Μας έκατσε το ζυμάρι και ψαχνόμαστε με το προζύμι. Να δούμε γιατί το ψωμί μας βγαίνει φτενό και χωριάτικο, ενώ το περιμέναμε φουσκωτό και πολυτελείας: «Φταίει ο καπιταλισμός», λέει ο ένας. «Όχι, φταίει που μας έπεσε μπόλικος ο ισλαμισμός», λέει ο άλλος. «Τι λες τώρα, η παγκοσμιοποίηση είναι το πρόβλημα», λέει ο τρίτος…
«Είναι ο λαϊκισμός, ηλίθιε!», πετάγεται ο συστημικός και καθαρίζει: οι Νιου Γιορκ Τάιμς είναι μια απόλυτα έγκυρη εφημερίδα όσον αφορά τη πολιτική οπτική του συστήματος. Υπό την έννοια ότι φοράει τα γυαλιά του συστήματος για να δει τον κόσμο. Και με αφορμή το ΟΧΙ των Ιταλών στο δημοψήφισμα της Κυριακής, βλέπει «ένα διαρκώς διογκούμενο κύμα λαϊκισμού στην Ευρώπη να βρίσκει την έκφρασή σε κόμματα και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος»…
Δηλαδή στη μέση το σύστημα, και όλοι όσοι ένθεν κακείθεν το αμφισβητούν, μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι: ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα, το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν, το κίνημα των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο, το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας του Νόρμπερτ Χόφερ, το ολλανδικό αντίστοιχο του Γκέερτ Βίλντερς, το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) της Φράουκε Πέτρι, οι Ποδέμος του Πάμπλο Ιγκλέσιας και το ευρωσκεπτικιστικό UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ συνιστούν τον «Ευρωπαϊκό λαϊκισμό στην εποχή του Ντόναλντ Τράμπ», σύμφωνα με τους κυριακάτικους (4/12/2016) Νιου Γιορκ Τάιμς.
Τα επτά «αντί»
Ακολούθως, οι Νιου Γιορκ Τάιμς καρφώνουν άθελα τους το σύστημα, καθώς με τα γυαλιά του βλέπουν και αποκαλύπτουν επτά «αντί», ένα εκ των οποίων αρκεί για να χαρακτηρίσει ως «λαϊκιστικό» ένα κόμμα και να το εγγράψει στη μαύρη αντισυστημική λίστα: «όλα αυτά τα κόμματα έχουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: είναι κατά της λιτότητας, είναι κατά της παγκοσμιοποίησης, είναι κατά της ευρωζώνης, είναι κατά του συστήματος, είναι κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι κατά των μεταναστών, είναι κατά του Ισλάμ.
Με την ίδια οπτική, την οπτική του συστήματος, τα εν λόγω «αντί» εισάγουν στην πολιτική φιλοσοφία ένα μεταμοντέρνο, ριζικά αναθεωρημένο ορισμό του «λαϊκισμού» και του «λαϊκιστή». Έτσι, ενώ, στην πραγματικότητα, λαϊκισμός είναι η ιδιοτελής κολακεία του λαού και λαϊκιστής είναι ο δημόσιος λειτουργός, που κολακεύει το λαό υιοθετώντας απόψεις ευχάριστες, αλλά όχι ωφέλιμες για αυτόν, με σκοπό να κερδίσει την υποστήριξη και την εύνοιά του, στη συστημική πραγματικότητα λαϊκιστής είναι ο πολιτικός ή ο πολίτης που είναι κατά της λιτότητας. Ή κατά της παγκοσμιοποίησης. Ή κατά της ευρωζώνης. Ή κατά του συστήματος. Ή κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ή κατά των μεταναστών. Ή κατά του Ισλάμ. Ή κατά όλων αυτών μαζί και ιδιαίτερα κατά του τέταρτου «αντί», δηλαδή κατά του συστήματος…
Συστημικός φασισμός
Από μια άλλη άποψη (τη δική μας αυτή τη φορά), το γεγονός ότι στα συστημικά κιτάπια ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας καταλαμβάνουν την πρώτη θέση στη λίστα αυτών που συνιστούν τον «Ευρωπαϊκό λαϊκισμό στην εποχή του Ντόναλντ Τράμπ» αποτελεί μιαν ευχάριστη έκπληξη, δεδομένου ότι αυτό μπορεί να σημαίνει ότι παραμένουμε αντισυστημικοί. Κάτι που κοντεύουμε να ξεχάσουμε από τότε που η κυβέρνηση, έστω καταναγκαστικά, εφαρμόζει τις νόρμες του συστήματος. Και μάλιστα πιο αποτελεσματικά κι από τις συστημικές κυβερνήσεις. Και εμείς, παρ’ όλα αυτά, τη στηρίζουμε, περιμένοντας να περάσουμε στο δεύτερο… χρονισμό. Κι ας μας λένε λαϊκιστές…
Εντάξει, ξεπερνώντας τώρα το συριζαίικο υποκειμενισμό και προσλαμβάνοντας σαν αντικειμενικό το συστημικό ορισμό του λαϊκισμού που… καθιέρωσαν οι Νιου Γιορκ Τάιμς, μόνο λαϊκιστικό κόμμα δεν θα μπορούσε να χαρακτηρίσουμε τον ΣΥΡΙΖΑ -μόνο λαϊκιστή δεν θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε τον Τσίπρα: ακόμα και σε μια σάρωση της πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ από σκάνερ, μόνο το πρώτο από τα «επτά «αντί» του συστημικού ορισμού για το λαϊκισμό (το «αντί» κατά της λιτότητας») θα ανιχνεύονταν. Αλλά κατά της λιτότητας είναι πια η μισή ευρωζώνη και μόνο ο Σόϊμπλε έμεινε να κουνάει την παντιέρα της,
Ναι, είναι και το τέταρτο «αντί» (το «αντί» κατά του συστήματος,) αλλά εάν κάθε αντισυστημικός είναι λαϊκιστής, πόσο αντισυστημικός είναι ο Τράμπ και ο Φάρατζ, ώστε να μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι με τον αντισυστημικό Τσίπρα και πόσο αντιευρωπαϊστές είναι οι Τσίπρας και Ιγκλέσιας, για να τσουβαλιάζονται με τη Λεπέν, τον Χόφερ και τη Φράουκε Πέτρι: αυτό το τσουβάλιασμα δεν είναι η στρέβλωση του ορισμού του λαϊκισμού, είναι ο βιασμός της Δημοκρατίας, η έκφραση ενός συστημικού φασισμού. «Όποιος διαφωνεί μαζί μας είναι λαϊκιστής»!
Νίκος Τσαγκρής
Πηγή: Η Εποχή
