Ότι η καπιταλιστική ευωχία βασίστηκε εν πολλοίς στη διανομή της ιμπεριαλιστικής λείας, όπως, επίσης, ότι η περιώνυμη αστική δημοκρατία εμπεδώθηκε με το αίμα του Άλλου, είναι από εκείνα που δεν χωρούν αμφισβητήσεις. Ο μιλιταριστικός χαρακτήρας της συγκρότησης του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού μοιάζει να αποτελεί θεμελιώδες κακό που σχεδόν φαίνεται να εγγυάται την αποτυχία κάθε ειρηνιστικού κινήματος. Οι επιμέρους, πέραν των παγκόσμιων, πόλεμοι προβάλλονται συνήθως ως αμυντικοί και όχι επιθετικοί, δικαιολογώντας τον ιμπεριαλισμό του κεφαλαίου: ως άμυνα, ας πούμε, δικαιολογήθηκε η ισοπέδωση του Ιράκ και του Αφγανιστάν, η δε επέμβαση στην πρώην Γιουγκοσλαβία ως αντιμετώπιση απειλής για τα –υποτιθέμενα‒ ευρωπαϊκά δημοκρατικά ιδεώδη.
Αν, σύμφωνα με τον Κλαούζεβιτς, ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, είναι φανερό πως οι αδιάλειπτοι πόλεμοι των τελευταίων δεκαετιών, που εκτυλίσσονται στις αποικίες της σύγχρονης μεταδημοκρατίας, αποτελούν συνειδητή πολιτική επιλογή. Ο καπιταλιστικός ρεαλισμός μπορεί να διαχειρίζεται επικοινωνιακά και ιδεολογικά αυτή την «ένοπλη ειρήνη» με τον ίδιο παραλογισμό που διαχειρίζεται πλέον τις ιδέες ελευθερία-ισότητα-αδελφοσύνη: αφού τούτες υπάρχουν μοναχά σε μια εικονική πραγματικότητα, η ειρήνη μπορεί να είναι επίσης εικονική. Άρα, στην πραγματικότητα, που τεχνηέντως αποκρύπτεται, μπορεί να είναι και ένοπλη χωρίς πρόβλημα.
Θα έλεγε, όμως, κανείς, πως οι μυλόπετρες του μιλιταρισμού, με τη συνακόλουθη φρίκη των σφαγιασμών και των ανέστιων διωκόμενων προσφύγων, θα γέμιζαν αποτροπιασμό τους λαούς. Τόσο μάλιστα, ώστε να ανάγκαζαν και τους από πάνω (κεφάλαιο, κυβερνήσεις κλπ.) να αλλάξουν πολική. Εις μάτην, όμως. Στην πραγματικότητα, έχουμε ήδη οδηγηθεί σε μάλλον αντίθετα αποτελέσματα. Η αστική πολιτική μεταχειρίζεται κάθε μέσο ώστε να μην αλλάξουν τα πνεύματα που η ίδια τα έμαθε να σκέπτονται με τρόπο εγωικό, ανταγωνιστικό, άρα και πολεμικό. Η διαμόρφωση των συνειδήσεων με τρόπο ώστε, μέσω του φόβου του Άλλου, να χωνεύονται τα μεγαλύτερα δεινά, γεγονός που, προφανώς, επιφέρει την αναβίωση των εθνικισμών αλλά και του ρατσισμού, του φασισμού κλπ., αποτελεί επίτευγμα εκείνων ακριβώς που επωφελούνται από έναν αστικό πολεμικό πολιτισμό.
Η φύση του πολέμου είναι, από πολλές πλευρές, ταξική. Η κεφαλαιακή επέκταση μέσω των βιομηχανιών όπλων είναι μια πλευρά, η καταλήστευση των πόρων των αδύναμων χωρών είναι μια άλλη. Το κυριότερο, σύμφωνα με την παρακαταθήκη του Λένιν, «ο σημερινός πόλεμος είναι αδύνατο να τελειώσει με δημοκρατική ειρήνη αν το προλεταριάτο δεν στρέψει τα όπλα ενάντια στις κυβερνήσεις του». Εάν δηλαδή οι από κάτω δεν καταφέρουν να εναντιωθούν στις κυβερνητικές πολιτικές που με το αζημίωτο υποθάλπουν τις συρράξεις.
Τα αντιπολεμικά κινήματα, εξάλλου, για τα οποία η σιωπή σήμερα τυγχάνει εκκωφαντική, «δεν συνίστανται στην επανάληψη γενικών, κούφιων, αγαθών και μελιστάλακτων πασιφιστικών φράσεων, που δεν λένε τίποτε και ούτε υποχρεώνουν σε τίποτε». Κι αν για την περιβόητη «παγκόσμια ειρήνη» εργάζονται και η καλλίπυγος υποψήφια των καλλιστείων και το φιλόπτωχο σωματείο της γειτονιάς, αντιπολεμικό κίνημα σημαίνει να μην επαναλαμβάνει κανείς τους απολιτίκ γενικούς ευσεβείς πόθους του πασιφισμού, αλλά να «ξεσκεπάζει τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα και του πολέμου και της ιμπεριαλιστικής ειρήνης, που ο πόλεμος προετοιμάζει».
Εγγίζει το όριο της κοινοτοπίας, αλλά μόνον έτσι μπορεί να συμβεί: όσο δεν τερματίζονται οι πολιτικές που αρέσκονται σε κερδοφόρες πολεμικές εκστρατεύσεις, οι όπου γης παρίες θα κατατρύχονται από το φάντασμα μιας ενδεχόμενης προσφυγιάς. Ταυτοχρόνως, θα μαθαίνουν να μισούν τα θύματα των συγκρούσεων, ως απειλή για την προσωρινή ευζωία τους.
Στην αριστερά –ελληνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια‒ είναι καιρός ν’ ανοίξει ξανά η συζήτηση για τα υποτιθέμενα αμυντικά εξοπλιστικά προγράμματα και το ποιος εντέλει κερδίζει από αυτά. Τα θωρηκτά του ISIS κάπου κατασκευάζονται και οι κατασκευαστές τους μαζεύουν κέρδη. Το αυτό συμβαίνει και με τα υποβρύχια της Ελλάδας.
Η Κατέ Καζάντη είναι δημοσιογράφος
* Την Τετάρτη 18 Μαΐου η Νομαρχιακή Α΄ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ διοργανώνει πολιτική εκδήλωση-συζήτηση με θέμα «Για ένα νέο αντιπολεμικό κίνημα: Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και το προσφυγικό ζήτημα» (Σινέ Αλκυονίς, Ιουλιανού 40, στις 7 μ.μ.).
