Το θέμα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) και η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για κατάργησή της έχει –ίσως απροσδόκητα– πάρει κεντρική θέση στην προεκλογική συζήτηση. Γιατί;
Πράγματι. Μάλιστα στη συζήτηση των πολιτικών αρχηγών η κατάργηση της ΕΒΕ αναδείχτηκε σε σημείο σύγκλισης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ 25. Ενώ, όπως θα προσέξατε, ο Μητσοτάκης δεν τόλμησε να την υπερασπιστεί. Η ΕΒΕ συμπυκνώνει το χάσμα στη στρατηγική ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ΝΔ για την Παιδεία. Συνοψίζοντας σε λίγες λέξεις, η Ελάχιστη Βάση είναι ένας ανορθολογικός, άδικος, ταξικός φραγμός στη μόρφωση. Κινείται αντίθετα με την ευρωπαϊκή πολιτική και πλήττει άνισα τα περιφερειακά πανεπιστήμια και ολόκληρους παραγωγικούς και κοινωνικούς κλάδους. Σκεφτείτε, μόνο οι σχολές του Εμπορικού Ναυτικού στερήθηκαν το 2021 και 2022 852 εισακτέους! Ποιοι αξιωματικοί θα στελεχώσουν τα επόμενα χρόνια τις γέφυρες των πλοίων; Αλλά επίσης η ΕΒΕ αποτελεί ξεδιάντροπο δώρο της ΝΔ στα ιδιωτικά κολέγια. Σε αυτά οι νέοι εισάγονται χωρίς καμιά απολύτως βάση εισαγωγής. Αλλά η κα Κεραμέως τους χάρισε ανάλογα με το δημόσιο πανεπιστήμιο επαγγελματικά δικαιώματα. Δεν αξιολόγησε ποτέ το προσωπικό, τις υποδομές και την έρευνα που παράγουν. Η νεολαία έχει αντιληφθεί εδώ και καιρό τι σημαίνει η πολιτική Μητσοτάκη – Κεραμέως για τα πανεπιστήμια. Και από την άλλη, ο Μητσοτάκης έχει καταλάβει την οργή των νέων, μετά τις περικοπές, τον αυταρχισμό, τα Τέμπη, αλλά και το εξευτελιστικό προεκλογικό δώρο των 150 ευρώ. Για αυτό φρόντισε στο debate να μην πει λέξη ούτε για την ΕΒΕ, ούτε για την πανεπιστημιακή αστυνομία και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Παρ’ ό,τι κατ’ επανάληψη προκλήθηκε. Μόνο που η σιωπή του έγινε αντιληπτή ως παραδοχή ήττας. Για αυτό και δεν μπορεί να αλλάξει το κλίμα.
Αναφερθήκατε στα Τέμπη. Ο πρωθυπουργός φαίνεται να έχει άλλη άποψη, αφού δήλωσε: «Προσωρινή η φθορά από τα Τέμπη. Ο κόσμος συσπειρώνεται γύρω από τη ΝΔ»…
Νομίζω πρόκειται για μια φράση που συγκεφαλαιώνει με τον πιο ισχυρό τρόπο την ηθική κατάπτωση του καθεστώτος Μαξίμου. Στην εγκληματική αμέλεια της κυβέρνησής του, στον παράνομο ορισμό ενός ανεκπαίδευτου σταθμάρχη, στην εγκατάλειψη των υποδομών και τα «διασφαλίζουμε την ασφάλεια των σιδηροδρόμων» ο κ. Μητσοτάκης μετρούσε φθορές και ζύγιζε επανασυσπειρώσεις σε κατά παραγγελία δημοσκοπήσεις. Στα Τέμπη, σε πρώτο πλάνο είχαμε φυσικά τον άδικο θάνατο 57 ανθρώπων, οι περισσότεροι ανάμεσά τους νέοι. Αλλά σε δεύτερο πλάνο, σαρώθηκε το λεγόμενο επιτελικό κράτος. Που στην πραγματικότητα, δεν είναι παρά η απόπειρα ενός υπό εκκόλαψη καθεστώτος να επιβάλει ασφυκτικό έλεγχο στη Δικαιοσύνη, τα ΜΜΕ, την ΕΥΠ μέχρι υπουργούς και στρατηγούς. Από την πρώτη μέρα μετά τις εκλογές του 2019, άρχισαν να μπαίνουν οι βάσεις για ένα σχέδιο ανασυγκρότησης και επιθετικής πολιτικής επικράτησης του αστισμού σε βάθος χρόνου. Αυτό κρυβόταν πίσω από τις πομφόλυγες περί… επιτελικού κράτους. Εδώ να αποδώσω στον κ. Βορίδη τα εύσημα για τη διορατικότητά του τον Αύγουστο 2018, όταν έκανε κάλεσμα για «στρατηγική ήττα» της Αριστεράς και των ιδεών της και «για να μην ξαναβρεθεί στην εξουσία με οποιαδήποτε μορφή της». Καλώντας μάλιστα τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κάνει τις σχετικές παρεμβάσεις σε κράτος και θεσμούς. Εισακούσθηκε.
