«Επιτρέπετε στην Google να εντοπίσει την τοποθεσία σας»; Είναι ένα ερώτημα με το οποίο βρίσκεται συχνά αντιμέτωπος κάθε χρήστης κινητού τηλεφώνου με λειτουργικό σύστημα Android. Και ένα ερώτημα που τελικά αποδεικνύεται ρητορικό, αφού ο μεγιστάνας του Ίντερνετ θα κάνει ούτως ή άλλως το δικό του ανεξάρτητα από την απάντηση που θα λάβει.
Μια έρευνα του Associated Press κατέληξε την προηγούμενη εβδομάδα σε ακόμη ένα ανησυχητικό συμπέρασμα για την πρακτική της εταιρείας που τείνει να εξελιχθεί στον Μεγάλο Αδελφό του Διαδικτύου. Πιο συγκεκριμένα, αποκάλυψε ότι η Google αποθηκεύει τα δεδομένα τοποθεσίας των χρηστών Android και iPhone ακόμα και όταν εκείνοι έχουν επιλέξει ρυθμίσεις απορρήτου για να την εμποδίσουν να το κάνει.
Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της εταιρείας, η απενεργοποίηση της ρύθμισης Ιστορικό Τοποθεσίας σε μια συσκευή είναι αρκετή για να αποτρέψει τον εντοπισμό του χρήστη. Στη σελίδα υποστήριξής της διαβάζει μάλιστα κανείς ότι το «ιστορικό» μπορεί να απενεργοποιηθεί «ανά πάσα στιγμή», με αποτέλεσμα «τα μέρη που μεταβαίνετε να μην αποθηκεύονται πλέον».
Η έρευνα του Associated Press αποκαλύπτει ωστόσο ότι όλες αυτές οι διαβεβαιώσεις είναι παραπλανητικές, καθώς πολλές άλλες εφαρμογές της Google συνεχίζουν να εντοπίζουν την τοποθεσία του χρήστη ακόμη και όταν το Ιστορικό Τοποθεσίας έχει απενεργοποιηθεί. Και οι εφαρμογές αυτές αποφεύγουν να ζητούν την άδεια για κάτι τέτοιο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η GoogleMaps, η οποία λαμβάνει το γεωγραφικό στίγμα του χρήστη τη στιγμή που ανοίγει. Οι αυτοματοποιημένες ενημερώσεις για την πρόγνωση του καιρού κάνουν το ίδιο. Ακόμη και κάποια ερωτήματα στην κλασική μηχανή αναζήτησης της εταιρείας οδηγούν στον άμεσο εντοπισμό της τοποθεσίας του χρήστη.
Πόσους αφορούν όλα αυτά; Περίπου δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν σήμερα κινητά με λογισμικό Android, ενώ εκατοντάδες εκατομμύρια χρήστες iPhone καταφεύγουν επίσης στην Google για αναζητήσεις ή χάρτες. Και πώς δικαιολογεί η εταιρεία μια τόσο μαζική παρακολούθηση; Θα πρέπει κανείς να διαβάζει πάντα τα ψιλά γράμματα των συμβολαίων.
«Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους η Google μπορεί να χρησιμοποιήσει την τοποθεσία για να βελτιώσει την εμπειρία των χρηστών: Μέσα από το Ιστορικό Τοποθεσίας (Location History), τη Δραστηριότητα Δικτύου και Εφαρμογών (Web and App Activity) και μέσα από τις Υπηρεσίες Τοποθεσίας (Location Services)» διευκρίνησε στο Associated Press εκπρόσωπος της Google.
«Παρέχουμε σαφείς περιγραφές αυτών των εργαλείων και ισχυρό έλεγχο, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να τα ανοίγουν ή να τα κλείνουν καθώς και να διαγράφουν το ιστορικό τους ανά πάσα στιγμή» συνέχισε. Πληροφορούμαστε επομένως τώρα ότι, για να μείνει κανείς αόρατος από το μάτι της Google, θα πρέπει να καταφύγει στο μητρώο «Web and App Activity» και να κάνει τις ανάλογες ρυθμίσεις.
Ακόμη κι αυτό όμως δεν αποδεικνύεται αρκετό. Η εταιρεία θα σταματήσει μεν να καταγράφει το χρονικό των καθημερινών μετακινήσεών σας στο «timeline», αλλά θα συνεχίσει να αντλεί πληροφορίες για την τοποθεσία σας από μια σειρά άλλους δείκτες. Αυτοί μπορούν να διαγραφούν μόνο καθένας ξεχωριστά, σε μια επίπονη διαδικασία που θα εξαντλήσει ακόμη και τους πιο εξοικειωμένους με τους υπολογιστές. Οι πραγματικά αποφασισμένοι μπορούν πάντως να αναζητήσουν τους διάσπαρτους δείκτες τοποθεσίας (location markers) τους στον λογαριασμό της Google με την ονομασία myactivity.google.com.
