«Όσο ο αγώνας των εργατών ενάντια στην αστική και άρχουσα τάξη συνεχίζεται, όσο δεν πληρούνται όλες οι απαιτήσεις, η Πρωτομαγιά θα είναι η ετήσια έκφραση αυτών των αιτημάτων». Η Ρόζα Λούξεμπουργκ γράφει για τις ρίζες της εργατικής Πρωτομαγιάς.
Η ευτυχής ιδέα της χρήσης μιας προλεταριακής γιορτής ως μέσου για την επίτευξη του οκτάωρου γεννήθηκε για πρώτη φορά στην Αυστραλία. Οι εργαζόμενοι εκεί αποφάσισαν το 1856 να οργανώσουν μια μέρα πλήρους διακοπής της εργασίας, συνοδευόμενη από συναντήσεις και ψυχαγωγικές δράσεις ως μορφή κινητοποίησης υπέρ του οκταώρου.
Η ημέρα της γιορτής ορίστηκε για τις 21 Απριλίου. Αρχικά, οι Αυστραλοί εργαζόμενοι σκόπευαν να το επιχειρήσουν μόνο το έτος 1856. Αλλά αυτή η πρώτη γιορτή είχε τόσο ισχυρή επίδραση στις προλεταριακές μάζες της Αυστραλίας […] που αποφασίστηκε η επανάληψη της γιορτής κάθε χρόνο.
Τι, άλλωστε, θα μπορούσε να δώσει στους εργαζόμενους περισσότερο θάρρος και πίστη στη δύναμή τους από μια μαζική διακοπή της εργασίας, την οποία είχαν αποφασίσει οι ίδιοι; Τι θα μπορούσε να δώσει περισσότερο θάρρος στους αιώνιους δούλους των εργοστασίων και των βιοτεχνιών από μια σύναξη των στρατευμάτων τους; Έτσι, η ιδέα μιας προλεταριακής γιορτής έγινε γρήγορα αποδεκτή και, από την Αυστραλία, άρχισε να εξαπλώνεται και σε άλλες χώρες μέχρι τελικά να κατακτήσει όλο τον προλεταριακό κόσμο.
Οι πρώτοι που ακολούθησαν το παράδειγμα των Αυστραλών εργαζομένων ήταν οι Αμερικανοί. Το 1886 αποφάσισαν ότι η 1η Μαΐου θα πρέπει να είναι η ημέρα της γενικής στάσης εργασίας. Την ημέρα αυτή διακόσιες χιλιάδες εργάτες εγκατέλειψαν την εργασία τους και απαίτησαν την εφαρμογή του οκταώρου. Στη συνέχεια, η αστυνομία και νομικές παρενοχλήσεις εμπόδισαν για πολλά χρόνια τους εργαζόμενους να επαναλάβουν τέτοιου μεγέθους κινητοποιήσεις. Ωστόσο, το 1888 ανανέωσαν την απόφασή τους και αποφάσισαν πως ο επόμενος εορτασμός θα ήταν την 1η Μαΐου 1890.
Εν τω μεταξύ, το εργατικό κίνημα στην Ευρώπη είχε αναπτυχθεί και εξελιχθεί. Η πιο ισχυρή έκφραση αυτού του κινήματος προέκυψε στο Διεθνές Εργατικό Συνέδριο του 1889. Εκεί, με τη συμμετοχή τετρακοσίων συνέδρων, αποφασίστηκε ότι το ημερήσιο οκτάωρο πρέπει να αποτελεί το κεντρικό τους αίτημα. Σε αυτό το πλαίσιο, ο εκπρόσωπος των γαλλικών συνδικάτων, ο εργάτης Lavigne από το Μπορντό, πρότεινε το αίτημα αυτό να εκφράζεται σε όλες τις χώρες, μέσω μιας καθολικής στάσης εργασίας. Ο εκπρόσωπος των Αμερικανών εργαζομένων επέστησε την προσοχή στην απόφαση των συντρόφων του για απεργία την 1η Μαΐου 1890 και το συνέδριο επικύρωσε αυτή την ημερομηνία ως καθολική προλεταριακή γιορτή.
Και σε αυτή την περίπτωση, όπως ακριβώς τριάντα χρόνια νωρίτερα στην Αυστραλία, οι εργαζόμενοι είχαν στο μυαλό τους ένα και μοναδικό γεγονός διαμαρτυρίας. Το συνέδριο αποφάσισε ότι οι εργαζόμενοι όλων των χωρών θα κινητοποιηθούν ταυτόχρονα για το οκτάωρο την 1η Μαΐου 1890. Κανείς δεν έκανε λόγο για επανάληψη της διαδικασίας και τα επόμενα χρόνια.
Φυσικά κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει τον αστραπιαίο τρόπο με τον οποίο αυτή η ιδέα θα πετύχαινε και πόσο γρήγορα θα υιοθετούνταν από την εργατική τάξη. Ωστόσο, ο εορτασμός αυτή την πρώτη φορά ήταν αρκετός, ώστε ο καθένας να κατανοήσει και να αισθανθεί ότι η Πρωτομαγιά έπρεπε να αποτελέσει έναν ετήσιο και μόνιμο θεσμό.
Η 1η του Μαΐου απαιτούσε την καθιέρωση του ημερήσιου οκταώρου. Αλλά, ακόμα και μετά την επίτευξη αυτού του στόχου, η Πρωτομαγιά δεν εγκαταλείφθηκε. Όσο ο αγώνας των εργατών ενάντια στην αστική και άρχουσα τάξη συνεχίζεται, όσο δεν ικανοποιούνται όλα τα αιτήματα, η Πρωτομαγιά θα είναι η ετήσια έκφραση αυτών των αιτημάτων.
Και όταν καλύτερες μέρες ανατείλουν, όταν η παγκόσμια εργατική τάξη θα έχει κερδίσει την απελευθέρωσή της, ακόμη και τότε η ανθρωπότητα πιθανότατα θα γιορτάζει την Πρωτομαγιά σε ένδειξη τιμής στους πικρούς αγώνες και τα πολλά βάσανα του παρελθόντος.
Πηγή: jacobin
Μετάφραση: commonality.gr