Συνεπώς το κύριο διακύβευμα των εκλογών είναι η μάχη για τους δημοκρατικούς θεσμούς, κόντρα στην απόπειρα να χτιστεί ένα καθεστώς ανωμαλίας; Ή η μάχη κατά της ακρίβειας, της οικονομικής εξαθλίωσης και της περιθωριοποίησης μιας ολόκληρης γενιάς, σε συνδυασμό με το πλιάτσικο στον πλούτο της χώρας;
Είναι σαφές ότι τα δύο αυτά πάνε μαζί. Η ολοκλήρωση της πολιτικής και κοινωνικής περιθωριοποίησης των νέων που έχουν ήδη βιώσει μια υπερ-δεκαετή οικονομική κρίση, που έχουν φτάσει τα 30 χωρίς ουσιαστική ασφάλιση, που αμείφθηκαν με τον υπο-κατώτατο μισθό, που έχοντας δύο πτυχία δούλεψαν σεζόν και απλήρωτα δεκάωρα, δεν θα ολοκληρωθεί χωρίς σκληρό καθεστωτικό έλεγχο. Γι’ αυτό το ξύλο από την αστυνομία στις πλατείες, γι’ αυτό οι διαγραφές από τα πανεπιστήμια σε ν+2 χρόνια, γι’ αυτό η πανεπιστημιακή αστυνομία και η απόπειρα να απαγορευθούν στην πράξη οι διαδηλώσεις (πήγαν στράφι και τα δυο αυτά, βέβαια…), γι’ αυτό η αποδιάρθρωση της εργατικής νομοθεσίας. Να αναγνωρίσω, λοιπόν, στη ΝΔ ότι από την πλευρά των συμφερόντων που εξυπηρετεί, εργάστηκε ολόκληρη την τετραετία με επιμέλεια και μεθοδικότητα. Αλλά το ζήτημα δεν είναι αυτά που είδαμε να γίνονται· το ζήτημα δεν είναι μόνο στο «τώρα». Αλλά να αντιληφθούν όλοι πώς θα είναι η Ελλάδα το 2027, αν επιτρέψουμε να υπάρξει μια δεύτερη τετραετία Μητσοτάκη. Σε συνδυασμό με τον κίνδυνο να βυθιστεί στην ηττοπάθεια η κοινωνία, να αποδεχθεί το «τελικά δεν μπορεί να γίνει τίποτα», το καθεστώς Μητσοτάκη θα ολοκληρώσει το αλυσοδέσιμο της ελληνικής κοινωνίας στη μετα-δημοκρατία της μπίζνας, του ελέγχου των φυσικών πόρων, των υπερκερδών των επιχειρήσεων. Θα δούμε μια Ελλάδα αγνώριστη, από την οποία φοβάμαι ότι δεν θα υπάρχει δρόμος επιστροφής. Για αυτό είναι τόσο κρίσιμη η απάντηση στο δίλημμα Δεξιά ή Αριστερά στις εκλογές. Θα κρίνει ποιο από δύο τελείως διαφορετικά πολιτικά σχέδια θα επικρατήσει. Και βέβαια να θυμίσουμε ότι πολλά εξαρτώνται και από τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Είμαστε θεατές μιας ανάλογης σύγκρουσης εκεί, όπου η ακραία Δεξιά προσπαθεί να πάρει το πάνω χέρι πολιτικά και ιδεολογικά. Στο προσφυγικό, στο περιβαλλοντικό και αλλού. Έχουμε μπροστά μας διπλή μάχη, μέσα και έξω. Πόσο μάλλον που τον Οκτώβριο έχουμε και εκλογές στην Ισπανία.
Για την εκλογική νίκη, όμως, θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση στην Αριστερά και την Κεντροαριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ψήφισε την απλή αναλογική, αλλά δεν έχει πείσει ότι έχει σχέδιο και προεργασία για συνεννόηση.
Από τη μια πλευρά, με μια διάθεση αυτοκριτικής, να πω ότι η προσπάθεια από την πλευρά μας για προγραμματική συζήτηση μπορούσε να είναι εντονότερη. Από την άλλη, για να συζητήσεις χρειάζονται δύο. Δεν μπορείς να δηλώνεις «θέλω να συζητήσω» και την ίδια να στιγμή θέτεις όρους και γραμμές που εκ των προτέρων κόβουν τη γέφυρα. Εφόσον, όμως, το αποτέλεσμα της κάλπης είναι θετικό, πιστεύω ότι θα υπάρξει συνεννόηση. Ήδη, στο προχτεσινό debate φάνηκε μια διάθεση σύγκλισης σε πολλά πεδία. Μετά τις εκλογές θα διευρυνθούν. Εξάλλου, αν λες –για παράδειγμα θα το αναφέρω– ότι όσοι οργάνωσαν τις υποκλοπές πρέπει να πάνε φυλακή, δεν αφήνεις περιθώριο να κάνεις κυβέρνηση μαζί τους. Και με αυτή την ευκαιρία, να δηλώσω την αμέριστη συμφωνία μου σε αυτή την αποστροφή του Ν. Ανδρουλάκη. Μετά τις εκλογές πρέπει να υπάρξει πλήρης και ανεμπόδιστη πλέον διερεύνηση του σκανδάλου των υποκλοπών, τεκμηρίωση και καταλογισμός των ποινικών ευθυνών σε όλα τα επίπεδα. Άλλωστε, σε αυτό συμφωνεί και ο κ. Μητσοτάκης εφόσον στο debate παραδέχθηκε για πρώτη φορά ότι οι υποκλοπές ήταν ένα πραγματικό σκάνδαλο.
Δανάη Ψωμοπούλου
