Συνεντεύξεις

Ανδρέας Ξανθός: «Άσκηση» Δημοκρατίας η απλή αναλογική

Πώς αξιολογείτε τα πεπραγμένα της κυβέρνησης στην Υγεία; Υπάρχει κάτι που ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία θα μπορούσε να διατηρήσει από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία 4 χρόνια;
 
«Η κυβερνητική διαχείριση στον τομέα της Υγείας ήταν, εκ του αποτελέσματος, όχι απλώς αποτυχημένη αλλά εγκληματική. Οδήγησε στην υγειονομική τραγωδία των 37.000 θανάτων και στις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη στη θνησιμότητα από covid , αλλά και στην πλήρη αποδιοργάνωση του ΕΣΥ και στη διαλυτική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας , ιδιαίτερα της επαρχίας . Αυτό δεν οφείλεται σε διαχειριστική ανεπάρκεια αλλά σε πολιτική επιλογή υπονόμευσης και σταδιακής ιδιωτικοποίησης του δημόσιου συστήματος υγείας, απέναντι στο οποίο η ΝΔ και ο κ.Μητσοτάκης έχουν διαχρονική «δυσανεξία». Ένα στοιχείο από την πολιτική που εφαρμόστηκε το οποίο σίγουρα αξίζει να στηριχθεί, είναι τα προγράμματα προσυπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η πρόληψη και η προαγωγή της υγείας αποτελεί εθνικής σημασίας στρατηγική».
 
Η αποκατάσταση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΣΥ είναι κεντρικής σημασίας στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Εφόσον σχηματιστεί προοδευτική κυβέρνηση, από πού θα ξεκινήσει, ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες για τη Δημόσια Υγεία, και ποιες οι παρεμβάσεις σε δεύτερο χρόνο, προς το τέλος της τετραετίας;
 
«Πρώτη προτεραιότητα είναι η ακύρωση του νόμου 4999/2022, που ανέτρεψε το θεσμό της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών του ΕΣΥ και τους επιτρέπει να έχουν ιδιωτικό ιατρείο αλλά και να εργάζονται σε ιδιωτικές δομές υγείας. Επειδή όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτό θα δώσει τη «χαριστική βολή» στο ΕΣΥ και θα επιβαρύνει οικονομικά τους ασθενείς, το Υπουργείο Υγείας δεν τόλμησε να βγάλει τις εφαρμοστικές αποφάσεις πριν τις εκλογές. Κυρίως όμως, προτεραιότητα μας είναι να αντιστρέψουμε το διαλυτικό κλίμα στο ΕΣΥ και να δώσουμε ένα «σήμα» σοβαρής αναβάθμισης των εργασιακών και μισθολογικών συνθηκών. Με μηχανισμό μόνιμης αναπλήρωσης του προσωπικού που συνταξιοδοτείται, μονιμοποίηση των συμβασιούχων, γενναία αύξηση των αποδοχών των γιατρών, ενισχυμένα κίνητρα για τις άγονες και νησιωτικές δομές, ένταξη των υγειονομικών στα ΒΑΕ, δημοκρατική και συμμετοχική διακυβέρνηση του συστήματος, αξιοκρατικές κρίσεις προϊσταμένων κλπ. Οι παρεμβάσεις που χρειάζονται περισσότερο χρόνο είναι η αναμόρφωση του Χάρτη Υγείας της χώρας, η ανάπτυξη υπηρεσιών ολοκληρωμένης υγειονομικής και ψυχοκοινωνικής φροντίδας στην κοινότητα, η δραστική μείωση του braindrain και η σύγκλιση με το μέσο όρο της ΕΕ στις δημόσιες δαπάνες υγείας (7,5% του ΑΕΠ)».
«Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για το ΕΣΥ, προϋπόθεση για την εξάλειψη των ανισοτήτων»
 
Ποιο το κόστος του προγράμματος σας για το κομμάτι της Υγείας και από πού θα χρηματοδοτηθούν ενέργειες όπως προσλήψεις, μισθολογικές ενισχύσεις γιατρών και εργαζομένων στο ΕΣΥ, ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας; Μήπως είναι πολύ μεγάλες οι χρηματοδοτικές ανάγκες για το ΕΣΥ που οραματίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν βγαίνει ο λογαριασμός; Θα εξυπηρετούσαν, ειδικά στη νοσοκομειακή περίθαλψη Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα;
 
