Στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου που παραχωρήσατε, κάνατε σαφές ότι θα πορευθείτε με βάση τα όσα είχαν δρομολογηθεί ήδη επί θητείας Νίκου Φίλη. Πέραν, όμως, της λογικής της συνέχειας στην πολιτική του υπουργείου, ποιο θα είναι το δικό σας, προσωπικό στίγμα;
Κοιτάξτε, δεν είναι τόσο θέμα προσωπικού στίγματος, όσο αποτελεσματικότητα μιας συνολικής κυβερνητικής πολιτικής. Είχαν γίνει πολλά πράγματα και τώρα καλούμαστε, πρώτον, να τα εδραιώσουμε, να τα κατοχυρώσουμε, να τα βελτιώσουμε και να πάρουμε και νέες πρωτοβουλίες. Γιατί, μην ξεχνάτε, πολλές φορές στον τόπο μας, κάτι που στήνεται υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να απορρυθμιστεί. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, προτεραιότητά μας είναι να ανοίξουν τα σχολεία με ακόμη λιγότερα κενά και με άλλες πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτών που έχουν ήδη παρθεί, παραδείγματος χάριν, από του χρόνου θα γίνουν άλλα 750 μονοθέσια, διθέσια και τριθέσια σχολεία ολοήμερα, θα προχωρήσουμε στον παραπέρα εξορθολογισμό των προγραμμάτων σπουδών, θα υπάρξουν νέα προγράμματα σπουδών, και βεβαίως και η κατανομή των εκπαιδευτικών με έναν τρόπο που θα προσπαθήσουμε να λύσουμε και κάποια από τα απαράδεκτα προβλήματα που ειδικά αντιμετωπίζουν οι αναπληρωτές καθηγητές. Με αυτό ως δεδομένο, θέλουμε να προχωρήσουμε και σε ορισμένα άλλα βήματα. Ένα από αυτά είναι το θέμα της αναβάθμισης των τελευταίων δύο τάξεων του λυκείου, όπου θα οδηγούνται τα παιδιά σε ένα Εθνικό Απολυτήριο, και με αυτό θα γίνεται η εισαγωγή στα πανεπιστήμια, άρα κατάργηση των πανελληνίων. Και βεβαίως θα προχωρήσουμε στην αναμόρφωση του πρώτου χρόνου των πανεπιστημίων, για να έχουν τα παιδιά μεγαλύτερη ευελιξία.
Ανοίξατε πολλές συζητήσεις. Για να πάρουμε τα ζητήματα ένα-ένα, για την έναρξη της επόμενης σχολικής χρονιάς, το υπουργείο θα βασιστεί κυρίως σε αναπληρωτές και πάλι; Οι απαραίτητες πιστώσεις από πού θα προκύψουν; Μέσω ΕΣΠΑ, για παράδειγμα;
Κοιτάξτε, το θέμα των μόνιμων διορισμών είναι ένα πράγμα για το οποίο δίνουμε μια καθημερινή μάχη, για να μπορέσουμε να το εξασφαλίσουμε και στο πλαίσιο των συνεννοήσεων που γίνονται με τους θεσμούς κυρίως και βεβαίως στο πλαίσιο μιας κυβερνητικής πολιτικής. Είμαστε αισιόδοξοι ότι κάποιους διορισμούς θα έχουμε φέτος. Αλλά δεν θέλω να δώσω μεγαλύτερες ελπίδες για το πώς θα μπορέσουν αυτά να υλοποιηθούν από τη χρονιά που μας έρχεται, γιατί, ξέρετε, για να μπορέσουν αυτοί οι άνθρωποι να διοριστούν, θα πρέπει να περάσουν τις εξετάσεις του ΑΣΕΠ. Ήδη υπάρχει κόσμος που έχει περάσει εξετάσεις του ΑΣΕΠ και περιμένει εδώ και πολλά χρόνια και βεβαίως υπάρχει μια πραγματικότητα που είναι ένας αριθμός αναπληρωτών, οι οποίοι ήδη εργάζονται στα σχολεία για πάρα πολλά χρόνια. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει ένας συγκερασμός σε ένα πλαίσιο δημόσιας διοίκησης, το οποίο είναι και πάρα πολύ δυσκίνητο. Δηλαδή, για να δώσουν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εξετάσεις και να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα και να παρθούν υπ'όψιν οι ενστάσεις κτλ, αυτά θέλουν μήνες δουλειάς. Πάντως, εμείς είμαστε αισιόδοξοι ότι φέτος θα μπορέσουμε να κάνουμε κάποιους διορισμούς και βεβαίως έχουν εξασφαλιστεί τα αναγκαία κονδύλια για τους αναπληρωτές. Να ξέρετε, ότι η βαθιά μας πεποίθηση είναι ότι ένα σύστημα το οποίο έχει τόσους πολλούς αναπληρωτές καθηγητές, είναι ένα σύστημα που αργά ή γρήγορα θα μπει σε πολύ σοβαρά αδιέξοδα. Αυτό δεν έχει σχέση με την προσφορά αυτών των ανθρώπων. Αυτοί πραγματικά κάνουν ηρωικές προσπάθειες, με τις συλλογικές συμβάσεις που έχουν και με τις δυσκολίες της καθημερινότητας, που πρέπει να αντιμετωπίσουν και στην προσωπική τους ζωή. Αυτά δεν ενισχύουν τον παιδαγωγικό χαρακτήρα του σχολείου. 'Αρα, το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό και εμείς ελπίζουμε να μπορέσει να λυθεί σε βάθος μιας τριετίας.
