Δεν ήταν το σημαντικότερο, ήταν όμως το πιο εκκωφαντικό από τα διεθνή της εβδομάδας που πέρασε. Ο απόηχός του θα ακούγεται για πολύ.
Ο λόγος για την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να καταθέσει δημοσίως τα σχέδια του για τη Γάζα, στη συνάντησή του με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου την περασμένη Τετάρτη στον Λευκό Οίκο.
Μετά το τέλος των εχθροπραξιών, είπε ο αμερικανός πρόεδρος, οι ΗΠΑ «θα θέσουν υπό τον έλεγχό τους» τη Λωρίδα, αναπτύσσοντας, αν χρειαστεί, αμερικανικά στρατεύματα, και θα την ξαναχτίσουν, αναδεικνύοντας μέσα από τα ερείπια μια «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» −έχοντας, βεβαίως, εκτοπίσει προηγουμένως τα δύο εκατομμύρια των παλαιστινίων κατοίκων σε μια, υποτίθεται, νέα γη τη Επαγγελίας, όπου, βεβαιότατα, θα ενταφιαστεί οριστικά κάθε προοπτική ύπαρξης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Στις πολλές και εύλογες αντιδράσεις που υπήρξαν, ξεκινώντας από τον ΟΗΕ, η αμερικανική πλευρά επιχείρησε κατευναστικά. Ο πρόεδρος πρότεινε γενναιόδωρα οι ΗΠΑ να βοηθήσουν απομακρύνοντας τα συντρίμμια και τα εκρηκτικά, κτίζοντας κατοικίες και επιχειρήσεις για να μπορέσουν αύριο να επιστρέψουν οι άνθρωποι στα σπίτια τους, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο. Το μόνο που θέλει ο πρόεδρος είναι οι Παλαιστίνιοι να μετεγκατασταθούν προσωρινά, υποστήριξε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ επανήλθε αμετακίνητος. Το Ισραήλ θα παραδώσει τη Λωρίδα της Γάζας στις ΗΠΑ μετά το τέλος των μαχών, χωρίς να χρειαστεί να σταλούν αμερικανοί στρατιώτες, δήλωσε την Πέμπτη.
Δεν του το υπαγόρευσε η έπαρση που χαρακτηρίζει τις δημόσιες τοποθετήσεις του. Τα σχέδια για τη Γάζα έχουν μέλλον –με παραλλαγές, ναι, με στρατηγική στόχευση μία και μόνη: να γίνει ξανά μεγάλη η Αμερική (MAGA).
Η ίδια στρατηγική που υπαγόρευσε την απόφασή του το περασμένο Σάββατο να επιβάλει δασμούς 10% στις εισαγωγές από την Κίνα, και 25% ειδικά στον Καναδά και στο Μεξικό, επειδή, υποτίθεται, οι δύο αυτές χώρες δεν συγκρατούν επαρκώς την είσοδο παράτυπων μεταναστών και ναρκωτικών ουσιών στις ΗΠΑ.
O πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, αντέδρασε άμεσα, ανακοινώνοντας δασμούς 25% σε περίπου το 1/3 των προϊόντων που εξάγονται από τις ΗΠΑ στη χώρα του ετησίως.
Η πρόεδρός του Μεξικού, Κλάουντια Σέινμπαουμ, απέρριψε την κατηγορία του κ. Τραμπ περί «απαράδεκτης συμμαχίας» του μεξικανικό κράτος με τα καρτέλ ναρκωτικών και δήλωσε ότι έχει δώσει εντολή επεξεργασίας «σχεδίου Β» για την επιβολή δασμολογικών αντιποίνων.
Η Κίνα αντέδρασε με μια λιτή ανακοίνωση του υπουργείου Εμπορίου: έντονη δυσαρέσκεια και υπόσχεση για «αντίστοιχα αντίμετρα», γενικώς. Δύο ημέρες αργότερα, το υπουργείο Οικονομικών εξειδίκευσε ότι, ξεκινώντας στις 10 Φεβρουαρίου, θα επιβληθούν πρόσθετοι δασμοί 15% στις εισαγωγές άνθρακα και υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, και 10% στο αργό πετρέλαιο και στον αγροτικό εξοπλισμό, μεταξύ άλλων.
Ό,τι ακολούθησε τα επόμενα δύο εικοσιτετράωρα, χρίζει διπλής ανάγνωσης.
