Independent News

Η κάθε εταιρεία, η οποία έχει βγάλει την αντίστοιχη πατέντα, η Pfizer ή οποιαδήποτε άλλη, χρηματοδοτήθηκαν κατά 80 – 90% με δημόσιο χρήμα για να πετύχουν αυτό που πέτυχαν. Σας ρωτώ, ποιος έχει το ηθικό και πολιτικό δικαίωμα να ισχυρίζεται ότι η πατέντα, ως αποτέλεσμα μιας έρευνας που κατέληξε στην παραγωγή του συγκεκριμένου εμβολίου, είναι πάνω  από το δικαίωμα του κόσμου στην ίδια τη ζωή; Ποιος μπορεί να πει ότι αναγνωρίζουμε ιδιοκτησιακά δικαιώματα σε μια εταιρεία που θα αποφασίσει αυτή κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα δώσει το ελεύθερο να παράγεται αυτό το εμβόλιο για να σωθούν χιλιάδες ζωές σ’ αυτό τον πλανήτη; Αυτό είναι κομβικό θέμα». «Βγήκε ο πρωθυπουργός να χαριτολογήσει και να πει “μας προτείνετε να κρατικοποιήσουμε την Pfizer;”. Όχι βέβαια! Αλλά σε κάποια τέτοια κορυφαία ζητήματα, οφείλουν οι κυβερνήσεις όλου του κόσμου -και σ’ αυτό έχει ευθύνη η ελληνική κυβέρνηση, που θα έπρεπε να πρωτοστατήσει σε μια τέτοια προσπάθεια- να προσπαθήσουν να άρουν τα εμπόδια και να παραδοθεί η πατέντα σε άλλες ευρωπαϊκές φαρμακοβιομηχανίες για να έχουμε σύντομα μαζικά εμβόλια για όλο τον κόσμο». «Με κατάλληλες συνέργειες, θα μπορούσαν, μία, δύο, τρεις ευρωπαϊκές φαρμακοβιομηχανίες, που τώρα δεν μπορούν να το κάνουν με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, να τους δοθεί η πατέντα και να έχουμε μια μαζική παραγωγή των φαρμάκων. Αυτό δεν είναι ρεαλιστικό; Είναι ρεαλιστικότατο, βαθιά ανθρώπινο και αξιακό. Αλλά όταν πιστεύουμε ότι τα κέρδη θα πρέπει να είναι πάνω από την ανθρώπινη ζωή, τότε θα χαμογελάμε αμήχανα και θα λέμε “τι να κάνουμε”; «θα ήθελα ο Έλληνας πρωθυπουργός, όποιος κι αν ήταν αυτός, να στείλει μια επιστολή στους ομολόγους του, να μιλήσει σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς, να πάει εκπρόσωπός μας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και να βάλει το θέμα, να υπάρξει ένα κίνημα υπέρ της ανθρώπινης ζωής και του εμβολιασμού. Δεν είναι ουτοπία αυτό. Δυστοπία είναι αυτό που ζούμε τώρα».