«Το συνολικό κόστος σε βάθος 4ετίας είναι 3,3 δισ. ευρώ. Η αναλογία είναι 2/3 από εθνικούς πόρους και 1/3 από ανασχεδιασμό του Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι δημοσιονομικά ανεκτό αυτό το σχέδιο, αρκεί να συμφωνήσουμε ότι αποτελεί ζωτικής σημασίας προϋπόθεση για την εξάλειψη των ανισοτήτων στην υγεία, για την κοινωνική συνοχή αλλά και για τη δίκαιη ανάπτυξη. Όπως δεν μπαίνει σε συζήτηση ο «λογαριασμός» για τις αμυντικές δαπάνες, έτσι δεν πρέπει να υπάρχουν ερωτηματικά για την επιβεβλημένη «υγειονομική θωράκιση» της κοινωνίας και της χώρας. Οι Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα(ΣΔΙΤ) δεν μπορούν να δώσουν λύση στην κρίση στελέχωσης του ΕΣΥ, που η αντιμετώπιση της αποτελεί θέμα «ζωής και θανάτου» για τη δημόσια περίθαλψη. Οι ΣΔΙΤ είναι για να βγάλουν κέρδη ιδιώτες επενδυτές από τη λειτουργία των νοσοκομείων, μέσω του εκσυγχρονισμού των υποδομών και του εξοπλισμού τους. Κάτι όμως που μπορεί να πραγματοποιηθεί σχετικά εύκολα με τα νέα δημόσια χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, RRF, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κλπ)».
 
Ποια η εκτίμησή σας για τις εκλογές της 21ης Μαΐου: Πιστεύετε υπάρχει οργή της κοινωνίας απέναντι στην κυβέρνηση και αυτή θα εκφραστεί στην κάλπη μαζικά, και προς ποια κατεύθυνση; Ή μήπως θα δούμε αδιαφορία και αποχή;
 
«Η ανασφάλεια, αγανάκτηση και οργή της κοινωνίας δεν αμφισβητείται και δεν κρύβεται. Το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι να δώσει μια αξιόπιστη πολιτική διέξοδο σ’ αυτό το κλίμα και να εγγυηθεί, μέσα από μια νέα προοδευτική κυβέρνηση, δικαιοσύνη παντού και ανακούφιση της κοινωνίας. Αλλιώς η αποχή, η αντιπολιτική στάση, ακόμα και η επιρροή ακροδεξιών μορφωμάτων, θα καλύψουν το κενό. Είναι κομβικό το θέμα των ανισοτήτων. Ο Κώστας Γαβράς είπε πρόσφατα ότι όταν η «κοινωνική ψαλίδα» μεγαλώνει, συρρικνώνεται η Δημοκρατία».
Προοδευτική κυβέρνηση ή το «χάος» του αλαζονικού νεοφιλελεύθερου καθεστώτος Μητσοτάκη
 
Θεωρείτε ότι «περπατάει» η απλή αναλογική στη χώρα μας; Βλέπουμε όσο πλησιάζει ο χρόνος της κάλπης να οξύνονται οι τόνοι μεταξύ των προοδευτικών κομμάτων παρά να γίνεται διάλογος, ακόμη και αν υπάρχουν κοινά σημεία στα προγράμματά τους. Μήπως, η απόκτηση «κουλτούρας συνεργασίας» έχει πολύ δρόμο ακόμη και δεν είναι ιδανικό υπόβαθρο η «απειλή» εκλογικής συμπίεσης των «μικρών»;
 
«Η απλή αναλογική είναι «άσκηση» Δημοκρατίας και πρέπει να εκπαιδευτούμε όλοι (πολιτικό σύστημα, θεσμοί, κοινωνία) σ’ αυτό το νέο μοντέλο διακυβέρνησης, που δεν απλώς πιο δίκαιο αλλά και πιο αποτελεσματικό. Γιατί η συνθετότητα των σημερινών προβλημάτων απαιτεί ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συναινέσεις. Έδαφος για προγραμματική σύγκλιση των δυνάμεων της προοδευτικής αντιπολίτευσης υπάρχει και το ξέρουμε. Ο «προοδευτικός αχταρμάς» που λέει ο κ. Μητσοτάκης είναι επικοινωνιακή κατασκευή. Είναι κατανοητή η ανάγκη συσπείρωσης των κομμάτων πριν τις εκλογές, αλλά θα είναι ακατανόητη και ολέθρια η μη ανάληψη της ευθύνης για να «ανασάνει» ο κόσμος και η Δημοκρατία. Η εναλλακτική λύση είναι το «χάος» του αλαζονικού, καθεστωτικού και σκληρά νεοφιλελεύθερου «συστήματος Μητσοτάκη».
 
Κατά τη γνώμη σας ποιο είναι το διακύβευμα των εκλογών; Τι κρίνεται σε αυτές τις εκλογές;
 
«Το διακύβευμα των εκλογών είναι σε ποια κατεύθυνση και με ποιο τρόπο θα κυβερνηθεί η χώρα. Το πραγματικό πολιτικό δίλημμα είναι «με τις ανάγκες των πολλών ή με τα συμφέροντα των λίγων»; «Με την ισοτιμία των πολιτών και το Κράτος Δικαίου ή με τις ανισότητες, τις αδικίες και το πελατειακό Κράτος»; «Με συνεργατική κουλτούρα διακυβέρνησης, λογοδοσία και κοινωνικό έλεγχο ή με αδιαφάνεια, ευνοιοκρατία και διασπάθιση του δημόσιου χρήματος»;
 
Μαρία Μητσοπούλου