Ο ΣΥΡΙΖΑ εξ ’ιδρύσεώς του ανέλαβε την αυστηρή εντολή και την βαρύνουσα ευθύνη να εκφράζει τα ριζοσπαστικά αντανακλαστικά της Ελληνικής κοινωνίας. Συνυφασμένος με τα κινήματα, με ρεαλιστική αριστερή πολιτική ατζέντα κατόρθωσε να εμπνεύσει εμπιστοσύνη και ελπίδα για ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον στην κοινωνική πλειοψηφία. Η κοινωνική αποδοχή του ΣΥΡΙΖΑ αλματωδώς μετεξελίχθηκε σε μία ουσιαστική, αμφίδρομη σχέση επικοινωνίας και αλληλοεπηρεασμού, κόμμα και πολίτες πορεύονταν παράλληλα στην βάση του καίριου διακυβεύματος της εποχής της εξόδου από την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση. Ο δρόμος προς την κυβερνώσα Αριστερά ήταν περισσότερο από ποτέ ανοιχτός, και οι συνθήκες εξαιρετικά ευνοϊκές για να παγιωθεί το κόμμα τόσο στο πολιτικό σκηνικό όσο και στο συλλογικό υποσυνείδητο. Πρωτεργάτες σε αυτή την ενδιαφέρουσα και «γοητευτική» διαδικασία ήταν τα μέλη του κόμματος και της νεολαίας του, αλλά και αρκετά στελέχη και φίλοι του κόμματος που συμμετείχαν στον κοινωνικό παροξυσμό του «Πρώτη Φορά Αριστερά». Συνέβαλλαν, οι περισσότεροι ανιδιοτελώς, ακούραστα και σχεδόν παρορμητικά, στο ¨κρεσέντο¨ με αποκορύφωμα την πολυπόθητη εκλογική νίκη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, ακολούθησε η περίοδος της διακυβέρνησης. Το κόμμα αφοσιώθηκε μετά το πέρας της διαπραγμάτευσης, στην χάραξη πολιτικών για την αντιμετώπιση της κρίσης και την ελάφρυνση των κατώτερων στρωμάτων, όπου υπήρχαν τα δημοσιονομικά περιθώρια. Μέσα σε ένα κλίμα πόλωσης, υστερίας του παλιού πολιτικού κατεστημένου και μιντιακής υπεροπλίας του, ο ΣΥΡΙΖΑ άρχισε σιγά-σιγά να υιοθετεί αμυντική στάση και απολογητικό τόνο. Η πλειονότητα των μέσων δημιούργησε την εικόνα ¨ενός ακόμα διαχειριστή του μνημονίου και μάλιστα μέτριου που εξαπάτησε τον Ελληνικό λαό¨. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με την απομάκρυνση από τον κινηματικό χώρο και τον ακτιβισμό, την εσωστρέφεια και τις ¨ίσες αποστάσεις¨από ¨ριζοσπαστικές¨ μορφές έκφρασης και διεκδικήσεων ψύχραιναν τις σχέσεις του κόμματος με την κοινωνική μερίδα που εκφράστηκε μέσω αυτού.
Ωστόσο, αυτό είναι μόνο το ένα μέρος της ανάγνωσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτός απ’ την ιδεολογική μάχη με πολιτικούς αντιπάλους και την μάχη επιβίωσης με τους δανειστές, είχε να αντιμετωπίσει και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας βαθιά συντηρητικό. Ήταν αυτοί που όταν εφαρμόστηκε ο νόμος Παρασκευόπουλου, μιλούσαν για αύξηση της εγκληματικότητας και καλλιεργούσαν τον φόβο. Ήταν αυτοί που έδιωχναν απ’ τα σχολεία κατατρεγμένα προσφυγόπουλα. Ήταν όλοι εκείνοι που εναντιώθηκαν απροκάλυπτα και επιθετικά στο σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια και στην νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Επιπλέον, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η συμφωνία των Πρεσπών. Η αναγνώριση της γείτονος χώρας ως Βόρεια Μακεδονία έκανε ευθεία νύξη στα συντηρητικά και ¨υπερπατριωτικά¨ αντανακλαστικά της Ελληνικής κοινωνίας, Μαζικά συλλαλητήρια με δεξιά και ακροδεξιά ενορχήστρωση και υποκίνηση, στιγματισμός και ωμή βία σε κυβερνητικά στελέχη και μέλη του ΣΥΡΙΖΑ κ.α.. Μέσασε αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση μάταια και ασθμαίνοντας προσπαθούσε νωχελικά να προωθήσει τις αξίες της αλληλεγγύης, της προόδου, της συνεννόησης μεταξύ των λαών, των δικαιωμάτων και της ατομικής έκφρασης και ελευθερίας. Σταδιακά αποστασιοποιήθηκε και από αυτή την προσέγγιση και μετεξελίχθηκε ιδιαίτερα μετά την έξοδο από τα Προγράμματα Στήριξης, την οικονομική ανάκαμψη και την έλευση της ¨κανονικότητας¨ σε εκφραστή των συμφερόντων μίας ακαθόριστης και πολυάριθμης ¨μεσαίας τάξης¨ που σχεδόν ενοχικά πολλά στελέχη παραδέχονταν ότι παραμέλησαν τα προηγούμενα χρόνια.
Ανακεφαλαιώνοντας, παραπάνω επιχειρήθηκε μια πρόχειρη σκιαγράφηση της σχέσης κόμματος-κοινωνίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται εν’ όψει συνεδρίου σε διαδικασία μεγέθυνσης ώστε να αποτελέσει ένα Μαζικό, Ριζοσπαστικό, Αριστερό Κόμμα. Στην βάση αυτού του σκοπού υποχρεούνται παράλληλα με την ενσωμάτωση περισσότερων ανθρώπων στις διαδικασίες και τα όργανά του, να μην σταματήσει ούτε λεπτό να μιλά για κοινωνικό μετασχηματισμό και «ριζοσπαστικοποίηση» της κοινωνίας και να τοποθετείται στον δημόσιο λόγο ως πολιτική δύναμη αλλαγής της κοινωνίας. Επιπρόσθετα, ως μια απ’ τις μεγαλύτερες αριστερές δυνάμεις στην Ευρώπη καλείται να τοποθετήσει ψηλά στην ατζέντα του εκ νέου την υπέρβαση του κοινωνικού-οικονομικού συστήματος που γεννά αγεφύρωτες κοινωνικές ανισότητες και να πρωταγωνιστήσει στην χάραξη ενός νέου, σύγχρονου δρόμου με ορίζοντα τον σοσιαλισμό. Νέοι με αυτές τις αξιακές καταβολές και αυτόν τον ιδεολογικό προσανατολισμό προσεγγίζουν καθημερινά τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό το κόμμα οραματιζόμαστε, αυτή την Αριστερά θα αγωνιστούμε να δημιουργήσουμε!
O Πάρης Τσουκαλής είναι μέλος της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ
