Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα Δρόσου
Τα μηνύματα που έρχονται από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης δεν είναι τόσο επιθετικά όσο τις προηγούμενες φορές. Ωστόσο, η εμπειρία δεν επιτρέπει εφησυχασμό ή υποτίμηση της δύναμης των δανειστών. Ποια η γνώμη σου για την πορεία της τρίτης αξιολόγησης;
Πράγματι, το κλίμα που αποκομίζουμε όλοι μας είναι εμφανώς καλύτερο σε σχέση με τις προηγούμενες φορές. Η πληροφόρηση που έχουμε από τους υπουργούς που συμμετέχουν στη διαπραγμάτευση είναι ότι υπάρχει διάθεση και βούληση για συνεννόηση και, ήδη, συμφωνία σε βασικά ζητήματα, ώστε να κλείσει η αξιολόγηση στην ώρα της. Είναι πολύ σημαντικό ότι έχει ήδη «κλειδώσει» το κοινωνικό μέρισμα τόσο ως προς το μέγεθος όσο προς την κατανομή του.
Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αξιολόγηση βρίσκεται εν εξελίξει. Χρειάζεται, συνεχής εγρήγορση της διαπραγματευτικής ομάδας και ιδιαίτερη προσοχή από όλους μας ως προς τις δηλώσεις μας και την αισιοδοξία μας για την έκβαση της διαπραγμάτευσης. Οι εταίροι έχουν αποδείξει στο παρελθόν ότι μπορεί να ανοίξουν ζητήματα που έχουν κλείσει ή να προβάλουν απαιτήσεις της τελευταίας στιγμής.
Σημαντικές επιμέρους νίκες
Το μεγαλύτερο αγκάθι της τρίτης αξιολόγησης είναι τα εργασιακά. Τι ζητείται και που θεωρείς ότι πρέπει να υπάρξει ισχυρή διαπραγμάτευση;
Παρά το θετικό κλίμα που αποτυπώνεται, αφού έχει ήδη επιτευχθεί συμφωνία σε επιμέρους σημαντικά ζητήματα που αφορούν το υπουργείο Εργασίας, δημιουργείται ένα κλίμα από συστημικά, κυρίως, ΜΜΕ, για το εύρος και τα «αγκάθια» της διαπραγμάτευσης για τα εργασιακά.
Έχει κλείσει το θέμα των ρυθμίσεων οφειλών από 20.000 μέχρι 50.000 ευρώ σε έως και 120 δόσεις και έως και 85% κούρεμα των προσαυξήσεων, που θα δώσει ανάσα σε μικρομεσαίους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες. Επίσης, θεσπίζεται κατώτατο πλαφόν για τις συντάξεις χηρείας, που θα κυμαίνεται στα 384 ευρώ για το χήρο ή τη χήρα, καθώς και επιπλέον 384 ευρώ για τα τέκνα. Με αυτό τον τρόπο θεσμοθετείται μια δικλείδα ασφαλείας, καθώς μέχρι τώρα δεν υπήρχε κατώτατο όριο για αυτές τις συντάξεις. Η σχετική διάταξη κατατέθηκε, ήδη, στη βουλή με τροπολογία και αναμένεται να ψηφιστεί άμεσα. Σημαντική επιτυχία, ακόμα, αποτελεί η κατάργηση μνημονιακής διάταξης, καθώς πλέον οι εργαζόμενοι επανέρχονται και πάλι πρώτοι στη σειρά κατάταξης εξόφλησης οφειλών επιχειρήσεων, πάνω από τις τράπεζες, το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Τέλος, ας μην ξεχνάμε, μέσα από τη διαπραγμάτευση διασφαλίζεται και η βιωσιμότητα του ΕΔΟΕΑΠ.
Μένουν ανοιχτά στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης τα εξής, σύμφωνα και με επίσημες δηλώσεις της υπουργού: η απόφαση για κήρυξη απεργίας στα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία φαίνεται, πλέον, να λαμβάνεται με απαρτία του ½ των οικονομικά τακτοποιημένων μελών (από 1/3 που ισχύει σήμερα). Επομένως, δεν μεταβάλλεται ουσιαστικά το δικαίωμα της απεργίας και, κυρίως, δεν αφορά σε αποφάσεις κλαδικών σωματείων, ούτε δευτεροβάθμιων ή τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Όσον αφορά στα οικογενειακά και αναπηρικά επιδόματα δεν θα υπάρξει μείωση ή κατάργηση κάποιου επιδόματος, αλλά θα εξεταστεί ο εξορθολογισμός τους μέσα από τη δημιουργία ενός πλαισίου ενιαίου επιδόματος.
