Το διαβάζεις και σε πιάνει ανατριχίλα. Ο συνολικός πλούτος όσων έχουν περιουσία μεγαλύτερη των 50 εκατομμυρίων δολαρίων υπερδιπλασιάστηκε στα 11,8 τρισ. δολάρια, ενώ την ίδια στιγμή οι φόροι περιουσίας αποδίδουν μόλις 4 σεντ σε κάθε δολάριο φορολογικών εσόδων. Πολλά λεφτά σε πολύ λίγους, φτώχεια σε πάρα πολλούς. Οι ανισότητες θηριώδεις. Η απελπισία διάχυτη. Η λύση; Εδώ είναι τα δύσκολα.
Πριν από μερικά χρόνια ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς, υπεράνω υποψίας για ροπή προς τον ακροαριστερό λαϊκισμό, σε άρθρο του στη γερμανική FAZ πρότεινε στους έχοντες ορισμένες απλές λύσεις: «Πληρώστε φόρους, παραιτηθείτε από τη μεταφορά των κερδών σε χώρες με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, παραιτηθείτε από την εξώθηση χωρών σε ανταγωνισμό φοροαπαλλαγών, μειώστε τις ανισότητες στους μισθούς, επενδύστε τα κέρδη σας στις επιχειρήσεις, αντί να τα μοιράζετε στους μετόχους».
Δεν πρόκειται για κομμουνιστικές ιδέες, αλλά για προτάσεις που θα κάνουν τον καπιταλισμό πιο ανθρώπινο. Μπορεί να συμβεί αυτό; Είναι δυνατόν οι οπαδοί του καπιταλισμού της απληστίας να το δεχτούν; Κάποιοι το πιστεύουν και γι’ αυτό επιμένουν να τους προτρέπουν να συνετιστούν. Τους προτρέπουν δηλαδή να ακυρώσουν αυτοθέλητα την ίδια την υπόστασή τους. Το αποτέλεσμα; Μια τρύπα στο νερό. Οι άνθρωποι δεν είναι ηλίθιοι. Δεν θα βάλουν τα χεράκια τους να βγάλουν τα ματάκια τους.
Από τη στιγμή που δεν τους υποχρεώνει κανένας δεν έχουν λόγο να γίνουν… γενναιόδωροι. Ποιος μπορεί να τους υποχρεώσει; Οι κυβερνήσεις. Μα οι περισσότερες είναι νεοφιλελεύθερες κι ας έχουν μερικές στους ιδρυτικούς τίτλους τους κάποια εκδοχή της κακοποιημένης βάναυσα λέξης σοσιαλισμός. Να φορολογήσουν τους πλούσιους οι πολιτικοί που χρηματοδοτούνται απ’ αυτούς; Καμαρωτό καλαμπούρι.
Λίγα χρόνια μετά την έκκληση του Στίγκλιτς είχαμε άλλη μία έκκληση. Τούτη τη φορά από 83 εκατομμυριούχους (ναι, καλά διαβάσατε, εκατομμυριούχους). Ηταν η περίοδος της πανδημίας. Ο δολοφονικός ιός είχε τρομάξει κόσμο και κοσμάκη. Η αλαζονεία των πλουσίων εκθρονίστηκε. Κάποιοι μάλιστα τον είχαν συγκρίνει με τον… ιό του μπολσεβικισμού που είχε αναστατώσει τον καπιταλισμό πριν από πολλά χρόνια.
Ελεγαν λοιπόν οι 83 απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις: «Καθώς ο Covid-19 χτυπά τον κόσμο, εκατομμυριούχοι όπως εμείς οφείλουμε να διαδραματίσουμε έναν σημαντικό ρόλο για την ίαση της ανθρωπότητας. Οχι, δεν είμαστε εμείς αυτοί που φροντίζουν τους ασθενείς στις εντατικές μονάδες. Δεν οδηγούμε τα ασθενοφόρα που μεταφέρουν τους αρρώστους στα νοσοκομεία, δεν διανέμουμε έτοιμα γεύματα από πόρτα σε πόρτα. Εχουμε όμως χρήμα και μάλιστα πολύ. Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας θα διαρκέσουν για δεκαετίες και ενδεχομένως θα βυθίσουν ακόμα μισό δισεκατομμύριο ανθρώπους στη φτώχεια».
