Τις ημέρες των Χριστουγέννων γίναμε μάρτυρες δύο τραγικών γεγονότων –δύο αυτοκτονιών προσφύγων νεαρής ηλικίας– στο κέντρο φιλοξενίας στις Μουριές Κιλκίς. Αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ Κιλκίς, με τη συνοδεία του ευρωβουλευτή Κώστα Αρβανίτη, κινητοποιηθήκαμε αμέσως και επισκεφθήκαμε το χώρο φιλοξενίας, για να μιλήσουμε με τους ανθρώπους που διαβιούν εκεί, αλλά και με το προσωπικό της δομής.
Τι είδαμε
Ο χώρος φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών στις Μουριές είναι ένα ξενοδοχείο, με ξύλινα σπιτάκια, στο καθένα από τα οποία ζουν 3-4 άνθρωποι, είτε οικογένειες, είτε απλοί συγκάτοικοι. Ο συνολικός αριθμός των διαβιούντων εκεί είναι περίπου 300 και οι 100 περίπου είναι μικρά παιδιά. Υπάρχει και ένας κλειστός κοινόχρηστος χώρος –το πρώην εστιατόριο του ξενοδοχείου– όπου μαζεύονται σχεδόν σε μόνιμη βάση. Τη διαχείριση του κέντρου την έχει ο ΔΟΜ και τη σίτισή τους την έχει αναλάβει εταιρεία catering.
Σαφώς, η παραπάνω περιγραφή δεν έχει ουδεμία σχέση με την κατάσταση που επικρατεί αυτές τις ημέρες στη Μόρια, όπου βρίσκονται στοιβαγμένοι 19.000 άνθρωποι, σε άθλιες συνθήκες, στο κρύο και στην απόλυτη εγκατάλειψη. Στη Μόρια οι ανάγκες είναι τεράστιες και αφορούν βασικές συνθήκες επιβίωσης και υγιεινής. Στις Μουριές, πράγματι οι συνθήκες μπορούν να θεωρηθούν καλές.
«Μα τότε γιατί αυτοκτονούν;»
«Τι άλλο θέλουν; Μένουν στα καλύτερα ξενοδοχεία. Ούτε οι Έλληνες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πάνε σε αυτά! Τους δίνουμε επιδόματα, ζουν με τα λεφτά του ελληνικού λαού και δεν είναι και ικανοποιημένοι». Οι παραπάνω φράσεις ακούγονται καθημερινά, από τα καφενεία, μέχρι και από τα πιο επίσημα χείλη, από υπουργούς της κυβέρνησης της ΝΔ. Προφανώς, δεν υπάρχει κάτι πιο αποπροσανατολιστικό από αυτό. Αρκεί, ο καθένας και η καθεμιά από εμάς να αναλογιστούμε, εάν εμείς βρισκόμασταν κλεισμένοι σε μια ξενοδοχειακή μονάδα, ακόμη και με όλες τις ανέσεις, αποκομμένοι από τον «έξω κόσμο» και με βασική «ενασχόληση» την απραξία, εάν εμείς βρισκόμασταν στη θέση τους, πόσο καιρό θα αντέχαμε; Ας προσθέσουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν γνωρίζουν πότε θα φύγουν από εκεί και, επιπλέον, πολλοί από αυτούς δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται οι οικογένειές τους και αν ποτέ θα τις ξαναδούν. Και φυσικά ας μην ξεχνάμε τι έχουν υποστεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους μέχρι την Ελλάδα.
