Ποιο είναι κατά τη γνώμη σου το κεντρικό επίδικο του συνεδρίου και πως μπορεί το κόμμα να βγει ενισχυμένο απ’ αυτό;
Έχουμε μπει σε μια νέα, ποιοτικά, περίοδο. Η πανδημία αποδυνάμωσε το νεοφιλελεύθερο αφήγημα ως προς την ανάγκη διαρκούς συρρίκνωσης της παρουσίας του Δημοσίου στον τομέα της υγείας. Το αντίθετο, οι περισσότεροι κατανοούν ότι χωρίς ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας δεν μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί στην αντιμετώπιση των υγειονομικών κρίσεων, αλλά και να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση για όλες και όλους στο κοινό αγαθό της υγείας. Η διαχείριση της κλιματικής κρίσης επιβεβαιώνει και αυτή, την ανάγκη δημοσίων πολιτικών για να σωθεί ο πλανήτης σε αντίθεση με τις δυνάμεις της αγοράς, που θέτουν ως προτεραιότητα την προστασία των κερδών τους. Το μοντέλο ανάπτυξης που υπηρετεί η κυβέρνηση της ΝΔ διευρύνει τις ανισότητες και πριμοδοτεί τη συγκέντρωση πλούτου σε πολύ λίγους, την ίδια στιγμή που η εργασία υποβαθμίζεται ολοταχώς. Αν ισχύουν όλα αυτά, στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναλογεί η κύρια ευθύνη να διαμορφώσει ένα αντινεοφιλελεύθερο και νικηφόρο σχέδιο, που θα τον οδηγήσει ξανά στη διακυβέρνηση της χώρας και θα απαντά πειστικά σε όλες τις παραπάνω προκλήσεις. Ταυτόχρονα, μας χρειάζεται ένα πιο ζωντανό κόμμα, εργαστήριο νέων ιδεών, με πολύ πιο έντονη παρουσία στους μαζικούς χώρους και τους κοινωνικούς αγώνες. Όλα τα παραπάνω υπηρετούνται με την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων, αυτοκριτική και ενωτική διάθεση, αλλά και με μια διαρκή διάθεση ανοίγματος ιδεολογικών μετώπων σε όλα τα πεδία, αναδεικνύοντας την ανταγωνιστικότητά μας απέναντι στο νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα. Αργήσαμε να πάμε στο συνέδριο και αυτό συνιστά από μόνο του ένα επιπλέον πρόβλημα.
Μέχρι στιγμής τα δημοσκοπικά ευρήματα δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πιστώνεται τη φθορά της κυβέρνησης. Γιατί συμβαίνει αυτό κατά την εκτίμησή σου;
Η αλήθεια είναι πως η κυβέρνηση είχε και έχει μια κατασκευασμένη επικοινωνιακή προστασία. Η πανδημία, σε μια πρώτη φάση, λειτούργησε επιβραδυντικά για τις πολιτικές διεργασίες, ωστόσο νομίζω πως τώρα βρισκόμαστε σε μια επιταχυνόμενη πορεία φθοράς της. Βεβαίως, δεν μπορεί να είμαστε ευχαριστημένοι από τη δική μας δυναμική. Χρειαζόμαστε περισσότερη συνεκτικότητα στην άσκηση της πολιτικής μας και μεγαλύτερη σαφήνεια στις αιχμές μας. Θεωρώ πως χάσαμε την ευκαιρία να εμβαθύνουμε στον απολογισμό της κυβερνητικής περιόδου. Αυτή η βαθιά πολιτική διαδικασία θα αποτελούσε τον καλύτερο οδηγό για μια πιο πειστική και δυναμική αντιπολίτευση. Θα έδινε το σήμα στον κόσμο ότι μάθαμε από τα λάθη μας. Θα έκανε σαφές τι κρατάμε από την κυβερνητική περίοδο και τι αποποιούμαστε ως αποτέλεσμα των μνημονιακών καταναγκασμών. Μέσα από μια τέτοια συζήτηση αποκτάς ξανά την εμπιστοσύνη του κόσμου. Από την άλλη, η υπόθεση της διεύρυνσης υποκαταστάθηκε από ανιστόρητα και κατασκευασμένα διλήμματα που λειτούργησαν διχαστικά.
