Δημήτρης Καρέλλας

Από την εποχή της θατσερικής αντεπανάστασης ενάντια στο κοινωνικό κράτος (αυτό που περιέγραφε ο εμπνευστής του, λόρδος Μπέβεριτζ, το 1943 ως «ένα οικοδόμημα κοινωνικής προστασίας από την κούνια μέχρι τον τάφο») το 25% έως το 35% του πληθυσμού των αναπτυγμένων δυτικών κοινωνιών (χωρίς καν Αφρική, Ασία και Λ. Αμερική) βρίσκεται στο εφιαλτικό κατώφλι της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Και σε περιόδους κρίσεων (οικονομικής, κοινωνικής, ανθρωπιστικής, υγειονομικής) αυτά τα ποσοστά αυξάνονται δραματικά. Με κάθε είδους κυβερνήσεις: φιλελεύθερες, νεοφιλελεύθερες, σοσιαλφιλελεύθερες, σοσιαλδημοκρατικές. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ κοινωνικό κράτος, είναι η κάλυψη των ουσιαστικών αναγκών και κινδύνων των ανθρώπων με την παροχή δημόσιων υπηρεσιών προς όποιον/α τις χρειάζεται και οι οποίες χρηματοδοτούνται από ένα προοδευτικό, έντιμο και αποτελεσματικό σύστημα φορολόγησης. Το εξ αυτού σύστημα κοινωνικής προστασίας αποτελεί το βασικό στοιχείο καταπολέμησης του φόβου απέναντι στην ανεργία, την αρρώστια, την ανημπόρια, την αναπηρία, τη φτώχεια. Και, με την απαραίτητη ενσυναίσθηση των εντεταλμένων δημόσιων λειτουργών, καταπολεμά και τη μοναξιά… Εχει φανεί ότι ένα τέτοιο σύστημα δεν είναι συμβατό όχι μόνο με τις τρέχουσες νεοφιλελεύθερες αλλά και τις βασικές παραδοχές περί το καπιταλιστικό σύστημα: δεν λειτουργεί με κριτήριο το κέρδος, δεν αποτιμάται με όρους οικονομικής απόδοσης. Ετσι, οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν λαμβάνει υπόψη το αντικαπιταλιστικό στοιχείο του κοινωνικού κράτους, κινδυνεύει να παλεύει για τη μείωση του ποσοστού κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού κατά 2, 3, 6 εκατοστιαίες μονάδες, για να το δει να παίρνει πάλι την ανιούσα με την επόμενη κυβέρνηση ή με την πρώτη κρίση – όπως θα συμβεί σήμερα. Ενώ η απαίτηση είναι να μηδενίσουμε το ποσοστό.