Έχει ενδιαφέρον μια έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2015, για τους Έλληνες που μετανάστευσαν στη Γερμανία τα χρόνια της κρίσης. Πολλοί από αυτούς διαγνώστηκαν με ψυχολογικά τραύματα και αυξημένο στρες. «Έχουν το ίδιο προφίλ με τους πρόσφυγες λόγω πολέμου και αντιμετωπίζουν κατάθλιψη, φοβίες και κρίσεις πανικού, ενώ αρκετοί νιώθουν σαν να ξεριζώθηκαν βίαια από την Ελλάδα, ενώ δεν ήταν επιλογή τους να μεταναστεύσουν», αναφέρει χαρακτηριστικά η έρευνα1. Σύμφωνα, όμως, με την ελληνική κυβέρνηση, οι πρόσφυγες που πραγματικά έχουν φύγει λόγω πολέμου και έχουν περάσει απίστευτες κακουχίες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους (ναυάγια, απώλεια συγγενικών προσώπων, εγκλεισμούς), αυτοί δεν μπορεί να πάσχουν από μετατραυματικό στρες. Αυτός είναι και ο λόγος που αυτή η ψυχική ασθένεια αφαιρέθηκε από τους παράγοντες ευαλωτότητας για τη χορήγηση ασύλου, με πρόσφατο νόμο της ΝΔ.
Χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης είναι η δημιουργία και η εξέλιξη. Ωστόσο οι χιλιάδες άνθρωποι που είναι εγκλωβισμένοι στις δομές φιλοξενίας είναι ένα «χαμένο» ανθρώπινο δυναμικό. Είναι άνθρωποι υπό πλήρη παραίτηση, χωρίς κανένα νόημα στη ζωή τους, αφού τους στερείται το βασικό δικαίωμα στην εξέλιξη και στη δημιουργία. Τους ακούσαμε να λένε με απόγνωση: «Έχω σπουδάσει, θέλω να δουλέψω, θέλω να φανώ χρήσιμος για μένα και την οικογένειά μου, θέλω να γνωρίσω αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του, θέλω να ζήσω σαν εσάς». Δεν ζητούν κάτι παράλογο.
Το πρώτο επίσημα καταγεγραμμένο κρούσμα Συνδρόμου Παραίτησης2 στην Ελλάδα εμφανίστηκε πριν λίγους μήνες στη Μόρια. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ακόμη δομές φιλοξενίας χωρίς ιατρικό προσωπικό και χωρίς ψυχολογική υποστήριξη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ τα έκανε όλα καλά;
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μην τα έκανε όλα σωστά στη διαχείριση του προσφυγικού. Έκανε και λάθη και παραλήψεις. Υπάρχει, όμως, μια ειδοποιός διαφορά στους χειρισμούς και στις πολιτικές των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε –στο μέτρο του εφικτού– να αντιμετωπίσει το προσφυγικό με σεβασμό στους ανθρώπους και στις ανάγκες τους, αλλά και σεβόμενος τις τοπικές κοινωνίες. Η χορήγηση ΑΜΚΑ δεν είχε στόχο «να μας πάρουν τα επιδόματά μας», αλλά να προστατευθούν υγειονομικά και να διασφαλιστεί η δημόσια υγεία. Η ένταξη των προσφυγόπουλων στα σχολεία και τα προγράμματα στέγασης στον αστικό ιστό είχαν σαν στόχο την κοινωνική ένταξή τους, αλλά και την υποστήριξη των τοπικών οικονομιών.
Σήμερα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Κυβερνητικά στελέχη δηλώνουν πως πρέπει να τους κάνουμε το βίο αβίωτο για να αποφύγουμε νέες ροές, δεν διστάζουν να το κάνουν πράξη και παράλληλα να σπείρουν το φόβο και το μίσος με ό,τι μέσο διαθέτουν. Σε αυτό το πολύ δυσμενές περιβάλλον, οφείλουμε για άλλη μια φορά να σταθούμε δίπλα σε αυτούς τους ανθρώπους και να υψώσουμε γύρω από κάθε δομή τείχη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης.
1. Το δημοσίευμα για την έρευνα μπορείτε να το βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο: https://thepressproject.gr/many-greek-migrants-suffer-from-depression-and-discrimination-in-germany/
2. Το «σύνδρομο παραίτησης» είναι μια ψυχική ασθένεια που παραλύει ουσιαστικά τον άρρωστο, σε σημείο να μην τρώει, να μην κουνιέται και να μην έχει καμία όρεξη για ζωή. Παρατηρείται συνήθως στο πλαίσιο ενός ισχυρού ψυχολογικού τραύματος.
Η Ειρήνη Αγαθοπούλου είναι βουλεύτρια ΣΥΡΙΖΑ Κιλκίς
Πηγή: Η Εποχή