Πρέπει να απορρίψουμε την ιδέα σύμφωνα με την οποία, φαινόμενα όπως μια επιδημία ανοίγουν τον δρόμο αυτόματα σε πολιτικό νεωτερισμό και επιθυμητό κοινωνικό μετασχηματισμό. Στη νέα περίοδο θα διατηρήσουν την πολιτική τους δύναμη μόνον οι νέες διακηρύξεις και οι πεποιθήσεις που αφορούν τα νοσοκομεία και τη δημόσια υγεία, τα σχολεία και την ισότητα στην παιδεία, την περίθαλψη των ηλικιωμένων, την ευάλωτη θέση των γυναικών. Είναι τα ζητήματα στα οποία πρέπει να αρθρώσουμε λόγο, για τους νέους κινδύνους που ανέδειξε η επιδημία, κατανοώντας ταυτόχρονα τις νέες και παλιότερες απειλές. Ο δικός μας πολιτικός λόγος πρέπει να συνέχει τις ανισότητες, με τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, την οικολογική κρίση και τις επιπτώσεις του ψηφιακού καπιταλισμού. Δεν γίνεται να ξεχνιέται στην ανάλυση μας και κυρίως στο Πρόγραμμα μας ότι ένας νέος ψηφιακός καπιταλισμός ξημερώνει. Νέες ανισότητες επιβάλλονται με εργαλεία την ψηφιοποίηση της οικονομίας και τις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου. Η «αμαζονοποίηση» του λιανικού εμπορίου κερδίζει συνεχώς έδαφος, εξορίζοντας τις μικρές επιχειρήσεις του κλάδου σε περιοχές όπου η ψηφιοποίηση δεν έχει πρόσβαση. Την ίδια στιγμή, ο κόσμος της εργασίας γίνεται περισσότερο ευάλωτος, περισσότερο ανασφαλής από ποτέ, και οι κοινωνίες απειλούνται από ένα καθεστώς επιτήρησης, από τον αόρατο «μεγάλο αδελφό». Έμφαση πρέπει να δίνουμε στα ζητήματα της κλιματικής κρίσης, στα ζητήματα της Δίκαιης Μετάβασης, από την οικονομία των εξορύξεων και των ορυκτών καυσίμων στις ανανεώσιμες πηγές. Στο δικό μας συντακτικό η μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιη, δηλαδή να δίνει προτεραιότητα στον άνθρωπο και να μεριμνά για τις περιφέρειες, τους κλάδους και τους εργαζομένους που θα έρθουν αντιμέτωποι με τις μεγάλες προκλήσεις. Το νόημα της δικαιοσύνης είναι ευρύτερο και εκτείνεται σε ζητήματα περιβαλλοντικής και κλιματικής δικαιοσύνης, καθώς και σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συμμετοχικών διαδικασιών που επιτρέπουν σε όλους τους ενδιαφερόμενους να εμπλακούν όχι μόνο στην εφαρμογή αλλά και στον σχεδιασμό των πολιτικών μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Οι αντιστάσεις, οι μετασχηματισμοί απαιτούν συμμαχίες, κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, με αυτή την έννοια η πρόσκληση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απευθύνεται σε πολλούς: Όσους δηλαδή επιλέγουν ως πεδία πολιτικής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη το κοινωνικό ζήτημα, δηλαδή τη νέα φτώχεια, την ανεργία, την υπεράσπιση της δημόσιας υγείας και της δημόσιας παιδείας, την προστασία της εργασίας απέναντι στις ευελιξίες και τους περιπλανώμενους εργαζόμενους. Όσους μεριμνούν και συμπάσχουν για τους ανθρώπους του πολιτισμού, την καλλιτεχνική δημιουργία, που υπερασπίζονται το περιβάλλον και τη βιώσιμη πόλη για όλους, όχι μόνο για τους επισκέπτες και τη βιομηχανία της διασκέδασης Όσους ανησυχούν για την κλιματική κρίση και το νέο «κατασκοπευτικό» καπιταλισμό. Όσους αντιδρούν απέναντι στο δόγμα του Νόμου και της Τάξης Η πρόσκληση για συνεργασία πρέπει να είναι ανοικτή, χωρίς ημερομηνία λήξης, βλέπετε, άλλες φορές η Ιστορία φαίνεται καθηλωμένη και άλλοτε τρέχει. Συνήθως αναπάντεχα.

«Οι πρώτοι εμβολιασμοί είναι ένα θετικό, αποφασιστικό βήμα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ωστόσο δεν μπορεί να είναι το άλλοθι για να μη ληφθούν παράλληλα μέτρα ενίσχυσης του δημόσιου συστήματος υγείας, δεν μπορεί να είναι το άλλοθι μιας απραξίας». «Το δημόσιο αγαθό της υγείας θα πρέπει να υπηρετείται από ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας, άρα να πάνε στην άκρη όλες αυτές οι προγραμματικές αγκυλώσεις και οι ιδεοληψίες που κατά κόρον ακούστηκαν το προηγούμενο διάστημα από τη ΝΔ και από άλλα κόμματα αυτού του ιδεολογικού φάσματος, ότι μπορεί ο ιδιωτικός τομέας να υποκαταστήσει τον δημόσιο. Αυτό φάνηκε ότι δεν μπορεί να γίνει ακόμα και στις πιο ανεπτυγμένες χώρες». Με δεδομένο το μεγάλο μέγεθος της ύφεσης, το κρίσιμο ζήτημα είναι αν θα στηρίξουμε ένα ευρύτερο κομμάτι της κοινωνίας, αντί για λίγους ισχυρούς «Η ύφεση είναι ανεξέλεγκτη κι αυτό θα έχει άμεσες επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. […] Σημασία έχει μέσα από ποια στρατηγική, εξόδου από αυτή την κρίση, θα αντιμετωπίσουμε τις συνέπειές της. Θα αρκεστούμε να βλέπουμε τα πράγματα να εξελίσσονται από μόνα τους, να βλέπουμε μια βίαιη αναδιάρθρωση υπέρ κάποιων λίγων και ισχυρών; Ή θα επιλέξουμε να στηρίξουμε ένα ευρύτερο κομμάτι της κοινωνίας, είτε αυτό αφορά εργαζόμενους, είτε αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Αυτό βέβαια θέλει και αντίστοιχες πολιτικές. Αυτές τις πολιτικές, ενώ είχε τη δυνατότητα, η κυβέρνηση δεν τις ακολούθησε».