Το υπουργείο Εργασίας έχει μέχρι στιγμής καταφέρει σημαντικές επιμέρους νίκες. Δεν σημαίνει, όμως, πως όλα τα ζητήματα έχουν λυθεί ή ότι πρέπει να εφησυχάζουμε ως προς τις επιδιώξεις μας. Είναι κρίσιμο το επόμενο διάστημα να τεθούν ξανά από την ελληνική πλευρά κρίσιμα ζητήματα, όπως η αύξηση του ανώτατου ορίου οφειλών προς τα ταμεία (πρώην ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, κλπ.), προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν ασφαλισμένοι που έχουν πληρώσει επί χρόνια εισφορές και δεν μπορούν να λάβουν σύνταξη λόγω των οφειλών τους. Αντίστοιχη διάταξη είχε υπάρξει, για συγκεκριμένο διάστημα το 2015, από την κυβέρνηση.
Το υπουργείο Εργασίας, μέσα στις ασφυκτικές συνθήκες του μνημονίου, έχει να κερδίσει το πιο δύσκολο στοίχημα: την «αναστήλωση» του συλλογικού εργατικού δικαίου, που ξηλώθηκε πλήρως από το δεύτερο μνημόνιο και τις Υπουργικές Αποφάσεις που ακολούθησαν. Οι συνεχόμενες μάχες που δίνει, οι επιτυχίες που έχει στην καταπολέμηση της ανεργίας, της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, και η μεροληψία υπέρ των εργασιακών δικαιωμάτων εν γένει, πρέπει να συνεχιστούν με την ίδια ένταση.
Δίκη για τη δημοκρατία
Η Χρυσή Αυγή έχει εντείνει τις επιθέσεις της, και μάλιστα με τα τάγματα εφόδου να επιτίθενται οργανωμένα σε μετανάστες και αντιφασίστες. Γιατί αυτή η επανεμφάνιση, τι πρέπει να γίνει;
Tον τελευταίο καιρό οι επιθέσεις της ΧΑ έχουν ενταθεί. Όλα αυτά δεν είναι απλά καταδικαστέα, αλλά αδιανόητα για μια δημοκρατική κοινωνία. Η ΧΑ δεν είναι πολιτικό κόμμα, αλλά μια ναζιστική εγκληματική οργάνωση. Αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους. H αστυνομία πρέπει να επεμβαίνει αυτεπαγγέλτως και να γίνεται πλήρης και ουσιαστική χρήση του αντιρατσιστικού νόμου. Όλες οι επιθέσεις πρέπει να καταδικάζονται δημόσια και από τις τοπικές αρχές και συλλογικότητες, οι οποίες οφείλουν να καταδείξουν και να απομονώσουν τους φασίστες.
Η δίκη της ΧΑ είναι μια ιστορική πολιτική δίκη. Η πολιτεία οφείλει να εξασφαλίσει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για τη διεξαγωγή της. Πρέπει, επιτέλους, να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες μεταφοράς για να διεξάγεται η δίκη αποκλειστικά στην αίθουσα του Εφετείου. Επίσης, οφείλουμε να ενισχύουμε με την παρουσία μας εκεί, γεγονός πολύ σημαντικό, το οποίο δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχει στον αναγκαίο βαθμό. Τέλος, είναι εξαιρετικά ανησυχητικό ότι παρά την τεράστια σημασία της Δίκης η πλειονότητα των ΜΜΕ δεν ασχολείται με αυτή.
Η δίκη της ΧΑ είναι μια δίκη για τη δημοκρατία. Όμως, δεν αρκεί. Το φαινόμενο ΧΑ είναι κυρίως κοινωνικό, οπότε μπορεί να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά μόνο με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης. Με την εξάλειψη δηλαδή κοινωνικών ανισοτήτων και αντιθέσεων, που δημιουργήθηκαν από ακραίες πολιτικές του παρελθόντος και εξέθρεψαν το μίσος, τη βία και το ρατσισμό.
Ανησυχίες για τη διαχείριση του προσφυγικού
Ασκείται έντονη κριτική —ακόμα και μέσα στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ— για τον τρόπο διαχείρισης του προσφυγικού. Βασικότερα σημεία είναι η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Πώς το σχολιάζεις;
Το προσφυγικό είναι ένα πολυεπίπεδο και αρκετά πολύπλοκο ζήτημα. Η Ελλάδα, όταν ξεκίνησαν οι μεγάλες ροές το 2015, διαχειρίστηκε το προσφυγικό με ανθρωπιά και σεβασμό στα δικαιώματα των προσφύγων. Από την άλλη, η Ευρώπη από το 2016 κι έπειτα, παρά τις αρχικές της εξαγγελίες για αλληλεγγύη και καταμερισμό των ευθυνών μετατράπηκε σε Ευρώπη των κλειστών συνόρων, σε Ευρώπη της κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας.
