Συνεντεύξεις

Πάνος Λάμπρου: Μία διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην Δεξιά και την Αριστερά, ανάμεσα στο σκοτάδι και στο φως

«Ο νόμος Παρασκευόπουλου συζητείται από την πρώτη στιγμή, από το 2015 ως σήμερα, συνεχώς, με την ΝΔ και την ακροδεξιά, ακόμη και δυνάμεις του Κέντρου, να τον έχουν ως “κορωνίδα” αντεπίθεσης προς τον ΣΥΡΙΖΑ», είπε ο κ. Λάμπρου. «Δεν είναι μόνο αποφυλακίσεις, αλλά και σειρά άλλες ρυθμίσεις που αποτελούν τομή στο σωφρονιστικό σύστημα, στην καθιερωμένη και αποτυχημένη αντίληψη των τελευταίων δεκαετιών, στην διαιώνιση της παραβατικότητας με τον εγκλεισμό, γιατί έχουν άμεση σύνδεση. Άνοιξε μία ενδιαφέρουσα συζήτηση στην οποία ως Αριστερά -και εμείς ακόμη- δεν μπαίνουμε με τον τρόπο που θα έπρεπε, να δεχθούμε την πρόκληση να συζητήσουμε, κατ’ εμέ να υπερασπιστούμε χωρίς δεύτερη σκέψη τον συγκεκριμένο νόμο».
Σε σχέση με την επιστροφή του θέματος στο προσκήνιο τις τελευταίες ημέρες, τόνισε ότι «το ζητούμενο δεν είναι γιατί αποφυλακίστηκε ο κ. Φλώρος, αλλά γιατί δεν αποφυλακίζονται μία σειρά άλλοι, οι “φτωχοδιάβολοι”, οι φτωχοί που είναι μέσα στην φυλακή, οι καρκινοπαθείς στο τελευταίο στάδιο, που ενώ πληρούν τους όρους αποφυλάκισης αυτό δεν συμβαίνει, είτε γιατί καθυστερούν είτε γιατί δεν βγαίνει το απαιτούμενο ποσοστό αναπηρίας, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, όταν κάποιος έχει ισχύ, χρήμα, εξουσία, αυτό είναι πάρα πολύ εύκολο, όπως στην περίπτωση του κ. Φλώρου. Δεν θεωρώ ότι ήταν λάθος του συμβουλίου πλημμελειοδικών να αποφυλακίσει τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Τήρησε τον νόμο και υπό αυτή την έννοια σωστά έπραξε. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί και πώς, ακόμη και μέσα από τους κόλπους της Αριστεράς και από “υπεύθυνα χείλη” αμφισβητείται αυτό. Είναι άλλο να δεις τι συμβαίνει με τους γιατρούς στις φυλακές, γιατί υπάρχουν γνωματεύσεις θετικές ή αρνητικές, αν στέκει αυτό, αν είναι δίκαιο, γιατί είναι έτσι ή αλλιώς οι αποφάσεις των ΚΕΠΑ, είναι άλλο να αμφισβητείται το δεδομένο ότι από την στιγμή που φτάνουν στους δικαστές είναι αυτονόητη η αποφυλάκιση. Αν αρχίσουμε να δημιουργούμε εξαιρέσεις, η μία φέρνει την άλλη και δεν τελειώνει ποτέ, θα είμαστε απολύτως μία εξαίρεση και δεν θα ισχύει ο νόμος. Είναι ένας επικίνδυνος δρόμος».
Εντελώς απαραίτητος μέχρι τον εξορθολογισμό του Ποινικού Κώδικα ο νόμος Παρασκευόπουλου
«Ασφάλεια δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς ελευθερία, χωρίς δικαιώματα, χωρίς ανθρωπιά, χωρίς υγεία, χωρίς παιδεία, χωρίς πολιτισμό», τόνισε ο κ. Λάμπρου. «Εξαγριώνουμε τον άνθρωπο, γίνεται ακόμη πιο πολύ θηρίο. Εάν θέλουμε να εξασφαλίσουμε ασφάλεια για όλους, για τον πολίτη, πρέπει να εξασφαλίσουμε ανθρώπινες συνθήκες μέσα στις φυλακές. Και ανθρώπινες συνθήκες μέσα στις φυλακές δεν μπορεί να υπάρχουν εάν μέσα σε ένα θάλαμο για 10 ανθρώπους είναι 15, 20, 25, αν δεν μπορείς να αναπνεύσεις, αν δεν μπορείς να έχεις καθαρό, φρέσκο αέρα, αν δεν έχεις ζωτικό χώρο να “βγάλεις την ημέρα”, τις ημέρες, τους μήνες, τα πολλά χρόνια».
