Οσοι έσπευσαν να τον «τιμήσουν», πήγαν για να βεβαιωθούν ότι κείται νεκρός. Και να δείξουν από μιας αρχής πως η κληρονομιά του δεν τους αφορά.
Ηταν όλοι τους εκεί. Στη Ρώμη, στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου. Ή μάλλον όχι. Ελειπαν δύο από τη χορεία των πολιτικών εκείνων που η γένει στάση τους και οι ειδικές αποφάσεις τους καθορίζουν τη μοίρα εκατομμυρίων ανθρώπων, συμπατριωτών τους και αντιπάλων. Απουσίαζε ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, χριστιανός ορθόδοξος, αν βέβαια αρκούν ως τεκμήριο γνήσιας πίστης τα βαθιά σταυροκοπήματα, και μάλιστα με τα ίδια χέρια που υπογράφουν θανάσιμες διαταγές. Απουσίαζε επίσης ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Πιστός της εβραϊκής θρησκείας αυτός, έχει αποδείξει όχι μόνον ότι ξέρει απέξω κι ανακατωτά όλα τα φονικώς εκδικητικά χωρία της Βίβλου, αλλά και ότι δεν διστάζει να τους δώσει σάρκα και οστά – και αίμα, πολύ αίμα.
Οχι, η παρουσία τους στο Βατικανό δεν εμποδίστηκε από το διαφορετικό δόγμα ή θρήσκευμά τους. Τόσοι και τόσοι βασιλιάδες, πρόεδροι χωρών και πρωθυπουργοί ήταν εκεί, που οι τυπικές ή λεκτικές θρησκευτικές διαφοροποιήσεις τους δεν τους εμποδίζουν να είναι μέλη και απόστολοι της ίδιας οικουμενικής θρησκείας: του Φαρισαϊσμού. Ας ακουστεί, λοιπόν, σε ήχο γ΄, ένα από τα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής, το «Ω της παραφροσύνης και της Χριστοκτονίας, της των Προφητοκτόνων», μεταποιημένο: «Ω της κακοφροσύνης και της υποκρισίας, της των Ταρτουφιζόντων».
Αλλος λόγος, λοιπόν, κράτησε τους δύο πολεμοχαρείς ηγέτες στην πατρίδα τους: τα εναντίον τους εντάλματα σύλληψης που έχει εκδώσει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Για τον Πούτιν, που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου, απόρροια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το ένταλμα εκκρεμεί από το 2023. Για τον Νετανιάχου, που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου στην έρμη Γάζα και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εκκρεμεί από το 2024. Ο Γιαχία Σινουάρ, ο ηγέτης της Χαμάς που κατηγορήθηκε για τα ίδια εγκλήματα, είναι πια στη δικαιοδοσία άλλων κριτών, υπαρκτών ή ανύπαρκτων· σκοτώθηκε τον Οκτώβριο του 2024, σε μάχη με τον ισραηλινό στρατό. Θα συλλαμβάνονταν άραγε ο Πούτιν και ο Νετανιάχου, αν αποφάσιζαν να ταξιδέψουν στην Ιταλία, περιφρονώντας τις αποφάσεις του Δικαστηρίου, που έτσι κι αλλιώς δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του; Μάλλον όχι. Πιθανότατα ο υψηλότερος ανένδοτος κατήγορός τους και ο φλογερότερος πολέμιος των πολέμων και κήρυκας της ειρήνης βρισκόταν εντός του φερέτρου. Οσοι έσπευσαν να τον «τιμήσουν», πήγαν για να βεβαιωθούν ότι κείται νεκρός. Και να δείξουν από μιας αρχής πως η κληρονομιά του δεν τους αφορά.