Μέσα σ’ αυτό το δυσοίωνο πλαίσιο, η Ελλάδα με μια αριστερή κυβέρνηση, έχει να παίξει ένα ιδιαίτερα κρίσιμο ρόλο. Είναι αναγκαίο να μην συρθεί σε συντηρητικές πολιτικές που παραβιάζουν κατάφωρα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Η σύμβαση της Γενεύης, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, οι σχετικές Οδηγίες και Κανονισμοί καθώς και το εθνικό δίκαιο, προσφέρουν όλα τα απαραίτητα εκείνα εχέγγυα για μια πολιτική που θα έχει ως προτεραιότητα τις αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων αυτών, την ιδιαίτερη προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων και των ευάλωτων ομάδων, τη φιλοξενία τους σε κατάλληλες δομές και σε σπίτια ή διαμερίσματα, μακριά από τη φιλοσοφία κλειστών κέντρων, έχοντας αντίθετα ως πρώτη προτεραιότητα την ένταξη μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος και διασφαλίζοντας την πρόσβασή τους σε κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες.
Πέρα, όμως, από την πολιτική αυτή στόχευση υπάρχει και το πρακτικό πρόβλημα της διαχείρισης του προσφυγικού. Εδώ και καιρό πολλοί από εμάς που ασχολούμαστε με αυτό τον τομέα, σε επίπεδο κόμματος και κοινοβουλευτικής ομάδας, έχουμε εκφράσει τις ανησυχίες μας τόσο εσωτερικά όσο και δημόσια για την κατάσταση που επικρατεί. Ο υπερπληθυσμός στα νησιά, οι ακατάλληλες συνθήκες φιλοξενίας εκεί, η κράτηση αιτούντων άσυλο και ασυνόδευτων ανηλίκων, η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων ασύλου, η καθυστέρηση στην οργάνωση των δομών, τα διάφορα γραφειοκρατικά και διαδικαστικά προβλήματα είναι ζητήματα που έχουν εντοπιστεί και επισημανθεί εδώ και καιρό.
Πολλές φορές έχουμε επαναλάβει από πέρυσι την ανάγκη για άμεση αποσυμφόρηση των νησιών μέσω της άρσης του γεωγραφικού περιορισμού για τις ευάλωτες ομάδες, τις οικογένειες με παιδιά, για τα ασυνόδευτα και όσους έχουν πάρει τρίπτυχο, καθώς και για ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό για το ξεχειμώνιασμα. Όσον αφορά στην εξέταση των αιτημάτων ασύλου, θεωρούμε ότι πρέπει να επανέλθουμε στο προηγούμενο πλαίσιο για τις δευτεροβάθμιες επιτροπές προσφυγών.
Ακόμα, κανένας άνθρωπος που αιτείται άσυλο δεν πρέπει να βρίσκεται σε κέντρο κράτησης, εκτός από κατ’ εξαίρεση συγκεκριμένες περιπτώσεις ακραίας παραβατικής συμπεριφοράς, όπως απορρέει και από τις ισχύουσες διατάξεις. Η κράτηση αυτή σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αφορά ανήλικους. Είναι αναγκαίο παράλληλα να περάσει η αρμοδιότητα για την προστασία και φιλοξενία των ασυνόδευτων ανηλίκων, στο Υπουργείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Τέλος, θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα τόσο οι διαδικασίες επανένωσης οικογενειών όσο και το πρόγραμμα μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στην τελευταία ΠΓ, λοιπόν, όπως πληροφορηθήκαμε, ασκήθηκε μια συνολική και τεκμηριωμένη κριτική για τα παραπάνω ζητήματα με συγκεκριμένες πολιτικές και οργανωτικές προτεραιότητες για το επόμενο διάστημα. Παρ’ όλα αυτά οι προτάσεις αυτές δεν αποτυπώνονται επαρκώς στην απόφασή της, η οποία θεωρώ ότι σε πολλά σημεία της δεν συνάδει με τις θέσεις και τις αποφάσεις του συνεδρίου και της κεντρικής επιτροπής του κόμματος αλλά και της Αριστεράς γενικότερα στην Ελλάδα και την Ευρώπη, κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει τόσο πολιτικά όσο και επί της διαδικασίας.
Πηγή: Η Εποχή
