Σήμερα, μετά τις αθλιότητες στον αγώνα μπάσκετ Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού στο ΣΕΦ, η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα:
Οι αξιωματικοί της αστυνομίας, που αν επρόκειτο για κάποιο «παραβατικό» πιτσιρίκι ακόμα θα το ξυλοφόρτωναν πριν το συλλάβουν για κακούργημα, βάσει του νόμου για την αθλητική βία, παρακολουθούν αμήχανοι τις συμπεριφορές των μεγάλων «αφεντικών».
Τα «αφεντικά», που σε άλλες περιπτώσεις είναι «πατρίς – θρησκεία – οικογένεια», με δωρεές κλπ, συναγωνίζονται σε ύβρεις και απειλές για τις κόρες τους, τις μητέρες και τις οικογένειές τους.
Ο εθνικιστικός εσμός στις εξέδρες, εκατέρωθεν, βρίσκεται σε παροξυσμό: στους μεν επιτρέπεται να σηκώνουν πανό «λευτεριά στα αδέλφια μας», σε συμπαράσταση των δολοφόνων ενός αστυνομικού ή κάποιων ναρκέμπορων και βρίζουν τον τούρκο προπονητή των αντιπάλων, όταν πριν τρεις μέρες στο Ντουμπάι υποστήριζαν την Φενέρ Μπαχτσέ. Οι δε βρίσκονται σε σοκ, επειδή είναι ο δικός τους προπονητής, αλλά είναι και φίλος του Ερντογάν… Τούτων δοθέντων, ένα εξαιρετικό κοινωνικό πείραμα θα ήταν να βάλουμε στο ίδιο κελί για μια μέρα, φασίστες–οπαδούς αντίπαλων ελληνικών ομάδων.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κάνει ανακοινώσεις και κατόπιν ο υφυπουργός αθλητισμού σπεύδει βραδέως, υπό το βάρος των εξελίξεων, να αναγγείλει πρόσκληση σε συνάντηση. Οι ιδιοκτήτες τον εμπαίζουν «θα έρθω – δεν θα έρθω» κι αυτός αμέσως ανασκευάζει «εντάξει, μπορεί να μην έρθετε την ίδια ώρα».
Η διοργανώτρια αρχή του επαγγελματικού μπάσκετ, ο ΕΣΑΚΕ, ξυπνάει μόλις την απειλήσουν με διακοπή του πρωταθλήματος. Ως εκείνη τη στιγμή ήταν άφαντη, όπως και η ομοσπονδία καλαθοσφαίρισης (ΕΟΚ). Εδώ να δεις διλήμματα: να πάρω θέση υπέρ του ενός ή του άλλου, αυτών που μου πετάνε ένα ξεροκόμματο από τα τηλεοπτικά συμβόλαια; Ή να στεναχωρέσω την κυβέρνηση που με βοήθησε να εκλεγώ; Αυτά στη λαϊκή καθομιλουμένη, διότι αν πάμε λίγο βαθύτερα από τα γεγονότα, τα πράγματα είναι πιο σύνθετα.
Η ιστορία του ελληνικού αθλητισμού και ο τρόπος που στήθηκε αυτό το τοξικό μοντέλο σημαδεύτηκε από τέσσερεις κομβικές στιγμές: Πρώτη, όταν η χούντα του ’67 εισέβαλε στα αθλητικά σωματεία, εκδίωξε κάθε δημοκρατική φωνή και τα παρέδωσε σε ό,τι πιο συντηρητικό, εθνικιστικό, και αγοραίο πρέσβευε η αντίληψή της. Δεύτερη, η παράδοση του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ από τη Νέα Δημοκρατία, στα μεγάλα συμφέροντα και η ίδρυση των ποδοσφαιρικών και καλαθοσφαιρικών ανωνύμων εταιρειών. Τρίτη, η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων όπως έγινε στην Αθήνα, που σηματοδότησε την πλήρη παράδοση του «υψηλού» αθλητισμού στην πολιτική και οικονομική διαπλοκή κι ένα μη βιώσιμο, μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, με προεκτάσεις στον αθλητισμό, με υπερίσχυση συγκεκριμένων στερεότυπων, κουλτούρας και ιδεών στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τέταρτη, η κυριαρχία του στοιχηματικού τζόγου και η σύνδεσή του με τους ιδιοκτήτες των αθλητικών εταιρειών, τις αθλητικές οργανώσεις και τα σωματεία, εντός Ελλάδας και παγκόσμια.
