Και αν χρειάστηκαν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και εκατό εκατομμύρια νεκροί, για να καταρρεύσει ο βρετανικός ιμπεριαλισμός και να ηγεμονεύσει ο αμερικανικός, η νέα εποχή δεν επιτρέπει την κατάρρευση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού χωρίς, τουλάχιστον την απειλή ολικής καταστροφής της ανθρωπότητας ή ακόμη και του πλανήτη.
Σίγουρα η Ρωσία όπως και η Κίνα είναι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, και σίγουρα ο ιμπεριαλισμός δεν εκφράζεται ενιαία. Ο ιμπεριαλισμός έπεται της εδαφικής διαίρεσης του κόσμου, και η ουσία του είναι η εξαγωγή κεφαλαίου, δηλαδή σχέσεων παραγωγής, διανομής κυκλοφορίας, αναπαραγωγής και αναδιανομής. Επομένως έχει αξία να δούμε πως πραγματοποιείται η εξαγωγή η κυκλοφορία και η αναδιανομή του κεφαλαίου. Με ποιους θεσμούς πραγματοποιούνται όλα αυτά;
Την 1η Ιουλίου του 1944, στο Μπρέτον Γούντς πριν τελειώσει ο πόλεμος ηττήθηκε η άποψη του Τζον Μέιναρντ Κέινς, ότι η διαμόρφωση του παγκόσμιου συναλλαγματικού χάρτη θα ήταν συλλογική και όχι αμερικανική υπόθεση. Επικράτησε η άποψη του Χάρι Γουάιτ, (αμερικανικό υπουργείο οικονομικών) και το δολάριο έγινε η βάση του νέου συστήματος ισοτιμιών με εγγύηση ότι, οι ΗΠΑ ανά πάσα στιγμή θα μπορούσαν να μετατρέψουν τα αποθέματα δολαρίων σε χρυσό. Το δολάριο έγινε αποθεματικό νόμισμα, αλλά αργότερα, ο πόλεμος στο Βιετνάμ, αντιμετωπίστηκε με αθρόα εκτύπωση δολαρίων που δεν είχαν αντίκρισμα. Οι ΗΠΑ τύπωναν χαρτί και αγόραζαν πραγματικά αγαθά, και υπηρεσίες. Το 1971 οι ΗΠΑ (σοκ Νίξον) ανακοίνωσαν την αποδέσμευση από την εγγύηση της πληρωμής μιας ουγκιάς χρυσού ανά 35 δολάρια, άρα το δολάριο αποκτά απόλυτη κυριαρχία στις αγορές, αφού ακόμη και η Γαλλία που αμφισβήτησε αυτή την κυριαρχία (Ντε Γκωλ 1965), αναγκάστηκε να δανειστεί δολάρια για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του Μάη του 68. Στην συνέχεια δημιουργείται το πετροδολάριο (με εγγυήσεις της Σαουδικής Αραβίας) αλλά ούτε αυτό το σύστημα εγγυάται την σταθερότητα των ισοτιμιών. Τελικά αυτό που έμεινε από το Μπρέτον Γούντς είναι η παγκόσμια τράπεζα (που υπερδανείζει για να ελέγχει)και το ΔΝΤ που μαζί επιβάλλουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Αυτό που κρατά το σύστημα, δεν είναι η οικονομία των ΗΠΑ, αλλά η απειλή της νατοϊκής ισχύος και της αμερικανικής στρατιωτικής υπεροπλίας. Όλοι υποχωρούν, αποδέχονται το δολάριο ως αποθεματικό νόμισμα, άρα αποδέχονται την αναδιανομή υπέρ των αμερικανικών πολυεθνικών και των ΗΠΑ.
Αργότερα πατώντας πάνω στην κυριαρχία του γερμανικού μάρκου, το ευρώ μπήκε δυναμικά στις αγορές ως παγκόσμιο νόμισμα. Η Νότια Κορέα έχει υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα των εμπορικών της συναλλαγών. Έτσι διαμορφώνεται μια κατάσταση όπου σύμφωνα με μια έκθεση του 2016 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, το παγκόσμιο εμπόριο ενέργειας, τροφίμων και υπηρεσιών γίνεται 60% με δολάρια ΗΠΑ και 40% με ευρώ. Σήμερα λοιπόν, η πρώτη βιομηχανική δύναμη, δηλαδή Κίνα, και η πρώτη δύναμη σε φυσικούς πόρους και ενεργειακές πηγές και τεχνολογία ενέργειας, δηλαδή η Ρωσία, δεν μπορούν να ανεχτούν άλλο την κυριαρχία του δολαρίου. Επίσης η στρατιωτική ισχύς της Ρωσίας είναι αδύνατο να κατασταλεί χωρίς ολική καταστροφή του πλανήτη. Πιθανά το ίδιο συμβαίνει και με την στρατιωτική ισχύ της Κίνας. Η αμερικανική νομισματική κυριαρχία, είναι ήδη νεκρή.
