Τη μεγαλύτερη αναδιανομή εισοδήματος στη νεότερη Ιστορία των ΗΠΑ φαίνεται αποφασισμένη να υλοποιήσει κατά τη διάρκεια της προεδρίας του ο Ντόναλντ Τραμπ, που σε λίγες μέρες συμπληρώνει ένα χρόνο στον Λευκό Οίκο. “Φυσικά και υπάρχει πάλη των τάξεων. Και η τάξη μου κέρδισε” δήλωνε κυνικά το 2011 ο δισεκατομμυριούχος Ουόρεν Μπάφετ. Το συμπέρασμα ήλθε να επιβεβαιώσει πριν από λίγες μέρες και η Έκθεση για την Παγκόσμια Οικονομική Ανισότητα 2018, έργο κορυφαίων οικονομολόγων όπως ο Τομά Πικετί, ο Εμανουέλ Σάεζ και ο Γκάμπριελ Ζούκμαν. Μεταξύ άλλων, η έκθεση δείχνει ότι οι κοινωνικές ανισότητες στις ΗΠΑ αφήνουν πλέον κατά πολύ πίσω τις υπόλοιπες δυτικές οικονομίες.
Μια σειρά “συντηρητικών επαναστάσεων” από τα χρόνια του ριγκανισμού ώς τις μέρες μας είχαν ως αποτέλεσμα τον διπλασιασμό του εισοδήματος των πλουσιοτέρων και την απώλεια του μισού περίπου εισοδήματος των κοινωνικά ασθενέστερων. Ο Ντόναλντ Τραμπ έρχεται σήμερα να επιχειρήσει τη δική του επανάσταση κάνοντας την πυραμίδα ακόμη πιο αιχμηρή.
Το νομοσχέδιο για την “απλούστευση” του φορολογικού κώδικα -το «μεγάλο, όμορφο χριστουγεννιάτικο δώρο» του προς τον αμερικανικό λαό, όπως το χαρακτήρισε ο ίδιος ο Τραμπ-, που εγκρίθηκε από το αμερικανικό Κογκρέσο πριν τα Χριστούγεννα χαρίζει τρισεκατομμύρια δολάρια στις μεγάλες επιχειρήσεις ρίχνοντας τον συντελεστή φορολόγησής τους από το 35% στο 21%. Οι φοροαπαλλαγές θα εκτοξεύσουν φυσικά το δημόσιο έλλειμμα σε δυσθεώρητα ύψη αλλά αυτό δεν είναι κάτι που απασχολεί ιδιαίτερα τον υπουργό Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν. “Το κόστος θα καλυφθεί από την ανάπτυξη” δήλωσε κατά την πρόσφατη συζήτηση του νομοσχεδίου στο Κογκρέσο.
Όλα αυτά είναι πια τόσο προκλητικά ώστε ακόμη και το εντιτόριαλ της “New York Times” να κάνει λόγο για τη “φορολογική μεταρρύθμιση που δημιούργησε η ανισότητα”. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, μια όλο και πιο ολιγάριθμη ομάδα ατόμων ασκεί παρασκηνιακά την εξουσία με όλο και πιο φανερό τρόπο. “Πλούσιες οικογένειες υποστήριξαν υποψηφίους που συμμερίζονται την απέχθειά τους για την προοδευτική φορολόγηση, τα κοινωνικά προγράμματα και την οποιαδήποτε προσπάθεια κρατικών ρυθμίσεων” αναφέρει το εντιτόριαλ.
Ακόμη όμως και οι επικρίσεις αυτές μοιάζουν χλιαρές μπροστά στα όσα ξεστόμισε ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών Φίπλ Άλστον, που ολοκλήρωσε στα μέσα του μήνα την περιοδεία του σε πολλές αμερικανικές πολιτείες καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο συνδυασμός ακραίας φτώχειας και προκλητικής χλιδής στις ΗΠΑ συνιστά παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Διαβάζοντας την έκθεσή του θα υπέθετε κανείς ότι αναφερόταν σε κάποια τριτοκοσμική χώρα. Ο Άλστον μιλά για “οικόπεδα πλημμυρισμένα με απόβλητα σε πολιτείες όπου οι αρχές δεν θεωρούν ότι είναι υποχρέωσή τους να παρέχουν αποχετευτικό σύστημα”, για “ανθρώπους που έχασαν τα δόντια τους επειδή δεν υπάρχουν προγράμματα οδοντιατρικής περίθαλψης για τους ενήλικους φτωχούς” και για “τρομακτικά ποσοστά θανάτων και καταστροφής κοινοτήτων από τον εθισμό στα ναρκωτικά”.
Είναι μια ανισότητα τόσο ακραία που απειλεί πια και την ίδια τη δημοκρατία σε μια χώρα που τόσο καυχάται γι’ αυτήν. “Δεν υπάρχει άλλη αναπτυγμένη χώρα όπου τόσοι ψηφοφόροι έχουν οδηγηθεί στο περιθώριο και που οι απλοί ψηφοφόροι έχουν τελικά τόσο μικρή δυνατότητα να επηρεάσουν την πολιτική” σημειώνει.
Σαράντα εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν πια κάτω από το όριο της φτώχειας, με τους μισούς από αυτούς να κατατάσσονται στην κατηγορία της ακραίας φτώχειας. Τα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας στη χώρα είναι από τα υψηλότερα στον ανεπτυγμένο κόσμο, ενώ οι ΗΠΑ καταλαμβάνουν την 36η θέση παγκοσμίως σε ό,τι αφορά τα συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης.
Και η κατάσταση απειλεί να χειροτερεύσει, τη χρονιά που μας έρχεται. Τη στιγμή που τα φώτα της διεθνούς δημοσιότητας στρέφονται στις πολεμοχαρείς ιαχές, στα αντιμεταναστευτικά μέτρα και την απειλή για το περιβάλλον ή το διεθνές εμπόριο που αντιπροσωπεύει η κυβέρνηση των εκατομμυριούχων του Τραμπ, βρίσκεται σε εξέλιξη μια ανελέητη επίθεση εναντίον όλων όσοι βρέθηκαν στη λάθος πλευρά του αμερικανικού ονείρου.
Η αποδόμηση του Obamacare φαίνεται να αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Όπως σημείωνε πριν από λίγες μέρες το περιοδικό “Politico”, η κυβέρνηση Τραμπ αναμένεται να πραγματοποιήσει μέσα στους πρώτους μήνες του νέου έτους “τις πιο σαρωτικές αλλαγές στο ομοσπονδιακό δίχτυ προστασίας που πραγματοποιούνται σε μια γενιά”.
Το ερώτημα είναι βέβαια αν, μετά την πρόσφατη ήττα τους στην Αλαμπάμα και τη μείωση της Ρεπουμπλικανικής πλειοψηφία στη Γερουσία σε μια μόλις έδρα, η επίθεση θα συνεχιστεί με την ίδια αγριότητα. Υπάρχει εξάλλου και η έρευνα για τις παρασκηνιακές επαφές του επιτελείου Τραμπ με τη Μόσχα, που απειλεί να εκτροχιάσει την προεδρία Τραμπ ανά πάσα στιγμή. Μια διαδικασία που αναμένεται να επιταχυνθεί σημαντικά αν οι Δημοκρατικοί κερδίσουν τις ενδιάμεσες εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου.
Μιχάλης Τρίκκας
Πηγή: Η Αυγή
