● Γιατί με τη Νέα Αριστερά, είναι το πρώτο ερώτημα που μου έρχεται στο μυαλό. Το δεύτερο είναι τι απαντάτε στον κόσμο που λέει ότι δεν έπρεπε να γίνει η διάσπαση και ότι οφείλατε να μείνετε στον ΣΥΡΙΖΑ;
Η Νέα Αριστερά συνεχίζει την καλύτερη παράδοση του ΣΥΡΙΖΑ, του κόμματος της ελληνικής Αριστεράς που για ένα διάστημα ήταν το πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό αριστερό κόμμα στην Ευρώπη. Στην ουσία δεν πρόκειται για διάσπαση. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ είναι η εξαέρωση ενός κόμματος στο οποίο βλέπουμε καθημερινά να θολώνουν πολλές από τις αξίες της Αριστεράς. Εμείς παραμένουμε πιστοί σε αυτές τις αξίες, μετατρέποντάς τις σε πολιτικές που μπορούν να ανταποκριθούν στα νέα επίδικα της εποχής.
● Ποιο είναι το μεγάλο διακύβευμα για τη Νέα Αριστερά στην κάλπη της 9ης Ιουνίου; Τι είναι εκείνο που θα θεωρήσετε «επιτυχία»;
Να έχουμε τη δύναμη να θέτουμε μια αριστερή ατζέντα χωρίς ταμπού. Θεωρώ επιτυχία το γεγονός ότι βρίσκομαι εδώ, όπως πολλοί άλλοι βέβαια, σε αυτή την εκστρατεία, αγωνιζόμενη για τις ίδιες αξίες για τις οποίες αγωνιστήκαμε σκληρά τόσο καιρό. Η οικογένειά μου -αν μου επιτρέπετε μια προσωπική σημείωση- υπερασπίστηκε αυτές τις αξίες για μεγάλο χρονικό διάστημα: ενάντια στους ναζιστές-φασίστες κατακτητές, ενάντια στους συνταγματάρχες, σε μια δύσκολη περίοδο της σύγχρονης Ιστορίας της χώρας μας. Ο καθένας από εμάς τους Ελληνες έχει μια μακρά Ιστορία να υπερασπιστεί και εγώ δεν αποτελώ εξαίρεση.
● Εχετε ασχοληθεί ειδικά με τη στεγαστική κρίση. Η κατάσταση στην Αθήνα ειδικά έχει γίνει αφόρητη, καθώς τα ενοίκια έχουν ανεβεί πολύ ψηλά, ακόμα και σε περιοχές που δεν θεωρούνται «εμπορικές». Ποια είναι η εικόνα που έχετε; Συμφωνείτε με την άποψη της κυβέρνησης ότι η άνοδος των ενοικίων είναι δείγμα του success story της οικονομίας;
Σε στεγαστική κρίση βρίσκεται ένα νοικοκυριό αν πληρώνει πάνω από το 40% των εισοδημάτων του σε ενοίκιο ή στεγαστικό δάνειο, κοινόχρηστα, ρεύμα, νερό, θέρμανση/ψύξη – ή αν δυσκολεύεται να καλύψει αυτές τις δαπάνες. Στην Ελλάδα 1 στα 2 νοικοκυριά βρίσκονται σήμερα σε αυτή την κατάσταση (1:10 στην Ευρώπη). Η κρίση στέγης επηρεάζει σαφώς περισσότερο τα μεγάλα αστικά κέντρα ή περιοχές που συγκεντρώνουν ειδικές κατηγορίες πληθυσμών, με στοιχεία μαζικότητας, όπως φοιτητές, τουρίστες, εργαζόμενους κ.λπ. Κι αυτό γιατί στο σύγχρονο νεοφιλελεύθερο πλαίσιο η στέγη έχει μετατραπεί από ανθρώπινο δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό σε εμπόρευμα, στο οποίο εφαρμόζονται οι νόμοι της αγοράς: μεγαλύτερη ζήτηση σημαίνει αύξηση των τιμών. Αυτό δεν αποτελεί success story, εκτός κι αν μιλάμε για τα funds, τις χρηματαγορές και, γενικότερα, για τους κερδισμένους από την αγορά.
