Μόλις την Παρασκευή, η Άνγκελα Μέρκελ διέσωζε την παραδοσιακή συμμαχία με το βαυαρικό CSU με μια συμφωνία που αποσκοπεί στον περιορισμό των προσφυγικών ροών προς τη χώρα της. Ο λογαριασμός έφτασε χθες: η πολιτική δύναμη που σταθερά επωφελείται από την φοβική αντιμετώπιση της μετανάστευσης δεν είναι άλλη από την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) που συνεχίζει ανενόχλητη την αναρρίχησή της προς την κορυφή.
Για πρώτη φορά το κόμμα καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις αφήνοντας πίσω τούς καταρρέοντες Σοσιαλδημοκράτες. Σύμφωνα με την έρευνα του Insa που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Bild», η δημοτικότητα του SPD έχει πια υποχωρήσει στα επίπεδα του 17%, ενώ η προέλαση του AfD συνεχίζεται, με το κόμμα να συγκεντρώνει πλέον την προτίμηση του 17,5% των ψηφοφόρων.
Στη Γερμανία, τα μεμονωμένα γκάλοπ δεν έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, με τους περισσότερους αναλυτές να καταγράφουν τον μέσο όρο από διάφορες μετρήσεις. Παρ’ όλα αυτά, η έρευνα επιβεβαιώνει ένα βασικό συμπέρασμα πολλών τελευταίων μετρήσεων. Η πρόσφατη κυβερνητική κρίση στη Γερμανία έδωσε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στα ποσοστά του AfD, κάτι μάλλον αναμενόμενο από τη στιγμή που η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στο μεταναστευτικό ζήτημα, προνομιακό πεδίο για τη γερμανική Ακροδεξιά.
Με βάση την τελευταία δημοσκόπηση, τα ποσοστά των περισσότερων κομμάτων (CDU/CSU 29%, Πράσινοι 12%, Αριστερά 11%) παραμένουν σταθερά. Μικρή άνοδος υπάρχει μόνο για τους Φιλελεύθερους (9,5%), ενώ η ελεύθερη πτώση του SPD, τρίτου εταίρου του κυβερνητικού συνασπισμού, συνεχίζεται, με τελευταίο σταθμό το 17%. «Η Εναλλακτική για τη Γερμανία θα γίνει το νέο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα», είχε δηλώσει πρόσφατα η πρώην αντιπρόεδρος του AfD Φράουκε Πέτρι.
Από το ευρώ στο προσφυγικό
Στα πέντε μόλις χρόνια που μεσολάβησαν από την ίδρυσή του, το AfD γνώρισε μόνο την άνοδο. Η πρώτη του συμμετοχή σε ομοσπονδιακές εκλογές το 2013 δεν εξασφάλισε την είσοδό του στο κοινοβούλιο για μερικές χιλιάδες ψήφους – έλαβε 4,7% με το εκλογικό όριο στο 5%. Η ανοδική τάση επιβεβαιώθηκε πάντως στις ευρωεκλογές του επόμενου χρόνου, όταν το ακροδεξιό κόμμα κατέλαβε 7,1% εκλέγοντας επτά ευρωβουλευτές.
Η προσφυγική κρίση έδωσε στο AfD την ευκαιρία να βγει μια και καλή από το πολιτικό περιθώριο. Μέσα σε λίγους μήνες, από κόμμα διαμαρτυρίας για το ότι η Γερμανία «τρέφει μέσω Ε.Ε. τους τεμπέληδες του ευρωπαϊκού Νότου», το ακροδεξιό μόρφωμα επικέντρωσε τη ρητορική του στην «εισβολή» που δεχόταν η χώρα από τους μετανάστες, μετέτρεψε το Ισλάμ στον βασικό πολιτικό του αντίπαλο και έβαλε μπρος να «απενοχοποιήσει» τη Γερμανία από το ναζιστικό παρελθόν της.
«Στροφή 180 μοιρών στην ιστορική μνήμη» προτείνει ο επικεφαλής της κομματικής οργάνωσης στη Θουριγγία Μπγιορν Χέκε που σε δημόσια ομιλία του δεν δίστασε πέρσι να χαρακτηρίσει το μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Βερολίνο ως «μνημείο ντροπής».
