Αισιοδοξία έχει προκαλέσει στις τοπικές κοινωνίες Θέρμου και Αγρινίου, όπως και ευρύτερα, η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά το έργο αντλησιοταμίευσης της λίμνης Τριχωνίδας.
Υπενθυμίζεται πως το έργο, που σχεδιάζεται από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, αφορά άντληση νερών από τη φυσική λίμνη Τριχωνίδα προκειμένου να δημιουργηθεί μια άλλη τεχνητή λίμνη, η οποία θα χρησιμεύει ως αποταμιευτήρας ενέργειας. Το σχεδιαζόμενο έργο, για το οποίο επί χρόνια δεν υπήρχε ενημέρωση των πολιτών, έχει συναντήσει τις σφοδρές αντιδράσεις των κατοίκων, αλλά και πολλών κοινωνικών και περιβαλλοντικών φορέων, καθώς αν υλοποιηθεί, θα προκαλέσει την αλλοίωση του περιβάλλοντος της περιοχής, όπως και της λίμνης και του οικοσυστήματός της – η οποία, μάλιστα, εξυπηρετεί και τις ανάγκες ύδρευσης των τοπικών πληθυσμών.
Η Τριχωνίδα, η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας, ανήκει στο δίκτυο Natura 2000 ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης λόγω της οικολογικής της σημασίας, στις Προστατευόμενες Περιοχές πόσιμου νερού, υδρόβιων ειδών, πουλιών, ενώ είναι ενταγμένη και στο δίκτυο βιοτόπων Corine Biotopes Project, για τα ευάλωτα οικοσυστήματα.
Με στόχο, λοιπόν, την αναγκαία προστασία της λίμνης από το επικείμενο έργο, σχηματίσθηκε συνεργασία 33 Συλλόγων και Φορέων κατά του έργου αντλησιοταμίευσης στη φυσική λίμνη Τριχωνίδα, η οποία προέβη σε σειρά δράσεων ενημέρωσης και παρεμβάσεων, όπως και στην κατάθεση σχετικής ερώτησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της ευρωβουλεύτριας της Πλεύσης Ελευθερίας, Μαρίας Ζαχαρία.
Πριν λίγες μέρες, η επίτροπος Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Τζέσικα Ρόσγουολ, κατέθεσε την απάντηση της Κομισιόν, με την οποία τονίζεται πως «οι ελληνικές αρχές φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για τη διασφάλιση ότι τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναπτύσσονται σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ», παραθέτοντας σειρά περιβαλλοντικών προϋποθέσεων που πρέπει να τηρούνται για τέτοιου είδους έργα. Γεγονός που δεν ισχύει σε αυτήν την περίπτωση, σύμφωνα με το κίνημα εναντίον του έργου, αλλά και με πολλούς επιστήμονες που έχουν μιλήσει για τις δυσμενείς επιπτώσεις που θα είχε. Υπογραμμίζεται, άλλωστε, πως μέχρι στιγμής το έργο έχει λάβει αρνητική γνωμοδότηση και από τις τρεις Δασικές Υπηρεσίες της Αιτωλοακαρνανίας.
Η πλήρης απάντηση της Κομισιόν για το έργο είναι η εξής:
«Η Επιτροπή δεν έχει ενημερωθεί για το έργο στο οποίο αναφέρεται η κα βουλεύτρια, αλλά αναγνωρίζει τη σημασία της προστασίας των φυσικών οικοτόπων και των ειδών ευρωπαϊκού και διεθνούς ενδιαφέροντος, όπως τα οικοσυστήματα που φιλοξενούνται στη λίμνη Τριχωνίδα.
Η προστασία αυτών των οικοσυστημάτων διέπεται από τη νομοθεσία της ΕΕ, και συγκεκριμένα από την οδηγία για τους οικοτόπους και την οδηγία για τα πτηνά. Σύμφωνα με το άρθρο 6 της οδηγίας για τους οικοτόπους, εάν το έργο ενδέχεται να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις σε τόπο Natura 2000, οι αρμόδιες αρχές πρέπει να προβούν σε κατάλληλη εκτίμηση των επιπτώσεών του στον τόπο, λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησής του.
Το έργο εμπίπτει, επίσης, στο παράρτημα ΙΙ της οδηγίας για την Εκτίμηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΕΠΕ). Για τέτοια έργα δεν απαιτείται αυτόματα η διενέργεια ΕΠΕ. Τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίσουν, μέσω εξέτασης κατά περίπτωση, εφαρμόζοντας κατώτατα όρια ή κριτήρια ή συνδυασμό αυτών, εάν το έργο ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να διενεργηθεί ΕΠΕ. Για τα έργα για τα οποία διαπιστώνεται ότι δεν απαιτείται η διενέργεια ΕΠΕ, η απόφαση πρέπει να τίθεται στη διάθεση του κοινού και να προσδιορίζονται οι κύριοι λόγοι για τους οποίους δεν απαιτείται η εν λόγω εκτίμηση.
Σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι λαμβάνεται υπόψη το άρθρο 4 παράγραφος 7, σχετικά με τις νέες τροποποιήσεις των φυσικών χαρακτηριστικών ενός συστήματος επιφανειακών υδάτων. Οι ελληνικές αρχές φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για τη διασφάλιση ότι τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναπτύσσονται σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ».
Η απάντηση της Κομισιόν αποτελεί μια πρώτη νίκη του κινήματος για την προστασία της λίμνης Τριχωνίδας, όμως ο αγώνας δεν φαίνεται να έχει τελειώσει, με το βάρος πια να πέφτει στη στάση των ελληνικών αρχών.