Η έλλειψη πολιτικών και βούλησης από την κυβέρνηση να ασχοληθεί αποτελεσματικά με το ζήτημα, ελέγχοντας τις στρεβλώσεις της αγοράς αλλά και αξιοποιώντας τις δυνατότητες που υπάρχουν για αύξηση της προσφοράς στέγης, εντείνει ακόμη περισσότερο το φαινόμενο. Αν μάλιστα συνυπολογίσει κανείς σε αυτά και την κρίση της ακρίβειας, καταλαβαίνουμε γιατί -ορθά- χαρακτηρίζετε την κατάσταση ως αφόρητη. Η Αθήνα, όπου έχει συγκεντρωθεί σχεδόν το σύνολο των οικονομικών και διοικητικών δραστηριοτήτων της χώρας λόγω και του στρεβλού μοντέλου διοικητικής ανάπτυξης που ακολουθήθηκε εδώ και δεκαετίες, πράγματι βρίσκεται στην κορυφή αυτής της κρίσης. Η λογική της δημιουργίας «θεματικών πάρκων» εντός της πόλης έχει εξωθήσει μεγάλα μέρη του πληθυσμού σε εσωτερική μετακίνηση, συμπαρασύροντας τις τιμές σε όλο το λεκανοπέδιο. Πόσοι και πόσες δεν έχετε παραδείγματα από το περιβάλλον σας όπου οι άνθρωποι κυριολεκτικά τρέμουν μην τους κάνουν μεγάλη αύξηση του ενοικίου ή τους κάνουν έξωση και αναγκαστούν να αναζητήσουν κατοικία σε αυτές τις συνθήκες της αγοράς ακινήτων; Η απειλή αυτή, μάλιστα, δεν αφορά μόνο τα ευάλωτα νοικοκυριά, αλλά πλέον αγγίζει και σημαντικό μέρος των μεσαίων στρωμάτων. Υπάρχει άραγε κάποιος που ακόμη αμφιβάλλει ότι αυτό αποτελεί την επανάληψη της ίδιας αποτυχημένης συνταγής «αναπτυξιακού» μοντέλου που μας οδήγησε στα μνημόνια;
● Οι δημοσκοπήσεις δίνουν μεγάλα ποσοστά στα κόμματα της Ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη. Θεωρείτε ότι σε αυτή την άνοδο φταίει και η Αριστερά που δεν κατάφερε να έχει ένα πειστικό αφήγημα στην κοινωνία; Αν ναι, πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;
Η Αριστερά που φοβάται να είναι αριστερή, που απαρνιέται τη ριζοσπαστικότητά της και κινείται προς το Κέντρο, αφήνει επικίνδυνους χώρους. Αυτό το έχουμε ήδη βιώσει δραματικά στην Ιταλία. Η σημερινή προέλαση της Ακροδεξιάς δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο για την πολιτική αλλά και για τον ανθρώπινο πολιτισμό συνολικά. Μερικές φορές πρόκειται για αρκετά παραδοσιακές αντιδραστικές εκφάνσεις. Αλλες φορές, το σημείο αναφοράς είναι απευθείας ο ναζισμός. Το φαινόμενο δεν μπορούμε να το πολεμήσουμε με την υιοθέτηση της ατζέντας της Ακροδεξιάς αλλά αντιμετωπίζοντας τον φόβο και την ανασφάλεια που τον τρέφουν. Το καθήκον της Αριστεράς είναι να ανταποκριθεί στις ανάγκες των λιγότερο ευνοημένων τμημάτων της κοινωνίας. Να αλλάξει τους κοινωνικούς κανόνες προκειμένου να εγγυηθεί μια αξιοπρεπή ζωή, όχι για λίγους προνομιούχους, αλλά για όλους.
● Συμφωνείτε με την άποψη που ακούγεται όλο και πιο συχνά ότι ο λόγος της Αριστεράς είναι παρωχημένος και ότι πρέπει να εκσυγχρονιστεί; Εχει βάση αυτή η κουβέντα ή είναι μια προσπάθεια αποϊδεολογικοποίησης των πάντων;
Ακούω το ότι η Αριστερά πρέπει να βρει έναν λόγο λαϊκό που δεν είναι λαϊκίστικος. Αλλά συνήθως αυτή η κριτική αποτελεί μια προσπάθεια αλλαγής του θέματος. Λειτουργεί εξαιρετικά σε αποστειρωμένες συζητήσεις, αλλά δεν έχει καμία σχέση με την καθημερινή ζωή των γυναικών και των ανδρών στις γειτονιές μας. Η Αριστερά δεν είναι ιδιοτροπία, είναι η προσπάθεια να ξεφύγουμε από τα δράματα που δημιουργούν οι ανισότητες και ο εγωισμός. Δεν υπάρχει τίποτα αρχαίο και τίποτα σύγχρονο σε αυτό και όποιος έχει το θάρρος πρέπει να το αντιμετωπίσει έτσι όπως είναι.
Δημήτρης Τερζής