Το λήγον 2022 μάς έδειξε νωρίς νωρίς τα δόντια του. Κι ήταν λευκά, κατάλευκα. Σαν το χιόνι που απέκλεισε τέλη Γενάρη χιλιάδες οδηγούς στην Αττική οδό, έτσι κι αλλιώς δυσπέλαστη καθότι στην παραμεθόριο ζώνη, και στη λεωφόρο Μεσογείων, εκ γενετής γεμάτη έλη, βαθιές χαράδρες αλλά και απορρώγες βράχους, που θα ’λεγε ο Παπαδιαμάντης. Το γράφει και η Βικιπαίδεια, σεσημασμένη φωλεά μπακουνικοτροτσκιστών: «Λόγω της σφοδρής χιονόπτωσης και της έλλειψης σχεδιασμού, εγκλωβίστηκαν πάνω από 5.000 οχήματα στην Αττική οδό για πάνω από τριάντα ώρες».
Εκείνες τις τριάντα ακίνητες και ξεπαγιασμένες ώρες, λοιπόν, που με τη θλίψη τους προκατέβαλαν συνοψισμένο το έτος που ακολούθησε, για τους εγκλωβισμένους, τους συγγενείς και τους φίλους τους, καθώς και για τους τηλεθεατές του μαρτυρίου τους, δηλαδή όλους μας, εξεμέτρησε το ζην ο περίφημος όρος «επιτελικό κράτος». Εξέπνευσε μάλιστα ακόμα και στο εμβρόντητο βλέμμα όσων (ιδίως «πρώην») είχαν πιστέψει αφελώς ότι δεν ήταν επινόηση επικοινωνιολόγων πιο ρηχή και από φτηνή ατάκα του τύπου «οι αριστεροί του χαβιαριού και της σαμπάνιας», ότι κάτι σήμαινε στ’ αλήθεια. Κάτι σοβαρότερο από οικογενειοκρατία, μετακλητοκρατία και μετριοκρατία (ναι, αλλά των «αρίστων» μετρίων), οι οποίες συμποσούμενες μας δίνουν την ενός ανδρός αρχή. Και μάλιστα του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ελπίς, όπως απελπισία
Το (επιπλέον) δυστύχημα για την κυβέρνηση ήταν ότι στην κακοκαιρία της 23ης Ιανουαρίου είχε δοθεί, προληπτικώς, προς εξορκισμό, το όνομα «Ελπίς». Απελπισία… Αν η ελπίδα παγώνει τόσο εύκολα και τόσο γρήγορα, δεν είναι να εμπιστεύεσαι ιδιαίτερα τους αυτοβαφτισμένους ελπιδοφόρους. Οφείλουμε φυσικά να αναγνωρίσουμε ότι ο πρωθυπουργός αντέδρασε, ως συνήθως, αστραπιαία, σαρωτικά, υπεύθυνα. Και ποικιλοτρόπως: α) με διάγγελμα, η φόρμα του οποίου, ως γνωστόν, διασφαλίζει τον γόνιμο διάλογο του διαγγελματία με τον καθρέφτη του, δηλαδή την εκμαυλιστική κάμερα· β) με την αγαπημένη του «ενσυναίσθηση», αφού ζήτησε «προσωπική συγγνώμη από τους συμπολίτες μας που ταλαιπωρήθηκαν»· γ) με κατιτίς σαν επίδομα στους ταλαιπωρηθέντες, πλην από ξένες τσέπες, όχι κρατικές· δ) με άμεσο προσδιορισμό του ενόχου και δριμύτατη καταγγελία του: «Αρκετά πια με την κλιματική αλλαγή. Πότε με τις πυρκαγιές, πότε με τις χιονοθύελλες και τις πλημμύρες, μας έχει αλαλιάσει, δεν μας αφήνει να μεταρρυθμίσουμε τη χώρα». Τον μάθαμε τον ένοχο λοιπόν, ψάχνουμε την αιτία. Την αιτία που ετούτη η κυβέρνηση δείχνει απολύτως βέβαιη, πάντα με τις δημοσκοπήσεις (και κάμποσους εξαρτημένους δημοσκόπους) υπό μάλης, ότι μπορεί να ισχυρίζεται επ’ άπειρον οτιδήποτε και να μην έχει το παραμικρό κόστος. Ούτε καν όταν προσβάλλει την κοινή λογική και αρνείται εγωπαθώς την κοινή εμπειρία.
Η πατέντα Μοίρα
Η πατέντα που εγκαινιάστηκε τον Γενάρη, διάγγελμα + επίδομα + ενσυναίσθηση + επίκληση εξωγενών παραγόντων (πότε η κλιματική κρίση, πότε ο πόλεμος στην Ουκρανία, πότε ο Ερντογάν, πότε η πανδημία), μια πατέντα που κυκλοφορεί στην ελεύθερη αγορά με το ψευδώνυμο Μοίρα, εφαρμόστηκε πιστά σε όλη τη διάρκεια του 2022. Μολονότι, ας πούμε, τα επιδόματα έχουν κατακριθεί από τους νυν επιδοματοδότες σαν ανήθικα και δημοκοπικά. Και μολονότι επίσης η ενσυναίσθηση, ή απλώς η στοιχειώδης κατανόηση της κατάδηλης πραγματικότητας, αποδείχτηκε εφιαλτικά απούσα τη στιγμή ακριβώς που ήταν άκρως απαραίτητη, υποχρεωτική. Τη μέρα δηλαδή που πυροβολήθηκε (θανάσιμα εν τέλει) στη Θεσσαλονίκη από αστυνομικό της ΔΙΑΣ ο τσιγγανάκος Κώστας Φραγκούλης. Τότε που ο πρωθυπουργός, για να δείξει πως αγωνιά, προβηματίζεται και συμπάσχει, ανήγγειλε από την Τρίπολη, με κυνικό χαμόγελο, τη χορήγηση έκτακτου επιδόματος σε λιμενικούς και αστυνομικούς. Ανταμοιβή για τα άθλα τους.