Για να αποδείξει τη σημασία αυτών των δεικτών, το Associated Press δημιούργησε έναν ψηφιακό χάρτη των μετακινήσεων ενός φοιτητή του Πρίνστον, ο οποίος είχε μαζί του ένα κινητό τηλέφωνο με Android με το Ιστορικό Τοποθεσίας απενεργοποιημένο. Ο χάρτης περιελάμβανε την ακριβή διαδρομή του τρένου που χρησιμοποίησε ο φοιτητής και τους δρόμους που ακολούθησε σε τέσσερις συνοικίες της Νέας Υόρκης.
Ήταν αυτή η λεπτομερής χαρτογράφηση που επέτρεψε στο αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων να αντιληφθεί τη συγκεκριμένη πρακτική της Google. Κατά τη διάρκεια μιας πανεπιστημιακής έρευνας, μια φοιτήτρια του Μπέρκλεϊ αναγκάστηκε να επισκεφτεί γειτονιές της Νέας Υόρκης τις οποίες δεν είχε ξαναεπισκεφτεί. Και παρότι είχε απενεργοποιήσει το Ιστορικό Τοποθεσίας της, άρχισε να λαμβάνει διαφημίσεις για τοπικά καταστήματα. «Πώς γνώριζε η Google πού βρισκόμουν;» διερωτήθηκε η ίδια στο μπλογκ της.
Στο παράδειγμα μπορεί να ανιχνεύσει κανείς και το κίνητρο της εταιρείας, την εμμονή της με τον εντοπισμό των χρηστών της. Μόλις πέρσι, ο ιστότοπος Quartz αποκάλυπτε ότι η Google συνέλεγε στοιχεία για τους διάφορους πομπούς κινητής τηλεφωνίας από τους οποίους περνούσαν οι χρήστες στη διάρκεια των μετακινήσεών τους. Μετά τις αποκαλύψεις, η εταιρεία εγκατέλειψε τη συγκεκριμένη τακτική. Αλλά η παρακολούθηση συνεχίστηκε. Γιατί όμως;
«Χρησιμοποιούν τα δεδομένα για να χτίσουν διαφημιστικά προφίλ» σημειώνει ο Πίτερ Λεντς, αναλυτής της Dstillery, μιας από τις λίγες εταιρίες που έχουν μείνει να ανταγωνίζονται την Google στον τομέα της. «Περισσότερα δεδομένα σημαίνουν περισσότερα κέρδη γι’ αυτούς» υπογραμμίζει.
Για να αποκτήσει κανείς μια ιδέα για τα μεγέθη αυτών των κερδών, αρκεί να αναφέρουμε ότι τα έσοδα της εταιρείας από διαφημίσεις αυξήθηκαν πέρσι κατά 20%, φτάνοντας τα 95,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Στην τελευταία διάσκεψή της για θέματα μάρκετινγκ τον προηγούμενο μήνα, οι μάνατζερ της Google αποκάλυψαν τα μεγαλεπήβολα σχέδιά τους: ένα νέο εργαλείο που θα αποκαλείται «Τοπικές Εκστρατείες».
Ένα εργαλείο που, σύμφωνα με τους ίδιους, θα χρησιμοποιεί «δυναμικά» τις διαφημίσεις για να εκτινάξει τις επισκέψεις χρηστών σε εμπορικά καταστήματα. Θα μπορεί επίσης να μετρά την επιτυχία μιας διαφημιστικής καμπάνιας ανατρέχοντας στο ιστορικό τοποθεσίας των χρηστών.
Μπροστά σε ένα τέτοιο τεχνολογικό θαύμα, χαλάλι η ιδιωτική ζωή. Για τους λίγους οπισθοδρομικούς που παρ’ όλα αυτά τρομάζουν με κάτι τέτοια, υπάρχει πάντως λύση. Μια επίσκεψη στον ιστότοπο deseat.me χρησιμοποιεί πρωτόκολλα της Google ώστε κάποιος να διαγράψει σχεδόν ολοκληρωτικά τα ίχνη του από το Διαδίκτυο. Αργά ή γρήγορα, μάλλον εκεί θα καταλήξουμε όλοι μας…
Μιχάλης Τρίκκας
Πηγή: Η Αυγή
