Η επικείμενη ψήφιση της διάταξης για την ιδιωτική εκπαίδευση βάζει έναν πρώτο αποφασιστικό φραγμό στις μακροπρόθεσμες επιδιώξεις των σχολαρχών και θωρακίζει έναν ευαίσθητο εκπαιδευτικό χώρο.
Υπάρχει ένα λόμπι στις ΗΠΑ με την επωνυμία «Ίδρυμα για την Εκπαιδευτική Επιλογή» (Foundation for Education Choice). Το λόμπι αυτό, που καθοδηγείται από τις ιδέες του γκουρού της κυριαρχίας των αγορών στα δημόσια αγαθά Μίλτον Φρίντμαν, προωθεί την κρατική επιδότηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης και δαπανά τεράστια ποσά για την προβολή της εκπαιδευτικής ιδιωτικοποίησης στο όνομα της ελεύθερης επιλογής.
Βασική αρχή της πολιτικής που προωθεί το εν λόγω ίδρυμα είναι η δυνατότητα της ελεύθερης επιλογής του δημόσιου ή ιδιωτικού σχολείου από έναν γονέα, μέσω της χρήσης ενός κουπονιού (voucher). Τα χρήματα, βέβαια, που αντιπροσωπεύει αυτό το «εκπαιδευτικό τσεκ» δεν είναι αρκετά για να καλύψουν ολόκληρη την εκπαιδευτική δαπάνη φοίτησης ενός παιδιού σε ιδιωτικό σχολείο, αλλά μόνο μέρος της. Από την άλλη, αν τελικά ο γονέας επιλέξει τη δημόσια εκπαίδευση, τα χρήματα που αντιστοιχούν στο κουπόνι ισοδυναμούν με την κρατική επιχορήγηση για την αντιμετώπιση των πάσης φύσεως λειτουργικών εξόδων του δημόσιου σχολείου. Δηλαδή, παρατηρούμε ότι στόχος αυτής της λογικής είναι η μεταφορά κρατικών πόρων από τη δημόσια εκπαίδευση στην ιδιωτική.
Όταν στις 15.02.2011 το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) παρουσίασε στην Αθήνα τη μελέτη του με τίτλο «Ιδιωτική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα: προκλήσεις και προοπτικές», η έκδοση σχετικού δελτίου Τύπου αναγγελίας της παρουσίασης, εκ μέρους του Συνδέσμου Ιδρυτών Ελληνικών Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων (ΣΙΕΙΕ), προϊδέαζε και τον πλέον αδαή για τα συμφέροντα που αυτή θα εξυπηρετούσε.
Συμπερασματικά, δύο ουσιαστικά αιτήματα πρόβαλαν από εκείνη την έρευνα: α) Η ενίσχυση των επιχειρηματιών – ιδιοκτητών ιδιωτικών σχολείων με δημόσιο χρήμα, μέσω της χορήγησης κουπονιών προς τις οικογένειες των μαθητών για την επιλογή του σχολείου των παιδιών τους και β) Η άρση του νομικού πλαισίου που προσδιορίζει τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών και ελέγχει τα προγράμματα σπουδών των ιδιωτικών σχολείων.
Πρόκειται για δύο αντιφατικά και αλληλοσυγκρουόμενα αιτήματα. Και αυτό γιατί, ενώ το αίτημα για την ενίσχυση των ιδιωτικών σχολείων μέσω κουπονιών στρέφεται απευθείας στην απομύζηση των κρατικών ταμείων από τους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών σχολείων, με προφανή υστέρηση αυτών των κονδυλίων από τη δημόσια εκπαίδευση, την ίδια ακριβώς στιγμή αφενός καταγγέλλεται ως «κρατικιστική» η όποια προστασία των εργασιακών σχέσεων στην ιδιωτική εκπαίδευση, αφετέρου επιζητείται -σε ευθεία αντίθεση προς το άρθρο 16 του Συντάγματος- η διεύρυνση -μέσω της ανεξέλεγκτης διαμόρφωσης αναλυτικών προγραμμάτων στα ιδιωτικά σχολεία- των εκπαιδευτικών και, επομένως, κοινωνικών ανισοτήτων.
Όμως, η δραστηριότητα των θαυμαστών του νεοφιλελευθερισμού στην εκπαίδευση είχε και συνέχεια.
Στις 15 Φεβρουαρίου του 2014 ο Σύνδεσμος Ιδρυτών Ελληνικών Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων (ΣΙΕΙΕ), έπειτα από λειτουργία και δραστηριότητα πολλών δεκαετιών, πραγματοποίησε το 1ο του Πανελλήνιο Συνέδριο, με τίτλο «Ιδιωτικό Σχολείο και Ανάπτυξη», στις αίθουσες της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τις εργασίες του συνεδρίου τίμησαν με την παρουσία τους οι τότε υπουργοί Κωστής Χατζιδάκις, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος και Σίμος Κεδίκογλου.
