΥΡΙΖΑ στον απλό κόσμο, σημαίνει ότι πρώτα από όλα τον διαθέτεις στα ίδια του τα μέλη, στην κομματική του βάση. Σημαίνει ότι αντιλαμβάνεσαι τη ζωή, την εξέλιξη και την ωρίμαση του, ως μια συνεχή διαδικασία αλληλεπίδρασης μεταξύ της βάσης και ηγεσίας, με συλλογικές αρχές και δεσμεύσεις, με αμφίδρομη λογοδοσία και έλεγχο. Όταν διαλύεται η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος και διορίζεται μια με 700 μέλη από την ηγεσία, όταν διαλύονται οι κατά τόπους Νομαρχιακές και διορίζονται από τις τοπικές ηγεσίες νέες, όταν αντιλαμβάνεσαι τη διαδικασία διεύρυνσης ως ένα άθροισμα συμφωνιών και συναλλαγών σε κλειστά γραφεία μεταξύ παραγόντων, τότε δεν διαθέτεις στην πραγματικότητα ούτε ικμάδα του κόμματος στη βάση.

– Δεν ξέρω τι σημαίνει νέα Αριστερά. Ούτε πράσινη Αριστερά. Για μένα η Αριστερά είναι η νιότη και το μέλλον των ανθρώπων. Είναι συνεπώς πάντα νέα. Και είναι πάντα πράσινη. Γιατί η δική μας Αριστερά δεν τοποθετείται μόνο στο κυρίαρχο πεδίο αντίθεσης μεταξύ ιδιωτικής και κοινωνικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής. Η δική μας Αριστερά γεννήθηκε πάνω στη διάψευση ενός αντιδημοκρατικού και συντηρητικού οικονομισμού που δεν τον αφορούσε το περιβάλλον, τα δικαιώματα, οι σχέσεις εκμετάλλευσης σε κάθε πεδίο της ζωής, η δημοκρατία σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας. Αν ο τονισμός της λέξης “πράσινη” είναι η αποφυγή της αυτοκριτικής για κυβερνητικές πρωτοβουλίες και αποφάσεις του παρελθόντος που μόνο πράσινες δεν ήσαν, τότε πολύ φοβάμαι ότι μπορεί αυτή η πράσινη αριστερά, να μην είναι εν τέλει ούτε πράσινη ούτε και αριστερά. Γιατί η αριστερά για να είναι αριστερά εκτός από πράσινη πρέπει πάντα να είναι και αυτοκριτική. Και η αυτοκριτική είναι μια διαδικασία συλλογική που παράγει υλικά αποτελέσματα για τη συγκρότηση και την πορεία του κόμματος αλλά και για τη συνείδηση των ανθρώπων του, πολύ πάνω και πέρα από μια μαρκίζα. Τώρα αν το νέα επιχειρεί να περιγράψει ένα νέο οργανωτικό σχήμα, μια οργανωτική συγκρότηση που ανταποκρίνεται στις συνθήκες και τις ανάγκες των καιρών της τότε και αυτό κακώς τονίζεται τόσο πολύ. Τα κόμματα και ειδικά τα Αριστερά, είναι ζωντανοί οργανισμοί. Μακάρι λοιπόν αυτό το νέο οργανωτικό σχήμα να μην είναι όργανα που διορίζονται και αποφάσεις που παίρνονται σε κλειστά γραφεία των πάνω ορόφων. Γιατί δεν είναι καθόλου νέο αυτό.

– Τίποτα δεν έγραψε ο Μωυσής στην πλάκα για την Αριστερά. Με ορίζοντα τον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία, έναν κόσμο δηλαδή βασισμένο στις ανάγκες των ανθρώπων, μια κοινωνία με δικαιοσύνη που επιδιώκει καθημερινά την ατομική και συλλογική ευτυχία ως αναπόσπαστες συνθήκες αναπαραγωγής, όλα τα βήματα για το πως θα φτάσουμε εκεί τα κάνουμε μέρα με τη μέρα. Δεν υπάρχουν σε κάποιον έτοιμο χάρτη, δεν τα προφήτευσε κανείς 10, 50 ή 200 χρόνια πριν. Και δεν υπάρχει και σήμερα κανένα τσούρμο ειδικών που να ξέρει τον βηματισμό. Βροντοφωνάζαμε από μέσα μας και από έξω μας, ειδικά από το ’15 και μετά, πως πρέπει να συντριβούν οι βεβαιότητες. Οι συλλογικές αλλά και οι βεβαιότητες του καθενός ξεχωριστά. Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να επιστρέψει στις βεβαιότητες. Στις βεβαιότητες αυτών που ξέρουν να κυβερνούν γιατί το έχουν ξανακάνει, στις βεβαιότητες ότι η πολιτική στην Ελλάδα παραμένει μεταξύ άλλων και ένα άθροισμα μηχανισμών. Μα στα συντρίμμια αυτών των βεβαιοτήτων πήρε η Αριστερά τη διακυβέρνηση της χώρας. Με πολλούς από αυτούς τους μηχανισμούς απέναντι.

