Από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων της, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, έδειξε ξεκάθαρα την αποστροφή της για καθετί δημόσιο. Τις υποδομές, την υγεία, την παιδεία, την ενέργεια, το κράτος πρόνοιας. Κατά τα προηγούμενα χρόνια, ξεδίπλωσε και εφάρμοσε, ένα ακραία νεοφιλελεύθερο σχέδιο ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας και απαξίωσης των κρατικών δομών, με στόχο τη δημιουργία ολιγοπωλίων – καρτέλ και την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων. Η υλοποίηση της πολιτικής αυτής, έκανε την καθημερινότητα της πλειοψηφίας δυσβάστακτη, ενώ σε κάθε κρίση, όπως για παράδειγμα η πανδημία του Covid, φανέρωσε κρατική αναλγησία και ανικανότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των συνεπειών της πολιτικής της κυβέρνησης αλλά και της διαφθοράς και της αδιαφάνειας των διαδικασιών, αποτελεί το έγκλημα των Τεμπών, όπου δύο σχεδόν χρόνια πριν δυο τρένα κινούνταν παράλληλα επί ένα τέταρτο, με αποτέλεσμα τη σύγκρουση και το θάνατο πενήντα επτά συμπολιτών μας. Ως φοιτητές και φοιτήτριες από την πρώτη στιγμή δεν μείναμε αμέτοχοι και δεν θα σταματήσουμε μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Η φοιτητική κοινότητα θρήνησε θύματα και αντέδρασε δυναμικά από την πρώτη στιγμή. Χιλιάδες φοιτητές βγήκαν στους δρόμους, απαιτώντας λογοδοσία, διαφάνεια και ουσιαστικές αλλαγές στις υποδομές και τις δημόσιες συγκοινωνίες. Δεν ήταν μια στιγμιαία αντίδραση, αλλά η έκφραση μιας γενιάς που αρνείται να αποδεχθεί την αδιαφορία ως κανονικότητα.
Η τραγωδία στα Τέμπη δεν ήταν ατύχημα. Ήταν το αποτέλεσμα μιας πολιτικής που θυσιάζει την ανθρώπινη ζωή στον βωμό του κέρδους, της ίδιας λογικής που απαξιώνει την παιδεία, μειώνει τη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων, υποβαθμίζει τα πτυχία και μετατρέπει τη γνώση σε εμπόρευμα. Όπως το κράτος άφησε τα τρένα να κινούνται στα τυφλά, έτσι αφήνει και την εκπαίδευση να λειτουργεί με ελλείψεις, υποστελεχωμένα τμήματα και φοιτητές που παλεύουν για ένα μέλλον αβέβαιο. Τελευταίο δείγμα της κυβερνητικής πολιτικής για την παιδεία αποτελεί το ζήτημα των διαγραφών. Σύμφωνα με τον νόμο 4957/2022, μετά τη λήξη του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτος αναμένεται να διαγραφούν εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας. Όπως προβλέπει η συγκεκριμένη ρύθμιση, όσοι φοιτητές υπερβαίνουν τα ν+2 χρόνια φοίτησης θα διαγράφονται, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν κάποιο άλλο κριτήριο. Πρόκειται για έναν νόμο με εξαιρετικά σαφή ταξική στόχευση, που έρχεται να εντατικοποιήσει περαιτέρω τις συνθήκες φοίτησης στο ελληνικό πανεπιστήμιο και να εντείνει την πίεση σε χιλιάδες φοιτητές, που λόγω της αντικειμενικά δύσκολης οικονομικής πραγματικότητας, είναι αναγκασμένοι να εργάζονται πολλές ώρες και συχνά σε εξαντλητικές συνθήκες, για να ανταπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος των ενοικίων και της κάλυψης των βιοτικών τους αναγκών, τις οποίες, αν και θα έπρεπε, το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο δεν καλύπτει. Παράλληλα με δεδομένη την περσινή αντισυνταγματική παράκαμψη του άρθρου 16, και την πρόβλεψη για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, είναι ξεκάθαρη και η κερδοσκοπική διάσταση του ζητήματος. Με λίγα λόγια, φοιτητές θα διαγράφονται από το δημόσιο πανεπιστήμιο, για να δημιουργηθεί πελατεία για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που με βάση τα κυβερνητικά σχέδια πρόκειται να λειτουργήσουν στο άμεσο μέλλον. Αυτά, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι όσοι φοιτητές παραμένουν εγγεγραμμένοι μετά να ν+2 έτη δεν αποτελούν κανένα κόστος για το πανεπιστήμιο καθώς χάνουν τα όποια προνόμια απορρέουν από τη φοιτητική τους ιδιότητα. Η προοπτική εφαρμογής του μέτρου, έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία σε όλη την ακαδημαϊκή κοινότητα, η οποία σύσσωμη τάσσεται κατά. Ήδη η μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητικών συλλόγων της χώρας έχει τεθεί σε αγωνιστική τροχιά, ενώ το ζήτημα απασχόλησε την σύνοδο των πρυτάνεων η οποία επίσης εξέφρασε την αντίθεση της.
Το φοιτητικό κίνημα απέδειξε πως η νέα γενιά δεν θα δεχτεί να ζήσει σε έναν κόσμο που της στερεί το μέλλον. Οι φοιτητές δεν βγήκαν στους δρόμους μόνο για να αποδοθεί δικαιοσύνη, αλλά για να ακουστεί η φωνή μιας γενιάς που απαιτεί αλλαγή. Δεν ξεχνούν, δεν σωπαίνουν και δεν συμβιβάζονται.
Η παιδεία δεν είναι αποκομμένη από την κοινωνία. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που υποχρηματοδοτείται και συρρικνώνεται παράγει πολίτες που μαθαίνουν να συμβιβάζονται με την αδικία. Όταν κλείνουν οι φοιτητικές εστίες, όταν οι φοιτητές εργάζονται σε άθλιες συνθήκες για να επιβιώσουν, όταν τα πτυχία χάνουν την αξία τους, τότε η κοινωνία προετοιμάζεται για την επόμενη καταστροφή, για το επόμενο «ανθρώπινο λάθος» που θα βαφτεί με αίμα.
Γι’ αυτό, ο αγώνας για την παιδεία είναι αγώνας για τη ζωή. Οι φοιτητές δεν παλεύουν μόνο για ένα καλύτερο πανεπιστήμιο, αλλά για μια κοινωνία που δεν θα θρηνεί θύματα της αδιαφορίας και της ιδιωτικοποίησης. Από τις διαδηλώσεις για τα Τέμπη μέχρι τις κινητοποιήσεις για δημόσια και δωρεάν παιδεία, η νέα γενιά στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: Δεν θα γίνουμε η γενιά που σιώπησε. Θα είμαστε η γενιά που άλλαξε τα πράγματα.
Η κοινωνική οργή δεν μπορεί να ξεθωριάσει, ούτε να γίνει παθητικός αποδέκτης της στασιμότητας. Η επόμενη μέρα ανήκει σε όσους συνεχίζουν να αγωνίζονται – όχι μόνο για να τιμήσουν τη μνήμη των θυμάτων, αλλά και για να μπει ένα τέλος στην κρατική αδιαφορία που οδηγεί σε εγκλήματα.
*Ο Γιάννης Δημητρίου και ο Κώστας Τσικουδακης, είναι μέλη του Δικτύου Προοδευτικών και Αριστερών Φοιτητών
