Ο γνωστικός παλιμπαιδισμός
Η παρούσα κομματική ελίτ της Νέας Δημοκρατίας επιδεικνύει καθ’ όλη τη διάρκεια της τρέχουσας τετραετίας, αλλά κυρίως τους φετινούς μήνες, έναν γνωστικό παλιμπαιδισμό, που όταν εκφράζεται από ενήλικες τους καθιστά γραφικούς. Παρακολουθήστε συλλογισμούς μικρού παιδιού:
Όταν οι διαδηλωτές και μερίδα του Τύπου (βλ. Πρώτο Θέμα https://www.protothema.gr/economy/article/234414/diabaste-oloklhro-to-mnhmonio-3/) ονόμαζαν το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016, που υπέγραψε η κυβέρνηση Σαμαρά το Νοέμβριο του 2012, 3ο Μνημόνιο, λόγω απολύσεων και περικοπών σε μισθούς, ειδικά μισθολόγια, κοινωνικό κράτος και συντάξεις, η Ν.Δ. δε συμφωνούσε με το χαρακτηρισμό. Τώρα όμως ονομάζει τα υπό αίρεση μέτρα για το 2019 και 2020 4ο Μνημόνιο.
Το 4,5% πλεόνασμα που υπέγραψε η ίδια δεν φτωχοποιούσε τον ελληνικό λαό, τον φτωχοποιεί το 3,5% που υπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα.
Το PSI του 2012, που κατέστρεψε τα ασφαλιστικά ταμεία και δεν κατέστησε το χρέος βιώσιμο ήταν πετυχημένη μείωση χρέους. Η μείωση που πέτυχε ο ΣΥΡΙΖΑ και εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους για τα επόμενα 15 χρόνια δεν είναι πετυχημένη.
Το 2014 τα καλά λόγια των Θεσμών και των Ευρωπαίων αξιωματούχων αποδείκνυαν το success story. Σήμερα οι ίδιοι που εκθειάζουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛΛ. δεν ξέρουν τι λένε.
Οι μνημονιακές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις που υπέγραψε η Ν.Δ. ήταν ευεργετικό μέτρο, οι φόροι που υπέγραψε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι καταστροφικό.
Οι νεκροί από τις πυρκαγιές το 2007, επί Ν.Δ., ήταν «ασύμμετρη απειλή», οι αντίστοιχοι επί ΣΥΡΙΖΑ «κυβερνητικά εγκλήματα».
Η ίδια γραμμή στο Μακεδονικό επί Ν.Δ. ήταν «εθνική γραμμή», επί ΣΥΡΙΖΑ «προδοσία» ή «μια κακή συμφωνία».
Η κυβέρνηση που έλυσε το Μακεδονικό είναι «εθνολαϊκιστική», η αντιπολίτευση που φωνάζει για το «ξεπούλημα της Μακεδονίας» είναι «υπεύθυνη» και «σύγχρονη», δεν ανήκει στο χτες.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛΛ. κάθε φορά που λέει πως αντιτίθεται στο νεοφιλελευθερισμό και τις διαπλεκόμενες ελίτ διχάζει και πολώνει τους Έλληνες (λες και είμαστε όλοι/ες διαπλεκόμενοι και νεοφιλελεύθεροι). Όχι σαν τη Ν.Δ. που ο δημόσιος λόγος έχει καταντήσει γηπεδικός από το ακατάσχετο υβρεολόγιο που χρησιμοποιούν τα στελέχη της.
Η ΕΡΤ είναι μαγαζί του ΣΥΡΙΖΑ. Όχι όπως επί Σαμαρά, όπου διορίζονταν με το γνωστό σύστημα 4 (Ν.Δ.)-2 (ΠΑΣΟΚ)-1 (ΔΗΜ.ΑΡ.).
