Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι έχουμε την πιο άξια, την πιο ευφάνταστη, την πιο οργανωμένη, την πιο στοχοπροσηλωμένη επικοινωνιακά κυβέρνηση που έχει περάσει στα χρονικά. Έχει καταφέρει ό,τι κάνει να το ανάγει σε μείζον, ό,τι δεν κάνει να το εξαφανίζει. Περνούν οι μέρες διακυβέρνησης από επιτυχία σε επιτυχία, και φυσικά τα προβλήματα παραμένουν ή διογκώνονται ή θάβονται κάτω από το κόκκινο χαλί που έχει στρώσει για να βαδίζει για όλη την τετραετία.
Αντέχουν
Αφορμή για αυτή την εισαγωγή είναι η τετράωρη συνάντηση που πραγματοποίησε ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης με τους δημάρχους 42 νησιών της χώρας με πληθυσμό κάτω των 5.000 κατοίκων. Φυσικά, μεσολάβησε η έξοδος της χώρας από την εποπτεία, για την οποία ο πρωθυπουργός δήλωσε μεγαλόστομα ότι «η Ελλάδα δεν είναι, πια, το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης. Αλλά ένας αξιόπιστος εταίρος. Ένα κράτος που δεν δέχεται υποδείξεις, αλλά συνδιαμορφώνει εξελίξεις. Που δεν αδικείται, αλλά ηγείται». Προηγήθηκε η συζήτηση με τον πρόεδρο του ΣΕΒ Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, στον οποίο είπε –για να ακούσει όλη η κοινωνία- ότι «έχω πλήρη αίσθηση της επιδείνωσης του προϋπολογισμού των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από αυτό που γίνεται με τον πληθωρισμό. Όμως, έχουμε ακόμα αντοχές ως οικονομία», χαρακτηρίζοντας «άμυνα που μπορούν να κρατήσουν τα νοικοκυριά» τα χρήματα που δόθηκαν στην πανδημία, λες και τα έχουν κάνει μασούρι κάτω από το στρώμα οι επωφελούμενοι. Στο «μεγάλο γήπεδο» η κυβέρνηση δείχνει να ατενίζει το μέλλον γεμάτη αισιοδοξία. Και πόσο εύκολο είναι ο καθένας και η καθεμία μας να αποδομήσει όσα λέει. «Ως οικονομία», είπε ότι έχουμε αντοχές, δεν μίλησε για την κοινωνία, να ταυτιστούμε. Οι αριθμοί όταν είναι σε εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια ακούγονται θεόρατοι… και άρα αποδοτικοί.
Ατάκτως ειρημένες
Στη σύσκεψη, λοιπόν, με τους δημάρχους στο Μαξίμου, ο επί τρία χρόνια πρωθυπουργός δήλωσε εισαγωγικά ότι «η Πολιτεία μας οφείλει να ενισχύει συνέχεια τα νησιά μας με υποδομές, να δημιουργεί νέες δουλειές για τους νέους μας, να φροντίσει για τη συγκοινωνία, για τις τοπικές δομές υγείας και εκπαίδευσης, να σας βοηθήσει να κάνετε πράξη την πράσινη μετάβαση» και ύστερα αράδιασε επιχορηγήσεις ύψους σχεδόν 500 εκατ. ευρώ ατάκτως ειρημένες, χωρίς καμία στιγμή να νιώσει την ανάγκη να παρουσιάσει ένα πρόγραμμα νησιωτικότητας, ένα σχέδιο. Γιατί άλλωστε; Αφού θα νιώσει την αποθέωση. Οι δήμαρχοι που βρέθηκαν στη συνάντηση φαίνεται να ενημέρωσαν τον πρωθυπουργό για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν: μετατάξεις και κινητικότητα, υποστελέχωση, ελλιπής ιατρική κάλυψη, ελλείψεις σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και την ειδική αγωγή, λειψυδρία, αποσπασματική διασύνδεση με την υπόλοιπη χώρα, υποβαθμισμένη θαλάσσια επικοινωνία, απαρχαιωμένες υποδομές ενέργειας, ακρίβεια, αισχροκέρδεια, επικίνδυνο οδικό δίκτυο, κ.λπ. Τα είπαν, μεταξύ πολλών ευχαριστιών, χωρίς να πάρουν απαντήσεις και χωρίς να περάσουν και πολλά στον τύπο. Όμως, τα προβλήματα είναι εκεί, όχι μόνο για τα 42 μικρά νησιά, αλλά για τα 170 κατοικήσιμα νησιά.