Πάνω από τον πήχη
Αχαρακτήριστη η πρωθυπουργική στάση, απέδειξε πάντως με τον τρόπο της ότι στην Ελλάδα η ποίηση υπολογίζεται στα σοβαρά και τα αιτήματά της αργά ή γρήγορα ικανοποιούνται. Τι ζητούσε ο Οδυσσέας Ελύτης στη Μαρία Νεφέλη του, το μακρινό 1978; Την παραγωγή αντισωμάτων ζητούσε. Για ν’ αντέξουμε. Και να προκόψουμε, πετώντας από πάνω μας ό,τι συστήνει την πολιτική ως πολιτισμό. Ιδού: «Θα πρέπει να δημιουργούμε αντισώματα και για την Ευθύνη».
Ε, τα δημιουργήσαμε επιτέλους. Τα δημιούργησαν. Τα δημιούργησε ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του. Όχι μόνο δεν φταίνε για τίποτε και ποτέ, σαν Ανεύθυνοι Άρχοντες νέου (ή νεοφιλελεύθερου) τύπου, αλλά, όπως μας βεβαιώνουν και τα αντικειμενικώς μεροληπτικά κανάλια, περνούν πάνω από τον πήχη με όποιο πρόβλημα κι αν κληθούν αναμετρηθούν. Το έχουν πει τόσες φορές που η κασέτα στον λαιμό τους πήρε να χαλάει.
Πάνω, λοιπόν, και το 2022 από τον πήχη στην αντιμετώπιση του κορονοϊού, κι ας μετράμε αρνητικότατα πανευρωπαϊκά πρωτεία σε ποικίλους δυσάρεστους δείκτες, όπως στον αριθμό νεκρών ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Πάνω από τον πήχη της ακρίβειας, κι ας έχουμε το ακριβότερο ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς και ιθαγενή προϊόντα ακριβότερα εδώ παρά στην Αγγλία, π.χ., που τα εισάγει από την Ελλάδα. Πάνω από τον πήχη της ελευθεροτυπίας και της ελευθεροφωνίας, κι ας επιμένουν οι συκοφάντες Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα να σκευωρούν, από ανθελληνικό οίστρο τσιμπημένοι. Μήπως είδατε να κάνει κάτι το ΕΣΡ; Οχι. Άρα; Αρα δεν υπάρχει λόγος να κάνει κάτι, γιατί όλα πάνε καλά στον καλύτερο δυνατό ελλαδικό κόσμο. Όσο για κάποιες άλλες ανεξάρτητες Αρχές, που έχουν τη μυστήρια τάση να παίρνουν στα σοβαρά τον χαρακτηρισμό τους, «ανεξάρτητες», έχουμε ράμματα για τη γούνα τους.
Και βεβαίως, η άξια κυβέρνησή μας πέρασε πάνω, πολύ πάνω από τον πήχη της διαφάνειας στον δημόσιο βίο. Απόδειξη οι «νόμιμες επισυνδέσεις», οι υποκλοπές όπως τις αποκαλούν οι κακοήθεις. Ποιες υποκλοπές; Στοιχειώδης μέριμνα. Εφόσον δεν νοείται να υπάρχουν στεγανά και απόκρυφα, ούτε φυσικά να διακυβεύεται η εθνική ασφάλεια από κάθε επιπόλαιο που μπλέκει τα πολιτικά του με τα προσωπικά του, οι εθνοφύλακες πρέπει να τα γνωρίζουν όλα, χαρτί και καλαμάρι. Ώστε να παίρνουν εγκαίρως τα μέτρα τους. Τι δηλαδή; Λογαριασμό θα δώσουμε; Και σε ποιον; Στη Βουλή;
Τσαμπουκάς
Και κάπως έτσι, ανασκοπώντας το 2022, συνειδητοποιείς ότι η λέξη που τα λέει όλα, που ζωγραφίζει μονοκοντυλιά την κυβερνητική συμπεριφορά στα μικρά και τα μεγάλα, και που εσύ προσπαθείς να την αποφύγεις, από τακτ, είναι η λέξη τσαμπουκάς. Ούτε αλαζονεία ούτε υπεροψία και μέθη – δεν επαρκούν αυτά, είναι ισχνά. Τσαμπουκάς, ναι. Δείτε στα κρατικά κανάλια τη φωτογραφία που συνοδεύει σταθερά (άρα κατόπιν υποδείξεως ή εντολής) τα εκάστοτε λεγόμενα του τοξικότατου πλην «αντιτοξικού» κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου. Το αβυσσαλέα αγέρωχο ύφος του είναι η αποκαλυπτικότερη μαρτυρία των ενδόμυχων σκέψεών του. Σαν να μας βλέπει σαν σκουπιδάκια από το ύψος της εξουσίας του, που τη ζει και αυτός σαν αιώνια και όχι σαν προσωρινή και ελεγχόμενη. Δηλαδή σαν μη υποκείμενη στους όρους του δημοκρατικού παιχνιδιού.
Παντελής Μπουκάλας