Ας δούμε μερικά γεωπολιτικά δεδομένα.
Α) Η διοίκηση της Κριμαίας μεταφέρθηκε το 1954, με απόφαση του ανώτατου Σοβιέτ από την Ρωσία στην Ουκρανία. Ο πληθυσμός της Κριμαίας ήταν στην συντριπτική του πλειοψηφία Ρώσοι και λιγότεροι Έλληνες και Τάταροι. Γιαυτό και η προσάρτηση της στην Ρωσική ομοσπονδία το 2014, δεν συνάντησε ουσιαστική αντίδραση, παρά μόνο πυροδότησε τα εθνικιστικά αισθήματα των ουκρανικών ακροδεξιών ομάδων.
Β) Η Ρωσία απέτρεψε με σχεδόν άμεση επέμβαση, την προσέγγιση του Καζακστάν στα νατοϊκά σχέδια.
Γ) Η Ρωσία κράτησε ουσιαστικά ουδέτερη στάση στην διένεξη Αρμενίας- Αζερμπαϊτζάν, επιτρέποντας την νίκη του δεύτερου με την στρατιωτική συνδρομή της Τουρκίας στον Θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπαχ. Είναι φανερό ότι δεν ήθελε αντίπαλο το της Αζερμπαϊτζάν λόγω των ενεργειακών του πόρων.
Δ) Όλοι οι στρατιωτικοί αναλυτές κατανοούν ότι η Ρωσική εισβολή, δεν έχει στόχο την κατάληψη της Ουκρανίας. Η καθυστέρηση κατάληψης του Κιέβου, δεν οφείλεται φυσικά στον ηρωισμό του Ουκρανικού λαού, αλλά στο ότι δεν είναι αυτό που πραγματικά θέλει ο Πούτιν. Εξάλλου η ανασυγκρότηση της ουκρανικής οικονομίας σε μια κατεστραμμένη χώρα, δεν είναι ένα οικονομικό βάρος που αντέχει η Ρωσία.
Ε) Γεωπολιτικά αυτό που φαίνεται να θέλει η Ρωσία είναι ένας συνασπισμός χωρών, που θα αναβιώνει ως συμμαχία το πάλαι ποτέ κράτος της Χρυσής Ορδής που όταν κατέρρευσε το 1502, δημιουργήθηκε το δουκάτο της Μοσχοβίας και τα χανάτα της Κριμαίας του Καζάν του Καζακστάν του Ουζμπεκιστάν κλπ. Από αυτά τα κράτη αργότερα ο Ιβάν ο Τρομερός δημιούργησε την τσαρική Ρωσία. Τα πιο σημαντικά αποθέματα φυσικών πόρων, πετρέλαιο, αέριο ουράνιο κλπ, βρίσκονται εκεί. Δεν έχει καμία διάθεση η Ρωσία, να τα αφήσει στην μοίρα τους, και να τα παραδώσει στην αμερικανική επιρροή . Δεν θέλει να δώσει πραγματική αξία στον κοπανιστό αέρα των χρηματοπιστωτικών funds που ελέγχουν οι Αμερικανοί. Η οικονομία όμως της Ρωσίας υπολείπεται πολύ της αμερικανικής και δεν μπορεί να ηγεμονεύσει από μόνη της. Γιαυτό και χρειάζεται και αυτόν το συνασπισμό.
Στ) Η Κίνα είναι ήδη η πρώτη βιομηχανική χώρα στον κόσμο, η τρίτη στρατιωτική δύναμη και η Ρωσία η δεύτερη στρατιωτική υπερδύναμη. Αν το γουάν ήταν αποθεματικό νόμισμα ή νόμισμα διεθνών συναλλαγών, η Κίνα θα ήταν ήδη η πρώτη οικονομική δύναμη. Επομένως η κατάσταση είναι εντελώς ξεκάθαρη με αυτό το πρίσμα. Η στρατηγική επιδίωξη της Κίνας είναι να καθιερώσει το γουάν ως αποθεματικό νόμισμα. Δύσκολο χωρίς την συνδρομή της Ρωσίας. Η Ρωσία ακυρώνει τα αμερικανικά σχέδια κυριαρχίας, και συντάσσεται με τον κινεζικό ιμπεριαλισμό, διεκδικώντας τον ρόλο του στρατιωτικού εγγυητή, της εκκολαπτόμενης κινεζικής οικονομικής ηγεμονίας στην νέα τάξη πραγμάτων που αυτό θα σημάνει.