Οι δύο τελευταίες-και πιο σημαντικές- ενότητες του συνεδρίου ήταν οι εξής:
«… ε) Παρουσίαση μελέτης του ΙΟΒΕ με την οποία επιχειρείται συγκριτική ανάλυση του κόστους ανά μαθητή στη δημόσια και στην ιδιωτική εκπαίδευση με στόχο τη συναγωγή συμπερασμάτων για την αποτελεσματική αξιοποίηση των δημόσιων πόρων που κατευθύνονται στη λειτουργία του σημερινού δημόσιου σχολείου.
στ) Το κουπόνι εκπαίδευσης: προτεινόμενο εργαλείο για την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων που διατίθενται στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και για τη διασφάλιση του δικαιώματος του γονέα να επιλέγει το σχολείο του παιδιού του σύμφωνα με το Χάρτη των Δικαιωμάτων του πολίτη της Ε.Ε.».
Αυτές λοιπόν είναι οι πραγματικές βουλές των σχολαρχών, της Ν.Δ. και όσων αντιδρούν στη νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Παιδείας στη λειτουργία των ιδιωτικών σχολείων. Στοχεύουν διαδίδοντας ψεύδη στη διάλυση κάθε έννοιας δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης στην πατρίδα μας.
Στη συγκεκριμένη διάταξη δεν πραγματοποιείται καμία επαναστατική αλλαγή, δεν διαλύονται τα ιδιωτικά σχολεία, δεν απαγορεύονται οι απολύσεις εκπαιδευτικών, δεν καταργούνται οι επιπλέον δραστηριότητες ενός ιδιωτικού σχολείου.
Εκείνο που πρόκειται να ισχύσει, όταν το επίμαχο άρθρο ψηφιστεί, είναι η επαναφορά της ευθύνης λειτουργίας των ιδιωτικών σχολείων στην πολιτεία, η αιτιολόγηση των απολύσεων σε θεσμοθετημένα όργανα, η πλήρης καταγραφή διδακτικών αντικειμένων και προσόντων των εκπαιδευτικών που θα τα διδάξουν, η διευκόλυνση της έναρξης των -πέραν του επισήμου εκπαιδευτικού προγράμματος- δραστηριοτήτων των σχολείων από την οικεία Διεύθυνση Εκπαίδευσης, καθώς και η εναρμόνιση των εργασιακών σχέσεων σε αυτές με την υπόλοιπη λειτουργία του σχολείου. Πολλές από αυτές τις ρυθμίσεις δεν εφαρμόζονται για πρώτη φορά στην ιδιωτική εκπαίδευση. Έλκουν την καταγωγή τους από τον Ν. 682/77 και, όπως προαναφέρθηκε, καταργήθηκαν σταδιακά μετά το 2010 από τις συγκυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ.
Αν, επομένως, αυτή η κυβερνητική επιλογή θίγει κάποιους, αυτοί δεν είναι ούτε οι εργαζόμενοι στην ιδιωτική εκπαίδευση, ούτε οι γονείς των παιδιών που φοιτούν σε αυτές τις δομές, ούτε πολύ περισσότερο οι μαθητές, αφού η στοιχειώδης διασφάλιση της εργασιακής αξιοπρέπειας των δασκάλων τους θα έχει αναμφισβήτητα θετικές επιπτώσεις στην ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Δεν πρέπει, άλλωστε, να μας διαφεύγει ότι η ποιότητα των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών έχει άμεση επίπτωση στις συνθήκες μάθησης των μαθητών.
Η επικείμενη ψήφιση της διάταξης για την ιδιωτική εκπαίδευση βάζει έναν πρώτο αποφασιστικό φραγμό στις μακροπρόθεσμες επιδιώξεις των σχολαρχών και θωρακίζει έναν ευαίσθητο εκπαιδευτικό χώρο. «Το νομοσχέδιο για την ιδιωτική εκπαίδευση -κατά τον Νίκο Φίλη- έχει ουσιαστική αλλά και συμβολική σημασία και σηματοδοτεί την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων έναντι της αγοραίας επίθεσης. Είναι μάχη για τη δημοκρατία στο σχολείο, που σημαίνει και την κατοχύρωση της αξιοπρέπειας του εκπαιδευτικού».
Γιώργος Μπουγελέκας, εκπαιδευτικός και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
Πηγή: Η Αυγή