[Η κυβέρνηση] προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις σημερινές συνθήκες για να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις, όπως εκείνη τις ονομάζει. Λόγω της πανδημίας, λόγω των καταστάσεων και των ειδικών συνθηκών, ο κόσμος φοβάται, δεν ενημερώνεται, δεν εκδηλώνει τη δυσαρέσκειά του, δεν διατυπώνει τα ερωτήματά του και αυτό το εκμεταλλεύεται η κυβέρνηση. (...) Όλα αυτά υπηρετούνται από ένα παραθεσμικό δίκτυο που έχει διαμορφώσει η κυβέρνηση σε όλους τους αρμούς της κοινωνίας. Ενημέρωση, παραδικαστικά κυκλώματα, Δικαιοσύνη. Όλα αυτά μαζί, εάν συνδυαστούν με την υποβάθμιση των διαδικασιών του κοινοβουλίου, φέρνουν στην επιφάνεια ένα μείζον θέμα, πια, λειτουργίας της Δημοκρατίας στην Ελλάδα σήμερα. (...) Αναφέρομαι στην άρνηση, έπειτα από τα επίμονα και συγκεκριμένα αιτήματα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, να συζητηθεί στη Διαρκή Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας το θέμα του παράλληλου συστήματος καταγραφής των κρουσμάτων. Αναφέρομαι στις τροπολογίες που είδαμε στο τελευταίο νομοσχέδιο μία ώρα πριν κλείσει η συζήτηση, που δεν ήταν τροπολογίες νομοτεχνικής βελτίωσης ή για διαδικαστικά ζητήματα, ήταν για πάρα πολύ σοβαρά θέματα. Αναφέρομαι και σε μια γενικευμένη στρατηγική καταστολής που τη βλέπουμε πια καθημερινά στο δρόμο, η οποία υλοποιείται με αφορμή την τήρηση των μέτρων κατά της πανδημίας. Σκοπός είναι να εμπεδωθεί μια κουλτούρα φόβου και μη διεκδίκησης στον κόσμο. (...) Η ύπαρξη του παραθεσμικού δικτύου είναι μέρος ενός σχεδιασμού εκ μέρους της κυβέρνησης, πρώτα απ’ όλα για να αποσπά την κοινή γνώμη από τα μείζονα ζητήματα και να σκεπάσει έτσι και τις δικές της παραλείψεις, αδυναμίες και ευθύνες. Δεν είναι καθόλου τυχαίος και ουδέτερος ο χρόνος, αλλά και ο τρόπος κυρίως, που αναδείχθηκε αυτή η υπόθεση με την Folli Follie, που εκ των πραγμάτων, κοιτώντας κανείς ψύχραιμα τα γεγονότα, βλέπει ότι είναι μια αστεία περίπτωση ως προς τη συσχέτιση με πολιτικά πρόσωπα από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά να είστε βέβαιοι ότι θα πάμε έτσι.

Βαδίζουμε σε μια “ορμπανοποίηση” της πολιτικής ζωής. […] Μιλάω και για τις απαγορεύσεις του Χρυσοχοΐδη, ο οποίος δεν είναι υπουργός Προστασίας του Πολίτη, είναι ο υπουργός τρομοκράτησης της κοινωνίας. Είδατε τι συνέβη με τους τρεις συνδικαλιστές που πήγαν να απλώσουν ένα πανό με τη λέξη “πεινάμε” και τους μπαγλάρωσαν; Δεκάδες προληπτικές συλλήψεις που γίνονται καθημερινά με νέα παιδιά, τα οποία σύρονται μέσω προσαγωγών και τους συμπεριφέρονται σκαιά;