Μόνο τα μικρά παιδιά μπορούν να μιλούν τόσο συχνά με «δύο μέτρα και δύο σταθμά». Αν η Ν.Δ. είχε αρκεστεί στο «θεμελιώδες σφάλμα απόδοσης», όπως το ονομάζουν οι κοινωνικοί ψυχολόγοι, όπου κάθε επιτυχία δική σου οφείλεται σε ευνοϊκές συγκυρίες, ενώ κάθε αποτυχία σε δική σου ανικανότητα (βλ. αξιολογήσεις, επιτόκια κ.λπ.), τότε ίσως θα μπορούσαμε να είμαστε πιο επιεικείς. Όμως, η κομματική ελίτ της Ν.Δ. επιδίδεται σε κρεσέντο «ψυχικών προβολών», όπως όταν η Ν.Δ. λανσάρει κάθε μέρα fake news και κατηγορεί συνεχώς τον Τσίπρα ως ψεύτη, όπου έφτασε την ανεργία στο 27% και κατηγορεί την κυβέρνηση που την έριξε στο 19% ως την πιο ανίκανη της Μεταπολίτευσης, όπου αλλάζει συνεχώς θέσεις ανάλογα με τη θέση της κυβέρνησης και μετά την κατηγορεί ότι ενδιαφέρεται για μικροκομματικά οφέλη. Όμως, όπως έγραφε ο Καμύ, «δεν γίνεται να επιλέγουμε ταυτόχρονα το έγκλημα για μας και την τιμωρία για τους άλλους». Και πάνω εκεί που είπαμε «κουράγιο, τελειώνουν οι σκάλες εδώ στο βυθό της Ελλάδας», να ‘σου και η αντιστροφή της σχέσης αιτίου – αιτιατού, όπου φυσικά το αιτιατό προηγείται της αιτίας. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ κόψει τις συντάξεις, τότε είναι ανάλγητος. Εάν δεν τις κόψει, τότε θέτει τη δημοσιονομική σταθερότητα σε διακινδύνευση. Πρώτα θα δούμε τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ και μετά θα δούμε γιατί το έκανε. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κακός ό,τι και αν κάνει και εμείς καλοί ό,τι και εάν κάνουμε. Εδώ κάπου σταματάμε να παραθέτουμε στοιχεία περί του γνωστικού παλιμπαιδισμού αυτής της υποκατώτατης κομματικής ελίτ και περνάμε στην ερμηνεία αυτής της πρωτοφανούς αυτογελοιοποίησης.
Οι αιτίες
Οι αιτίες είναι αναμφισβήτητα πολλές. Άλλες δομικές και άλλες συγκυριακές. Η πλέον δομική είναι η ιδεολογική ένδεια της Ν.Δ. Όπως έγραφα σε παλαιότερο σημείωμα, «έχει ενδιαφέρον να αναρωτηθούμε για την ευκολία με την οποία δύο στελέχη ενός μικρού ακροδεξιού κόμματος βρέθηκαν να μεσουρανούν στη Ν.Δ. και επί ακροδεξιού Σαμαρά και επί νεοφιλελεύθερου Κυριάκου Μητσοτάκη. Ως γνωστόν, η πολιτική απεχθάνεται τα κενά. Γεωργιάδης και Βορίδης γεμίζουν με τον παθιασμένο ψυχροπολεμικό λόγο τους ένα ιδεολογικό κενό που ενδημεί στη Ν.Δ. Ο Σαμαράς και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έγιναν αρχηγοί με την είσοδό τους στη Ν.Δ., ακριβώς γιατί κόμιζαν μια ιδεολογική πλατφόρμα (ο ένας νεοφιλελεύθερη, ο άλλος ακροδεξιά) που έλειπε από τη Ν.Δ. Το ίδιο συνέβη και με τους επιγόνους τους (Κυριάκο, Γεωργιάδη-Βορίδη). Η συμμαχία αυτών των τελευταίων κυριαρχεί στη σημερινή Ν.Δ., γιατί η λεγόμενη καραμανλική πτέρυγα δεν μπορεί να δώσει τη μάχη των ιδεών με προσίδια μέσα. Δεν διαθέτει τίποτε άλλο παρά το brand Καραμανλής. Όμως, η φθαρμένη αυτή μάρκα δεν συγκροτεί πλέον ιδεολογικό επιχείρημα, μεγαλώνοντας έτσι το ιδεολογικό κενό που εμφανίζεται κάθε φορά που η Ν.Δ. περνά στην αντιπολίτευση»1.
Το ιδεολογικό κενό και η αδυναμία των καραμανλικών να δώσουν την ιδεολογική μάχη έδωσε, λοιπόν, την ευκαιρία σε εμπαθείς ακροδεξιούς να κυριαρχήσουν στο δημόσιο λόγο της ΝΔ. Αυτό, όμως, δεν εξηγεί την προσχώρηση ολόκληρης της κομματικής ελίτ σε μια υποκατώτατη μορφή δημοσίου λόγου. Εδώ ξεκινά μια μακρά λίστα συγκυριακών παραγόντων που καθένας σπρώχνει το επίπεδο λίγο πιο κάτω:
Ο εκνευρισμός από τις συνεχείς ήττες και η ανάγκη αποφόρτισης, καθώς και ο φόβος απώλειας της εξουσίας, δημιουργούν ένα εκρηκτικό συναισθηματικό κοκτέιλ.
