«Η πολιτική λιτότητας συνέβαλε σημαντικά στην άνοδο της Ακροδεξιάς, με τη δημιουργία φόβου παράλληλα με τη φτώχεια. Η Ακροδεξιά δίνει πάντα την ίδια απάντηση στο ερώτημα για το ποια είναι η αιτία της οικονομικής ανισότητας: ένοχοι είναι οι πρόσφυγες και το ‘Ισλάμ’»
«Η μετατόπιση προς την Ακροδεξιά στην Ευρώπη δεν είναι αποτέλεσμα της πολιτικής για τους πρόσφυγες. Είναι αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας της Ε.Ε., οι οποίες ακολουθούν απαρέγκλιτα τη φιλελεύθερη οικονομική πολιτική” συμπεραίνει στο άρθρο της η Γιούλε Γκοβρίν, ερευνήτρια του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου (Frei Universität Βerlin), στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Το 2016, οι συγγραφείς Γιάννης Εμμανουλίδης και Φάμπιαν Τσουλέεγκ δημοσίευσαν ένα κείμενο με τις θέσεις τους σχετικά με την -πλούσια σε συγκρούσεις- κατάσταση στην Ε.Ε. Και οι δύο εργάζονται για την -προσκείμενη στην Ε.Ε.- δεξαμενή σκέψης EPC (Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής) και έτσι οι αναλύσεις τους για τα προβλήματα παρέχουν τη δυνατότητα μιας εσωτερικής ματιάς για το πώς αντικατοπτρίζεται στους γραφειοκρατικούς κύκλους των Βρυξελλών η δική τους πολιτική. Οι συγγραφείς διαπιστώνουν από το 2008 μια κατάσταση πολλαπλών κρίσεων, έναν συνδυασμό οικονομικών, γεωπολιτικών και κοινωνικών κρίσεων. Οι λαϊκιστικές πολιτικές χαρακτηρίζονται ως ‘κίνδυνος μιας φθίνουσας και ανελεύθερης Ευρώπης’, που απειλεί τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι αλήθεια ότι η ακροδεξιά στροφή απειλεί τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες και την Ε.Ε. Ωστόσο, οι συντάκτες παραγνωρίζουν ότι η οικονομική πολιτική της Ε.Ε. είναι συνυπεύθυνη για την άνοδο της Δεξιάς» επισημαίνει η Γερμανίδα ερευνήτρια.
«Ήδη από το 2016 υπάρχει η διαμάχη στην Ε.Ε. σχετικά με το ποια χώρα πρέπει να δεχτεί και πόσους πρόσφυγες. Η Άνγκελα Μέρκελ προσωποποιούσε σε αυτή την εκρηκτική στιγμή την κουλτούρα της υποδοχής. (Σήμερα) η ευρωπαϊκή πολιτική υπαγορεύεται από την ατζέντα των ακροδεξιών, είτε πρόκειται για υπερσυντηρητικούς όπως ο (Βαυαρός Χριστιανοκοινωνιστής) Χορστ Ζέεχοφερ, είτε για καγκελαρίους όπως ο (Αυστριακός) Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος συγκυβερνά στη Βιέννη με το φασιστικό Κόμμα της Ελευθερίας (FPΟ). Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει μια κρίση η οποία, εκτός από κοινωνική και οικονομική, είναι πρωτίστως ανθρωπιστική κρίση.
Ήδη από το 2016 έγινε φανερό ότι η Δεξιά θα αξιοποιούσε το προσφυγικό θέμα. Γι’ αυτό και οι συγγραφείς του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EPC) αναρωτιούνται πώς μπορεί κανείς να ανατρέψει την κυριαρχία αυτού του θέματος από την ημερήσια διάταξη. Προειδοποιούν για το δυναμικό κινητοποίησης των αντιφιλελεύθερων, λαϊκιστικών κινημάτων. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το να εφιστά κανείς την προσοχή με αυτό τον τρόπο είναι χρήσιμο δεδομένης της μετατόπισης προς τα ακροδεξιά. Όμως, παραβλέπουν ηθελημένα ότι η Ε.Ε. ενίσχυσε με δικές της αυταρχικές πρακτικές τη μετατόπιση προς την Ακροδεξιά. Διότι, παρά τη δεδηλωμένη φιλελεύθερη στάση τους, τόσο η Ε.Ε. όσο και οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών έδειξαν τα τελευταία χρόνια ένα εξαιρετικά αυταρχικό πρόσωπο.
Αυτή η αυταρχική στάση εκφράζεται και στην οικονομική πολιτική. Εκτός από τις άκαμπτες κυβερνητικές πολιτικές σε διάφορα κράτη από τη δεκαετία του 1990, στην ημερήσια διάταξη βρίσκεται μια σκληρή οικονομική γραμμή και σε επίπεδο Ε.Ε. Πριν η κ. Μέρκελ εφαρμόσει την πολιτική της υποδοχής των προσφύγων, βρέθηκε το καλοκαίρι του 2015 στο πλευρό του τότε υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για την επιβολή αυστηρών μέτρων λιτότητας ενάντια στη θέληση του ελληνικού λαού…
Η κατευθυνόμενη από τους Σόιμπλε και Μέρκελ πολιτική απέναντι στην Ελλάδα ήταν επίσης ένα προειδοποιητικό μήνυμα προς τον ισπανικό λαό. Το φθινόπωρο του 2016 θα γίνονταν νέες εκλογές στην Ισπανία και το Podemos είχε ισχυρές προοπτικές συμμετοχής στην κυβέρνηση ως τρίτη δύναμη. Έτσι, υπήρχε η πιθανότητα ότι θα έρθει στην εξουσία ακόμα μια αριστερή κυβέρνηση, η οποία θα αντιστεκόταν στην οικονομική πολιτική της Ε.Ε. Η παρέμβαση της Ε.Ε. στην πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης έστελνε ένα σαφές μήνυμα στους Ισπανούς ψηφοφόρους: αν ψηφίσετε Αριστερά, ψηφίζετε εναντίον μας. Και θα σπάσουμε την αντίστασή σας με κάθε τρόπο…».