«Βρισκόμαστε στην έναρξη της τελευταίας φάσης της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό, ο οποίος θεωρητικά θα έπρεπε να ενσωματώνει όλες εκείνες τις προβλέψεις, δηλαδή τις δαπάνες, για να μπορέσουμε να θωρακίσουμε το σύστημα υγείας, να μπορέσουμε να κλείσουμε “τρύπες”, να στηρίξουμε επιχειρήσεις, να στηρίξουμε εργαζόμενους. Τίποτα από όλα αυτά δεν υπάρχει. Αυτό είναι προκλητικό από μόνο του, “μιλάει”, δεν χρειάζεται να λέμε πάρα πολλά επιχειρήματα, θα πρέπει απλά και μόνο να μοιράζουμε τα νούμερα που προβλέπει ως δημόσιες δαπάνες ο Προϋπολογισμός για το επόμενο έτος, όταν μας ρωτάει ο κόσμος». «Στην υγεία έχουμε μείωση, ο κοινωνικός προϋπολογισμός μειώνεται, στον πολιτισμό έχουμε μείωση. Στον πολιτισμό, ο οποίος τρώει απανωτά “χαστούκια”, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων της πολιτιστικής δημιουργίας, πένεται. Οι εικόνες με τα συσσίτια φαίνεται ότι επεκτείνονται, πέρα από τη Θεσσαλονίκη, πια».

Ήταν ένα ντελίριο αυταρχισμού που δεν έχει προηγούμενο. Δυστυχώς ο κ. Χρυσοχοΐδης σπάει ρεκόρ. Πριν από λίγους μήνες είχαμε δει εκείνες της απείρου κάλλους σκηνές, να μπαίνουν στους κινηματογράφους και να βγάζουν τους 15χρονους που έβλεπαν την ταινία «Τζόκερ». Είχαμε δει την εισβολή στο σπίτι του κ. Ινδαρέ, είχαμε δει τα γεγονότα στην ΑΣΟΕ. Τώρα ξεπέρασε ακόμα και αυτό ο κ. Χρυσοχοΐδης. Μόλις πριν από μία βδομάδα ψήφισαν τον πτωχευτικό νόμο, αδιαφορώντας εάν κάποιοι άνθρωποι βρεθούν έξω από τα σπίτια τους σ’ αυτές τις συνθήκες. Και τώρα φέρνουν νόμο για τα εργασιακά ζητήματα, όπου για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μετά το 1974, δεν θα πληρώνονται οι υπερωρίες. Είπαμε στον κ. Μητσοτάκη ότι εάν θέλει να υπάρξει ένα κοινό, εξάμηνο σχέδιο, για την αντιμετώπιση της πανδημίας, πολύ ευχαρίστως.  Αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να “παγώσουν” κι όλες οι άλλες οι διχαστικές πολιτικές, όλες οι πολιτικές που με “ευκαιρία” την πανδημία προωθούν τη δική του αντίληψη για τα ζητήματα της οικονομίας ή της εργασίας. Διότι δυστυχώς, απ’ ότι φαίνεται, είναι αμετανόητα νεοφιλελεύθερος. Και φοβάμαι πάρα πολύ ότι μετά τη πανδημία, εάν αφήσουμε τον κ. Μητσοτάκη να κάνει πράξη τις ιδέες και τις σκέψεις του, ο κόσμος θα είναι πάρα πολύ χειρότερος και στο πεδίο της εργασίας και στο πεδίο της οικονομίας.

Θέλω να είμαι σαφής και ειλικρινής, υπήρχαν και υπάρχουν και εξωγενείς παράγοντες, αυτό είναι κάτι που το βλέπουμε και στην Ευρώπη που φέρανε αυτή την επιδείνωση στο δεύτερο κύμα. Ακούγοντας, όμως, τους επιστήμονες τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, σας θυμίζω τις προβλέψεις του ΑΠΘ από τις 19 Οκτωβρίου και ύστερα που είχαν δώσει κάτι νούμερα που τότε μας φαινόντουσαν ανατριχιαστικά, ακούγοντας αυτά που λένε οι επιστήμονες και τώρα για την τεράστια αβεβαιότητα που υπάρχει γύρω από τον ιό, είναι σαφές ότι την σφραγίδα της αποτυχίας και ότι εσπευσμένα φτάνουμε σήμερα σε αυτό το lockdown δεν μπορεί παρά να τη φέρνει η ίδια η κυβέρνηση. Άλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός χθες, ανέλαβε πλήρως την πολιτική ευθύνη για το πως στο διάγγελμά του πριν από πέντε μέρες είπε άλλα πράγματα και μέσα σε πέντε μέρες προχωράει στο ριζικό lockdown. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι δεν ελήφθησαν έγκαιρα μέτρα για τις εστίες πιθανής, και βέβαιης όπως φάνηκε, μετάδοσης και αναμετάδοσης του ιού, δεν ελήφθησαν μέτρα για την στήριξη του δημόσιου συστήματος υγείας, υπήρχε εφησυχασμός, υπήρχαν αυταπάτες ή υπήρχαν και διαφορετικές πολιτικές οπτικές για το τι έπρεπε να γίνει για την υγεία του κόσμου, για τα σχολεία, για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, για τον τουρισμό, για την ενίσχυση των επιχειρήσεων που είναι πολύ κρίσιμο ζήτημα. Θεωρώ, λοιπόν, ότι πρόκειται για μια μεγάλη πολιτική αποτυχία πάνω σε ένα ζήτημα που είναι εξαιρετικά κρίσιμο για την υγεία του λαού, για την οικονομία. Κύματα νέας φτωχοποίησης μπορεί να έρθουν και από το δεύτερο lockdown. Γενικά, πιστεύω ότι η υπογραφή σε αυτό το δεύτερο lockdown είναι σε τελευταία ανάλυση της κυβέρνησης και του κ. Μητσοτάκη προσωπικά.

