Συνεντεύξεις

Η οικοδόμηση μιας πραγματικής εναλλακτικής θέλει χρόνο – Συνέντευξη με τον Εντουάρντο Σάντος, βουλευτή του Unidos Podemos

Τη συνέντευξη πήρε ο Δημήτρης Γκιβίσης

Πώς βλέπεις να διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό μετά το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης Ραχόι;

Στην πραγματικότητα τίποτα δεν άλλαξε. Η «νέα κυβέρνηση» ουσιαστικά είναι μια παλιά κυβέρνηση, με την παραμονή των ίδιων υπουργών και με μόνο πέντε νέα πρόσωπα στο σύνολο των δώδεκα υπουργών. Μετά από ένα χρόνο εκλογικού αγώνα φαίνεται ότι το παλιό καθεστώς κέρδισε, αλλά, φυσικά, αυτή είναι μια ψεύτικη νίκη. Για να εξασφαλίσουν εκείνη την εικόνα της συνοχής και της συνέχειας του καθεστώτος, αποφάσισαν να θυσιάσουν το ένα από τα δύο σημαντικά μέρη της μετάβασης, που είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Οι πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η απόφασή του PSOE να υποστηρίξει τη δεξιά, τελειώνει πολύ γρήγορα την αξίωσή του να είναι μια εναλλακτική λύση στο μέλλον.

Ο σχηματισμός της κυβέρνησης Ραχόι θεωρείς ότι μπορεί να σταματήσει την πολιτική αστάθεια και την απονομιμοποίηση του θεσμικού μηχανισμού στο ισπανικό κράτος;

Όλοι γνωρίζουμε τι είναι το Λαϊκό Κόμμα. Αντιδρά με αυταρχικότητα και απειλεί την κοινωνία με αντιλαϊκά και αυστηρά μέτρα που αποκαλύπτουν τους κρυμμένους φόβους του. Στην πραγματικότητα, οι θεσμοί στην Ισπανία έχουν ελαχίστη αξιοπιστία, καθώς τα τελευταία χρόνια οι πράξεις τους οδήγησαν πολιτικά σε μια έλλειψη ανεξαρτησίας. Αυτό έγινε με τους δικαστές αλλά και με διάφορους οικονομικούς θεσμούς, όπως την κεντρική ισπανική τράπεζα, τις ρυθμιστικές αρχές της αγοράς και άλλους. Η αστάθεια θεωρώ ότι θα συνεχιστεί. Το γεγονός είναι ότι οι άνθρωποι δεν έχουν τίποτα να χάσουν πια.

Ποια είναι η γνώμη σου για την κρίση του PSOE και πως εκτιμάς ότι θα επηρεάσει από εδώ και μετά τις πολιτικές εξελίξεις;

Η πραγματική εξουσία/δύναμη πρέπει να έχει μια ορισμένη αορατότητα και αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να επικρατήσει. Η τρέχουσα κρίση έχει αποκαλύψει με σαφήνεια το τι ακριβώς έκαναν το PSOE και το Λαϊκό Κόμμα. Δηλαδή, το γεγονός ότι μεταξύ τους ουσιαστικά έπαιξαν ένα είδος θεάτρου στο οποίο συζήτησαν μόνο για δευτερεύοντα θέματα, ενώ όλα τα σημαντικά συμφωνήθηκαν γρήγορα μέσα στο σκοτάδι των δύο αυτών αντιδημοκρατικών δυνάμεων. Έτσι, τώρα που το Σοσιαλιστικό Κόμμα αναγκάστηκε να σώσει το καθεστώς με την υποστήριξη που έδωσε στο Λαϊκό Κόμμα, οι όποιες μεταξύ τους διαφορές μπροστά στα μάτια των περισσότερων πολιτών απλά εξαφανίζονται. Όμως αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι όλες οι ψήφοι που χάνονται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα μεταφερθούν στο Ποδέμος αυτόματα. Η οικοδόμηση μια πραγματικής εναλλακτικής λύσης θα διαρκέσει χρόνια. Αλλά η επιστροφή στο παρελθόν, με τις ουσιαστικές δομές της εξουσίας του PSOE, δεν είναι πλέον δυνατή.