Ζ) Η αντίδραση των Αμερικανών με το οικονομικό εμπάργκο κατά της Ρωσίας, ήδη καταρρέει και ο Biden ξεφτιλίζεται, ζητώντας συμφωνίες με Βενεζουέλα και Ιράν. Η Γερμανία ήδη αντιδρά στα αμερικανικά σχέδια μετά την απερίσκεπτη ενέργεια του Σολτς, να συνταχτεί με τους νατοϊκούς σχεδιασμούς.
Η) Ο χρηματοπιστωτικός στραγγαλισμός της Ρωσίας, δεν αντιμετωπίζεται όπως αφελώς πίστευαν οι Αμερικάνοι (και άλλοι οικονομικοί αναλυτές) από την Ρωσία με αποθεματικά σε δολάρια, αλλά με αμφισβήτηση του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Για πρώτη φορά έγινε αυτό. Αναγκάζει τις χώρες που έχουν δοσοληψίες με αυτήν, (υπό την στρατιωτική απειλή) να αποδεχτούν το ρούβλι ως μέσο συναλλαγής, αποσπά εμπορικές συμφωνίες υπό την αμερικανική επιτήρηση του δολαρίου και επιβάλλει την ρωσική κυριαρχία. Η πολιτική του Biden καταρρέει με την ρωσική ρελάνς.
Θ) Η νατοϊκή περικύκλωση της Ρωσικής ομοσπονδίας με πυρηνικά όπλα, και βάσεις, είναι αδιέξοδη επειδή, δεν αποτελεί απειλή μόνο για την Ρωσία. Είναι απειλή για το σύνολο της ανθρωπότητας και του πλανήτη. Η ανάγκη του κατασκευασμένου εχθρού, και υποβάθμισης του Ρωσικού δόγματος εξωτερικής πολιτικής ότι, ασφάλεια στην Ευρώπη δεν μπορεί να γίνει χωρίς συναίνεση με την Ρωσία. Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν το ΝΑΤΟ την θεωρεί συστηματικά ως νούμερο ένα εχθρό.
Ι) Οι συμφωνίες του Μίνσκ προέβλεπαν αποστρατιωτικοποιημένες ζώνες, γενική αμνηστία, αυτονομία των περιφερειών του Λουχάνσκ και Ντόνεσκ, με συνταγματικές εγγυήσεις για το τελευταίο. Επίσης επιτήρηση της αυτονομίας από τον ΟΑΣΕ, χωρίς ρωσική υποχρέωση. Μέχρι το τέλος του 2015, έπρεπε να υπάρξει η συνταγματική μεταβολή που θα εγγυόταν την περιφερειακή αυτονομία. Ο ουκρανικός στρατός δεν θα είχε δικαιοδοσία σε αυτές τις περιοχές. Η επίσημη ένταξη ακροδεξιών ενόπλων, ταγμάτων (τάγμα Αζώφ) στον ουκρανικό στρατό και η αυθαιρεσία αυτών των ομάδων, οδήγησε στην καταπάτηση της συμφωνίας, διαρκή πόλεμο εδώ και 8 χρόνια και περίπου 20.000 νεκρούς. Οι συμφωνίες (τμήμα προφανώς του διεθνούς δικαίου) παραβιάστηκαν κατάφορα, αλλά το ΝΑΤΟ έκανε τα στραβά μάτια, αν είναι προφανές πως τις υπονόμευσε ανοικτά μέχρι την κατάρρευση τους.
ΙΑ) Η Γαλλογερμανική στάση είναι μάλλον κλάματα. Η Μέρκελ και ο Ολάντ ήξεραν πολύ καλά τι έκαναν όταν αντιτάχτηκαν στα σχέδια Ομπάμα για ενίσχυση του ουκρανικού στρατού και ουσιαστική κατάρρευση της περιφερειακής συγκρότησης της Ουκρανίας. Αυτό θα σήμαινε, εσαεί εθνικιστικές κυβερνήσεις, που απαγορεύουν το κομμουνιστικό κόμμα(επιρροή 15%) και τα κόμματα που αποδέχονται την περιφερειακή συγκρότηση της Ουκρανίας (Γιανουκόβιτς 37% και άλλα μικρότερα), δηλαδή ουσιαστικά μόνιμη πρόσδεση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Οι δύο τους (Γαλλία και Γερμανία τότε) επέβαλλαν τις συμφωνίες του Μίνσκ, άσχετα αν δεν τηρήθηκαν κυρίως με ευθύνη των ουκρανικών κυβερνήσεων και του ΝΑΤΟ. Η κατάρρευση των συμφωνιών του Μίνσκ, πολιτικά, έγινε με ανακήρυξη των κομμάτων που είχαν το 60% της επιρροής στο εκλογικό σώμα ως παράνομα. Και όλα αυτά σε μια χώρα όπου σχεδόν όλοι μιλάνε ρωσικά και ο μισός πληθυσμός τουλάχιστον, έχει και ρωσική καταγωγή.
