Έγινε, περίπου, είδηση της ημέρας. Την εύρισκε κανείς αριστερά τε και δεξιά: ξενοδοχειακή μονάδα στην Κω, από κείνες τις μεγάλες και ιλουστρέ, οι οποίες, τάχα, φέρουν την ανάπτυξη σε κάθε τόπο, πριν προσλάβει τους υπαλλήλους της, τους έβαζε να υπογράφουν πως θα βαρύνονται με πρόστιμα, διαφόρων διαβαθμίσεων – 30 ευρώ εάν παραπονεθεί πελάτης, 10 ευρώ για τις καθυστερήσεις προσέλευσης. Και πως, ακόμα, θα τους υποβάλλει σε σωματικό έλεγχο, μην τυχόν και, φεύγοντας, υφαρπάξουν κατιτίς απ’ την περιουσία του εργοδότη.
Καινοφανές; Ουδόλως, θα έλεγαν οι παροικούντες ή όσοι κατανοούν τι σημαίνει βαριά βιομηχανία σε συνθήκες καπιταλισμού. Το υπόδειγμα της Κω είναι μια απολύτως κοινότοπη περίπτωση όπου οι νεοφεουδαλιστικές σχέσεις εργασίας είναι το κυρίαρχο μοντέλο.
Αν «η λεγόμενη πρωταρχική συσσώρευση δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά το ιστορικό προτσές του χωρισμού του παραγωγού από τα μέσα παραγωγής», σε έναν τόπο χειμαζόμενο -κυριολεκτικά- από τον επεκτατισμό της τουριστικής βιομηχανίας τούτη η συσσώρευση αποτελεί συμβάν διαρκείας.
Διότι: η μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία αναπτύχθηκε σε τουριστικές περιοχές όπως η Κως, εκεί όπου το νησιωτικό έδαφος ευνοούσε τις φαραωνικές ξενοδοχειακές μονάδες, δεν άντεξε, φυσικά, τον ανταγωνισμό. Κι επειδή η συντεταγμένη Πολιτεία, αντί να θέσει όρια -στον αριθμό των κλινών, στα περιβαλλοντικά ζητήματα κ.ο.κ.-, πριμοδότησε τους μεγαλοβιομήχανους του τουρισμού στην κοινωνία του ανεπτυγμένου καπιταλισμού, ο μικρομεσαίος έχασε τα δικά του μέσα παραγωγής, κοινώς τη μικρή του επιχείρηση, και μετατράπηκε σε νεόπτωχο. Προγραμμένοι προλετάριοι πλέον, έγιναν βορά στις σχέσεις εκμετάλλευσης που δημιουργήθηκαν.
Η σφετεριστική, οδυνηρή μετάβαση του είδους της επιχειρηματικότητας, από τη μικρομεσαία στην απολύτως συγκεντρωτική και η επικράτηση, επιπλέον, της βιομηχανίας του all Inclusive έφεραν τις εργασιακές σχέσεις δεκαετίες πίσω. Η συστημική κρίση, με την ανεργία να διογκώνεται πανελλαδικά, έκανε επίσης τη δουλειά της. Έτσι, έχουμε εργασία 30 ημερών τον μήνα με πληρωμή για 20, 12ωρο με σύμβαση 6ωρου και με μισθούς εξευτελιστικά χαμηλούς, ασφάλιση στο κατώτερο που ορίζει ο νόμος κ.ο.κ. Κλασική, στην ιστορία του καπιταλισμού, περίπτωση, όπου ο μικροϊδιοκτήτης καταντά υπάλληλος-υπόδουλος του κεφαλαίου.
Αλλά η έως εξαντλήσεως εκμετάλλευση των εργαζομένων στα θέρετρα των -όχι πάντα- καλοζωισμένων, με τις ανάλογες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας ή τις με κόλπα υπερβάσεις της είναι, εννοείται, παγκόσμιο φαινόμενο. Η δικτατορία των tour operators γεννά τέρατα και εθνικούς ανταγωνισμούς, με το προλεταριοποιημένο, σχεδόν όλων των βαθμίδων, προσωπικό να είναι ευεπίφορο σε κάθε είδους έκπτωση.
Ο μεγάλος κατήφορος δεν έφερε τις ανάλογες αντιδράσεις. Οι καταγγελίες των εργαζομένων μοιάζουν δυσανάλογα λίγες, αφού ο φόβος, συνήθως, παίρνει το πάνω χέρι από το αγωνιστικό φρόνημα.
Έτσι, η αντίδραση του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων και Σερβιτόρων Κω είναι όντως μια καλή είδηση. Το οποίο σωματείο, όπως λέει η ανακοίνωση, «θα προχωρήσει σε καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας και θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να μείνει αυτή η κατάπτυστη σύμβαση στα χαρτιά».
Πριν αλλάξουν οι συσχετισμοί και οι προτεραιότητες στο παραγωγικό μοντέλο, ώστε να ενισχυθεί και πάλι η μικρομεσαία επιχείρηση, το να αποκαλύπτεται η κόλαση της εκμετάλλευσης πίσω από τους παραδεισένιους -κατά πώς τους λένε- προορισμούς είναι πρωτίστως ανθρωπιστικό καθήκον.
Η Κατέ Καζάντη σπούδασε στο ΕΚΠΑ και είναι δημοσιογράφος.
Πηγή: Η Αυγή
