Συνεντεύξεις

Μαρία Καραμεσίνη: Η απορρόφηση της ανεργίας δεν είναι μόνο αποτέλεσμα, αλλά και προϋπόθεση της ανάπτυξης

ΕΡ: Ως προς το ύψος της ανεργίας, το Ινστιτούτο Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ εκτιμά την πραγματική ανεργία τουλάχιστον επτά ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερη από αυτή που αποτυπώνει η ΕΛΣΤΑΤ, στο 27,5%. Ποια είναι η γνώμη σας επ΄ αυτού;

ΑΠ: Η ΕΛΣΤΑΤ δεν μετράει λάθος. Ανακοινώνει το επίσημο ποσοστό ανεργίας, που υπολογίζεται με βάση τον κοινό για τις χώρες του ΟΗΕ ορισμό του ανέργου της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και την κοινή μέθοδο καταγραφής για όλες τις χώρες της ΕΕ που επιβάλλει η Eurostat. Όμως, η τελευταία δημοσιεύει και επιπρόσθετους δείκτες, πέραν του επίσημου, που αντιστοιχούν σε διευρυμένους ορισμούς της ανεργίας και μας επιτρέπουν να μελετήσουμε το φαινόμενο στις πολλαπλές του εκφάνσεις. Ο πιο διευρυμένος ορισμός περιλαμβάνει τους άνεργους και τους ακούσια υποαπασχολούμενους και όσους θα ήθελαν να εργαστούν, αλλά είτε δεν αναζητούν ενεργά δουλειά είτε δεν είναι άμεσα διαθέσιμοι. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το τρίτο τρίμηνο του 2017, η απόκλιση μεταξύ επίσημου και διευρυμένου ποσοστού ανεργίας ήταν οκτώ ποσοστιαίες μονάδες στην Ελλάδα, ακριβώς η ίδια με το μέσο όρο της ΕΕ.

Ενθαρρυντικό είναι ότι, παρά τη μαζική ανεργία, το ποσοστό αποθαρρυμένων ανέργων στη χώρα μας ήταν χαμηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

ΕΡ: Η ανεργία παραμένει ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Πώς κρίνετε την εξέλιξή της και ποια είναι τα κύρια ποιοτικά χαρακτηριστικά της; Η φυγή επιστημόνων στο εξωτερικό προς αναζήτηση εργασίας επηρέασε τις τάσεις της ανεργίας;

ΑΠ: Κανείς πλέον δεν αμφισβητεί ότι η ανεργία βρίσκεται σε σταθερή καθοδική πορεία και ότι το ποσοστό της έχει μειωθεί κατά 5,5 μονάδες τα τρία τελευταία χρόνια, κυρίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας στην οικονομία. Το 2016 και 2017, ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης στη χώρα μας ήταν πολύ υψηλότερος από το μέσο όρο της ΕΕ. Η εξωτερική μετανάστευση γενικά, όχι μόνο επιστημόνων, και η δημογραφική μείωση επέδρασαν στη μείωση της ανεργίας, αλλά σε μικρό βαθμό.

Αυτό που πρέπει να προταχθεί ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, είναι η επιμονή της μακροχρόνιας ανεργίας, της οποίας το ποσοστό παραμένει ακόμα σε υψηλά επίπεδα, αν και μειωμένο σε σχέση με το 2014. Τα προγράμματα απασχόλησης των τριών τελευταίων ετών έδιναν όλα προτεραιότητα πρόσβασης στους μακροχρόνια ανέργους και συνέβαλαν σε σημαντική μείωση του αριθμού τους.

ΕΡ: Ο πρωθυπουργός παρουσίασε πρόσφατα τους τρεις πυλώνες της αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης, εκ των οποίων ο δεύτερος είναι η στήριξη της εργασίας. Πώς συνεισφέρει η καταπολέμηση της ανεργίας στην ανάπτυξη;

ΑΠ: Η φράση που χρησιμοποιεί ο πρωθυπουργός, για να συνοψίζει την αναπτυξιακή στρατηγική της κυβέρνησης, είναι «βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη». Οπωσδήποτε, η ανάπτυξη που αφήνει στο περιθώριο μία μεγάλη ομάδα πολιτών χωρίς δικαίωμα στην εργασία και την αξιοπρεπή διαβίωση, δεν είναι δίκαιη. Γι΄ αυτό και η καταπολέμηση της ανεργίας με τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας αποτελεί την πρώτη πολιτική προτεραιότητα του υπουργείου Εργασίας.