Είναι σαφές ότι υπήρξε μία λειψή προετοιμασία, ένα μείγμα εφησυχασμού και λάθος πολιτικών για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Έπρεπε να έχουν προσέξει πάρα πολύ εδώ και μήνες την πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας έτσι ώστε να μπορέσει να απορροφήσει το πρώτο και δεύτερο κύμα της ασθένειας και να μην υπάρχει επιβάρυνση του ΕΣΥ. Δεν θα φτάναμε με αυτόν τον τρόπο στο σημερινό σημείο που όλοι λένε ότι το ΕΣΥ είναι στα όρια του. Επίσης έπρεπε να έχουν γίνει προσλήψεις μόνιμου ειδικευμένου προσωπικού και να πολλαπλασιαστούν οι θέσεις ΜΕΘ. Πέραν της κριτικής που γίνεται για τις εστίες μετάδοσης, για την απαράδεκτη κατάσταση στα ΜΜΜ και για άλλες πλευρές που ασκείται έντονη κριτική από την αντιπολίτευση από το Σεπτέμβρη κιόλας, πλέον όλοι οι ειδικοί επιστήμονες θεωρούν ότι επί του υγειονομικού συστήματος κάποια πράγματα έχουν πάει λάθος. Με αυτήν την έννοια προφανώς τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται τώρα ή που ενδεχομένως θα ληφθούν είναι η προετοιμασία του εδάφους για ένα ενδεχόμενο, το οποίο έρχεται όλο και πιο κοντά. Αυτό δείχνει, αν το συγκρίνετε και με τη ρητορική του ίδιου του Πρωθυπουργού όχι μόνο στο τελευταίο του διάγγελμα αλλά και στις δύο συζητήσεις που προηγήθηκαν μέσα στη Βουλή, ότι βρίσκεται σε διαφορετικό μήκος κύματος από την πραγματική κατάσταση. Η μη αντιμετώπισή του δεύτερου κύματος της πανδημίας, εγκαίρως προληπτικά μέσα στις εστίες που δημιουργούν αυτήν την έξαρση επιφέρει σήμερα μία κατάσταση όπου πρέπει να ληφθούν ενδεχομένως πολύ πιο ριζικά και οριζόντια μέτρα. Λυπάμαι για το ότι ενώ η Κυβέρνηση είχε τα χρήματα αφού υπάρχει πράσινο φως από την Ε.Ε. όχι μόνο από το ΕΣΠΑ αλλά και από όλους τους πόρους να δίδονται για την ενίσχυση και στήριξη του συστήματος Υγείας, δεν το έπραξε. Δεν εννοούμε μόνο τις ΜΕΘ που είναι το τελευταίο στάδιο αλλά την πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας, τα μαζικά τεστ και την οριζόντια υποστήριξη όλων των προληπτικών μέσων στην κοινωνία. Είναι προφανές επίσης πως έπρεπε να γίνουν έγκαιρα οι παρεμβάσεις στον τομέα της οικονομίας έτσι ώστε να υπάρχουν κεφάλαια κίνησης ή επιβίωσης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, κάτι το οποίο δεν έγινε. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος από την Κυβέρνηση είναι ένα μείγμα εφησυχασμού αλλά και μίας διαφορετικής πολιτικής αντίληψης που τώρα μας οδηγεί σε αυτά τα αδιέξοδα.