Συνεντεύξεις

Βαντάνα Σίβα: «Ο μόνος τρόπος να ταΐσουμε τον κόσμο είναι η οικολογική γεωργία»

Είστε μακροχρόνια αντίπαλος των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών. Δεδομένων των τρεχουσών επισιτιστικών κρίσεων σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ανησυχείτε ότι θα υπάρξει μια νέα υποστήριξη για αυτές;
 
Αποκαλώ τον όμιλο των εταιρειών που συνεχίζουν να παράγουν χημικές ουσίες, και να κατασκευάζουν ΓΤΟ (γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς) για την πώληση περισσότερων χημικών προϊόντων, ως «το καρτέλ των δηλητηρίων». Πρόκειται για τη Bayer, η οποία αγόρασε τη Monsanto, τη Syngenta που ανήκει στην ChemChina, και τη Dow και τη DuPont που συγχωνεύτηκαν και στη συνέχεια χωρίστηκαν σε τρεις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Corteva. Χρησιμοποιούν κάθε ευκαιρία για να προωθήσουν τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες. Έχουν προσπαθήσει τόσο σκληρά να χρησιμοποιήσουν τον πόλεμο της Ουκρανίας για να ανατρέψουν τη στρατηγική της Ευρώπης «από το χωράφι στο πιάτο», η οποία περιλαμβάνει στόχους για τη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών στη γεωργία. Είναι καθαρή προπαγάνδα, επειδή η γενετική μηχανική δεν είναι μια τεχνολογία που αυξάνει την απόδοση. Η απόδοση προέρχεται από ολόκληρο το φυτό, οι ΓΤΟ είναι εντελώς άσχετοι με την αύξηση της απόδοσης.
 
 
Έχετε μιλήσει πολύ για τη βία της γεωργίας και τον πόλεμο που γίνεται γύρω από αυτήν. Που βρίσκονται αυτή την στιγμή τα κύρια μέτωπα αυτού του πολέμου;
 
Ένας κύριος τομέας είναι οι ΓΤΟ της επόμενης γενιάς, οι γονιδιακά επεξεργασμένες καλλιέργειες που πιέζονται για απορρύθμιση. Για κάποιο διάστημα είδαμε τον πρώην πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον που είπε ότι ήθελε να «απελευθερώσει τους ΓΤΟ». Το πρώτο του καθήκον δεν ήταν να απελευθερώσει τον λαό, ήταν να απελευθερώσει τους ΓΤΟ. Υπάρχει ένα νομοσχέδιο Γενετικής Τεχνολογίας – Εκτροφή Ακριβείας στο κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου που προσπαθεί να απορυθμίσει τις γονιδιακά τροποποιημένες καλλιέργειες. Η βιομηχανία έχει προσπαθήσει τόσο σκληρά για να φανεί πως ότι λέω είναι κάτι ασήμαντο όταν μιλάω για τη βία της γεωργίας. Μελέτησα την Πράσινη Επανάσταση (σημ: ήταν μια επιστημονική πρόταση η οποία υλοποιήθηκε με εντυπωσιακά αποτελέσματα, στην αύξηση των καλλιεργειών και της γεωργικής παραγωγής, στις αρχές του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα, σε χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα που είναι ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες), επειδή στην πολιτεία του Παντζάμπ στην Ινδία είχε ξεσπάσει βία και σκοτώθηκαν 15.000 άνθρωποι. Στο εργοστάσιο φυτοφαρμάκων της Μποπάλ είχαν διαρρεύσει χημικά, χιλιάδες σκοτώθηκαν και χιλιάδες πεθαίνουν ακόμα (σημ: αναφέρεται στο ατύχημα που έγινε τον Δεκέμβριο του 1984 στην ινδική πόλη, όταν τουλάχιστον 500.000 άνθρωποι εκτέθηκαν σε ισοκυανικό μεθύλιο). Αυτές οι χημικές ουσίες σκοτώνουν. Από που βρέθηκαν; Κάθε χημική ουσία στη γεωργία έχει την προέλευσή της στον πόλεμο, και οι συνέπειές της μοιάζουν πολεμικές κατά της Γης και των ανθρώπων.
 
 
Το 2020 και το 2021 οι μαζικές διαμαρτυρίες των αγροτών στην Ινδία έγιναν πρωτοσέλιδα διεθνώς. Πώς αισθάνεστε τώρα για το μέλλον των ινδών αγροτών;
 
Οι αγρότες σταμάτησαν τις διαμαρτυρίες τους επειδή η κυβέρνηση ανέλαβε δεσμεύσεις. Αυτές οι δεσμεύσεις δεν έχουν εκπληρωθεί ακόμα, και οι αγρότες λένε «αν συνεχίσετε να μας λέτε ψέματα και να μας εξαπατάτε θα διαμαρτυρηθούμε ξανά». Η Ινδία, χρόνο με το χρόνο, έχει ξεσηκωθεί για να υπερασπιστεί το δικαίωμα στη γεωργία. Ένας στους τέσσερις αγρότες στον κόσμο βρίσκεται στην Ινδία, και γίνεται μια προσπάθεια από τις μεγάλες εταιρείες να αρπάξουν αυτή την τεράστια αγορά. Αλλά σίγουρα υπάρχει αντίσταση από τους αγρότες, δεν θα ωθηθούν στην εξαφάνιση.
 