Ωστόσο, η απορρόφηση της ανεργίας δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα της ανάπτυξης, που απλώς καθιστά την τελευταία περισσότερο δίκαιη. Αποτελεί και προϋπόθεση της εισόδου της οικονομίας σε σταθερή ανοδική τροχιά, αφού εξασφαλίζει προβλέψιμη αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και της ιδιωτικής κατανάλωσης των νοικοκυριών, η οποία πυροδοτεί με τη σειρά της την αύξηση της εγχώριας παραγωγής, δηλαδή την οικονομική μεγέθυνση. Ο αναπτυξιακός ρόλος της απορρόφησης της ανεργίας περνάει, επίσης, μέσα από το κανάλι της αύξησης των φορολογικών εσόδων, ως αποτέλεσμα του πρόσθετου εισοδήματος που αντιστοιχεί στην αύξηση των θέσεων εργασίας.

Κατά συνέπεια, η απορρόφηση της ανεργίας συμβάλλει στη δημοσιονομική σταθερότητα που, μαζί με τη μακροοικονομική σταθερότητα, αποτελούν τον πρώτο πυλώνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης. Απτό παράδειγμα, το περσινό απρόβλεπτα μεγάλο πλεόνασμα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), που είναι σε σημαντικό βαθμό αποτέλεσμα της αύξησης των νέων θέσεων εργασίας στην οικονομία και της αποκλιμάκωσης της ανεργίας.

ΕΡ: Κατά καιρούς, έχετε αναφερθεί στην ανάγκη βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των ενεργητικών πολιτικών αγοράς εργασίας. Πώς αυτό μπορεί να επιτευχθεί;

ΑΠ: Προσανατολίζοντας καλύτερα τις πολιτικές στις ομάδες ανέργων με τις μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στην εργασία και οικονομικής επιβίωσης, επιλέγοντας το κατάλληλο είδος προγράμματος ή μίγμα δράσεων ανάλογα με τις ανάγκες των διαφορετικών ομάδων, συνδυάζοντας όλες τις δράσεις με συμβουλευτική υποστήριξη των ανέργων, παρέχοντας τα κατάλληλα κίνητρα στους οικονομικούς φορείς για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της κρίσης και της λιτότητας στην πολιτική προσλήψεων των επιχειρήσεων, στις εργασιακές σχέσεις στον ιδιωτικό τομέα και στην επάρκεια στελέχωσης του δημόσιου τομέα.

Το μίγμα και οι προτεραιότητες πολιτικής είναι θέμα ευρύτερου σχεδιασμού του υπουργείου Εργασίας. Ωστόσο, βασική αρχή σχεδιασμού των επί μέρους προγραμμάτων απασχόλησης και κατάρτισης δεν μπορεί παρά να είναι αυτά να μην αποσαθρώνουν τις εργασιακές σχέσεις στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και να μην αποτελούν απλώς εισοδηματική ενίσχυση, αλλά εφαλτήριο για σταθερή επαγγελματική ένταξη.

ΕΡ: Ο ΟΑΕΔ υλοποιεί ένα πρόγραμμα αναδιοργάνωσης του επιχειρησιακού του μοντέλου. Με ποιον τρόπο αυτό θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των αναγκών των ανέργων;

ΑΠ: Βασικός άξονας του προγράμματος αναδιοργάνωσης του Οργανισμού είναι η ριζική αλλαγή του μοντέλου παροχής υπηρεσιών προς τους ανέργους, τόσο ως προς το τι τους παρέχουμε όσο και ως προς το πώς τους το παρέχουμε. Αποσκοπούμε στο να υποστηρίζουμε με ένα δίκτυο εργασιακών συμβούλων τον άνεργο κατά την πορεία εργασιακής και επαγγελματικής του ένταξης είτε βοηθώντας τον να αναζητεί μόνος του δουλειά είτε δίνοντάς του τη δυνατότητα να ενταχθεί σε μία ή περισσότερες δράσεις/προγράμματα που να ενισχύουν, μετά την ολοκλήρωσή τους, τις πιθανότητές του να βρει δουλειά σταθερή και συναφή με τους επαγγελματικούς τους στόχους.

Πετύχαμε να μας εγκριθούν προσλήψεις μεγάλου αριθμού μόνιμων εργασιακών συμβούλων που τους επόμενους μήνες θα τοποθετηθούν στις υπηρεσίες πρώτης γραμμής, σε άμεση επαφή με τους ανέργους και τις επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, εργαζόμαστε μαζί με το υπουργείο Εργασίας, ώστε να επεκτείνουμε το μοντέλο των ανοιχτών προγραμμάτων, που είναι μονίμως διαθέσιμα στους ανέργους και τους οικονομικούς φορείς που προσφέρουν θέσεις εργασίας, μαθητείας ή πρακτικής άσκησης.

Τη συνέντευξη της προέδρου και διοικήτριας του ΟΑΕΔ, Μαρίας Καραμεσίνη, πήρε η Γεωργία Μπάρλα για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Πηγή: Left