Το εγχείρημα της διακυβέρνησης, με βασική πολιτική συνιστώσα μια δύναμη της ριζοσπαστικής αριστεράς, στο Ευρωπαϊκό πεδίο υλοποιείται από τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Η περίπτωση της Πορτογαλίας παρουσιάζει κάποιες αναλογίες όμως και κρίσιμες διαφορές. Το εγχείρημα αυτό ως μοναδική εμπειρία για μια δύναμη της Αριστεράς στη χώρα μας, αλλά και στο Ευρωπαϊκό επίπεδο, παραμένει ανοιχτό.
Με την έκφραση ανοιχτό, εννοώ ότι με δεδομένους τους επώδυνους συμβιβασμούς, με δεδομένο τον αρνητικό κατά βάση συσχετισμό δυνάμεων παγκοσμίως, και με δεδομένη την χρεοκοπία της χώρας και τις βαθιές συνέπειες των μνημονίων στο «σώμα» της κοινωνίας και της οικονομίας, υπάρχει ΑΚΟΜΗ έδαφος για άσκηση αριστερής πολιτικής…
Το ακόμη… δεν αναφέρεται στον πολιτικό χρόνο, που δημιουργεί αναμφίβολα το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και οι ρυθμίσεις για το χρέος, αλλά κυρίως στην εσωτερική δυναμική του ευρύτερου «χώρου» της Αριστεράς. Ο τρόπος, η κατεύθυνση, το ήθος και το ύφος των απαντήσεών μας στα επίδικα της συγκυρίας θα καθορίσουν εν πολλοίς αυτή την δυναμική.
Ας είμαστε ειλικρινείς.. με τους εαυτούς μας, τον κόσμο της Αριστεράς και τους πολίτες
Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ έχει προβλήματα δομικά και λειτουργικά σε σχέση με τις ανάγκες αριστερής διακυβέρνησης
- Είναι κόμμα με αναιμική κοινωνική και θεσμική γείωση που δυσκολεύεται να στηρίξει την διακυβέρνηση και δεν διαθέτει «έμπειρα» στελέχη για την διαχείριση κρίσιμων τομέων της κρατικής μηχανής. Τομείς που δύσκολα αλλάζουν, ακόμη και αν πραγματοποιούνται θεσμικές αλλαγές
- Τα κυβερνητικά στελέχη και τα πολιτικά και τεχνικά επιτελεία των Υπουργείων είναι εξουθενωμένα από τις πιεστικές απαιτήσεις του «προγράμματος» .. αλλά και από την ανάγκη για εφαρμοσμένες πολιτικές σε μια εναλλακτική κατεύθυνση
- Κυρίως όμως, η απουσιάζει μια συστηματικής συλλογική λειτουργία με επιτελικό βάθος και ένα ξεκάθαρο πολιτικό και πρακτικό σχέδιο αντιμετώπισης κρίσιμων προβλημάτων στην άσκηση πολιτικής σε συνθήκες διακυβέρνησης.
Όλα τα παραπάνω, διαμορφώνουν ένα συμπυκνωμένο χρονικό ορίζοντα, που προφανώς δεν είναι ανεξάντλητος, στον οποίο είναι αναγκαίες βαθιές τομές που θα κάνουν ικανό τον ΟΛΟ ΣΥΡΙΖΑ,
να αντιμετωπίσει
- την αυξανόμενη σε ένταση πολιτική, επικοινωνιακή και με όλα τα μέσα επίθεση, που ξεδιπλώνει το κατεστημένο για να ακυρώσει συνολικά το εγχείρημα και της διακυβέρνησης αλλά και της αριστεράς στη χώρα μας,
Να δημιουργήσει
- Τους όρους και τις προϋποθέσεις που θα δώσουν το κουράγιο, την έμπνευση και το όραμα να συνεχίσουμε σε αυτό το πρωτόγνωρο μονοπάτι.