Τα κονδύλια που θα χρειαστούν, είναι ήδη υπολογισμένα από πλευράς υπουργείου;
Ναι, ναι, έχουν υπολογιστεί.
Έχουν συνδεθεί με το πλεόνασμα του προϋπολογισμού;
Κυρίως από τα ΕΣΠΑ.
Για το πλεόνασμα του προϋπολογισμού, πού στοχεύετε να πάει κυρίως; Οι ανάγκες γενικώς είναι πολλές στην εκπαίδευση…
Έχετε δίκιο. Αυτή την χρονιά έχουμε γύρω στα 260 εκατ.ευρώ πλεόνασμα. Είναι για πρώτη φορά που έχει υπάρξει μια αύξηση του προϋπολογισμού για την Παιδεία τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτό το ποσό, λοιπόν, καλύπτει ένα σχετικά μικρό ποσοστό των άμεσων αναγκών, που είναι από τη σίτιση στα πανεπιστήμια, μέχρι υλικοτεχνικά προβλήματα στα σχολεία. Εκείνο που εμείς θέλουμε να κάνουμε, λοιπόν, και υπάρχει σε αυτό συμφωνία και του πρωθυπουργού, είναι να συστήσουμε μια επιτροπή, η οποία θα μελετήσει τις ανάγκες της εκπαίδευσης από τα προνήπια, μέχρι και τα μεταπτυχιακά. Δηλαδή, τις ανάγκες τις υλικοτεχνικές, τις ανάγκες σε παιδαγωγικά σύγχρονα εγχειρίδια, τις ανάγκες σε προσωπικό, και οτιδήποτε συνιστά ανάγκη σήμερα για να λειτουργήσει στοιχειωδώς εντάξει ένα εκπαιδευτικό σύστημα. Και τις λεπτομέρειες αυτής της επιτροπής θα τις ανακοινώσει οι πρωθυπουργός σε περίπου δέκα μέρες.
Αυτό ακούγεται σαν μία διαδικασία που, λογικά, θα χρειαστεί αρκετό χρόνο για να ολοκληρωθεί…
Κοιτάξτε, η πρωτοβουλία αυτή συνοδεύεται και από μία σαφέστατη πολιτική δέσμευση, ότι οι ανάγκες που θα προτείνει το συγκεκριμένο πόρισμα, η συγκεκριμένη επιτροπή, η κυβέρνηση δεσμεύεται να τις καλύψει σε βάθος τριετίας. Εμείς, αν αρχίσουμε να δουλεύουμε εντατικά τον Ιανουάριο, ελπίζουμε μέχρι τον Ιούνιο να έχουμε κάποια σημαντικά πορίσματα. Πριν δηλαδή τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2018. Για αυτό σας λέω, ότι σε βάθος τριετίας, θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες που θα αποτυπωθούν σε αυτή την έκθεση.
Να επανέλθουμε στο νέο πλαίσιο εισαγωγής στην τριτοβάθμια. Έχετε ανακοινώσει ότι οι όποιες αλλαγές, θα υλοποιηθούν μετά από τρία χρόνια. Ωστόσο, και αυτές οι αποφάσεις θα πρέπει να έχουν ληφθεί μέχρι τον Ιούνιο, το αργότερο τον Σεπτέμβρη.