Τη Δευτέρα, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία του αμερικανού προέδρου με την μεξικανή ομόλογό του, ανακοινώθηκε ότι συμφωνήθηκε η επιβολή δασμών να ανασταλεί για ένα μήνα, ώστε να υπάρξουν διαπραγματεύσεις και το Μεξικό να παρατάξει στα σύνορά του με τις ΗΠΑ 10.000 στρατιώτες κατά της εισροής ναρκωτικών.
Την Τρίτη, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε την απόφαση του να αναστείλει για τουλάχιστον ένα μήνα την επιβολή δασμών στον Καναδά, μετά από διαβούλευση με τον καναδό πρωθυπουργό, ο οποίοςδεσμεύτηκε ότι η χώρα του να περιορίσει τις ροές μεταναστών και να καταπολεμήσει τη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών στα σύνορα με τις ΗΠΑ.
Ερμηνεύτηκε αυτή η τροπή ως αποτέλεσμα του πειθαναγκασμού των δύο εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ να συμμορφωθούν με τις επιταγές της «συνταγής» Τραμπ, που, άρα, κρίνεται επιτυχής. Θεωρήθηκε, αφετέρου, ότι πλήττοντας με ακόμη υψηλότερους δασμούς χώρες όπως ο Καναδάς, οι ΗΠΑ προσφέρουν στην Κίνα ανοιχτό πεδίο ενίσχυσης των εμπορικών σχέσεών της με τους θιγόμενους, δελεάζοντάς τους με δασμολογικές ελαφρύνσεις.
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει πάντα η απειλή του πληθωρισμού, σε καιρούς που το κόστος ζωής παραμένει το μείζον για πολλούς Αμερικανούς. Ενός πληθωρισμού τον οποίο η επιβολή δασμών στον Καναδά και στο Μεξικό –δύο χώρες που αντιπροσώπευαν το 30% των αμερικανικών εισαγωγών το 2024− θα μπορούσε να εκτινάξει από το 2,9% σήμερα στο 3,4%, «αποχαιρετώντας» τον επιδιωκόμενο βέλτιστο στόχο του 2%.
Με ανάρτησή του στο Truth Social το πρωί της περασμένης Κυριακής, ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι οι δασμοί που είχε επιβάλει την προηγουμένη στον Καναδά και το Μεξικό «ενδέχεται» να πληγώσουν τους Αμερικανούς, όμως «αξίζουν το τίμημα», καθώς έτσι «θα αποκαταστήσουμε το μεγαλείο της Αμερικής».
Το οποίο μεγαλείο αναμετριέται, εμφανώς, με το γεγονός ότι την περίοδο 2019-2023 ο μέσος αμερικανικός μισθός αυξήθηκε κατά 12%, όταν:
Το μέσο μηνιαίο ενοίκιο αυξήθηκε κατά 38%· το μέσο κόστος μεταφοράς για την αμερικανική οικογένεια αυξήθηκε κατά 41%· το «καλάθι της νοικοκυράς» ακρίβυνε κατά 23%.
Το τσουνάμι δασμών που σχεδιάζει ο Ντ. Τραμπ προς αποκατάσταση του μεγαλείου της Αμερικής θα το πληρώσει πρωτίστως ο αμερικανός καταναλωτής, στον οποίο οι εταιρείες εισαγωγής θα μετακυλήσουν το κόστος των δασμών τους οποίους θα πληρώσουν οι ίδιες.
Τη βδομάδα που πέρασε ο πλανήτης είχε μια πρόγευση του πώς ο νέος αμερικανός πρόεδρος σκοπεύει να επιβάλει τη νέα τάξη πραγμάτων που οραματίζεται.
Αν συνεχίσει έτσι, κινδυνεύει να αυτοτραυματιστεί, προεξοφλούν διεθνείς αναλυτές. Κατ’ άλλους, διακινδυνεύει έναν νέο αντιαμερικανισμό, από τον οποίο θα ευνοηθεί πρωτίστως η Κίνα.
Η χειρότερη τροπή για όλους ανεξαιρέτως θα ήταν η κατάρρευση των κανόνων που διέπουν το παγκόσμιο οικονομικό και γεωπολιτικό οικοδόμημα τα τελευταία ογδόντα χρόνια. Επισφαλείς ισορροπίες και σχήματα εντός των οποίων επιβίωσε και η Ελλάδα και τα οποία σήμερα απειλούνται από την αλαζονεία του ισχυρού, που αυταπατάται ότι μπορεί να καταφεύγει στη ασφάλεια του δυτικού ημισφαιρίου όποτε χρειαστεί.
Κωστής Γιούργος