Την ώρα που ελάχιστοι ασχολούνταν μαζί τους έξω από τα γερμανικά σύνορα οι νοσταλγοί του ναζισμού σημείωναν διαδοχικές επιτυχίες σε τοπικές εκλογές και εξασφάλιζαν τη συμμετοχή τους στα κοινοβούλια της Σαξονίας, του Βραδεμβούργου και της Θουριγγίας μεταξύ άλλων. Το μεγάλο άλμα ήλθε τον περσινό Σεπτέμβριο όταν το κόμμα κατέλαβε την τρίτη θέση στις ομοσπονδιακές εκλογές με ποσοστό 12,6%. Στο κρατίδιο της Σαξονίας αναδείχτηκε μάλιστα πρώτο ξεπερνώντας τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ.
Και κάπως έτσι η γερμανική κυβέρνηση βρέθηκε εγκλωβισμένη σε έναν φαύλο κύκλο. Να υιοθετεί όλο και πιο σκληρές θέσεις για το μεταναστευτικό υπό τον φόβο του AfD μεταφέροντας την πολιτική συζήτηση στο προσφιλές του θέμα. Νέα δημοσκοπική άνοδος για την Ακροδεξιά, νέος πανικός στους κυβερνητικούς εταίρους, νέα συντηρητική μετατόπιση.
Βασικός εκφραστής αυτής της προσπάθειας ήταν εκείνος που περισσότερο από όλους ένιωθε τη δημοσκοπική «ανάσα» του AfD. Ο υπουργός Εσωτερικών και πρόεδρος του CDU Χορς Ζέεχοφερ δεν δίστασε μάλιστα να διακινδυνεύσει τη σταθερότητα της γερμανικής κυβέρνησης επιχειρώντας να εμφανιστεί ως δεξιότερος όλων. Η κυβερνητική συμμαχία διασώθηκε τελικά την τελευταία στιγμή, με την καγκελάριο Μέρκελ να υποχωρεί σε πολλές από τις απαιτήσεις του παραδοσιακού συμμάχου της.
“Βασικό σχέδιο” Ζεερχόφερ με “κέντρα μεταφοράς” προσφύγων
Χθες ωστόσο ο Ζέεχοφερ ξαναχτύπησε. Παρουσίασε στον Τύπο το «βασικό σχέδιό» του για τη μετανάστευση εξαιρώντας από αυτό τις συμβιβαστικές διατυπώσεις της Παρασκευής. Ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται για το σχέδιο του κυβερνητικού συνασπισμού αλλά κάτι δικό του. Δεν ήταν σαφές αν αναφερόταν στο κόμμα του ή στο υπουργείο Εσωτερικών που διευθύνει.
Αμετανόητος, ο Βαυαρός πολιτικός συνέχισε μάλιστα να αναφέρεται σε «κέντρα μεταφοράς» για τους μετανάστες και πρόσφυγες, όρο για το οποίο το SPD είχε ασκήσει βέτο προκειμένου να μην υπάρξουν δυσάρεστοι συνειρμοί για στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Έτσι, τη θέση των «κέντρων» πήραν οι «διαδικασίες μεταφοράς». Διατύπωση που ο Ζεεχόφερ απέφυγε χθες επαναφέροντας τη δική του. «Δεν είναι πρόκληση αλλά αν θέλετε, μπορείτε να το δείτε και έτσι» σχολίασε προβλέποντας «πάρα πολύ δύσκολες» διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα και την Ιταλία για την επαναπροώθηση των προσφύγων.
Είναι προφανές ότι ο Ζέεχοφερ παίζει το τελευταίο του πολιτικό χαρτί. Φαίνεται να δίνει όμως μια χαμένη μάχη. Ακόμη και το ίδιο το «κάστρο» του κινδυνεύει. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις ενόψει των κρίσιμων εκλογών του Οκτωβρίου στη Βαυαρία δείχνουν ότι το CSU έχει χάσει 10 ποσοστιαίες μονάδες από τις ομοσπονδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου υποχωρώντας πια στο 38%.
Ακόμη μεγαλύτερη πτώση καταγράφουν οι Σοσιαλδημοκράτες, ανεβασμένοι δείχνουν οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι, ενώ μικρή άνοδος διαγράφεται και για την Αριστερά. Ο μεγάλος νικητής βέβαια είναι άλλος. Στην πρώτη εμφάνισή τους σε βαυαρικές εκλογές, το AfD συγκεντρώνει 14%. Οπότε, με βάση τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, μπορούμε να κάνουμε μια ασφαλή πρόβλεψη: ακόμη μεγαλύτερος πανικός στην κυβερνητική Δεξιά, σκληρότερη αντιμεταναστευτική πολιτική, νέα άνοδος της Ακροδεξιάς.
Μιχάλης Τρίκκας
Πηγή: Η Αυγή