Οι υπογράφοντες καλούσαν τους πολιτικούς να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια ανισότητα και να αναγνωρίσουν ότι «η αύξηση της φορολόγησης των πλουσίων και η μεγαλύτερη φορολογική διαφάνεια διεθνώς είναι αναγκαίες για μια βιώσιμη μακροπρόθεσμη λύση». Τη συνέχεια μπορεί ο καθένας να τη φανταστεί. Οι 83 αφού έκαναν το χριστιανικό καθήκον τους (ελεήστε τους φτωχούς), καλούπωσαν τη συνείδησή τους που πήγε να ξεμυτίσει και συνέχισαν τη ζωή τους (η μεγάλη μπόρα είχε περάσει).
Οι πολιτικοί προς τους οποίους απευθυνόταν η έκκληση συνέχισαν κι αυτοί να πορεύονται σαν να μην τρέχει τίποτα. Το να πιστεύεις ότι πολιτικοί που έχουν για μοναδικό Θεό τους το αόρατο χέρι της αγοράς θα αποφασίσουν να του περάσουν προσωρινά χειροπέδες είναι σαν να πιστεύεις ότι ο καπιταλισμός-καζίνο με την επιθετική ασχήμια του είναι το πιο δίκαιο σύστημα που γέννησε ο ανθρώπινος νους.
Πριν από λίγες μέρες και με αφορμή τη σύνοδο των G-20 κατατέθηκε άλλη μία έκκληση. Την επιστολή υπογράφουν 300 οικονομολόγοι, καλλιτέχνες, πολιτικοί, αλλά και εκατομμυριούχοι. Ανάμεσά τους οι γνωστοί Στίγκλιτς και Πικετί και ο Μπέρνι Σάντερς, γερουσιαστής του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, τον οποίο φαντάζομαι ότι ο Τραμπ τον κατατάσσει στην ομάδα των τρομοκρατών της Αριστεράς, αφού ως γνωστόν θεωρεί ότι ο Μπάιντεν είναι κομμουνιστής!!!
Τι ζητούν οι 300; Αύξηση του φόρου περιουσίας στους πολυεκατομμυριούχους της υφηλίου. Υποστηρίζουν ότι μια τέτοια συμφωνία επείγει όσο ποτέ προκειμένου να σταματήσει «η διάβρωση του συλλογικού μέλλοντος της ανθρωπότητας από τον ακραίο πλούτο». Αναφέρουν ότι «το κοινό το θέλει, εμείς το θέλουμε, το μόνο που λείπει είναι η πολιτική βούληση για να το επιτύχουμε. Ηρθε η ώρα να τη βρείτε». Θα τη βρουν; Στον αιώνα τον άπαντα. Οχι γιατί είναι δύσκολο, αλλά γιατί δεν θέλουν. Είναι αλλού. Δεν τους ενοχλούν οι εκκλήσεις. Τις αφήνουν να ακουστούν. Δεν είναι κίνδυνος γι’ αυτούς.
Με τα μέσα εξαπάτησης και εκμαυλισμού που διαθέτουν τις αφυδατώνουν. Τα λόγια δεν τους φοβίζουν. Τις πράξεις τρέμουν. Τις επαναστάσεις, τις εξεγέρσεις, τις μαζικές διαμαρτυρίες, την αποφασισμένη απόγνωση, την πολιτική ανυπακοή, τα καπρίτσια της πανούργας Ιστορίας και ενίοτε τα αναπάντεχα εκλογικά αποτελέσματα. Τι συμβουλεύουν τους αποσυνάγωγους; «Καθίστε φρόνιμα, απολαύστε τη μιζέρια σας και θα έχετε μια θέση στον Παράδεισο που σας υπόσχονται όλες οι θρησκείες».
Ανάγωγα
Πριν από τρία χρόνια τη Θεσσαλία χτύπησε ο «Ιανός». Σήμερα τη χτύπησε ο «Ντάνιελ». Πριν από τρία χρόνια κυβέρνηση ήταν η Νέα Δημοκρατία. Σήμερα κυβέρνηση είναι η Νέα Δημοκρατία. Νέες καταιγίδες με νέα ονόματα. Ιδια κυβέρνηση με τα ίδια χάλια.
Τάσος Παππάς
