Macro

Ποιες είναι οι ρίζες της Πρωτομαγιάς;

Η ευτυχής ιδέα της χρήσης μιας προλεταριακής γιορτής ως μέσου για την επίτευξη του οκταώρου γεννήθηκε για πρώτη φορά στην Αυστραλία. Οι εργάτες εκεί αποφάσισαν το 1856 να οργανώσουν μια ημέρα πλήρους απεργίας μαζί με συναντήσεις και ψυχαγωγία ως διαδήλωση υπέρ του 8ώρου.

Η μέρα αυτού του εορτασμού θα ήταν η 21η του Απρίλη. Στην αρχή, οι Αυστραλοί εργάτες τον είχαν προγραμματίσει μόνο για το 1856. Αλλά αυτή η πρώτη γιορτή είχε τόσο ισχυρή επίδραση στις προλεταριακές μάζες της Αυστραλίας, ζωντανεύοντας και ξεσηκώνοντάς τες, που αποφασίστηκε να επαναλαμβάνεται ο εορτασμός κάθε χρόνο.

Στην πραγματικότητα, τι θα μπορούσε να δώσει στους εργαζομένους μεγαλύτερο θάρρος και πίστη στη δύναμή τους από μια μαζική απεργία που θα είχαν αποφασίσει οι ίδιοι; Τι θα μπορούσε να δώσει περισσότερο κουράγιο στους αιώνιους σκλάβους των εργοστασίων και των εργαστηρίων από την ενεργοποίηση των δικών τους μελών; Έτσι, η ιδέα της προλεταριακής γιορτής έγινε γρήγορα δεκτή και, από την Αυστραλία, άρχισε να εξαπλώνεται σε άλλες χώρες μέχρι που τελικά κατέκτησε ολόκληρο τον προλεταριακό κόσμο.

Οι πρώτοι που ακολούθησαν το παράδειγμα των αυστραλών εργατών ήταν οι Αμερικανοί. Το 1886 αποφάσισαν ότι η 1 Μαΐου θα πρέπει να είναι η ημέρα καθολικής απεργίας. Αυτή τη μέρα, 200.000 από αυτούς άφησαν τη δουλειά τους και απαίτησαν το 8ωρο. Αργότερα, η αστυνομική και η νομική παρενόχληση εμπόδισαν τους εργαζομένους για πολλά χρόνια να επαναλάβουν κάποια κινητοποίηση αυτού του μεγέθους. Ωστόσο, το 1888 ανανέωσαν την απόφασή τους και αποφάσισαν ότι η επόμενη γιορτή θα ήταν η Πρωτομαγιά του 1890..

Εν τω μεταξύ, το εργατικό κίνημα στην Ευρώπη είχε γίνει ισχυρό και δυναμικό. Η πιο ισχυρή έκφραση αυτού του κινήματος έγινε στο Διεθνές Εργατικό Συνέδριο το 1889. Σε αυτό το Συνέδριο, στο οποίο συμμετείχαν 400 αντιπρόσωποι, αποφασίστηκε ότι η ημέρα των οκτώ ωρών πρέπει να είναι η πρώτη απαίτηση. Έτσι ο αντιπρόσωπος των γαλλικών συνδικάτων, ο εργάτης Λαβίν από το Μπορντό, πρότεινε αυτό το αίτημα να εκφράζεται σε όλες τις χώρες μέσω μιας καθολικής απεργίας. Ο αντιπρόσωπος των Αμερικανών εργατών ανέφερε την απόφαση των συντρόφων του να απεργήσουν την 1η Μαΐου 1890, και το Συνέδριο αποφάσισε ότι αυτή θα ήταν η ημερομηνία για την παγκόσμια προλεταριακή γιορτή.

Σε αυτή την περίπτωση, όπως και τριάντα χρόνια πριν στην Αυστραλία, οι εργαζόμενοι αποφάσισαν να κάνουν μια και μόνο κινητοποίηση. Το Συνέδριο αποφάσισε ότι οι εργάτες όλων των χωρών θα απεργήσουν μαζί για το 8ωρο την 1η Μαΐου 1890. Κανείς δεν μίλησε για επανάληψη της γιορτής για τα επόμενα χρόνια.

Φυσικά, κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει την αστραπιαία ταχύτητα με την οποία θα πετύχαινε αυτή η ιδέα και πόσο θα την υιοθετούσαν οι εργατικές τάξεις. Ωστόσο, αρκούσε να γιορτάσουμε την Πρωτομαγιά μια φορά, προκειμένου όλοι να κατανοήσουν και να αισθανθούν ότι η Πρωτομαγιά πρέπει να είναι ένας ετήσιος και διαρκής θεσμός.

Η Πρωτομαγιά απαίτησε την εισαγωγή του 8ώρου. Αλλά ακόμα και μετά την επίτευξη αυτού του στόχου, η Πρωτομαγιά δεν σταμάτησε. Όσο συνεχίζεται ο αγώνας των εργατών κατά της αστικής και της άρχουσας τάξης, όσο δεν ικανοποιούνται όλα τα αιτήματα, η Πρωτομαγιά θα είναι η ετήσια έκφραση αυτών των αιτημάτων.

Και, όταν οι καλύτερες ημέρες ανατείλουν, όταν η εργατική τάξη του κόσμου έχει κερδίσει την απελευθέρωσή της και τότε η ανθρωπότητα θα γιορτάσει την Πρωτομαγιά προς τιμήν των πικρών αγώνων και των πολλών παθών του παρελθόντος.

Rosa Luxemburg

Μετάφραση: Κώστας Ψιούρης

Επιμέλεια: Ρόνια Αναστασιάδου

Πηγή: Jacobin