Τόνια Τσίτσοβιτς

Στην Ιταλία, η υποχώρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμβαδίζει με τη δεξιά στροφή της κοινωνίας. Δεν θα τολμούσε παλαιότερα η νεοφασιστική Forza Nuova να επιτεθεί με καπνογόνα στην έδρα της Ένωσης Αντιστασιακών, όπως δεν θα τολμούσε ο Δήμος της Βερόνα να εγκρίνει ψηφίσματα κατά του δικαιώματος των γυναικών στην έκτρωση. Οι ρατσιστικές επιθέσεις είναι συχνές και το διαδίκτυο πλημμυρίζει από μίσος, πρώτα για τις γυναίκες, έπειτα για τους μετανάστες, στη συνέχεια για τους εβραίους και τους ομοφυλόφιλους. Σε έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας αναφέρεται ότι «στην Ιταλία υπάρχει κατασταλτική διαχείριση των μεταναστών και επίθεση στα ανθρώπινα δικαιώματα». Ο νόμος για την ασφάλεια, λέει η οργάνωση, περιέχει μέτρα που «βλάπτουν σοβαρά τα ανθρώπινα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών και έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των ατόμων που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση στην Ιταλία». Το 2018 οι αναγκαστικές εξώσεις εξακολούθησαν, πλήττοντας περισσότερο οικογένειες ρομά και ομάδες προσφύγων και μεταναστών, «χωρίς οι αρχές να τους προσφέρουν κατάλληλες εναλλακτικές στέγασης». Η «σκληρή γραμμή» που επιβάλλει η νέα κυβέρνηση στο θέμα των εξώσεων «κινδυνεύει να αυξήσει το 2019 τον αριθμό των άστεγων ατόμων και οικογενειών χωρίς εναλλακτικές λύσεις».

Ο πανικός αντανακλάται στις εφημερίδες. Πηχιαίοι τίτλοι, εγχώριοι και διεθνείς, που αναρωτιούνται αν η Ιταλία θα καταλήξει σαν την Ελλάδα. Θα αναγκαστεί η Ιταλία να υποχωρήσει στις απαιτήσεις της Κομισιόν ή θα εναντιωθεί και θα οδηγήσει την ευρωζώνη στη διάλυση; Οι πολιτικοί που ανήκουν στην κυβερνητική πλευρά, σχεδόν στην πλειοψηφία τους, δείχνουν να προσβάλλονται για τη σύγκριση με την Ελλάδα. «Είναι ποτέ δυνατόν; Εμείς είμαστε μεγάλοι, είμαστε δυνατοί, εμείς έχουμε άλλου είδους προβλήματα. Πώς τολμάνε να μας συγκρίνουν;». Όμως, δεν είναι μόνο η οικονομική πολιτική της Ιταλίας που αναστατώνει το σύμπαν. Η συμμαχία με τα ακροδεξιά στοιχεία της Ευρώπης προχωρά ακάθεκτη, ενώ η αριστερά φαίνεται να χάνει δυνάμεις.

Οι αντιδράσεις στην ξενοφοβική πολιτική της Ιταλίας επαφίενται πλέον στην κοινωνία των πολιτών. 215 διανοούμενοι υπέγραψαν μια επιστολή (η συγκέντρωση υπογραφών συνεχίζεται), στην οποία η μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης Σαλβίνι – Ντι Μάιο καταγγέλλεται ως «αντισυνταγματική και αντίθετη με τα πιο στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα». Οι υπογράφοντες τονίζουν: «Στο μέλλον δεν θα παρακολουθούμε χωρίς να αντιταχθούμε με όλα τα ενδεχόμενα νόμιμα μέσα την επαναπροώθηση ανθρωπιστικών σκαφών, την απειλή «απογραφών» εθνικο-ρατσιστικού τύπου ή άλλα γεγονότα παρόμοιας σοβαρότητας. Καταγγέλλουμε ως εξίσου επικίνδυνο, αντισυνταγματικό και απαράδεκτο ολόκληρο τον ευρωπαϊκό πολιτικό άξονα ρατσιστικού και εθνικιστικού προσανατολισμού προς τον οποίο βλέπει ιδεολογικά αυτή η κυβέρνηση. Ανέκαθεν οι μεταναστευτικές ροές είναι φυσικές και ουσιώδεις για τις ανθρώπινες κοινωνίες. Ο σεβασμός της πολιτιστικής διαφορετικότητας, του δικαιώματος στο άσυλο και του δικαιώματος ένταξης, αρχών που κατακτήθηκαν στην Ευρώπη με την ήττα του ναζισμού και του φασισμού, είναι ο μοναδικός δρόμος που είναι αναγκαίο να ρυθμιστεί και να διανυθεί, φυσικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ζητάμε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να απαγορεύσει ως αντισυνταγματικό κάθε μέτρο που εμπνέεται από εθνικές-ρατσιστικές διακρίσεις ή που βλάπτει το δικαίωμα στο άσυλο». Το κείμενο με τις υπογραφές θα αποσταλεί στον Σέρτζιο Ματαρέλα, τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι αξιέπαινες κινήσεις αυτού του είδους, όμως, δεν επαρκούν για να αναστρέψουν τον εκφασισμό της κοινωνίας, για τον οποίο ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η αριστερά της Ιταλίας, μια αριστερά με έλλειμμα στόχων, χωρίς ενωτική διάθεση και με εμφανές έλλειμμα ηγεσίας.