Ποιος είναι ο σκοπός και ποια τα μέσα όμως;
Πολλές φορές στις μεταξύ μας συζητήσεις συνομολογούμε ότι το εγχείρημα της διακυβέρνησης δεν κινδυνεύει τόσο από τα μνημονιακά μέτρα.. αλλά πολύ περισσότερο από δικές μας ανεπάρκειες, η ακόμη και προσωπικές επιλογές, αλαζονεία, ενδείξεις για γκρίζες συναλλαγές, πελατειακές μεθόδους κλπ. Ακόμη και από «εγκατάλειψη» κρίσιμων τομέων π.χ. αυτοδιοίκηση στην υπηρεσία του γνωστού συστήματος και στη λειτουργία των πιο αντιδημοκρατικών, αδιαφανών, λογικών.
Νομίζω μια τέτοια προσέγγιση αν και φαίνεται να υποτιμά το βάθος της δομικής παρέμβασης των μνημονιακών μέτρων και της επιτροπείας και την ανάγκη για έναν αγώνα διαρκείας κόντρα στον νεοφιλελευθερισμό, από την άλλη μας δίνει την ευκαιρία καθώς βρισκόμαστε στο μέσον της θητείας μας να στραφούμε αποφασιστικά σε αυτά τα ζητήματα.
Κατά τη γνώμη μου χρειάζονται δυο (2) βήματα
- Να καθορίσουμε το περιεχόμενο των παρεμβάσεών μας διακρίνοντας τα 4-5 κεντρικά ζητήματα που θα δίνουν ξεκάθαρα το στίγμα μας στη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, με χρονοδιάγραμμα και αυστηρή αξιολόγηση
- Να επαναπροσδιορίσουμε δεσμευτικά το επίπεδο λήψης αποφάσεων επαναβεβαιώνοντας στη πράξη ότι το πολιτικό κέντρο είναι το ΠΣ και η ΠΓ.
Δεν είναι δυνατόν για παράδειγμα να είναι ασαφές ποιο όργανο, ποιος θεσμός λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις για τις μεγάλες επενδύσεις ή το τραπεζικό σύστημα, τη δικαιοσύνη ή τα ΜΜΕ, πως αντιμετωπίζονται κρίσιμα θέματα της εξωτερικής ή της αμυντικής πολιτικής κλπ.κλπ. Δεν είναι δυνατόν χωρίς σχέδιο χωρίς συντονισμό να αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες (κυρίως επικοινωνιακές) και ρόλοι, που δεν έχουν συλλογικά τεκμηριωθεί.
Βεβαίως αν η οικονομία δεν ανακάμψει, με άλλους όρους, αν δεν δημιουργήσουμε κοινωνικό κράτος που να το βιώνουμε στην καθημερινότητα, αν δεν μειώσουμε αισθητά την ανεργία….. μπορεί τα παραπάνω να μοιάζουν πολυτέλειες ή «εργαλειακές» προσεγγίσεις ή ακόμη λυμένα ζητήματα.
Το αντίθετο ακριβώς είναι.
Γιατί πρακτικές, που με ευκολία υιοθετούν την αντίληψη ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» ή «νίκες» με εύκολες ατάκες η αντιλήψεις ότι « έτσι γίνεται η δουλειά» ή υποβάθμιση της δημοκρατικής λειτουργίας στα κρίσιμα, αποτελούν σημείο διαιρετικής τομής, αποτελούν βαθύτερες πολιτικές επιλογές για το σήμερα και για το αύριο της αριστεράς . Άραγε στις συκοφαντίες, στους εκβιασμούς, στην υπονόμευση, στα κυκλώματα της διαπλοκής θα παριστάνουμε τους αφελείς και τις κότες (sic) θα αναρωτηθεί κάποιος; Απαντώ ευθέως. Η μόνη ρωμαλέα πολιτική απάντηση είναι η προσήλωση στις αρχές και τις αξίες της δημοκρατίας, της διαφάνειας, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας, τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο.
Σε αυτά τα ζητήματα δεν θα κριθούμε από το αν είμαστε άνθρωποι με ευαισθησίες και έντιμο παρελθόν, αλλά αν καταφέρουμε τελικά με διαφορετικό τρόπο, με διαφορετικές αξίες.
Χρήστος Μαντάς
Πηγή: Left από Η Αυγή