Είναι κάτι που η επίσημη προπαγάνδα του Κιέβου προσπαθεί να αποσιωπήσει και εκείνη της Μόσχας να υπερτονίσει, ωστόσο είναι γνωστό ότι μια σειρά ακροδεξιές πολιτοφυλακές με ανοιχτά φασιστικό χαρακτήρα πολεμούν εδώ και χρόνια στο πλευρό του ουκρανικού στρατού ενάντια στους ρωσόφωνους αυτονομιστές του Ντονμπάς.
Η ουκρανική Ακροδεξιά διαδραμάτισε άλλωστε καθοριστικό ρόλο στην εξέγερση που ανέτρεψε τον φιλορώσο Πρόεδρο της χώρας Βίκτορ Γιανούκοβιτς το 2014. Κόμματα όπως ο Δεξιός Τομέας και το φασιστικό Σβόμποντα μπορεί να μην τα πήγαν καλά στις εκλογές που διεξήχθησαν μετά την εξέγερση της πλατείας Μαϊντάν, όμως αρκετά στελέχη τους συμμετείχαν στη συνέχεια σε κυβερνητικά πόστα.
Μία από τις πρώτες ενέργειες της κυβέρνησης Ποροσένκο ήταν η ίδρυση “εθνοφυλακής” 60.000 ανδρών από εθελοντές που συμμετείχαν στην εξέγερση. Τον Απρίλιο του 2014, ο τότε υπουργός Εσωτερικών Αρσέν Αβάκοφ εξέδωσε διάταγμα που επέτρεπε την ίδρυση “ειδικών μονάδων” της με στόχο την αντιμετώπιση των αυτονομιστών στο Ντονμπάς. Ουκρανοί ολιγάρχες χρηματοδότησαν μετέπειτα τη δράση τους.
Πιο γνωστή από αυτές τις ένοπλες ομάδες έγινε το Τάγμα Αζόφ, που σύντομα βρέθηκε στην εμπροσθοφυλακή των “αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων” στην ανατολική Ουκρανία. Εκθέσεις του Γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα συνέδεσαν την οργάνωση με εγκλήματα πολέμου, όπως βασανιστήρια, μαζικές λεηλασίες και παράνομες κρατήσεις.
Το Τάγμα Αζόφ έχει έδρα τη Μαριούπολη και θεωρείται υπεύθυνο για μερικές από τις μεγαλύτερες αγριότητες που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια στην εμφύλια σύγκρουση του Ντονμπάς.
Τον Ιούνιο του 2014, για παράδειγμα, μαχητές του Αζόφ σε συνεργασία με το τάγμα “Ουκράινα” και ειδικές δυνάμεις του στρατού εισέβαλαν στο κέντρο της πόλης, που βρισκόταν τότε υπό τον έλεγχο των αυτονομιστών, σε μια επιχείρηση που άφησε πίσω της δεκάδες νεκρούς. Λίγο αργότερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ κατήγγειλε πως το Τάγμα Αζόφ βρισκόταν πίσω από την επίθεση που δέχτηκε η ρωσική πρεσβεία στο Κίεβο.
Πολλά βίντεο, η γνησιότητα των οποίων είναι δύσκολο να εξακριβωθεί, δείχνουν επιθέσεις του Αζόφ εναντίον άοπλων πολιτών. Μέλη της οργάνωσης καυχώνται άλλωστε συχνά στο Twitter για τις δολοφονίες αμάχων ή αυτονομιστών, αναφέροντας μάλιστα και τον αριθμό των θυμάτων της κάθε επίθεσής τους.
Ιδρυτικά μέλη του Τάγματος Αζόφ είναι ο Όλεγ Λιάσκο, βουλευτής του ακροδεξιού Ριζοσπαστικού Κόμματος, ο Ιγκόρ Κριβορούτσκο, προβεβλημένο στέλεχος του Δεξιού Τομέα, και ο γνωστός Ουκρανός “εθνικοσοσιαλιστής” Ντμίτρο Κορτσίνσκι.
Οι δεσμοί, άλλωστε, της οργάνωσης με τον νεοναζισμό δεν είναι κρυφοί. Εκπομπή του γερμανικού τηλεοπτικού δικτύου ZDF απεικόνισε μαχητές του Τάγματος Αζόφ με κράνη με σβάστικες και παγανιστικούς ρούνους. Το ίδιο το έμβλημα της οργανωσης είναι επίσης χαρακτηριστικό. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Al Jazeera, το Τάγμα διατηρεί στενές σχέσεις με φασιστικές οργανώσεις στην Ιταλία, τη Σουηδία αλλά και τη Ρωσία.
Ολιγάρχες και νεοναζί
Με βάση μια σειρά δημοσιεύματα τόσο στον ρωσικό όσο και στον ουκρανικό Τύπο, βασικός χορηγός των ακροδεξιών παραστρατιωτικών οργανώσεων θεωρείται ο Ουκρανός ολιγάρχης Ιγόρ Κολομίσκι που, σύμφωνα με το περιοδικό Forbes, αποτελούσε το 2012 τον τρίτο πλουσιότερο άνθρωπο της χώρας, με περιουσία άνω των τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Κολομίσκι είναι συνιδρυτής της Private Bank, της μεγαλύτερης τράπεζας στην Ουκρανία, ενώ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες της χώρας στον πετρελαϊκό και μεταλλευτικό τομέα. Μετά την ανατροπή Γιανούκοβιτς διορίστηκε από τη νέα κυβέρνηση ως κυβερνήτης της ανατολικής επαρχίας Ντνεποπετρόφσκ.
Ο επιχειρηματίας αποτελούσε άλλωστε επί χρόνια τον βασικότερο ίσως χρηματοδότη της φιλοδυτικής αντιπολίτευσης στην Ουκρανία. Στήριξε οικονομικά τόσο το Κόμμα UDAR του μποξέρ Βιτάλι Κλίτσκο όσο και, αργότερα, τη Γιούλια Τιμοσένκο. Σύμφωνα με ορισμένα δημοσιεύματα, χρηματοδότησε και το ακροδεξιό κόμμα Σβόμποντα.
Όταν ξέσπασαν οι συγκρούσεις στο Ντονμπάς, ο Κολομίσκι άρχισε να χρηματοδοτεί, με βάση δημοσιεύματα των εφημερίδων Frankfurter Rundschau και Kiev Post, τη δράση των παραστρατιωτικών ομάδων “Ντνεπρ” και “Ντόνμπας” που στελεχώθηκαν από μέλη φασιστικών οργανώσεων.
Το πρακτορείο Reuters αναφέρει επίσης ότι ο μεγιστάνας έγινε αποδέκτης αμερικανικής οικονομικής βοήθειας προκειμένου να εμποδίσει την περιοχή του Ντονμπάς να πέσει στα χέρια των ρωσόφωνων αυτονομιστών. Με τα χρήματα αυτά ο Κολομίσκι ίδρυσε τη “Μονάδα Εθνικής Άμυνας”, που αποτελείται από 15.000 άνδρες.
Το δεξί χέρι του Κολομίσκι, ο Μπόρις Φιλάτοφ, δεν έκρυψε σε συνέντευξή του στο Reuters τη διαπλοκή της οργάνωσης με την κεντρική εξουσία. “Συντονιζόμαστε και συνεργαζόμαστε με το Κίεβο. Αναγνωρίζουν ότι είμαστε ένας επιδραστικός και σταθεροποιητικός παράγοντας στα ανατολικά” σημείωσε.
Μιχάλης Τρίκκας
Πηγή: Η Αυγή