«Ο νόμος Παρασκευόπουλου λοιπόν παρεμβαίνει σε αυτή την πραγματικότητα, για την οποία ξέρουμε όλοι ότι έχουμε καταδικαστεί από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια -το τελευταίο που θα ενδιέφερε εμένα, η ουσία όμως είναι ότι ένας άνθρωπος που καταδικάζεται για οποιονδήποτε λόγο, στερείται αποκλειστικά την ελευθερία του και τίποτε άλλο. Δεν μπορεί να βασανίζεται. Παρεμβαίνει επίσης στις υπέρογκες ποινές που επιβάλλονται, κάτι που δεν καταγράφεται μόνο από εμένα ή την Αριστερά, αλλά ακόμη και από συντηρητικούς μετριοπαθείς πολιτικούς ή και επιστήμονες … δεν είναι δυνατόν π.χ. για μία κλοπή να ακούει ο κατηγορούμενος μερικά χρόνια συνεχούς εγκλεισμού, που μπορεί να ξεπερνούν και τα δέκα. Εκεί υπάρχει μία παρέμβαση μέχρι να αλλάξει ο Ποινικός Κώδικας και να υπάρξει ένας εξορθολογισμός. Δεν είναι δυνατόν στην Ελλάδα να έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό ισοβιτών, δεν είναι δυνατόν η πολύ μεγαλύτερη Ιταλία να έχει τον ίδιο αριθμό. Δεν μπορεί για μερικά γραμμάρια ναρκωτικών ουσιών να έχουμε καταδίκες δεκαετιών. Δεν μπορεί να βλέπεις ένα παιδάκι να είναι καταδικασμένο ως διακινητής προσφύγων και να βρίσκεται στη φυλακή με 25 χρόνια. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι το παιδί αυτό χρησιμοποιήθηκε από τους δουλέμπορους, δεν μπορεί ο δικαστής να μην το αντιλαμβάνεται», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Όπως τόνισε, «χρειάζεται εξορθολογισμός του Ποινικού Κώδικα, είναι απαραίτητος και ελπίζω να δρομολογηθεί σύντομα, ώστε να μπορείς να πεις ότι πλέον δεν χρειάζονται αυτές οι συγκεκριμένες διατάξεις του νόμου Παρασκευόπουλου. Μέχρι να υπάρξει όμως ο εξορθολογισμός, ο νόμος Παρασκευόπουλου είναι εντελώς απαραίτητος, δίκαιος και εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό και την ασφάλεια των ίδιων των πολιτών, μειώνει την εκδικητικότητα, την βαρβαρότητα. Παράλληλα, οδηγεί με συγκεκριμένο τρόπο, με παρεμβάσεις στην Παιδεία και πολλά άλλα, προς μία “ομαλή” επανένταξη στην κοινωνία, αν και απέχουμε ακόμη σε πολύ μεγάλο βαθμό. Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο, πώς θα επανενταχτεί ένας άνθρωπος, θα είναι δημιουργικός, ήρεμος, να μπορεί να δουλέψει, να μην μπει στον φαύλο κύκλο της παραβατικότητας, του οποιουδήποτε εγκλήματος».
Μικρή μειοψηφία εχόντων οι «Φλώροι»
Οι «Φλώροι» κατά τον ίδιο στις φυλακές «είναι μία μικρή μειοψηφία, μικρός αριθμός. Η μεγάλη πλειοψηφία των φυλακισμένων είναι αυτό που λέμε ο “αόρατος” κόσμος, που περίσσευε και με ένα τρόπο έπρεπε να εξαφανιστεί».
Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι σε ερώτηση στους φυλακισμένους και στις γυναίκες και στα νέα παιδιά, «τους είχα ρωτήσει πόσοι έχουν έστω ένα ευρώ το μήνα στο λογαριασμό που συγγενείς μπορούν να καταθέτουν. Ειδικά στον Αυλώνα (Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων), δεν σήκωσε το χέρι του ούτε ένα παιδί, ήταν γύρω στα 70. Το ίδιο στις γυναικείες φυλακές της Θήβας όπου είναι οι Ρομά, καμία. Αυτή είναι η πραγματικότητα για το μεγάλο τμήμα του λαού της φυλακής, στη συντριπτική του πλειοψηφία είναι κάτω από το όριο της φτώχειας, σε απόλυτη ένδεια και εξαρτώμενος πρώτον από το κράτος και, δεύτερο και επικίνδυνο, από τους έχοντες κρατούμενους. Πολλές φορές αυτοί τους χρησιμοποιούν ως υπηρετικό προσωπικό. Ο Πακιστανός, ο “τελευταίος” μέσα στην φυλακή, χρησιμοποιείται συχνά-πυκνά ως υπηρέτης των λίγων που διαθέτουν χρήμα, για να πλύνει ρούχα και να του δώσουν για αντάλλαγμα ένα πακέτο τσιγάρα. Οι λίγοι που έχουν, έχουν μία σειρά δυνατότητες, που έχει να κάνει και με το πώς εξασφαλίζεις την πολυπόθητη ελευθερία. Χρειάζονται λοιπόν εδώ παρεμβάσεις από το κράτος».
Η παροχή άδειας έχει ταξικά χαρακτηριστικά
Στο θέμα της άδειας, ο κ. Λάμπρου τόνισε πως «είναι ένα ευεργετικό μέτρο, σημαντικό για την πορεία της επανένταξης, δεν μπορεί να βγει κάποιος μετά από 20 χρόνια. Χρειάζονται σιγά-σιγά και βήμα-βήμα “τζούρες” ελευθερίας, να βρεθείς με την γειτονιά σου, τους φίλους σου, τους συγγενείς, να αποκαταστήσεις χαμένες σχέσεις. Δεν πρέπει όμως να είναι αντικείμενο συνδιαλλαγής, του πόσο υπάκουος είμαι, του πόσο “κοστίζει” -σε ορισμένες περιπτώσεις».
«Υπάρχουν σωφρονιστικοί υπάλληλοι και διευθύνσεις που τηρούν τους νόμους και τους κανονισμούς, αλλά και άλλες, πολλές δυστυχώς περιπτώσεις. Μπορεί κανείς να διακρίνει γιατί κάποιος παίρνει την άδεια όπως ορίζει ο νόμος και κάποιος άλλος μπορεί να φτάσει η ώρα της αποφυλάκισης και να μην έχει πάρει άδεια ποτέ, με αυθαίρετες ερμηνείες: “δεν θα κάνει καλή χρήση” -ποιος το κρίνει; Ο εισαγγελέας που μπορεί να μην τον έχει ποτέ; Ο διευθυντής που μπορεί επίσης να μην τον έχει δει ποτέ; Ο κοινωνικός λειτουργός που είναι ένας για 700, 800 ή 1.500 κρατούμενους; Πώς θα κρίνει όταν απουσιάζει η ελεγκτική δομή; Αποφάσεις βγαίνουν, ξαναβγαίνουν, “δεν θα κάνει καλή χρήση”, άντε κάθε δύο μήνες να ελπίζεις ότι θα σου δώσουν το δικαίωμα να… κάνεις καλή χρήση και να πάρεις την άδειά σου», σημείωσε.
«Είναι ταξικό το ζήτημα, δυστυχώς», τόνισε ο κ. Λάμπρου «και η επίθεση στο νόμο Παρασκευόπουλου έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό βλέπουμε την Δεξιά και την ΝΔ να το έχει προμετωπίδα και τα μεγάλα “κίτρινα” φύλλα να λένε “αυτό είναι το κρίσιμο θέμα”, ανάμεσα σε πολλά άλλα κρίσιμα. Είναι μία διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην Δεξιά και την Αριστερά, ανάμεσα στο σκοτάδι και στο φως».