“Η διά βίαιων μέσων κατάλυσις του δημοκρατικού πολιτεύματος της χώρας υπό μιας ολιγουμελούς ομάδας αξιωματικών. Τούτο υπήρξε και η γενεσιουργός αιτία συστάσεων της Δημοκρατικής Αμύνης”. Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε ο Σάκης Καράγιωργας κατά την απολογία του στο Στρατοδικείο, επί χούντας, να απαριθμεί τις αιτίες που οδήγησαν στη σύσταση της Δημοκρατικής Άμυνας, αντιστασιακής οργάνωσης στην οποία συμμετείχε. Στην απολογία αποδομούσε όλα τα επιχειρήματα που σύστηναν το χουντικό αφήγημα. Όπως ότι η επιβολή της δικτατορίας έγινε γιατί υπήρχε στον ορίζοντα ο κομμουνιστικός κίνδυνος: “Διά να εθεμελιωθή μάλιστα το επιχείρημα τούτο, εξηγγέλθη ότι θα εκτεθούν εις τον ελληνικόν λαόν εβδομήντα φορτηγά αυτοκίνητα πλήρη όπλων ως πειστήριον της επικειμένης κομμουνιστικής συνωμοσίας. Αλλά εις μάτην ο ελληνικός λαός περιμένει τρία χρόνια τώρα να ίδη τα εβδομήντα αυτά αυτοκίνητα”.
Η απολογία του Σ. Καράγιωργα αποτελεί ιστορική παρακαταθήκη και η ίδια η στάση συνολικά πολύτιμο ιστορικό κεφάλαιο για τη χώρα. Όμως φαίνεται ότι δεν έχει την ίδια γνώμη ο νυν δήμαρχος Πύργου Γαβρίλης Λιατσής, που προωθεί την πρόταση για αλλαγή του ονόματος της κεντρικής πλατείας της πόλης. Με αφορμή τις ενέργειες του δημάρχου, ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 διοργανώνει αύριο ημερίδα από κοινού με το Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα στην αίθουσα εκδηλώσεων του δήμου, στις 7 μ.μ., με ομιλητές τον Θεοφάνη Πάκο, ομότιμο καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας, και τον Λαοκράτη Βάσση, φιλόλογο, που θα μιλήσουν για το έργο και την προσωπικότητα του Σάκη Καράγιωργα που είχε διατελέσει επίσης καθηγητής και πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου. Θα απευθύνουν χαιρετισμό ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μάκης Μπαλαούρας, ο πρόεδρος του ΣΦΕΑ Κώστας Μανταίος και η εκπρόσωπος του Ιδρύματος Σ. Καράγιωργα Κάτια Φωτεινοπούλου.
Όταν έσκασε η βόμβα
Για την αντιστασιακή δράση του Σ. Καράγιωργα ο Φάνης Πάκος μοιράζεται με την “Α” μέρος όσων θα πει στην αυριανή εκδήλωση. Όπως λέει, η δράση του “σταμάτησε με τραγικό τρόπο στις 14 Ιουλίου του 1969. Μια βόμβα την οποία προετοίμαζε για τοποθέτηση έσκασε στα χέρια του με συνέπεια τον σοβαρό τραυματισμό του. Έχασε όλα τα δάκτυλα και το μεγαλύτερο μέρος της παλάμης του δεξιού χεριού του και το τύμπανο του δεξιού επίσης αυτιού έπαθε μόνιμη βλάβη. Η Νίκη, η γυναίκα του, τον μετέφερε αιμόφυρτο στο νοσοκομείο, όπου συνελήφθη και οι εγκάθετοι ασφαλίτες τον υπέβαλαν σε ανάκριση και σκληρά βασανιστήρια χωρίς να επιτρέψουν στους γιατρούς να του δώσουν τις πρώτες βοήθειες. Μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, θα κρατηθεί σε συνθήκες αυστηρής απομόνωσης, μέχρι τις παραμονές των Χριστουγέννων του 1969, σε διάφορα κρατητήρια της Ασφάλειας Προαστίων, σε άθλιες συνθήκες και χωρίς την επιβεβλημένη περίθαλψη”.
Συνεχίζοντας για τα βασανιστήρια στις φυλακές αναφέρει: “Αλλά τι κουράγιο είχε αυτός ο άνθρωπος. Στη διάρκεια της απομόνωσης έδειξε τις μεγάλες αρετές του που κέρδισαν τον θαυμασμό και τον σεβασμό τόσο των απλών αστυφυλάκων (χωροφυλάκων) που τον φρουρούσαν, όσο και των αξιωματικών ανακριτών. Είχαν να λένε για το τακτοποιημένο και καθαρό κελί του, το θάρρος και τη λεβεντιά του, το ακμαίο ηθικό του. Όμως αυτό που πραγματικά εντυπωσίασε ήταν η στάση του απέναντι στον ακρωτηριασμό του. Κανείς δεν τον άκουσε να παραπονιέται. Αυτό που βλέπανε ήταν η πειθαρχία και η επιμονή με την οποία ασκούνταν στη γραφή με το αριστερό χέρι. Έμαθε να γράφει σε σύντομο χρονικό διάστημα, πράγμα που φαινόταν και ήταν, μεγάλο κατόρθωμα. Μάλιστα, στις ατέλειωτες μέρες και νύχτες (στα κρατητήρια της ασφάλειας τα φώτα δεν σβήνανε ποτέ) βρήκε τα μέσα (χαρτί και μολύβι) και τον τρόπο να γράψει με το αριστερό χέρι και ένα αρκετά εκτεταμένο βιογραφικό, στο οποίο, πέρα από στοιχεία για τη ζωή και τις σπουδές του, περιλαμβάνονται και εκτενείς αναφορές στις ιδέες, τις αξίες και τις πεποιθήσεις του”.
“Αντίσταση, ακόμη κι αν έπρεπε να δώσω τη ζωή μου”
Ο Σάκης Καράγιωργας, γεννηθείς το 1930 στον Πύργο, πέθανε το 1985 από ανακοπή καρδιάς στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, σε ηλικία μόλις 55 ετών, έχοντας την τύχη αρκετών αντιστασιακών, καθώς λίγους μήνες μετά, στις 28 Απριλίου του 1986, πέθανε από την καρδιά του ο Σπύρος Μουστακλής σε ηλικία 60 ετών.
Εξηγώντας στην απολογία του ο Σ. Καράγιωργας γιατί αντιστάθηκε την περίοδο της χούντας, αναφέρει μεταξύ άλλων: “Αυτός ο λαός έκανεν πολλάς θυσίας και δαπανας χάριν εμού. Με εσπούδασεν εις τα ελληνικά πανεπιστήμια, με έστειλεν με υποτροφίαν δι’ ανωτέρας σπουδάς εις το εξωτερικόν, με έκανεν καθηγητήν ανωτάτης σχολής και ανώτατον κρατικόν λειτουργόν. Δι’ όλας αυτάς τας θυσίας τι ζητεί ως αντάλλαγμα από εμέ ο ελληνικός λαός και η πατρίς; Τι ζητεί από όλους τους πνευματικούς ανθρώπους; Δύο μόνον πράγματα. Να προσφέρουν τας επιστημονικάς των υπηρεσίας και να είναι οι θεματοφύλακες των ηθικών και πνευματικών αξιών του ελληνικού λαού. Είχα υποχρέωση, επομένως, κύριοι στρατοδίκαι, να εξοφλήσω αυτό το μεγάλο χρέος μου, ακόμη και εάν παρίστατο ανάγκη να δώσω και την ζωήν μου”.
Κώστας Παπαντωνίου
Πηγή: Η Αυγή