Το ελληνικό μπάσκετ όχι μόνο δεν έμεινε έξω από αυτές τις εξελίξεις, αλλά χώθηκε ακόμα βαθύτερα στη διαπλοκή. Συμμετέχει με τους δυο κυρίαρχους επιχειρηματικούς ομίλους στη κλειστή ευρωπαϊκή λίγκα, η οποία διεξάγεται με όρους απόλυτα αθέμιτου οικονομικού ανταγωνισμού σε σχέση με τα εθνικά πρωταθλήματα. Οι στοιχειώδεις κανόνες του αθλητισμού έχουν πάει στα αζήτητα. Η συμμετοχή στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα δεν συνδέεται με την κατάταξη στα εθνικά πρωταθλήματα, τα εξασφαλισμένα έσοδα μοιράζονται μόνο στους δυο μετόχους του ελληνικού συνεταιρισμού. Η ιδέα της αλληλεγγύης προς το ερασιτεχνικό μπάσκετ έχει εξανεμισθεί. Το ελληνικό πρωτάθλημα είναι δύο ή και τριών ταχυτήτων.
Αλλά και η διοργανώτρια αρχή (ΕΣΑΚΕ) και τα μέλη της κατά καιρούς αλλάζουν τους κανονισμούς, καταστρατηγούν ακόμα και αυτόν που ορίζει ότι ο πρωταθλητής ανεβαίνει κατηγορία και ο τελευταίος υποβιβάζεται κλπ. Ο αριθμός των ομάδων στο ελληνικό πρωτάθλημα αλλάζει κατά το δοκούν, ώστε να διαμορφώνονται οι πλειοψηφίες υπέρ του ενός εκ των δύο κυρίαρχων ανταγωνιστών. Το διεθνές κι ελληνικό σύστημα των μάνατζερ κάνει πάρτι. Οι ξένοι παίκτες έρχονται και φεύγουν, τα εκατομμύρια διακινούνται, οι εθνικές ομάδες έχουν πρόβλημα ποιοτικής συγκρότησης και οι ακαδημίες εγκαταλείπονται. Η εμπορευματοποίηση έχει κυριαρχήσει και η τοξικότητα διαχέεται μέχρι τη βάση.
Αυτή η κατάσταση δεν αναστρέφεται με τις απειλές του κυβερνητικού εκπροσώπου και του υφυπουργού Αθλητισμού για διακοπή του εθνικού πρωταθλήματος. Αυτό έχει τελειώσει πριν καν αρχίσει και δεν ενδιαφέρει κανένα. Οι δύο ανταγωνιστές είτε την πρώτη θέση καπαρώσουν, είτε την έκτη, έχουν εξασφαλισμένη συμμετοχή στην επόμενη ευρωλίγκα.
Μπορεί ο υφυπουργός Αθλητισμού να ανακοινώσει ότι αποβάλλονται οι δύο εταιρείες από το εθνικό πρωτάθλημα; Ή από τη συμμετοχή στην ευρωλίγκα; Αυτοί, μη ξεχνάμε, χάρισαν το δημόσιο ΟΑΚΑ στον ένα κι ετοιμάζονται να χαρίσουν το δημόσιο ΣΕΦ στους άλλους. Θα υπάρξει διακομματική συναίνεση στη περαιτέρω διασπάθιση της δημόσιας περιουσίας; Μπορεί να ανακοινώσει ότι εξοβελίζονται οι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες από τον ελληνικό αθλητισμό; Τα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, νυν και πρώην, θα εκφράσουν άποψη ή θα τα «χαλάσουν» με τον εθνικό κορμό; Μπορεί να ανακοινώσει ότι οι εταιρείες δεν θα λαμβάνουν το 50% από τα έσοδα του στοιχήματος, που με δικό του νόμο τα επαναδιαθέτει στους ίδιους; Θα επιβάλλει πλαφόν στους ξένους παίκτες που αλλάζουν οι ομάδες σαν τα πουκάμισα; Θα επιβάλλει διοικητικό τέλος σε αυτά τα συμβόλαια υπέρ του ερασιτεχνικού μπάσκετ; Θα ενισχύσει τις ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να πληρώνονται οι εργαζόμενοι, οι παίκτες με τα μικρά συμβόλαια και οι ομάδες –οι «από κάτω»; Θα βάλει χέρι στο μαύρο χρήμα, στις εικονικές συμφωνίες, στη παραοικονομία; Θα υπάρξει αντικειμενική αξιολόγηση και στήριξη;
Όχι! Ούτε ο συγκεκριμένος υφυπουργός μπορεί, ούτε η συγκεκριμένη κυβέρνηση. Διότι σε αυτούς στηρίζονται για να γίνεται μπλε ο χάρτης της χώρας.
Υστερόγραφο προς προοδευτικούς κι εν γένει αριστερούς οπαδούς ομάδων: Όταν γίνονται αυτά που είδαμε στο ΣΕΦ, δεν χωράνε «ναι μεν αλλά». Ούτε αρκεί να είμαστε καταγγελτικοί και για τους δύο μεν, περισσότερο επιεικείς για τον δικό μας πρόεδρο δε. Αυτοί στην επόμενη σύσκεψη της ευρωλίγκας πάλι θα κάθονται μαζί.
