Macro

Το κίνημα της Αυτονομίας σε κόμικ

Κυριάκος Μαυρίδης «Τα θέλουμε όλα» (βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Νάνι Μπαλεστρίνι), Οι εκδόσεις των συναδέλφων, 2021

Δεν χρειάζονται πολλά λόγια ίσως για τον Νάνι Μπαλεστρίνι και για το έργο του, ειδικά για το «Τα θέλουμε όλα». Ο συγγραφέας, ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης Potere Operaio και δραστήριος αγωνιστής στην Autonomia Operaia, κατηγορήθηκε το 1979 για ένοπλη δράση, με βάση το διαβόητο «θεώρημα Καλότζερο» που με μια ακροβασία θεωρούσε τα στελέχη της Αυτονομίας εγκέφαλο ένοπλης εξέγερσης κατά του κράτους και το οποίο οδήγησε δεκάδες αγωνιστές σε φυλακές και εξορίες (μεταξύ τους, π.χ., ο Τόνι Νέγκρι). Ο Μπαλεστρίνι αναγκάστηκε να διαφύγει στο εξωτερικό, απ’ όπου γύρισε μόνον όταν η σκευωρία είχε καταρρεύσει.
Το «Τα θέλουμε όλα» είναι ίσως το πιο γνωστό βιβλίο του: η ιστορία του νεαρού από τη νότια Ιταλία που για να ξεφύγει από τη φτώχια έρχεται στον βιομηχανικό Βορρά και καταλήγει στον γιγαντιαίο κόσμο της Φίατ, όπου θα δραστηριοποιηθεί στο μεγάλο εργατικό κίνημα που, στην κορύφωσή του, θα σημαδέψει την Ιταλία του 1969.
Το graphic novel του Κυριάκου Μαυρίδη στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο βιβλίο του Μπαλεστρίνι, παίρνοντας βέβαια κάποιες δημιουργικές ελευθερίες απαραίτητες για τη μεταφορά από το ένα είδος στο άλλο (πολύ ενδιαφέρουσες μου φάνηκαν οι τελευταίες σελίδες του βιβλίου, όπου ο Μαυρίδης περιγράφει λεπτομερώς την «κουζίνα» αυτής της μεταφοράς και της δημιουργίας του βιβλίου του).
Στις σελίδες αυτού του κόμικ θα παρακολουθήσουμε όλη την πορεία του νεαρού αφηγητή, την πρόσληψή του στον απέραντο και ανθρωποβόρο συνάμα μηχανισμό του εργοστασίου, τον πολλαπλό, ρητό και υπόρρητο, αυταρχισμό με τον οποίο θα βρεθεί αντιμέτωπος, τη μετατόπιση στον τρόπο σκέψης του, τη συμμετοχή του στις πρώτες συνελεύσεις και την ένταξή του στο εργατικό κίνημα (όπου βλέπουμε τη δημιουργία του κινήματος της Αυτονομίας και τη σύγκρουσή του, όχι μόνο με την εργοδοσία και τους μηχανισμούς καταστολής, αλλά και με τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία καθώς οι κινητοποιήσεις και οι απεργίες διευρύνονται και βγαίνουν έξω από τα «συνήθη» καλούπια).
Αυτή η μεγάλη κινητοποίηση του εργατικού κινήματος θα κορυφωθεί με τις σκληρές συγκρούσεις του Ιουλίου του 1969 που πήραν χαρακτηριστικά πραγματικής εξέγερσης. Ήταν η εποχή που κάποιοι που τα θέλησαν όλα πίστεψαν ότι όλα είναι εφικτά. Τα μολυβένια χρόνια ήταν μπροστά.

Κώστας Αθανασίου

Πηγή: Η Εποχή