Ναι, έχουμε ήδη ένα πλούσιο υλικό, από τον Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο, που έγινε την περασμένη χρονιά, έχουμε επίσης ένα πλούσιο υλικό από τις συζητήσεις που γίνονται τα τελευταία 20 χρόνια, έχουμε εξαιρετικά σοβαρούς ερευνητές και εμπειρογνώμονες που έχουν πολλά να προσφέρουν σε αυτή την πορεία και εμάς το σχέδιό μας είναι το τετράπτυχο: αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου, απόκτηση ενός έγκυρου Εθνικού Απολυτηρίου, κατάργηση των πανελληνίων εξετάσεων, και αναμόρφωση των πρώτων ετών του πανεπιστημίου. 'Αρα τα παιδιά θα έχουν ένα Εθνικό Απολυτήριο που θα σημαίνει κάτι. Γιατί, δυστυχώς, σήμερα δε σημαίνει τίποτα στην κοινωνία. Το σχολείο θα μπορεί να σταθεί ακόμη περισσότερο στα πόδια του, διότι οι τελευταίες δύο τάξεις του λυκείου δεν θα είναι ακυρωμένες, ορισμένες εξετάσεις για ορισμένα μαθήματα θα είναι πανελλαδικού χαρακτήρα, ορισμένα θα είναι σχολικές εξετάσεις. Θα παίρνεις Εθνικό Απολυτήριο, άρα δεν θα έχεις λόγο να κάνεις πανελλήνιες, και με αυτό τον τρόπο θα μπαίνεις στα πανεπιστήμια, όπου και εκεί θα πρέπει να υπάρχει μία μεγαλύτερη ευελιξία, απ' ό,τι υπάρχει σήμερα.
Όσον αφορά τώρα στον διάλογο, για να παρθούν οι τελικές αποφάσεις, θα συνεχιστεί; Γιατί ανακοινώσατε και την αλλαγή του ενός εκ των πυλώνων του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου, του ΕΣΥΠ (σ.σ. Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας), ότι θα μετατραπεί σε ένα πιο μικρό και πιο ευέλικτο σχήμα.
Επειδή ο διάλογος αυτός πρέπει να καταλήξει σε κάτι που έχει δύο όψεις, πρώτον, ορισμένες προτάσεις και ένα συναινετικό πλαίσιο πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης, ώστε να υπάρχει προς την κοινωνία μια δέσμευση, μία σιγουριά ότι θα προχωρήσουν τα πράγματα. Ο καλύτερος χώρος να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, είναι η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου θα καλέσουν τους πρωταγωνιστές του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου, θα καλέσουν εμπειρογνώμονες, θα καλέσουν τους κοινωνικούς φορείς. Είναι τα πολιτικά κόμματα εκεί, θα ακούσουν όλους αυτούς, τα πολιτικά κόμματα και νομίζω ότι από κοινού θα πάρουμε κάποιες αποφάσεις έστω για τα πρώτα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε τα παιδιά το Σεπτέμβριο που θα πάνε στην πρώτη λυκείου, να ξέρουν με ποιο σύστημα θα πορευθούν.
Κάποιος θα μπορούσε, βέβαια, να ισχυριστεί ότι τέτοιος διάλογος έχει γίνει πολλές φορές στην Επιτροπή και ότι όλα αυτά είναι… «μία από τα ίδια». Εσείς τι θα απαντούσατε σε τέτοιου είδους αντιδράσεις;
Η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι δεδομένη, δυστυχώς, στο πολιτικό μας σύστημα. Όντως έχουν γίνει διάλογοι, γι' αυτό και λέμε τώρα, απομονώνουμε συγκεκριμένα θέματα, δηλαδή τι κάνουμε με τις τελευταίες δύο τάξεις του λυκείου που πια είναι ακυρωμένες εκπαιδευτικά, και σε αυτό συμφωνούν όλα τα κόμματα. Δεύτερον τι κάνουμε με την απόκτηση ενός ουσιαστικού Εθνικού Απολυτηρίου, που επίσης, συμφωνούν όλα τα κόμματα, τρίτον, τι κάνουμε με αυτό το απάνθρωπο σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων, που επίσης συμφωνούν όλα τα κόμματα, και τι κάνουμε σε μία πιο ευέλικτη διαδικασία επιλογής των ειδικοτήτων από μεριάς των φοιτητών στο πρώτο έτος των πανεπιστημίων και σε αυτό συμφωνούν τα κόμματα. Φέρνουμε στη Βουλή τα ζητήματα, για τα οποία υπάρχει μια συμφωνία ως προς τα προβλήματα που υπάρχουν από όλα τα κόμματα. Τώρα, εκεί, θα προσπαθήσουμε να βρούμε κάποιες συναινετικές λύσεις. Αν δεν το καταφέρουμε αυτό, είναι, νομίζω, μια αποτυχία όλων μας. Όχι μόνο του υπουργείου Παιδείας.