Έχετε αντιμετωπίσει πολλές αντιδράσεις από ισχυρούς ανθρώπους, οργανισμούς και εταιρείες. Πώς το αντιμετωπίζετε αυτό;
 
Δεν θα το έλεγα pushback, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να με απωθήσουν πίσω σε κάτι (γέλια). Είναι προπαγανδιστικές επιθέσεις. Αν κάποιος έκανε μια σοβαρή κριτική, θα ήθελα πολύ να ασχοληθώ με αυτήν. Δεν νομίζω ότι οδήγησαν ποτέ σε ακύρωση κάποια από τις ομιλίες μου, αλλά θυμάμαι μια φορά που πήγα σε ένα πανεπιστήμιο στο Ουισκόνσιν και υπήρχε τεράστια ασφάλεια. Ρώτησα τον πρόεδρο: «Έχετε φοιτητικά κινήματα; Γίνονται διαδηλώσεις;». Και αυτός μου είπε: «Υπήρξαν τεράστιες επιθέσεις εναντίον μας επειδή σας προσκαλέσαμε και ανακοίνωσαν ότι θα διακόψουν τη διάλεξή σας. Άρα, η ασφάλεια είναι για να σας προστατεύσει». Πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι λέω ψέματα για τις αυτοκτονίες των αγροτών (σημ: αναφέρεται στους περίπου 15.000 Ινδούς αγρότες, στην συντριπτική τους πλειονότητα μικροκαλλιεργητές, που αυτοκτονούν κάθε χρόνο εξαιτίας των χρεών). Όχι, αυτοί οι αριθμοί είναι κυβερνητικά στοιχεία. Εγώ αυτό που κάνω είναι να δείξω τους λόγους για τους οποίους χρεώθηκαν οι αγρότες και καταστράφηκαν, και μιλάω για τα χημικά υψηλού κόστους. Τα ονόματα των αγροτών προέρχονται από την κυβέρνηση, και η σύνδεση είναι η δουλειά μου. Λένε επίσης πως λέω ψέματα για την οικολογική γεωργία που τροφοδοτεί τον κόσμο. Όμως στο τέλος της ημέρας αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να ταΐσουμε τον κόσμο. Απλά επινοούν ένα αφήγημα. Υποθέτω ότι λόγω του έντονου πάθους μου και της αγάπης μου για την αλήθεια δέχομαι όλες αυτές τις αναλήθειες, τις ανακρίβειες και τα ψέματα με ένα μικρό χαμόγελο και συνεχίζω.
 
 
Ποια είναι τα κύρια μαθήματα που έχετε μάθει και πιστεύετε ότι θα ήταν χρήσιμο να γνωρίσουν και άλλοι άνθρωποι;
 
Νομίζω ότι είναι η αφοβία. Το ενδιαφέρον είναι ότι κάθε οικολογικό πρόβλημα έχει πίσω του αυτό το μεγάλο οικονομικό συμφέρον. Είτε πρόκειται για την εξόρυξη, είτε για την παράνομη εισαγωγή ΓΤΟ στην Ινδία. Έμαθα από τους γονείς μου ότι αν ακολουθείς τη συνείδησή σου, δεν υπάρχει τίποτα να φοβάσαι. Δεν υπάρχει εξωτερική δύναμη που να είναι πιο ισχυρή από την συνείδησή μας.
 
 
Συμβαίνει κάτι με τα τρόφιμα ή τη γεωργία για το οποίο είστε ιδιαίτερα ενθουσιασμένη αυτή τη στιγμή;
 
Πρώτον, είναι το γεγονός ότι οι μικροκαλλιεργητές εξυμνούνται ξανά. Αυτό μου δίνει ελπίδα ότι αυτή η γραμμική τάση προς όλο και μεγαλύτερες και όλο και λιγότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις έχει μια εναλλακτική λύση. Δεύτερον, όταν αρχίζω να εξετάζω αυτό που αποκαλώ «μη βίαιη γεωργία», την οικολογική γεωργία. Βλέπω ότι γίνονται τόσα πολλά και της δίνονται διαφορετικά ονόματα, όπως αγροοικολογία, αναγεννητική γεωργία, κλπ, και αυτή ευδοκιμεί, όπως ευδοκιμούν μαζί της και η γνώση και οι επιστήμες. Αυτό για μένα είναι συναρπαστικό, γιατί το λόμπι των χημικών εξακολουθεί να είναι κολλημένο με την παλιά ρητορική ότι το χώμα είναι ένα κενό κουτί και ότι οι σπόροι είναι ένα άδειο δοχείο. Γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρο ότι οι εταιρείες βρίσκουν στους σπόρους και στα τρόφιμα το χώρο για να κερδίζουν, και για αυτό μεταπηδούν στο σύστημα τροφίμων. Ο Μπιλ Γκέιτς πρωτοστατεί σε αυτό, είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες γεωργικών εκτάσεων στον κόσμο. Μια από τις χειρότερες αδικίες είναι ότι οι φτωχοί και οι ευάλωτοι είναι εκείνοι που αφήνονται να ζουν με δίαιτες πρόχειρου φαγητού που θα τους αρρωστήσουν. Η μεγάλη αλλαγή για μένα είναι να διασφαλίσω ότι οι τεράστιες επιδοτήσεις που σήμερα δίνονται στη χημική βιομηχανία, στη βιομηχανία των ΓΤΟ, και στη βιομηχανία του πρόχειρου φαγητού, θα στραφούν στην υποστήριξη του καλού φαγητού για τον τελευταίο άνθρωπο μέσα στην κοινωνία. Αυτά τα χρηματικά ποσά είναι τόσο τεράστια που όλοι θα μπορούσαν να τραφούν με καλό οικολογικό τοπικό φαγητό.
 
Έιμυ Χαλλ
 
Πηγή: https://znetwork-org/znetarticle/the-interview-vandana-shiva
 
Μετάφραση: Δημήτρης Γκιβίσης
 
Η ΕΠΟΧΗ