Άλλο το Podemos και άλλο το Pegida
«Η πολιτική λιτότητας συνέβαλε σημαντικά στην άνοδο της Ακροδεξιάς, με τη δημιουργία φόβου παράλληλα με τη φτώχεια. Η Ακροδεξιά δίνει πάντα την ίδια απάντηση στο ερώτημα για το ποια είναι η αιτία της οικονομικής ανισότητας: ένοχοι είναι οι πρόσφυγες και το ‘Ισλάμ’. Αυτή η αντίληψη φαίνεται πως στους κύκλους της Ε.Ε. αγνοείται. Αντί να εξετάσουν τις ποικιλοτρόπως εκφραζόμενες από την Αριστερά επικρίσεις για τις πολιτικές λιτότητας της Ε.Ε., οι συγγραφείς του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EPC) χαρακτηρίζουν τόσο τα αριστερά όσο και τα δεξιά κινήματα διαμαρτυρίας και τα προγράμματά τους ως αντιφιλελεύθερα και λαϊκιστικά και τα βάζουν στο ίδιο σακί. Η αριστερή κριτική του καπιταλισμού εξισώνεται με τη δεξιά υποδαύλιση μίσους και στιγματίζεται ως οπισθοδρομική και μη ανεκτική, έτσι ώστε οι νόμιμες ενστάσεις κατά του (φιλελεύθερου) προσανατολισμού της Ε.Ε. να δυσφημίζονται ως λαϊκιστικές.
Ο πολιτικός επιστήμονας Όλιβερ Μάρχαρντ χαρακτηρίζει μια τέτοια επιθετική τακτική απόρριψης φιλελεύθερο αντιλαϊκισμό. Ο φιλελεύθερος αντιλαϊκισμός αντιτίθεται σε μορφές κριτικής που αμφισβητούν το status quo, και τις δυσφημεί ως λαϊκιστικές ούτως ώστε να μην αντιπαρατεθεί με την ουσία τους. Τη στάση αυτή τη βρίσκουμε επίσης στους Εμμανουηλίδη και Τσουλέεγκ, oι οποίοι δεν κάνουν διάκριση μεταξύ Αριστεράς και Ακροδεξιάς, εξισώνοντας έτσι αντικαπιταλιστικά κινήματα όπως το Blockupy ή κόμματα όπως το Podemos με ακροδεξιές διαδηλώσεις και κόμματα, όπως το Pegida και το AfD. Αφού οι προειδοποιήσεις της Αριστεράς δεν ελήφθησαν υπόψη, υιοθετήθηκε η ημερήσια διάταξη της Ακροδεξιάς, διαμορφώνονται θανατηφόρα μέτρα κατά των προσφύγων και επιρρίπτεται η ευθύνη της κρίσης στους φυγάδες.
Είναι καιρός να αναγνωρίσουμε τα δικά μας λάθη στο εσωτερικό της Ε.Ε. και να χαράξουμε έναν νέο δρόμο, ο οποίος θα καταπολεμά την κρίση στη ρίζα της: την κοινωνική αδικία. Ενώ οι οικονομολόγοι υπολογίζουν πόσο επωφελείται η Γερμανία από το χρέος των φτωχότερων κρατών-μελών, ο ελληνικός λαός συνεχίζει να υποφέρει από την οικονομική καταστροφή που έχουν προκαλέσει εκείνα τα μέτρα λιτότητας που η Ε.Ε. έχει επιβάλει παρά τις προειδοποιήσεις των οικονομολόγων. Εν τω μεταξύ, ένας αριστερός κυβερνητικός συνασπισμός στην Πορτογαλία οδήγησε με επιτυχία τη χώρα εκτός κρίσης και μάλιστα με σοσιαλδημοκρατικά οικονομικά μέτρα, τα οποία καταφανώς έρχονται σε αντίθεση με τα μέτρα λιτότητας της Ε.Ε. Αντί να παραδεχτεί αυτοκριτικά ότι η φιλελεύθερη οικονομική πορεία είναι επιβλαβής για την πλειονότητα των πολιτών στην Ευρώπη, η Ε.Ε. επιμένει σταθερά στο νεοφιλελεύθερο δόγμα της ότι δεν υπάρχει εναλλακτική.
Είτε πρόκειται για το Παρίσι και το Βερολίνο, τους ορκισμένους πυλώνες της Ε.Ε., είτε για δεξαμενές σκέψης όπως το EPC ή τις συνόδους των κρατών-μελών, ισχύει το ίδιο: αντί να αντιμετωπίσουν τα επείγοντα προβλήματα της κοινωνικής ανισότητας, υποκύπτουν στην εμπρηστική ρητορική των ακροδεξιών και κάνουν εικασίες για τον θάνατο χιλιάδων σαν να μην αφορούν οι αριθμοί αυτοί ανθρώπους. Γι’ αυτό χρειάζεται μια ευρωπαϊκή Αριστερά η οποία να αμφισβητεί όσο το δυνατό πιο έντονα το νεοφιλελεύθερο δόγμα της μη εναλλακτικής λύσης. Αν η Ε.Ε. θέλει να σωθεί, θα πρέπει να αφουγκραστεί την Αριστερά αντί να συνομιλεί με την Ακροδεξιά».
Γιούλε Γκοβρίν, ερευνήτρια του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου
Πηγή: Η Αυγή