Ενώ από την μια πλευρά βλέπουμε ότι έγιναν πολλές προσπάθειες για την «σταθεροποίηση» του καθεστώτος, από την άλλη στο κοινωνικό επίπεδο υπάρχει ένα μακροχρόνιο κλίμα κοινωνικής αποστράτευσης και παθητικοποίησης. Πόσο ανησυχητικό είναι αυτό;

Πέρασε ένας μακρύς χρόνος με εκλογές επί εκλογών στην Ισπανία χωρίς κυβέρνηση. Τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι είχαν την ελπίδα ότι τελικά θα δημιουργούταν μια εναλλακτική λύση απέναντι στο Λαϊκό Κόμμα, και συνεπώς θα καθιερώνονταν κάποιες νέες και διαφορετικές πολιτικές. Αυτό ήταν λογικό ότι θα οδηγούσε σε μια αποστράτευση από τους δρόμους. Ο κόσμος δεν ήξερε ποιον να κατηγορήσει. Τώρα όμως έχουν μια απάντηση. Ξέρουν ότι το να ανήκεις και να συμμετέχεις σε ένα θεσμό, δεν είναι αρκετό για να αλλάξουν τα πάντα. Ξέρουν ότι η Ευρώπη θα πιέσει ξανά για πιο πολλούς περιορισμούς στο κράτος πρόνοιας. Και γνωρίσουν καλά ότι δεν υπάρχει πια κανένα περιθώριο για ανάπαυλα και ξεκούραση. Για αυτό, είμαι αισιόδοξος ότι οι δρόμοι και οι πλατείες σύντομα θα γεμίσουν και πάλι.

Πώς βλέπεις πλέον τη δυνατότητα για αλλαγή στη νέα φάση αναδιάταξης του πολιτικού συστήματος;

Αυτό τώρα μοιάζει αδύνατο. Το καθεστώς έχει μια τεράστια πλειοψηφία στα θεσμικά όργανα. Δεν πρόκειται να κάνουν καμία αλλαγή. Θέλουν χρόνο για να αναζητήσουν μια έξοδο στην πρόκληση που τους δίνουμε. Αν δεν μπορέσουν να ελέγξουν το αποτέλεσμα μιας ενδεχόμενης μεταρρύθμισης, ή αν δεν πιστεύουν ότι μπορούν να την ελέγξουν, δεν θα κάνουν σοβαρά βήματα -ούτε καν μέσα στα πλαίσια μιας συστημικής πολιτικής.

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, το Unidos Podemos γίνεται ουσιαστικά η μοναδική αντιπολίτευση απέναντι στην πολιτική του Ραχόι. Τι σημαίνει αυτό για σένα;

Αποτελεί μια απίστευτη αίσθηση ευθύνης για όλους μας. Στις ιδιαίτερα ιστορικές στιγμές που ζούμε, γνωρίζουμε ότι πολλές από τις αποφάσεις που παίρνουμε θα έχουν σημαντικές συνέπειες στο μέλλον, όσον αφορά την οικοδόμηση μιας πραγματικής εναλλακτικής λύσης που θα δίνει αληθινές ελπίδες για τους ανθρώπους που υποφέρουν από την κρίση. Πρέπει να δουλέψουμε σκληρά και να είμαστε κοινωνικά γειωμένοι. Να είμαστε με το ένα αυτί στους θεσμούς και με το άλλο μόνιμα στο δρόμο. Μόνο έτσι μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί. Όταν συζητάμε το ποιοι είμαστε και το τι θέλουμε να γίνουμε στο μέλλον ως κίνημα.

Πηγή: Η Εποχή