Ο διαγκωνισμός των δευτεροκλασάτων στελεχών για την εύνοια του ηγετικού πυρήνα εγκαινιάζει έναν πλειοδοτικό διαγωνισμό πολιτικής επιθετικότητας.
Η γκαιμπελική επικοινωνιακή στρατηγική του «πες, πες, κάτι θα μείνει» έχει απενοχοποιήσει τέτοιες συμπεριφορές.
Η ενορχήστρωση του αντιπολιτευτικού λόγου από έντυπα όπως Πρώτο Θέμα, Όμιλος Μαρινάκη, Μακελειό μπολιάζει τον πολιτικό λόγο με μοτίβα γηπεδικής αισθητικής.
Η επιθυμία της κομματικής ελίτ να ξεχάσει ο κόσμος την καταστροφική διακυβέρνηση του παλαιού πολιτικού συστήματος την ωθεί να αποδίδει όλα τα δεινά στο ΣΥΡΙΖΑ (ως κυβέρνηση, αντιπολίτευση, ιστορικό πολιτικό ρεύμα κλπ).
Από τη μια, ο φόβος της διείσδυσης του ΣΥΡΙΖΑ σε όλο και μεγαλύτερα κομμάτια των ψηφοφόρων των πάλαι ποτέ μεγάλων κομμάτων καθιστά αναγκαία την δημιουργία πόλωσης, από την άλλη, ο φόβος ότι οποιαδήποτε νηφάλια σύγκριση μεταξύ των πεπραγμένων της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ δε συμφέρει την πρώτη, σπρώχνει την ελίτ της Ν.Δ. να βγάλει το ΣΥΡΙΖΑ εκτός κάθε λογικής σύγκρισης: «ο Κυριάκος και η Ν.Δ. μπορεί να μην είναι αρεστοί στον κόσμο, αλλά ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το απόλυτο κακό».
Θέλουν να δημιουργήσουν δικούς τους Αγανακτισμένους, γι αυτό δίνουν πρώτοι το παράδειγμα.
Οι διεθνείς εξελίξεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη τους απενοχοποιούν και τους δίνουν την εντύπωση πως πάνε με το ρεύμα.
Οι συνέπειες
Ίσως είναι νωρίς για να διαγνώσουμε τις συνέπειες του εν λόγω φαινομένου, ωστόσο θα επιχειρήσω να αναφερθώ σε δύο. Πρώτον, θεωρώ πως ο γνωστικός παλιμπαιδισμός της νεοδημοκρατικής ελίτ συνιστά ένα μοιραίο βήμα προς τη χρυσαυγιτοποίηση της Ν.Δ., ήτοι στη δημιουργία του εν Ελλάδι τραμπισμού, γεγονός που την απομακρύνει από το «μεσαίο χώρο», τους σκεπτόμενους ανθρώπους και τη διανόηση, με μάλλον αρνητικές για την ίδια εκλογικές συνέπειες. Δεύτερον, καταστρέφει το πολιτικό επικοινωνιακό πεδίο, ήτοι τους μίνιμουμ συλλογικά αποδεκτούς κανόνες που συγκροτούν τη δημόσια σφαίρα στις δημοκρατικές κοινωνίες. Η λογική «τα δικά μου, δικά μου, και τα δικά σου, δικά μου» που βρίσκεται στον πυρήνα των ρητορικών παραληρημάτων της νεοδημοκρατικής ελίτ λανσάρει μια εφηβική πολιτική συμπεριφορά. Δεν αναγνωρίζω πολιτικούς κανόνες, ούτε περιορισμούς. Είμαι ο αρνητής των πάντων. Όταν δεν μου αρέσει το παιχνίδι, αλλάζω τους κανόνες ή το παιχνίδι. Κάτω οι κανόνες (που ευνοούν τους άλλους). Είμαι αντισυμβατικός, αντικομφορμιστής. Επαναστάτης χωρίς αιτία. Είμαι cool. Είμαι ο εξεγερμένος πλούσιος των ΗΠΑ, της Λατινικής Αμερικής, της Ευρώπης. Είμαι ο κακός των ταινιών. Ο υπόκοσμος με τον οποίο ταυτίζεται ο θεατής.
Από αυτή τη στροφή πιστεύω πως θα χάσει τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και η ίδια η Δημοκρατία.
1 https://commonality.gr/astichioti-proin-ypourgos-pedias-ke-ideologiki-endia-tis-nd/
Ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος είναι Δρ. Πολιτικής Επιστήμης
Πηγή: Η Αυγή