Έχει ασκηθεί κριτική προς το ιδεολογικό ρεύμα της Ομπρέλας ότι δεν εμπιστεύεται τη βούληση των μελών του κόμματος και γι’ αυτό αντιδρά στην εκλογή προέδρου και της Κεντρικής Επιτροπής από τη βάση. Τι απαντάς, πώς το σχολιάζεις;
Προσπάθησα, απαντώντας στις προηγούμενες ερωτήσεις, να περιγράψω ποιο κατά τη γνώμη μου πρέπει να είναι το βασικό επίδικο του συνεδρίου. Κατά συνέπεια, πρέπει να αποφύγουμε τον αποπροσανατολισμό από αυτό. Δεν δέχομαι την κριτική στην οποία αναφέρεστε, όταν είναι γνωστό ότι καθ’ όλο το προηγούμενο διάστημα στα όργανα του κόμματος είχαμε ζητήσει να λειτουργούν τα όργανα και να μην παρακάμπτονται οι οργανώσεις μας. Σας θυμίζω πως μετά από πίεση κατά κύριο λόγο των συντρόφων που συναποτελούν την πρωτοβουλία την Ομπρέλας, έγινε ο κυβερνητικός απολογισμός, που όμως δεν αξιοποιήθηκε όσο έπρεπε. Με πίεση της Ομπρέλας προχωρήσαμε στην προγραμματική συνδιάσκεψη. Η έννοια του μέλους δεν πρέπει να ταυτίζεται με αυτή του φίλου ή, πολύ περισσότερο, του ψηφοφόρου. Η διαφορετική προσέγγιση στο θέμα της εκλογής του προέδρου και της Κ.Ε. σχετίζεται ακριβώς με την ταυτόχρονη πεποίθηση πως η πολιτική συζήτηση στην κορυφαία συνεδριακή διαδικασία δεν πρέπει να αποσυσχετίζεται από την εκλογή της ηγεσίας, ούτε πρέπει να παρακάμπτουμε το ζήτημα της λογοδοσίας. Τα μέλη δεν τα θέλουμε μόνο ως ένα νούμερο σε ένα μητρώο, αλλά καθημερινούς συμμέτοχους στη διαμόρφωση των βασικών πολιτικών και θέσεων του κόμματος. Τα μέλη «μιας χρήσης» ταιριάζουν στα μοντέλα των συστημικών κομμάτων, όχι σε εμάς.
Υπάρχει ανοιχτό ζήτημα ως προς τον ρόλο των μελών στο κόμμα και του έργου των οργανώσεων μελών. Σε ικανοποιεί η μέχρι τώρα συμμετοχή τους και η αποτελεσματικότητα των ΟΜ και τι άλλο προτείνεις γι’ αυτό;
Δεν με ικανοποιεί η σημερινή λειτουργία του κόμματος, η απαξίωση των διαδικασιών και η μικρή συμμετοχή στις εσωκομματικές διαδικασίες. Η αδυναμία να αξιοποιηθεί ένας κόσμος ώστε να έχει ένα ουσιαστικό ρόλο. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι τωρινό. Δεν είναι εύκολο να μπορέσεις να ενεργοποιήσεις και να αξιοποιήσεις τα μέλη μιας οργάνωσης με βάση το διαθέσιμο χρόνο τους, τη φύση της δουλειάς τους και την εν γένει προσωπική ζωή τους. Ωστόσο, δεν πρέπει να πάψουμε να αναζητούμε τις πιο κατάλληλες και σύγχρονες μορφές για να κάνουμε πράξη το κόμμα των μελών. Δεν είμαι αντίθετος με τα εσωκομματικά δημοψηφίσματα, όταν έχει προηγηθεί επαρκής διάλογος και ενημέρωση. Πιστεύω πως θα πρέπει να απαντήσουμε έμπρακτα στο πρόβλημα του αθηνοκεντρικού χαρακτήρα του κόμματός μας. Θα πρέπει να διαφυλάξουμε τον διακριτό ρόλο του κόμματος έναντι της κοινοβουλευτικής ομάδας και, πολύ περισσότερο, έναντι της κυβέρνησης. Ένα κόμμα της Αριστεράς πρέπει να έχει ένα κινηματικό χαρακτήρα και τα στελέχη του να αποτελούν σημείο αναφοράς στους μαζικούς χώρους. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις νέες ψηφιακές δυνατότητες; Ασφαλώς, αλλά για να υπηρετήσουμε όλα τα παραπάνω και όχι για να υιοθετήσουμε πρακτικές που παραπέμπουν σε πρακτικές και αντιλήψεις μεταδημοκρατίας.
Νίκος Γιαννόπουλος
Πηγή: left από Η Εποχή