Να περάσουμε, όμως, και για λίγο στα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Στην συνέντευξη Τύπου επιλέξατε να απαντήσετε στις «κατηγορίες» των σχολαρχών για το πώς αντιμετωπίζει το υπουργείο Παιδείας την ιδιωτική εκπαίδευση, για την περιβόητη διάταξη Φίλη περί απολύσεων των εκπαιδευτικών, που εξακολουθούν να ζητούν την απόσυρσή της και επίσης υπάρχουν και πληροφορίες ότι, παρ’ όλο που υπήρξε συμφωνία με τους θεσμούς, όπως μας έχετε πει, το θέμα ίσως δεν έχει τελικά λυθεί, από πλευράς θεσμών. Τι απαντάτε σε αυτό;
Ελπίζω οι πλροφορίες να είναι λάθος, γιατί η συμφωνία που έχει επιτευχθεί ήταν μετά από δύο πολύωρες συζητήσεις. Και νομίζω ότι είναι θέμα δημοκρατίας, όταν συμφωνούμε σε κάτι, να συμφωνούμε και να πηγαίνουμε στο επόμενο βήμα. Νομίζω ότι βγαίνουμε από αυτές τις συνεννοήσεις όλοι μας κερδισμένοι και ότι αυτή τη στιγμή εμείς θέλουμε να προστατεύσουμε τις διαδικασίες στα ιδιωτικά σχολεία. Και θα ήθελα να κάνω και μία έκκληση στους θεσμούς, να συζητάνε με τους σχολάρχες των καλών σχολείων. Δηλαδή εκείνων των σχολείων, που είναι και καλές επιχειρήσεις, και η παιδαγωγική τους προσφορά είναι υψηλότατου επιπέδου, και όχι με τα άλλα σχολεία. Εγώ έχω ανεπίσημες συζητήσεις με πολλούς διευθυντές ιδιωτικών σχολείων και μου λένε «μια χαρά είναι, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα», διότι ποιο είναι το πρόβλημα; Αν κάποιος απολυθεί, αν θέλει κάποιος σχολάρχης να τον απολύσει, αυτό που λέμε εμείς είναι να πάει σε μία επιτροπή με τρεις δικαστές, οι οποίοι θα κρίνουν την αιτιολόγηση της απόλυσης. Γιατί ξέρετε στη χώρα μας, οι εκπαιδευτικοί κατά το Σύνταγμα, επιτελούν κοινωνικό λειτούργημα. Λόγω του κοινωνικού λειτουργήματος, ο εκπαιδευτικός χρειάζεται μία σχετική αυτονομία από την εργοδοσία. Μια ανεξαρτησία. Αλλιώς δε μπορεί να κάνει καλά τη δουλειά του. Δεν είναι υπάλληλος, δεν είναι ούτε στο στρατό οπλίτης. 'Αρα, αυτό που λέμε είναι: Αν εκεί υπάρχει κάτι, επειδή είναι ειδικής κατηγορίας επιχειρήσεις αυτές, να υπάρχει ένα δεύτερο "μάτι", το οποίο θα κρίνει την αιτία της απόλυσης. Αυτό είναι. Μην το κάνουμε παραπάνω από ό,τι είναι.
Κλείνοντας, από εδώ και πέρα, η πρώτη κίνηση, από πλευράς υπουργείου για να βάλει μπρος τις διαδικασίες αλλαγών ή να συνεχίσει τις διαδικασίες των αλλαγών, ποια θα είναι;
Κατ' αρχήν, την προηγούμενη Παρασκευή κάναμε μια 12ωρη συνάντηση με τους 13 περιφερειακούς διευθυντές εκπαίδευσης και τα στελέχη του υπουργείου που είναι υπεύθυνα κατά τομέα. Ήταν μια εξαιρετικά σημαντική και χρήσιμη συνάντηση, διότι οι περιφερειακοί διευθυντές, όπως ξέρετε, παίζουν έναν αποφασιστικό ρόλο στην υλοποίηση της πολιτικής του υπουργείου. Το κάναμε αυτό για να αρχίζουμε να προετοιμαζόμαστε για το πώς θα ανοίξουν τα σχολεία των ερχόμενο Σεπτέμβρη. Εκεί μέσα έχουμε προτείνει και διάφορες βελτιώσεις και διάφορα καινούρια πράγματα. Δεύτερον, είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για την παρά πέρα ορθολογικοποίηση των προγραμμάτων, όπως και τη σύνταξη των νέων προγραμμάτων σπουδών που θα γίνουν στη διάρκεια του χρόνου. Τρίτον, το ΙΕΠ είναι έτοιμο να δώσει μια εισήγηση που θα συζητηθεί στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων. Και από του χρόνου, στις 14 Ιανουαρίου, υπάρχει μια έκτακτη σύνοδος Πρυτάνεων, όπου θα ανακοινωθούν και οι διάφορες πρωτοβουλίες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αντίστοιχα θα γίνει και με τους προέδρους των ΤΕΙ.
Τη συνέντευξη πήρε η Αθηνά Καστρινάκη
Πηγή: Left.gr