Προκαθορισμένη ατζέντα
Σε συνέντευξή του στο Ινστιτούτο ΕΝΑ (20.1.2022) ο Godfrey Βaldacchino, καθηγητής Κοινωνιολογίας στο πανεπιστήμιο της Μάλτας και πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Μελέτης Μικρών Νησιών (ISISA) είχε πει ότι «κυρίαρχη πρόκληση είναι να πεισθούν οι πολιτικοί (που έχουν τη ματιά) της ηπειρωτικής χώρας ότι τα νησιά αξίζουν μια αυτόνομη αναπτυξιακή στρατηγική». Ο ίδιος είχε προσθέσει: «Τα νησιά πολλές αντιμετωπίζονται ως προέκταση, ως ένα ακόμα κομμάτι της στεριάς… Πρέπει να επικρατήσει περισσότερη λογική. Ας αφουγκραστούμε τι έχουν να πουν οι νησιώτες και ας εξετάσουμε τις ειδικές συνθήκες στις οποίες ζουν… Συνήθως η ατζέντα είναι προκαθορισμένη. Ξέρουν τι θέλουν να πουν ή να κάνουν για εμάς τους νησιώτες, αλλά χωρίς εμάς. Θέλουν να μας δώσουν λεφτά για την κλιματική αλλαγή, επειδή πιστεύουν ότι αυτό θα έπρεπε να κάνουμε. Αλλά αν εμείς θέλουμε να χτιστεί ένα νοσοκομείο, τότε η πιθανότερη απάντηση θα είναι “συγγνώμη δεν ενδιαφερόμαστε”»
Αυτό το «δεν ενδιαφερόμαστε», με δικά του λόγια, είπε και ο πρωθυπουργός: «καμία από αυτές τις πρωτοβουλίες (σ.σ.: τα έργα που ανακοίνωσε) δεν μπορεί να πάρει σάρκα και οστά αν δεν έχει τη δική σας στήριξη. Και τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών. Είναι μια πάρα πολύ μεγάλη ευκαιρία, εσείς οι ίδιοι να βγείτε μπροστά και να αγκαλιάσετε αυτές τις λύσεις, έστω και αν μερικές φορές αυτό βραχυπρόθεσμα αισθάνεστε ότι σας φέρνει σε σύγκρουση ίσως με κάποια συμφέροντα, τα οποία έχουν μάθει να δουλεύουν με συγκεκριμένο τρόπο».
Στη θάλασσα τα προβλήματα
Για τα σημερινά προβλήματα των νησιών ουδεμία πρόβλεψη, μονάχα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα είχε να υποσχεθεί. Εν τω μεταξύ, γίνονται κινητοποιήσεις στα νησιά (π.χ. Ρόδος, Κάρπαθος, Χίος, Σύρος, Κρήτη, Κως) γιατί οι δημόσιες δομές υγείας είναι ουσιαστικά σε αναστολή λειτουργίας. Η ακρίβεια και η αισχροκέρδεια μαστίζει τα νησιά, με την βενζίνη να πλησιάζει τα τρία ευρώ, στον τουρισμό υπάρχουν 50.000 κενές θέσεις εργασίας και οι εργοδότες δίνουν μπόνους 200 ευρώ σε όποιον εργαζόμενο φέρει έναν άλλο εργαζόμενο και κάτσει τουλάχιστον ένα μήνα, τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια αυξήθηκαν κατά 35%, στα λιμάνια καταγράφονται σοβαρές ελλείψεις και απαιτούνται σοβαρές παρεμβάσεις για να είναι ασφαλή, είναι η πρώτη χρονιά που τελείωσε με εκατοντάδες κενά σε εκπαιδευτικούς, οι οποίοι δεν είχαν ούτε κίνητρα, ούτε καν σπίτι να μείνουν ή δεν προβλέφθηκαν εξαρχής θέσεις στα σχολεία. Σε αυτά τα προβλήματα η απάντηση του πρωθυπουργού ήταν η σιωπή και η ανακοίνωση προγραμμάτων ΕΣΠΑ που ήδη τρέχουν ή προγραμμάτων, τα οποία δεν προβλέπουν τίποτα για τα νησιά. Εδώ το μεταφορικό ισοδύναμο έχει χαθεί κάπου στα ανοιχτά της θάλασσας, και αποπληρώνει με ρυθμούς εξαμήνου.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Συρμαλένιος, Α. Αυλωνίτης, Ν. Σαντορινιός, Γ. Μπουρνούς και Α. Μιχαηλίδης σε κοινή δήλωσή τους τόνισαν για τη συνάντηση «Προσπαθώντας να κατευνάσει την ολοένα αυξανόμενη οργή των νησιωτών για την εγκατάλειψη που υφίστανται, ο κ. Μητσοτάκης για μια ακόμη φορά μοίρασε… υποσχέσεις και χαμόγελα. Καμία συγκεκριμένη πολιτική για τη νησιωτικότητα, κανένα μέτρο που θα ενισχύσει τα νησιά και κανένα σχέδιο για την ανάκαμψη των νησιωτικών οικονομιών και κοινωνιών, οι οποίες βρίσκονται στο έλεος της ακρίβειας, των ανατιμήσεων στα καύσιμα, της αποτυχίας του επιτελικού κράτους και της αδιαφορίας της ΝΔ».
Όλα ήταν είναι και θα είναι επικοινωνία για το επιτελείο της κυβέρνησης. Τα νησιά έχουν αφεθεί στη μοίρα τους και χρησιμοποιούνται μονάχα ως φόντο για ωραίες φωτογραφήσεις ή… για μικρές αποδράσεις. Κατά τα λοιπά, να πάτε να πνιγείτε.
Ιωάννα Δρόσου