ΙΒ) Φαίνεται πως πάει να σχηματιστεί ένας πόλος με την Ρωσία, Κίνα, Καζακστάν, Βόρεια Κορέα, Ινδία, Λευκορωσία και πιθανά Ιράν, που πολύ πιθανά θα προσπαθήσουν να επιβάλλουν ένα νέο σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών και αποθεματικού νομίσματος. Οι στρατιωτικές εγγυήσεις ήδη υπάρχουν και οι οικονομικές προϋποθέσεις επίσης. Το αμοιβαίο συμφέρον των χωρών αυτών, λειτουργεί προφανώς ευνοϊκά. Φυσικά υπάρχουν και διαφορές. Τίποτα δεν είναι βέβαιο. Πάντως δεν βολεύονται πίσω από την αμερικανική ηγεμονία.
Συμπέρασματα.
Η εισβολή στην Ουκρανία, δεν αιτιολογείται πολιτικά, παρά μόνο με το πρίσμα της ανερχόμενης και κατερχόμενης ιμπεριαλιστικής δύναμης. Θα είμαστε ανόητοι να πιστέψουμε ότι ο ρωσικός λαός είναι διαβολικός και ο Πούτιν ψυχοπαθής. Εμείς ως χώρα με πολύ ασθενή οικονομία και περιορισμένη στρατιωτική ισχύ, χωρίς μεγάλες ενεργειακές πηγές, δεν μπορούμε να είμαστε ούτε με τον ένα ούτε με τον άλλο. Ούτε ακόμη και με τα στρατόπεδα που τείνουν να σχηματιστούν.
Η ρωσική εισβολή έχει λογικές αιτιολογίες. Υπάρχει δηλαδή λογική εξήγηση της εισβολής. Το τίμημα της επέμβασης όμως, μόνο αυταρχικές προσωπικότητες ή ολιγάρχες όπως ο Πούτιν το σηκώνουν. Ηθικά και ανθρώπινα η εισβολή είναι αδικαιολόγητη απαράδεκτη και καταδικαστέα. Πολιτικά είναι απλώς τα σημάδια μιας εποχής που παρέρχεται και μιας νέας που αναδύεται, δυστυχώς πάλι σε βάρος της εργασίας. Είμαστε μόνο στην αρχή. Θα δούμε πολλά ακόμη. Αυτό που προέχει είναι να μην βιαζόμαστε να συνταχτούμε με κανέναν. Δεν υπάρχει σωστή πλευρά της ιστορίας. Όσοι ισχυρίζονται κάτι τέτοιο είναι απλώς γραφικοί.
Φυσικά και η άμεση απάντηση της Αριστεράς και της δημοκρατίας, είναι τα κινήματα ειρήνης. Το πιο σημαντικό όμως από αυτά, είναι αυτό που αναπτύσσεται εντός της Ρωσικής ομοσπονδίας ενάντια στην εισβολή. Όπως κάποτε το πιο σημαντικό κίνημα ειρήνης ήταν το αμερικανικό ενάντια στην επέμβαση στο Βιετνάμ. Η στάση όμως των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, είναι μάλλον προβληματική, διότι το ψήφισμα του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, ρίχνει όλη την ευθύνη στην ρωσική πλευρά. Τώρα ο Πούτιν, έχει την δυνατότητα να καταστείλει το κίνημα θεωρώντας προδότες τους φιλειρηνιστές.
Αντίθετα χώρες με σοβαρή εξωτερική πολιτική (Τουρκία , Ισραήλ) κράτησαν ουδέτερη στάση, κατανοώντας αμέσως τα πραγματικά σχέδια της Ρωσίας και, επιφυλάσσουν για τον εαυτό τους μερίδιο, στην μελλοντική οικονομική αναδιανομή του κόσμου. Ενεργούν με κριτήριο το συμφέρον των χωρών τους.
Ως χώρα η Ελλάδα δεν μπορεί να συμμετέχει στην κλιμάκωση της έντασης όπως κάνουν η Φινλανδία και η Σουηδία. Απλώς η Ελλάδα συσσωρεύει χρέη απέναντι στην διεθνή κοινότητα. Κάποτε θα έρθει ο λογαριασμός. Αλλά φυσικά δεν θα τον πληρώσει ο Μητσοτάκης.
Αντώνης Βασιλείου
Πηγή: left