– Αριστερά είναι υπέρβαση του εαυτού μας. Είναι ανιδιοτέλεια. Και είναι και μια συνεχής χειραφετητική διαδικασία. Δεν μπορεί λοιπόν στην Αριστερά να χωράνε οι αυτοαναφορικοί, οι ιδιοτελείς, οι άνθρωποι των μηχανισμών που περιφέρουν ονόματα και αριθμούς για να αναπαράγονται. Είτε αυτοί προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, είτε από το ΚΚΕ είτε είναι στον Συνασπισμό από το ’91. Για να ξεμπερδεύουμε και με την ανοησία της πολιτικής και κομματικής καταγωγής ως συνθήκη που χαρακτηρίζει με καθολικό τρόπο τους ανθρώπους. Είναι η ίδια ακριβώς ανοησία με το να πιστεύεις πως το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, αποτελεί ταυτόχρονα και ηθικό πλεονέκτημα κάθε ανθρώπου που βρίσκεται σε αυτήν. Η Αριστερά δεν είναι Κολυμβήθρα του Σιλωάμ για κανέναν. Ούτε για τα “ιερά τοτέμ” της. Και δεν θα γίνει και για κανέναν, στα πίσω πίσω.

“Μα μας ψηφίζουν. Δηλαδή είναι καλοί για να μας ψηφίζουν αλλά δεν είναι καλοί για να γίνουν μέλη μας;”. Χιλιάδες άνθρωποι με άλλη πολιτική και κομματική καταγωγή μας ψηφίζουν. Και έγιναν μέλη μας. Πήγαν στην οργάνωση της γειτονιάς τους, βρήκαν ανθρώπους στους χώρους δουλειάς τους και οργανώθηκαν. Δεν έψαξαν άλλους 90 για να φτιάξουν μια σφραγίδα και να πάνε να διαπραγματευτούν στον 7ο της Κουμουνδούρου την εμπλοκή τους. Αλλάζω λοιπόν την ερώτηση. Εφόσον σωστά παραδεχτήκαμε ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που να γεννιέται Αριστερός, γιατί παραδεχόμαστε ότι υπάρχει άνθρωπος που γεννήθηκε στέλεχος της Αριστεράς; Αλήθεια αυτό δεν το καταλαβαίνω.

Δυο απαραίτητα υστερόγραφα. Ένα γενικό και ένα αυτοαναφορικό.

Υ.Γ Το νέο πολιτικό όργανο έχει 22% γυναίκες. Η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ είχε ποσόστωση φύλου βάσει καταστατικού. Οι νεοεισερχόμενοι λοιπόν της Προοδευτικής Συμμαχίας ήσαν συντριπτικά άντρες. Κρίμα που συμμάχησαν κατά βάση άντρες, αλλά τουλάχιστον ας τους πει κάποιος πως αυτό δεν είναι και ιδιαίτερα προοδευτικό. Η νέα Αριστερά θα πρέπει να βάλει τον πήχη πιο πάνω από το 30%, όχι πιο κάτω.

Υ.Γ 2 Όταν μπήκα στην Αριστερά δεν ήμουν Αριστερός. Δεν ήξερα που μου πάνε τα 4 για την ακρίβεια. Ένας παπάρας ήμουν που ασχολιόταν μόνο με τον Παναθηναϊκό. Αριστερό με έκαναν οι σύντροφοι, τα κοινά βιώματα, οι κοινοί αγώνες, οι διαφωνίες, οι συνθήκες της ζωής μου. Δεν έγινα Αριστερός στο γραφείο του γραμματέα της οργάνωσης, ούτε τις μέρες των φοιτητικών εκλογών στέλνοντας 50 ψήφους παραπάνω. Και συγγνώμη για το σεντόνι, αλλά αν το έκανα άρθρο για το Playboy οι συνδρομητές του περιοδικού θα μας πέταγαν ντομάτες. Μιλάω επίσης ακόμα σε πρώτο πληθυντικό. Αυτή είναι αναμφίβολα η δύναμη της συνήθειας, που οριακά γίνεται ένστικτο.

Θάνος Νασόπουλος

Ανάρτησή του στο Facebook